Minste impact op milieu: gasketel of warmtepomp?

We bouwen dit jaar een zeer laag energie/passief huis. 

Nu de zoektocht naar verwarming en sww.

Warmtepomp is duurder maar ik kan op bepaalde momenten mij. Elektriciteit zelf opwekken door PV. Op lange termijn misschien extra batterijen om overschot op te slagen.

Gasketel is goedkoper.

Maar wat heeft de minste impact op het milieu ?

Andere voor of nadelen ?

Ervaringen met beide in passief huis?

Reacties

Een warmtepomp is in elk geval  gunstiger tot veel gunstiger  voor het milieu. Vooral wanneer de elektriciteit langs zonnepanelen opgewekt wordt, want dan is er helemaal geen uitstoot van CO2. Elektriciteit opwekken in een klassieke elektriciteitscentrale is wel ongeveer 2,5 keer minder gunstig inzake uitstoot per opgewekte kWh, maar het rendement van de warmtepomp compenseert dat. Het voordeel van de warmtepomp verhoogt naargelang de COP boven 2,5 uitstijgt.

Economisch gezien is het antwoord ook verschillend naargelang ge zelf stroom opwekt. Zonder zonnepanelen is de elektriciteit, in kWh uitgedrukt, 2,5 tot 3 maal duurder dan gas. De hogere installatiekost van een warmtepomp wordt dus niet altijd gecompenseerd. Een warmtepomp gaat goed samen met zonnepanelen, zowel op gebied van verbruikskosten als van CO2-uitstoot.

Als mijn zonnepanelen werken is de wp uiteraard het beste. Jammer genoeg gaan de PV panelen vooral werken als het huis niet verwarmd moet worden. We proberen dit effect te minimaliseren door zeer goed te isoleren. 36cm papier vlokken rondom.

Iemand een idee wat de impact van gas winnen en tot aan mijn huis te leveren is ?

Waarom zulke uitgebreide installaties voor een woning met minimale warmtebehoefte? Voor het milieu lijkt het mij veel beter om geen verwarmingsinstallatie te plaatsen en de besparing op installaties te investeren in dat laatste stukje verlaging van de warmtevraag. Niet alleen het energieverbruik tijdens de gebruiksfase bepaalt de milieubelasting maar ook de productie, transport en montage van de verwarmingsinstallatie.

Dit hangt ervan af welk soort BEN-woning ge wilt zetten. Een met doorgedreven isolatie en ventilatiesysteem D,  ofwel een met minder isolatie (zogezegd economisch verantwoord), maar wel met veel toeters en blazers van zonnepanelen.

Wel we isoleren toch wel wat dacht ik.

Houtskelet met 36cm papier vlokken in de wanden. Dak 36cm papier vlokken en 6cm pir. Vloer met 20cm eps.

Ik heb voor sww sowieso iets nodig om dit op te warmen.

Er komt een kinesistenpraktijk Indus dit moet ik warm krijgen.

Meer isolatie kan maar dat veranderd niets aan sww vraag. 

Hout zal ook zo ecologisch mogelijk zijn.

Bouwgrond is 5km van thuis dus ik ga zoveel mogelijk met fiets gaan.'

Met deze isolatie zit je op PH-niveau, wat moet je dan met een verwarmingsinstallatie?

Hoe ga ik dit anders warm krijgen? En wat met sww?

Je zit qua isolatie inderdaad op passiefhuisniveau. Als ook de luchtdichtheid en de compactheid goed is dan heb je geen verwarmingsinstallatie nodig. Enkel voor zeer beperkt gebruik een bijverwarmingstoestelletje op electriciteit bijvoorbeeld.

Voor het SWW gebruik je dan best een warmtepompboiler.

Lucht dichtheid gaan we voor. Compact is relatief omwille van de praktijk. 

Vuurtje is dan weer niet echt milieuvriendelijke omwille van de hoge productie voor 1kw effectieve warmte in huis.

Elektrisch vuurtje niet milieuvriendelijk, dat is vlug gezegd. Ik had het over een zeer beperkt gebruik hiervan. Ter illustratie, ik verbruik per jaar hiervoor gemiddeld zo'n 400 kWh of voor ongeveer 100 €. En het toestelletje kost zoiets van een 25 €. Die weinige stroom komt dan ook nog eens van zonnepanelen. Milieuvriendelijker verwarmen kan volgens mij niet.

 

Als je het vurtje gebruikt als de zonnepanelen werken dan niet denk ik. Maar daar zit hem het probleem denk ik.

Ok je kan je vuurtje tegen de avond even opzetten want je PH zal wel wat warmte kunnen bufferen. Maar als je het opzet als de zon weg is dan komt de electriciteit van het net en dat is geen goed rendement. WP zou beter doen. De investering is wel veel forser.

als je verder kijkt en zou in rekening brengen wat het aan Co² kost om die Wp te fabriceren in vergelijking met vuurtje dan vermoed ik dat het vuurtje het pleit wint.

idd geen normale verwarmingsinstallatie nodig... Dat was voor mij de grote shock toen ik 10j geleden voor t eerst van passiefhuis hoorde en er een ging bezoeken. De aanwezige mensen geven warmte af (praktijk: steeds jij en minimum 1 klant, en nog 1 wachtende), je zet thee of koffie met n waterkoker, kookt, wast en droogt, grote ramen 3voudig glas op zuid...
En ja er zijn die bewolkte dagen met winterse temperatuur waarvoor lichte bijverwarming nodig is... Vuurtje op electric zegt er een??
Ja, een warmtepomp, maar dan ene waarvan de investering weinig is en voor jou kleine nood net voldoende: een L-L WP (lucht-lucht warmtepomp) is niets anders dan een split-airco-systeem.1 stuk is allicht voldoende, toestelinvestering max 1000€.
Je kan ook met pelletkachel warmen, maar zal snel te warm zijn hiermee...

blijft nog je sww op te lossen..
- Als je dit met gasketel doet, kan je die ook voor je miniscuul beetje verwarming gebbruiken. Op voorwaarde dat de ketel modulerend is tot zeer laag nivo.
- Warmtepompboiler kan ook, als je die investering niet te hoog vindt

Ik Ben op de hoogte van het principe van pH.

Nu ketel tot zeer laag niveau laten moduleren is voorlopig alleen bij Elco te krijgen dacht ik? Hun naservice trekt naar het schijnt op niet veel.Warmtepompboiler is een 2500€. Ketel met vvw kwam ik op een 5100€excl via sack. Wp op een 8800€excl (beide opties met boiler)

Compact toestellen komen open 20000 - 25000€

 

SWW is hier doorgaans een onterechte spelbreker. Een dure warmtepompboiler maakt de afstand kleiner naar een nog duurdere L/W-warmtepomp en voor je het weet zit je weer met een complete cv-installatie die je juist wilde vermijden. De sleutel van dit probleem ligt in je douchegedrag: ga je voor een hoog SWW-comfort met lekker lang douchen onder een waterverspillende regendouche of kies je bewust voor het zo zuinig mogelijk omspringen met SWW door zo kort mogelijk te douchen met een waterbesparende douchekop?

