Van oude melkboerderij naar ecologische sportgîte

Een gezond lichaam in een gezonde omgeving: dat is de filosofie van triatleet Dirk Baelus in een paar woorden. In de Belgische Ardennen renoveerde hij een oude boerderij tot een sportgîte met de naam Taeru. Achter de prachtige Ardense gevelstenen schuilt een bio-ecologische nieuwbouw met een gezond binnenklimaat en een lage milieu-impact. We spraken met Dirk en aannemer Frank van Puur Bouwen over dit ambitieuze project waar gezondheid centraal staat.

Luc Roymans

Waarom heb je gekozen voor een ecologische sportgîte?

Dirk: “Ik zocht naar een bouwmethode die nauw aansluit bij mijn eigen filosofie. De hoeve representeert perfect hoe ik wil leven: gezond en ecologisch verantwoord. We wilden het zo aangenaam mogelijk maken voor de gasten om in het verblijf te vertoeven, en met de prefab box-in-box woning met ecologische materialen kon die droom in vervulling gaan. Ik woon zelf in een oud huis, dus ik voelde het verschil met de bio-ecologische, energiezuinige woning meteen. Het verschil in comfort is gigantisch.”

“Het voordeel van ecologische materialen te gebruiken is ook dat je al meteen een interieur hebt. Er kan veel zichtbaar gelaten worden en je hoeft niet zo veel weg te stoppen als bij traditionele bouw. Nu zijn de balken en kolommen nog zichtbaar en dat geeft een heel warm en natuurlijk voorkomen.”  

Ik zocht naar een bouwmethode die nauw aansluit bij mijn eigen filosofie."

Het domein in Erezee waar de sportgîte gelegen is 

Langs de buitenkant ziet de gîte er nog heel authentiek uit. Hoe is dat gelukt? 

Frank van Puur Bouwen: “Het renoveren van een charmante boerderij met al z’n karakteristieke elementen is een behoorlijke opdracht. In Wallonië wordt er sterk gewaakt over de stedenbouwkunde. De look en feel in de regio wordt bepaald door Ardense stenen en leien. Om de Ardense buitengevel met leistenen helemaal in ere te houden, werd er gekozen voor een prefab box-in-box: dat is eigenlijk een nieuwbouw geplaatst binnenin de bestaande structuur. De nieuwe structuur wordt op voorhand gemaakt. Een hele uitdaging. De wanden van zo’n oude boerderij zijn nooit recht, maar als je er een nieuwe structuur in wil zetten, dan moet wel alles perfect aansluiten. Daarom werken we met een 3D-scanner. Die technologie helpt ons  om modulair te bouwen. De volledige woning wordt gescand, de tekening wordt ingelezen door de software en zo kunnen we precies zien waar elke deuk of uitstulping zit. Daardoor kunnen we de nieuwe prefab structuur heel nauwkeurig produceren en plaatsen. Het is een ideale manier van bouwen om bestaande panden duurzaam te renoveren met behoud van de authentieke architectuur.” 

Om de Ardense buitengevel met leistenen helemaal in ere te houden, werd er gekozen voor een prefab box-in-box"

Dirk: “Voor het behouden van de authentieke gevel gaat alle lof naar Guy Petit, een lokale aannemer. De boerderij was vroeger van een melkveehouder. Hij sprak erg lovend over Guy, een echte vakman. Hij heeft de Ardense muren laten staan en de oude schuur afgebroken. De originele stenen van dat schuurtje heeft hij helemaal hergebruikt. "Ik vind het formidabel: ze breken iets af en je hebt een hoop stenen waarvan er geen één hetzelfde is, en daar maakt hij een rechte muur mee.” 

De box-in-box in opbouw door Puur Bouwen. 

Hoe verliep het bouwproces? 