 

In het eerste geval zit je goed met die warmtepompboiler en zonnepanelen maar dit is ook de minst ecologische keuze. Veel logischer, zeker voor gebruikers van dit forum, is de tweede keuze waarbij het weinige SWW wordt verwarmd met een kleine elektrische boiler (25-30 liter) in combinatie met zonnepanelen. Minder impact op milieu, zowel qua waterverbruik en energieverbruik, maar ook door beperkt gebruik van energie-intensieve installaties.

Robin, 

als je die discussie start kan je beter benoemen hoeveel energie je juist nodig hebt.  

Veelal zal je merken dat je dan zo een lage nodige energie nodig hebt voor passiefhuis dat een klassieke installatie overkill lijkt.

Ivm PV panelen: die kan je ook plaatsen naast een gasketel.  Je moet immers eerst je 'normale' elektriciteitsverbruik '3a4.000kWh)  compenseren voordat je start met compenseren van verwarmingsverbruik.  En een installatie van 4.000kWh is toch al redelijk groot.  

Daarnaast kijk goed naar je doel. Wil je gaan voor een nul-verbruik op jaarbasis, dan is enkel elektrisch verwarmen de optie.  En om dat te bereiken zitten we terug aan mijn eerste opmerking: benoem hoeveel energie je nodig hebt.  Dan weet je hoeveel PV panelen je zal moeten plaatsen opdat die panelen je verbruik in compenseren.  En met de cijfers kan je dan ook beter beantwoorden of je nog wil investeren in een warmtepomp of het zuiver elektrisch houdt.  

Walter

Robin,

waarom denk je nog vloerverwarming te hebben? Hier gelijkaardige isolatie en geen vloerverwarming nodig. Door de aanwezige hoeveelheid vloerisolatie wordt hetzelfde comfort bereikt als met vloerverwarming. Zelfs de wandverwarming in de badkamer heeft nooit aangestaan, want geen nood er aan.

Ingir schreef:

SWW is hier doorgaans een onterechte spelbreker. Een dure warmtepompboiler maakt de afstand kleiner naar een nog duurdere L/W-warmtepomp en voor je het weet zit je weer met een complete cv-installatie die je juist wilde vermijden. De sleutel van dit probleem ligt in je douchegedrag: ga je voor een hoog SWW-comfort met lekker lang douchen onder een waterverspillende regendouche of kies je bewust voor het zo zuinig mogelijk omspringen met SWW door zo kort mogelijk te douchen met een waterbesparende douchekop?

 

In het eerste geval zit je goed met die warmtepompboiler en zonnepanelen maar dit is ook de minst ecologische keuze. Veel logischer, zeker voor gebruikers van dit forum, is de tweede keuze waarbij het weinige SWW wordt verwarmd met een kleine elektrische boiler (25-30 liter) in combinatie met zonnepanelen. Minder impact op milieu, zowel qua waterverbruik en energieverbruik, maar ook door beperkt gebruik van energie-intensieve installaties.

Hey Ingir,

We willen geen regendouche. we gebruiken nu ook een gewone douche met besparend ventieltje in (groen). We zijn echter wel met 4 dus hou ik wel rekening dat we in de toekomst na elkaar douchen. Er komt ook een 2de douche in de praktijk voor de collega kine's. Dus ga ik met 25-30L nooit toekomen.

Ik verschoot inderdaad van de even dure (gasketel) zo niet duurdere (WP) aangeboden oplossingen voor ons project. In mijn huidige renovatie heb ik ook een gasketel. De ketel die nu werd voorgesteld hangt hier ook. Ik verbruik nu een 1000M³ gas perjaar voor verwarmming en SWW.

 

walter-8 schreef:

Robin, 

als je die discussie start kan je beter benoemen hoeveel energie je juist nodig hebt.  

Veelal zal je merken dat je dan zo een lage nodige energie nodig hebt voor passiefhuis dat een klassieke installatie overkill lijkt.

Ivm PV panelen: die kan je ook plaatsen naast een gasketel.  Je moet immers eerst je 'normale' elektriciteitsverbruik '3a4.000kWh)  compenseren voordat je start met compenseren van verwarmingsverbruik.  En een installatie van 4.000kWh is toch al redelijk groot.  

Daarnaast kijk goed naar je doel. Wil je gaan voor een nul-verbruik op jaarbasis, dan is enkel elektrisch verwarmen de optie.  En om dat te bereiken zitten we terug aan mijn eerste opmerking: benoem hoeveel energie je nodig hebt.  Dan weet je hoeveel PV panelen je zal moeten plaatsen opdat die panelen je verbruik in compenseren.  En met de cijfers kan je dan ook beter beantwoorden of je nog wil investeren in een warmtepomp of het zuiver elektrisch houdt.  

Walter

Ik heb nu 5400WP liggen aan PV die +-4400kwh/j opbrengt. Mijn meter staat een 1500KWH negatief. Verbuik zal in de komende jaren wel wat stijgen door uitbereiding praktijk en dochters die ouder worden (nu 3en5)

Voorlopige EPB gaf een K25 aan en naargelang de zonnepanelen geraken we met E-peil onder 0 met gasketel optie. K peil gaan e nog zien te verbeteren.  Het te verwarmen deel zal een 200m² worden (kinepraktijk in).

Een Nul energie woning is leuk op papier maar ik weet ook dat ik in de winter verwarmming vraag als de zonnepanelen niet veel geven.

Als ik zo rondkijk op de PH woningen van ecoubouwers dan zijn er toch veel met WP. Of dit dan de juiste optie is?!?

Roel P. schreef:

Robin,

waarom denk je nog vloerverwarming te hebben? Hier gelijkaardige isolatie en geen vloerverwarming nodig. Door de aanwezige hoeveelheid vloerisolatie wordt hetzelfde comfort bereikt als met vloerverwarming. Zelfs de wandverwarming in de badkamer heeft nooit aangestaan, want geen nood er aan.

Wel Roel in ben met ecobouwers een PH gaan bezoeken die 1 radiator hadden in hun woning (verwarmd met groot watervat dat door houtvergasser werd opgewarmd)

De mensen kregen het aan de ene kant van de leefruimte (+-10meter verder) niet warm in de winter. Ze hadden dus een elektrisch vuurtje bij gezet. Dat vind ik persoonlijk jammer. Dit was opgelost door 2 radiatoren te plaatsen uiteraard.

Een voorgestelde optie bij ons was 1 radiator in praktijk en 1 in de leefruimte. Ventilatiesysteem zou de warmte dan wel verspreiden in het huis. Hier ben ik dus wel wat sceptisch naar.

Vandaar idee om vvw te plaatsen om overal goede spreiding te hebben. Bij optie WP waren er dan 2 lage temperatuur ventilo's. Kostprijs evenveel als vvw (zelfplaatsing)

Hoe verwarmen jullie je huis en SWW?

 

Robin,

Een passiefhuis met houtvergasser en een radiator waarbij dan nog een stuk van de leefruimte niet warm genoeg was, dat kan onmogelijk een passiefhuis zijn dat die naam waardig is. Waarschijnlijk zogenaamd 'volgens de principes van passiefhuis'.

Waarom kan dit niet kloppen,

- de genoemde verwarming is normaal te veel voor een passiefhuis

- de warmte zou zich sowieso quasi gelijkmatig moeten verdelen door de balandsventilatie. Koudere zones in de leefruimte zijn dan ook uitgesloten.

Ik zou toch de ervaring van Roel ernstig nemen. Hij heeft hiervoor al een prijs betaald door de zinloze wandverwarming in de badkamer.

Ik blijf me verbazen over het ongeloof in het principe van passief bouwen, over de vrees dat het er te koud zal zijn zonder verwarmingsinstallatie. over het idee dat er dure installaties nodig zijn om dat te voorkomen.

Robin, ik ken het bewuste huis niet. Ik vind het ook niet terug bij de lijst van gecertificeerde passiefhuizen opgesteld door het passiefhuisplatform. Ik zie in de informatie via die link wel dat het over een nog niet afgewerkte woning gaat (ging). Dat laatste kan een verklaring zijn.

Maar goed, je hecht geloof aan de passiefhuisbewoners, de ervaringsdeskundigen, of je denk dat ze je iets op de mouw spelden. Of je twijfelt en dan doe je enkele dure ingrepen die achteraf dan overbodig blijken en niet worden gebruikt.

robin2cv schreef:
...Voorlopige EPB gaf een K25 aan en naargelang de zonnepanelen geraken we met E-peil onder 0 met gasketel optie. K peil gaan e nog zien te verbeteren.  Het te verwarmen deel zal een 200m² worden (kinepraktijk in).

Een Nul energie woning is leuk op papier maar ik weet ook dat ik in de winter verwarmming vraag als de zonnepanelen niet veel geven.

Als ik zo rondkijk op de PH woningen van ecoubouwers dan zijn er toch veel met WP. Of dit dan de juiste optie is?!?

K25 is toch nog een heel eind van passiefhuis.
Merk op dat je voor passiefhuis voor de nodige vermogens je best naar phpp overstapt omdat dan pas echt duidelijk wordt welke vermogens nodig zijn (en of je in de buurt komt van iets dat op een PH lijkt). Je bouwt dat passiefhuis ook niet toevallig. Heel het bouwteam te starten met architect moet weten wat je aan het doen bent. Enkel zo zal je aan die woning komen die nauwelijks verwarmt moet worden.
Voor een 200m2 zal je eindigen met Max 2kw aan verwarmings vermogen. En theoretische iets als 2.500kwh aan verwarming. Maar het kan zeker minder (zoals verschillende voorbeelden tonen). En om dat te begrijpen heb je die phpp nodig.

Walter

Hier wordt het SWW opgewarmd met een kleine Combi ketel van A^ag. De verwarmingskring van deze combiketel bevoorraad een warmtewisselaar van 2 kW in de ventilatieleidingen. Gegevens van de woning zijn terug te vinden bij ecobouwers (Beringen nr. 1) en op de site van het passiefhuisplatform.

charel schreef:

Robin, ik ken het bewuste huis niet. Ik vind het ook niet terug bij de lijst van gecertificeerde passiefhuizen opgesteld door het passiefhuisplatform. Ik zie in de informatie via die link wel dat het over een nog niet afgewerkte woning gaat (ging). Dat laatste kan een verklaring zijn.

Maar goed, je hecht geloof aan de passiefhuisbewoners, de ervaringsdeskundigen, of je denk dat ze je iets op de mouw spelden. Of je twijfelt en dan doe je enkele dure ingrepen die achteraf dan overbodig blijken en niet worden gebruikt.

Afwerking sloeg op estetische werken.

uiteraard hecht ik belang aan ervaringen van mensen in een passiefhuis. Anders stelde ik hier geen vragen en bezocht ecobouwers niet.

Hoe werkt het bij jullie in huis? SWW en verwarmming.

walter-8 schreef:
robin2cv schreef:
...Voorlopige EPB gaf een K25 aan en naargelang de zonnepanelen geraken we met E-peil onder 0 met gasketel optie. K peil gaan e nog zien te verbeteren.  Het te verwarmen deel zal een 200m² worden (kinepraktijk in).

 

Een Nul energie woning is leuk op papier maar ik weet ook dat ik in de winter verwarmming vraag als de zonnepanelen niet veel geven.

Als ik zo rondkijk op de PH woningen van ecoubouwers dan zijn er toch veel met WP. Of dit dan de juiste optie is?!?

K25 is toch nog een heel eind van passiefhuis. Merk op dat je voor passiefhuis voor de nodige vermogens je best naar phpp overstapt omdat dan pas echt duidelijk wordt welke vermogens nodig zijn (en of je in de buurt komt van iets dat op een PH lijkt). Je bouwt dat passiefhuis ook niet toevallig. Heel het bouwteam te starten met architect moet weten wat je aan het doen bent. Enkel zo zal je aan die woning komen die nauwelijks verwarmt moet worden. Voor een 200m2 zal je eindigen met Max 2kw aan verwarmings vermogen. En theoretische iets als 2.500kwh aan verwarming. Maar het kan zeker minder (zoals verschillende voorbeelden tonen). En om dat te begrijpen heb je die phpp nodig. Walter

PHPP studie is bezig. Bouwteam is op de hoogte van onze plannen. We streven naar K15 of beter.

Roel P. schreef:

Hier wordt het SWW opgewarmd met een kleine Combi ketel van A^ag. De verwarmingskring van deze combiketel bevoorraad een warmtewisselaar van 2 kW in de ventilatieleidingen. Gegevens van de woning zijn terug te vinden bij ecobouwers (Beringen nr. 1) en op de site van het passiefhuisplatform.

http://www.ecobouwers.be/klimaathuis/koersel

Is het dit?

robin2cv schreef:

Afwerking sloeg op estetische werken.

uiteraard hecht ik belang aan ervaringen van mensen in een passiefhuis. Anders stelde ik hier geen vragen en bezocht ecobouwers niet.

Hoe werkt het bij jullie in huis? SWW en verwarmming.

Geen verwarmingsinstallatie, enkel een elektrisch stralertje van 1,5 kW (kostprijs +/- 25 €) dat we zelden gebruiken ( jaarverbruik +/- 100 €) en dat een maand geleden alweer definitief terug opgeborgen is.

Sww is via een warmtepompboiler, de toegevoegde electriciteit wordt gecompenseerd door de pv installatie.

Roel P. schreef:

Hier wordt het SWW opgewarmd met een kleine Combi ketel van A^ag. De verwarmingskring van deze combiketel bevoorraad een warmtewisselaar van 2 kW in de ventilatieleidingen. Gegevens van de woning zijn terug te vinden bij ecobouwers (Beringen nr. 1) en op de site van het passiefhuisplatform.

Goed om lezen dat toch nog iemand via de ventilatie verwarmd...

Klopt

robin2cv schreef:

Afwerking sloeg op estetische werken.

uiteraard hecht ik belang aan ervaringen van mensen in een passiefhuis. Anders stelde ik hier geen vragen en bezocht ecobouwers niet.

Hoe werkt het bij jullie in huis? SWW en verwarmming.

Gisteren al beantwoord maar blijkbaar de opslaanknop gemist. Bij deze dus opnieuw.

Hier dus geen verwarmingsinstallatie, enkel een elektrisch los toestelletje van 1,5 kW (prijs +/- 25 €) dat zeer weinig hoeft ingeschakeld te worden (jaarverbruik +/- 100 €). Het is nu al meer dan een maand terug opgeborgen.

Sww gaat via een warmtepompboiler, de toegevoegde elektriciteit hiervoor wordt gecompenseerd door de PV installatie.

Misschien kan je een installateur vinden die wat creatief is met een warmtepompboiler en daar ook beperkt warmte voor verwarming uit haalt. Heb al succesvolle verhalen hiervan gehoord. 

Ik zou in ieder geval ook niet te veel investeren in die verwamring want die heb je toch niet te vaak nodig. 

Misschien kan de vloerisolatie nog iets dikker om een beter K peil te halen. En hoe zijn de PIR en cellulose in het dak gecombineerd? Ik zou één van beide kiezen...

I liggers zit 36cm cellulose tussen (zoals helemaal rond het huis)
Die 6cm PIR zit langsbuiten om een koudebrug op te vangen als ik het goed voor heb.

charel schreef:

robin2cv schreef:

Afwerking sloeg op estetische werken.

uiteraard hecht ik belang aan ervaringen van mensen in een passiefhuis. Anders stelde ik hier geen vragen en bezocht ecobouwers niet.

Hoe werkt het bij jullie in huis? SWW en verwarmming.

Gisteren al beantwoord maar blijkbaar de opslaanknop gemist. Bij deze dus opnieuw.

Hier dus geen verwarmingsinstallatie, enkel een elektrisch los toestelletje van 1,5 kW (prijs +/- 25 €) dat zeer weinig hoeft ingeschakeld te worden (jaarverbruik +/- 100 €). Het is nu al meer dan een maand terug opgeborgen.

Sww gaat via een warmtepompboiler, de toegevoegde elektriciteit hiervoor wordt gecompenseerd door de PV installatie.

Dacht ik ook eerst. WPBoiler voor sanitair (kan in de garage staan) en 2 vuurtjes voor huis. EPB straft dit echter hard af dacht ik? Het rendement van zo verwarmen is zeer laag. Vandaar idee WP voor alles maar dat is dan weer zeer duur. Waarom? Wordt dit kunstmatig hoog gehouden of is de techniek zo duur?

 

robin2cv schreef:
...

Dacht ik ook eerst. WPBoiler voor sanitair (kan in de garage staan) en 2 vuurtjes voor huis. EPB straft dit echter hard af dacht ik? Het rendement van zo verwarmen is zeer laag. Vandaar idee WP voor alles maar dat is dan weer zeer duur. Waarom? Wordt dit kunstmatig hoog gehouden of is de techniek zo duur?

 


EPB moet niet je doel zijn. Laag energie verbruik is doel.
Laat epb nog maar even rusten. ...
Voor wpb is epb vrij braaf . Elektrisch vuurtje natuurlijk wel maar vraag de details hierover eens aan Charel.
Wat bedoel je met duur juist? Waarnaar verwijs je juist?

Wp kost toch een stuk meer dan gasketel.

 

robin2cv schreef:

Wp kost toch een stuk meer dan gasketel.

 


Ja en neen...
- warmtepompen zijn mechanische toestellen die 10.000 draaiuren moeten meegaan en dan nog eens zonder onderhoud. Normaal dat zo een toestel niet goedkoop is (of duurder dan iets dat gas verbrandt).
- warmtepomp prijs is evenredig met het vermogen. Als je kijkt naar een warmtepomp ter grootte van wat PH nodig heeft (2kw) dan zijn die niet veel duurder dan de kleinste gasketel op de markt. Maar zo een kleine warmtepompen zijn er niet veel (een Ochsner en een Vaillant ken ik. Waarbij de Vaillant eigenlijk dient om naast een gasketel te hangen).
Of kijkt naar de simpele lucht-lucht warmtepompen die zijn ook niet zo duur . Alleen heb je dan een probleem om de energie van de WP op de juiste plaats te krijgen. Maar die hebben dikwijls een vermogen voldoende voor een PH.

Op koude bewolkte dagen krijg je een passiefhuis niet op 21°C, in de recentere passiefhuizen is daarom altijd een vorm van verwarming.
Sowieso zou ik altijd voor warmtepomp kiezen in nieuwbouw. Het streefdoel (1,5°C) van de top van Parijs houdt in dat tegen 2050 zo'n 80-90% van ALLE woningen een warmtepomp moeten hebben (lees Sustainable Energy Without the hot air, bekijk simulaties op www.klimaat.be,  cfr rapporten Urgenda of Zero Carbon Britain).
In Denemarken en Nederland is dit al doorgedrongen. Het Nederlandse Energiepact heeft zo als eerste stap een stijging van de gasprijs van 15% en een daling van de elek prijs met 15% beslist. De toekomst is (0-carbon) elektriciteit, dus gas zou ik niet meer doen.

Wij hebben ook een passiefhuis, en we hebben een geothermische warmtepomp voor (vloer)verwarming, zeer zuinige passieve koeling & SWW.
Hierdoor hebben we een zeer hoog comfort (ook in de heetste zomers), met een _totaal_ energieverbruik van 2600 kWh  elek op jaarbasis, 2 personen.
Wij hebben onderstaand model, deze producent is gespecialiseerd in lage vermogens, daarnaast heb je natuurlijk ook de Daikans, Fujitsu's, Viessman's van deze wereld.

http://www.ithodaalderop.be/catalogus/geothermische-warmtepomp-wpu

 

Het feit dat je het huis op koude bewolkte dagen niet meer op 21 ° kunt houden plus het feit dat je een geothermische warmtepomp zou moeten installeren om het comfortabel te houden wil voor mij zeggen dat de woning niet voldoende voldoet aan de passiefhuisnormen. Er klopt dan iets niet.

 

 

Dominique, 

kan je vertellen hoeveel ven de 2600kWH door de warmtepomp verbruikt wordt?  Of andere cijfers die je verbruik van de warmtepomp duiden?

Walter

Ik lees hier wel weer wat vreemde zaken, zoals dat het abnormaal zou zijn dat je PH niet op 21° is bij een bewolkte koude dag. Dit is natuurlijk perfect normaal indien je geen vewarming hebt, of ze niet zou aanzetten. De passiefhuisnorm legt immers een maximum op aan de warmtevraag per m² (meer bepaald 15W/m²), eisen aan de oververhitting (max percentage van de tijd boven de 25°C) en de luchtdichtheid (n50 lager dan 0.6/h). Het initiële idee van de bedenkers van PH was dat je een vermogen van 15W/m² via het ventilatiesysteem kan toevoeren. Als je een oppervlakte hebt van 200m², en je maximaal aan 30° wil inblazen (nog warmer is niet steeds comfortabel), moet je een debiet van 900m³/hr voorzien. Dat is toch een stuk hoger (2 a 3 keer) dan wat je normaal zou voorzien aan hygiënische ventilatie.

Verder zit je ook nog met het feit dat je dan enkel actief kan verwarmen in de ruimtes waar ventilatie toevoer is (leefruimtes en slaapkamers). Badkamer bvb kan je dan niet actief verwarmen.

(mijn) Conclusie: verwarmen via je ventilatiesysteem is wel mogelijk, maar heeft zijn beperkingen en randvoorwaarden die voldaan moeten zijn.

Het niet voorzien van verwarming zou ik afraden, zeker als je een kinepraktijk gaat onderbrengen (daar liggen de mensen vaak stil, en heb je iets hogere comforttemperaturen nodig). Goedkoopste zou zijn om simpele gasketel met enkele strategisch geplaatste radiatoren te voorzien. Maar dan zit je inderdaad weer met gas, wat volgens mijn visie niet ideaal is (volgens mij gaat de toekomst volledig elektrisch zijn, waarbij deze dan wel op een duurzame manier moet opgewekt worden).

Dan zijn we dus bij de elektrische alternatieven: warmtepomp (lucht-lucht, lucht-water, grond-water) met de mogelijke afgiftesystemen (ventilo's, vloerverwarming, binnenunits,...). Wat ik in jou situatie wel zou overwegen is een multisplit systeem: 1 buitenunit die op lucht werkt, waaraan je meerdere binnenunits kan koppelen. één zou in je praktijk kunnen staan, een andere in je leefruimte(s) en nog een andere in je badkamer (waar sommige mensen toch ook liever een iets hogere temperatuur hebben). Gezien de binnenunits de lucht gaan opwarmen zullen ze snel kunnen reageren.

Andere WP-systemen lijken me hier minder geschikt: boringen zijn te duur voor de zeer beperkte warmtevraag, en een lucht-water warmtepomp met vloerverwarming (wat ik hier zelf heb) lijkt me dan weer minder geschikt voor je praktijk. Daar lijkt het me wel aangewezen dat je de temperatuur vrij snel kan aanpassen (één patient ligt stil voor zijn behadendeling dus hogere temp nodig, andere patient moet oefeningen doen dus iets lager tempe gewenst, mogelijks kan je zelfs koelen met multi-split systeem).

Indien je de verschillende binnenunits niet ziet zitten, zou ik gaan voor wat wij hier thuis hebben: een lucht-water warmtepomp met vloerverwarming. Mensen die zeggen dat dit oververhitting in de hand werkt: bemerk dat de vloeroppervlakte niet warmer is dan ca 24°C. Indien het binnen dus warmer is dan 24°C, zal de vloer zelfs beginnen koelen (zeer beperkt weliswaar) ipv nog bij te verwarmen. De temperatuur in de winter is toch wel merkbaar verschillend van een niet verwarmde vloer, wij merken hier duidelijk een verschil tussen de berging, waar geen VVW is, en de leefruimte. Ook in tussenseizoenen, wanneer het binnen bvb 23° is, voelt de vloer soms vrij "koud" aan. Dat is allemaal persoonlijk natuurlijk, maar ik wilde dit toch wel meegeven. Prijs bij zelfplaatsing voor VVW is ook niet echt een groot verschil. Ik zou dan mogelijks wel nog opteren voor een aparte split-unit voor in je praktijk, vooral om te kunnen koelen (tenzij je een afoende zonwering en dergelijke kan voorzien aan je praktijk).

Nog een punt dat ik graag wil nuanceren: het verspreiden van de warmte door je balans ventilatie... Het effect hiervan is, mede door de lage debieten, nogal aan de lage kant. Hier in huis is er een merkbaar temperatuursverschil tussen beneden en boven (2° en zelfs meer), terwijl er sommigen beweren dat er nooit meer dan 0.5° verschil kan zijn binnen eenzelfde PH woning.

Ik sluit me aan bij de analyse van Toon
Eén bewolkte koude dag kan je nog relatief opvangen door de uitstekende isolatie, maar na een paar dagen zakt de temperatuur onherroepelijk, wegens onvoldoende zonnewinsten waar het passiefconcept is op gebaseerd. Of je moet buren hebben die verwarmen of als een gek taarten bakken :).

Bovendien, de praktische uitvoering verschilt altijd van de theoretische planning, en men stelt dan ook vaak vast dat gebouwen aanzienlijk meer verbruiken dan gepland, dus wat marge is altijd een goed idee. Idem dito voor het risico op opwarming in de zomer, en met gas kan je alvast niet koelen :).

Ik deel volledig de verwarmingsanalyse van prof. MacKay ( PDF van zijn absoluut meesterwerk is gratis!):

"Come on – I hate gratuitous air-conditioning as much as anyone, but these heat pumps are four times more efficient than any other winter heating method! Show me a better choice. Wood pellets? Sure, a few wood-scavengers can burn wood. But there is not enough wood for everyone to do so. For forest-dwellers, there’s wood. For  everyone else, there’s heat pumps."

En dan kom ik in een 'schone lucht' & 0-carbon scenario uit bij een warmtepomp, geothermisch of niet. En voor SWW heb je die eigenlijk ook wel nodig, dus dan lijkt mij een combi prima. Die geothermische boring was een optie, maar wij hebben daar toch voor gekozen oa om free cooling te hebben in de zomer (werkt verbazend goed bij vloerverwarming) én een laag verbruik op de koudste, windstille mistige winterdagen (waardoor de huidige BEN-norm op niets trekt). Dan wek je zelf immers 0 energie op via zonnepanelen, en de elektriciteitsprijs zal dan ook peperduur zijn in een smart-grid systeem waarin steeds meer gebouwen een warmtepomp hebben.
Als je toch zwaar investeert in een nieuw huis, dan kan dat er wat mij betreft toch wel bij (relatief klein gebouwd) om gerust te zijn en de komende 100 jaar, 365/365 een comfortabele temperatuur te hebben. 
Ik vind het een gemiste kans dat een passiefhuis 5% van de tijd meer dan 25°C mag hebben (18 dagen), als je anno 2016 nieuw bouwt, dan kan je toch gemakkelijk veel beter? Je kan dat met zonneweringen voor een groot stuk wel opvangen, maar als het dagen na elkaar zeer heet wordt, warmt het huis langzaam maar zeker op, ook nachtkoeling biedt niet altijd soelaas. Nu ben ik zelf wel erg hitte-gevoelig, maar met de klimaatopwarming zullen er steeds langere en hetere periodes komen in de zomer!

Wat betreft ons 0-energie huis:

Alleenstaand, geconditioneerde oppervlakte: 163m² (gepland voor 4 personen, sinds 6 mei zijn we met 3)
Temperatuur leefruimte: 21°C, badkamer & soms bureau ook verwarmd met warmtepomp.
5kWp pannelen, wat zo'n 5200 kWh opbrengst geeft, of momenteel 2x ons totaal verbruik.
Passief & 0-energie certificaat

Ik heb mijn verbruiksgevens (hoofdteller+zonneteller) maandelijks bijgehouden en ze zinds kort op het fantastische www.energieid.be overgezet. (had mijn warmtepomp in een logger staan, maar die heeft de geest gegeven).

Resultaten vinden jullie hier:

http://veelplaats.be/verbruik/

Stel dat een maand zonder "verwarming/koeling", april 2016 bvb, 150 kWh is, dan is het verbruik grafisch snel geschat in de verwarmingsmaanden zo'n 800 kWh aan warmtepomp energie, COP zal iets van een 4 zijn vermoedelijk, dus toch 3200 kWh aan warmte toegevoegd, wat meer is dan de 2500 kWh voorspeld door PHP (met 20°C binnenhuis), maar ook weer niet zo veel meer.

Belangrijk ivm verbruiksgevens:

-Ik ben ergens in 2014 die Itho zelf wel manueel wat meer gaan aan/afzetten om te vermijden dat hij het voorraadvat elke nacht tot 60°C opwarmde (niet aanpasbaar, Nederlandse instelling) + dat hij begon te koelen terwijl ik vond dat dit niet nodig was.
-Onze elektronica van de Paul Novus heeft het reeds 2x begeven, waardoor hij verschillende maanden in bypass modus werkte. Ik vermoed nu, nadat er in April nog elektronica (van mijn ultrafijnstof filter) het begeven heeft, dit komt door een 263V spanningspiek van mijn zonnepanelen (beveiliging slaat pas dan uit). De maanden december 2015-nu zou hij zeker niet in bypass gestaan moeten hebben.
(op het forum heeft nog iemand hierover geklaagd)
-Ergens in juni 2014 hebben wij op de west kant ook zonwering geplaatst, we hadden daar nogal wat ramen wegens de oriëntatie van ons huis
-Alles is elektrisch, maar in de zomer koken wij ook wel eens op de Solar Cooker
-We zijn eerder huismussen dan uitgaanstypes

Ik lijk hier wel terechtgekomen tussen non-believers van het PASSIEFhuisconcept !

Ofwel hebben we hier te maken met neppassiefhuizen.

Het principe van passiefhuishuis is dat het niet actief verwarmd wordt maar passief! Daar hoeven we toch niet over te discuteren hoop ik.Men doet hier alsof passieve verwarming niet bestaat of alleen uit zonnenwinst bestaat, en men dus bijkomend nog een verwarmingsinstallatie moet installeren. Dat klopt niet !

Het is wel degelijk abnormaal voor een passiefhuis dat je bij een bewolkte koude dag plots geen 21° zou kunnen halen. Als het vandaag 23° zou zijn dan zal het verschillende bewolkte en zeer koude dagen vergen om de temperatuur tot onder de 21 ° te laten zakken. Je blijft immers nog altijd de andere passieve warmtebronnen behouden zoals koken, wassen , plassen, eigen lichaamstemperatuur, elektrische huishoudtoestellen enzovoort.

Het ideefix dat je in de badkamer een hogere temperatuur moet hebben is achterhaald, dat stamt nog uit de tijd dat huizen niet goed geisoleerd, tochtig en één grote koudebrug waren. Als je je bij een hedendaagse woning in de woonkamer goed voelt bij een bepaalde temperatuur zal je je ook goed voelen bij eenzelfde temperatuur in de badkamer.

Als je in een passiefwoning met balansventilatie meer dan 2° verschil hebt dan is er wel duidelijk iets mis met het concept en zou je kunnen spreken van een neppassiefwoning.

Idem dito in geval je een actieve koeling zou nodig hebben om het comfortabel te houden.

Wellicht heb ik het verkeerd begrepen maar als je 3200 kWh per jaar aan verwarming nodig hebt dan kan dat goed zijn voor een lage energiewoning maar dan is dat veel te veel voor een passiefhuis. Ter vergelijking, met die 3200 kWh/jaar gaat het over een woning van 163 m², mijn woning heeft een bewoonbare oppervlakte van 150 m² en verbruikte tijdens het minst gunstige jaar van de afgelopen 5 jaren 800 kWh en tijdens het gunstigste jaar 200 kWh.

Je zal dus begrijpen waarom ik mijn wenkbrauwen moet fronsen bij de laatse reactie's over die zogenaamde passiefhuizen.

Maar het lijkt de laatste tijd een trend te worden om er van uit te gaan dat je een passiefhuis niet passief kunt verwarmen, dat dit dus een verkeerde woordkeuze is voor dat type van woningen.

Men mag gerust weer terug gaan naar de redenering dat je een passiefhuis op de slechtste momenten met een strijkijzer op de gewenste temperatuur kunt houden. Want dat is wel degelijk zo!

dag charel

Ik vraag me nu wel af: wat zijn je temperaturen in je woonkamer, badkamer, in de winter en zomer? Hoevel inwoners zijn er, wat doen ze overdag? Wat is je totale energieverbruik op jaarbasis?

De vraag lijkt mij niet wat een 'ideaal' passiefhuis met flexibele inwoners nodig heeft, maar wel wat een "gemiddeld", naar passief-norm strevend huis nodig heeft. En uit dit grootschalig onderzoek blijkt nogmaals dat, in de praktijk, hoe zuiniger je ontwerpt en bouwt, hoe groter de afwijking van de theorie.

Er zullen wel gradaties zijn qua passiefontwerpen, maar ik haal (gecertifieerd en ook in de praktijk) de grens van 15 kWh/m², heb een isolatieniveau K15, niet zoveel zuidelijke ramen (straatkant). Ik heb de PHP-file eens op 21°C ingesteld ipv 20°C, en dit levert mij in de originele Passiefhuisplatform Excel een verwacht verwarmingsverbruik op van 2848 kWh volgens de maandmethode, en 3023 kwh volgens de jaarmethode. En daar komen dus nog de zonnewinsten en de interne wartemwinsten van 2,1W/m² bij. Als ik uitga van 750 kWh warmtepomp verbruik verwarming en een COP van 3,5, waarbij ik minder marge neem, dan is de warmtevraag bij mij zo'n 2625kWh, dit lijkt dus allemaal te kloppen.
Onze vraagsteller zal niet gemakkelijk beterdoen. Vergelijk dit trouwens met de Vlaamse BEN-norm van 70 kWh/m², in 2020!

Ik zou ook wel in mijn huis kunnen wonen met enkel een elektrische bijverwarming, maar ik heb ervoor gekozen te investeren in een "geen compromis" oplossing qua temperatuurcomfort én energieverbruik. Dit wil zeggen: altijd 21°C, en in de zomer nooit warmer dan 23°C, en dat voor 2600 kWh /jaar. Minder verbruiken heeft echt geen zin, gezien de enorme energiefootprint van andere activiteiten (cfr How Bad are bananas bvb.).
OK, dit vergt een investering die je "niet terugverdient", maar zo houd je maatschappelijke middelen vast in een duurzaam verhaal (cfr 'Sparen kan gevaarlijk zijn').

Dominique,

De temperaturen in de verschillende ruimtes liggen amper 1° uit elkaar. Uiteraard zonder dat er ergens verwarmd of gekoeld wordt.

Naar de zomer lopen die langzaam op naar de 23 à 24 graden met op sommige dagen tijdelijke uitschieters tot maximum 27°. Naar de winter toe zakken die langzaam naar de 20 à 21 graden met tijdelijke uitschieters naar 19 à 18 graden. Op die momenten wordt een elektrische bijverwarming van 1,5 kW ingeschakeld zodat we terug op 21 graden zitten.

Twee bewoners die part time van huis zijn, geen bijzondere activiteiten in huis buiten de normale huishoudelijke taken.

Energieverbruik op jaarbasis?

- Voor verwarming gemiddeld 500 kWh per jaar

- Voor warm water (warmtepompboiler) gemiddeld 400 kWh per jaar.

Via een pv installatie is dit een nul-energiewoning die in feite iets meer levert aan het net dan ze er van afneemt.

Uw warmtevraag is blijkbaar vijf maal zo groot! En dan moet je hier ook nog het extra energieverbruik voor koeling bijtellen, geen idee hoeveel je daar dan nog extra aan uitgeeft.

Geen compromis qua temperatuurcomfort en energieverbruik zeg je. Maar ik vraag me dan werkelijk af of het geen ideefix is dat een constante temperatuur van 21 ° winter en zomer het meest comfortabele zou zijn. Lichaam en geest kunnen zich moeiteloos aanpassen aan die temperatuurverschillen op lange termijn, je moet jezelf ook de kans geven om die aanpassing te doen. Indien bijvoorbeeld in de winter er plots een normale zomerse dag zou komen dan zouden we zweten en puffen terwijl we in de zomer die temperatuur lekker zouden vinden. Andersom, tussen volop zomerse dagen komt er plots een gewone winterse dag, we weten niet waar kruipen van de koude. Maar dan heb je die verandering op 1 dag tijd, normaal gaan daar  maanden over heen. Heb je toch nog enige moeite om u aan te passen aan die paar graden verschil dan heb je altijd nog de keuze tussen t-schirt en trui.

Ik denk dus dat hier ook een verschil in mentaliteit en levenshouding meespeelt. Het streven naar steeds dezelfde temperaturen winter en zomer door middel van allerlei dure regelingen, verwarminsinstallaties, koelinstallaties en hun bijhorend energieverbruik, aanschaf- en onderhoudskosten kunnen dan misschien het gevoel van meer comfort geven maar volgens mij is dat een waanidee.

Ik vind dit alles trouwens ook in strijd met de originele principes van passiefhuis. Passief in de zin ook van low tech.

Een goed ontworpen passiefwoning heeft echt geen behoefte aan meer dan een strijkijzer voor verwarming en al helemaal niet aan een koelinstallatie. Ze is daarbij ook nog eens veel comfortabeler dan enig andere woning die dat wel heeft. Ik heb me in ieder geval nooit zo comfortabel gevoeld als in onze low-tech passiefwoning.

Minder verbruiken heeft echt wel zin, niets verbruiken nog meer, zeker als je daarbij nog uw comfort behoudt of zelfs verhoogt.

De investering in de door u genoemde technieken houden volgens mij geen maatschappelijke middelen vast maar hebben er tot hier toe al veel verspild.

 

U bent tevreden van uw huis en uitrusting, ik van het mijne, prima dus :)
Al ben ik nu nog steeds benieuwd naar jullie totaal elek verbruik.
Passief vind ik slechte naam, want systeem D is zeer actief en high tech.
In de lente, zomer laat ik de temperatuur ook varieren van 21 tot 23-24, maar nooit meer. Dat kan perfect met een wp die vermoedelijk 20+ jaar meegaat (weinig draaiuren), dus, opwarming van 3° tegen 2100, in het achterhoofd, waarom niet? Geothermie is optie, maar gaat dan weer 60+ jaar mee. Verspilling zijn (dure)wagens, alle verre reizen, 2de verblijven, grote vleesconsumptie, dure hobbies enz. Als je daar de (grijze) energiefootprint van berekent, verschrompelt zo'n 3000 kWh. Geen basisbehoefte zoals 365/365 goede slaaptemperaturen. Ook zonder free cooling kan beetje wp koeling perfect: op de warmste dagen gaat er toch energie genoeg zijn, het zijn de winterprikken die we moeten vrezen, en daar scoort een wp dan weer 3x zo goed als elek verwarming. Wp ook lijkt mij dus voor alle huizen de toekomst, tenzij je goed tegen de warmte kan.

Oké, op uw vraag nog één en ander nagekeken.

Het totale elektrische verbruik is dus:

- verwarming gemiddeld 500 kWh per jaar

- warm water gemiddeld 400 kWh per jaar

- overige, inbegrepen ventilatie en opladen elektrische Kangoo, gemiddeld 3000 kWh per jaar.

High tech of low tech zijn relatieve begrippen, maar twee draaiende gelijkstroomventilators, wat buizen en een driestandenschakelaar lijken me eerder low- dan hightech.

En het woord passief slaat niet op de ventilatie die amper stroom gebruikt, gemiddeld 25 W per dag of een schamele 9 kWh per jaar.

Het woord 'passief' slaat op het passief verwarmen en passief koelen, zonder speciale installaties dus. In die zin klopt de vermelding 'passief' in 'passiefhuis'. Echter zoals jij het ziet klopt dat dan niet. Dat bedoel ik dan met 'neppassief'

Je hebt uiteraard gelijk als je het over de totaal andere verspillingen hebt die niets met het wonen te maken hebben. Maar je mag niet zo redeneren dat vermits je vindt dat er op al die andere vlakken veel verspild wordt het dan ook minder kwaad kan dat je dat dan ook nog eens in je woning doet. Vooral niet als het dan zinloze verspillingen zijn. 

charel schreef:

Oké, op uw vraag nog één en ander nagekeken.

Het totale elektrische verbruik is dus:

- verwarming gemiddeld 500 kWh per jaar

- warm water gemiddeld 400 kWh per jaar

- overige, inbegrepen ventilatie en opladen elektrische Kangoo, gemiddeld 3000 kWh per jaar.

En het woord passief slaat niet op de ventilatie die amper stroom gebruikt, gemiddeld 25 W per dag of een schamele 9 kWh per jaar.

 

Charel,

Als bewoner van een passiefhuis (meer dan 15 jaar) heb ik toch ook wat moeilte met de cijfers.

Een balansventilatie verbruikt eerder 25 watt continue ... bij 8760 uur/jaar is dat 219 Kwh en geen 9 Kwh

Ik geef toe dat ik mijn balansventilatie niet continue laat draaien (in de tussenseizoenen gaan de ramen open.)

Voor verwarming kan/mag een PH 15 Kwh/m²/jaar verbruiken.

Bij een verbruik van 500 Kwh betekend dit 33 m² vloeroppervlak.

Bij 66 m² vloeroppervlak verbruik je al de helft minder dan een PH mag verbruiken. (en heb je een super PH)

Hoeveel oppervlakte heeft jouw woning ?

In welke regio woon je ? ... west vlaanderen heeft natuurlijk een milder (winter)klimaat dan limburg.

Mijn verbruik voor verwarming van afgelopen winter is ongeveer 0,7 m³ brandhout of ongeveer 2000 Kwh voor 200 m² verwarmde oppervlakte. (Temperatuur continue op 21° ... ja we zijn wat verwend ondertussen)

 

Dirk

Dirk, dat was inderdaad een dikke flater die 9 kWh, dat moest nog maal 24 uren op een dag en dus inderdaad in de buurt van 219 kWh per jaar (wat nog schamel kan genoemd worden toch?).

De rest van de cijfers heb ik dan ook nog maar eens nagetrokken, maar die kloppen helemaal. Zou het niet kunnen Dirk dat hout stoken een minder efficiente manier is om een passiefhuis bij te verwarmen? Ik vermoed van wel.

Mijn woning is 150 m² en is wellicht meer dan gemiddeld compact. Rond en eenvoudig van vorm met een appartement in dezelfde vorm er net onder en een zwaar geisoleerd plat dak er boven. Maar compact en eenvoudig van vorm hoort in feite bij het concept van passiefhuis net zoals zwaar geisoleerd en zeer luchtdicht.

Het huis staat in de noorderkempen en dat schijnt gemiddeld het warmste plekje van Belgie te zijn, al zal dat dan wellicht maar een kwestie van één graad verschil zijn.

Ah, je hebt onderburen die ook verwarmen, dat verklaart heel veel en maakt de hele vergelijking onzinnig... Is natuurlijk wel prima qua bouwdensiteit.

Naar een 15 kWh/m² streven (blijft een enorme uitdaging!) en niet te groot bouwen lijkt mij het belangrijkste. Daarnaast blijf ik er bij dat een warmtepomp die je voor SWW toch nodig hebt een surplus is, wegens veel lagere peperdure winterpiek  & koelingsoptie. Gas sluit ik uit want niet CO2 neutraal en "groen/synthetisch gas" is veel te kostbaar om in nieuwbouw te gaan verspillen. Hout zou ik ook niet kiezen gezien de problemen met de luchtkwaliteit en lage energieopbrengst van biomassa/m² tov zon/wind. Hout(afval) zou ik enkel gebruiken in veel schonere biomassacentrales (bvb. voor winterpiek) waar je dan nog via BECCS met negatieve CO2 kan werken, wat in de meeste IPCC 1.5°C scenario's stillaan incontournable is geworden. Die GE centrales halen al rendementen van 60%! Als je dan met een warmtepomp zit met een rendement van 3.5, dan is de keuze snel gemaakt.

Het is niet nodig ons energieverbruik tot in het extreme te willen verlagen, het bereiken van een bepaald "niveau" is genoeg: er zijn zon & wind & materialen genoeg om elk van de 7 miljard inwoners een woning te geven met de specificaties van ons huis (cfr een eerdere reactie met staving). Dit kan niet gezegd worden voor de verspillingen die ik aanhaalde. Dat vind ik wel een fundamenteel verschil. Ik heb zonnet de Luikse prof & energie/smartgrid-autoriteit Damien Ernst nog 1,5u live bezig gehoord en die bevestigt dit verhaal volledig. Of bekijk de energie requirements die MacKay vooropstelt, die voorziet per dag/persoon 12 kWh elek voor verwarming, in een "renewables scenario', of zo'n 4400 kWh op jaarbasis, per persoon. Nu, er zullen in 2050 nog een heleboel onderbezette en slecht isoleerbare huizen zijn, dus bouwen we best voldoende marge in bij nieuwbouw/zeer stevige renovatie. Het "kostenefficiëntste" is onmogelijk te bepalen gezien de grote vraagtekens rond de evolutie van duurzame energieproductie en vooral winteropslag (synthetisch gas enz).

Elektrische wagen is zonder twijfel de toekomst, maar qua kostprijs per uitgespaarde ton CO2 zitten we momenteel aan iets van een € 500-1000/ton, dan kan je evengoed van "verspilling" spreken. ​​Er zijn projecten waar je voor € 1000 zo’n 100 ton CO2 en een hoop miserie vermijdt (familieplanning bvb.). Toch denk ik dat je met een gerust hard kan investeren in comfort verhogende warmtepompen, (gedeelde) elektrische wagens, omdat dit de mensen aanspreekt én een maatschappelijk shift in gang zet die leidt tot een leefbaar klimaat.