Dirk: “Dat verliep heel erg vlot. Ik was zelf wel erg betrokken bij het bouwproces, samen met mijn vader. Voor hem was de bouwmethode iets nieuws, maar hij vond het prachtig om samen met mij aan dit project te werken. We werkten met twee aannemers: eentje voor de buitenstructuur en eentje voor het binnenwerk. Puur Bouwen heeft de volledige box-in-box voorzien. Er zijn twee originele muren blijven staan, en daartussen heeft Puur Bouwen gemanoeuvreerd. Eerst hebben ze een 3D-scan gedaan en daarna hebben ze alles prefab gemaakt om het daarna op de werf in elkaar te zetten. Het is een beetje zoals een kast van de IKEA: de onderdelen komen toe en je moet het alleen nog in elkaar zetten. Op twee weken tijd stond het er.”

"Ook was er een fijne samenwerking met architect Bart Janssens van Atelier Noest. Hij was betrokken vanaf het eerste idee van de sportgîte en gaf conceptmatig, ruimtelijk en bouwkundig advies. In de vroege ontwerpfases ontwierp hij op een integrale en geïntegreerde manier, en dat ligt ook aan de basis van het succes van dit duurzame project." 

Frank van Puur Bouwen: “Het is fijn om samen te werken met iemand die een duurzame visie deelt. Je lichaam moet gezond zijn, maar je huis ook. Samen waren we het erover eens dat de gerenoveerde hoeve een positieve impact moest hebben op gezondheid, op de maatschappij en op het milieu. Traditionele, vervuilende materialen werden niet gebruikt. Het resultaat is een prachtige gîte, in alle glorie hersteld. Het is echt een eerbetoon aan de omgeving: zowel qua uitstraling als qua milieuvriendelijkheid.”

Op twee weken tijd stond de hele ruwbouw er. "

Uit welke materialen is deze ‘gezonde gîte’ opgebouwd? 

Frank: “In eerste instantie is het een combinatie van prefab houtskelet (buitenwanden, daken) met CLT (tussenvloeren en binnenwanden). De vloer is opgebouwd uit  meer dan 50 cm schelpen, en 16 cm kurkplaten als isolatie-uitvulling  Er werd enkel een funderingssleuf voorzien voor stabiliteit, maar verder werd beton en staal zo veel mogelijk vermeden.  Voor de gevelisolatie werd er gekozen voor een prefab houtskelet met 25 cm kalkhennep, 7 cm houtwolisolatie en fermacell met leempleister langs de binnenkant. Deze dampopen bouwmethode geeft een heel fijn binnenklimaat, omdat het de luchtvochtigheidsgraad eigenlijk zelf regelt. Ook al is er niemand aanwezig in de gîte, het blijft er aangenaam. In het dak zit 30 cm cellulose met een harde houtwolplaat van 22 mm en de ramen zijn van hout-aluminium met drievoudig glas van onze partner Mondian, die ook een duurzaam karakter hebben.”

Wat maakt de sportgîte Taeru nog uniek? 

Dirk: “Taeru is een waanzinnig mooie plek. Het is een plek voor topsporters, voor retraites, voor teams en eigenlijk voor iedereen die tijd wil doorbrengen in een aangename, gezonde plek in het hart van de Ardennen. Speciaal voor sporters hebben we slaapkamers die in te stellen zijn als hoogtekamers. Met een ventilatiesysteem kunnen we berglucht nabootsen en zo een hoogtestage simuleren. Ook is het uniek dat je in zo’n mooie omgeving kan trainen in een grote sporthal, in het zwembad van 25m, in de verwarmde zaal. We hebben ook een werkbank, een sportbar, een professionele keuken en een bikewash voor fietsers. Het is een heel bijzondere plek, en ik ben geweldig tevreden met hoe het is uitgedraaid.”

Meer weten over deze speciale plek? Bezoek de website op https://www.taeru.be

Bouwpartners: 

Puur Bouwen

Atelier Noest - Architect Bart Janssens

Guy Petit 

Mondian 

PLEK 

Krealine 

Dit artikel is geschreven door de Ecobouwers-redactie, in samenwerking met Puur Bouwen. Ecobouwers heeft als doel duurzame projecten, materialen of diensten in de kijker te zetten om duurzaam (ver)bouwen te stimuleren in Vlaanderen. Wil je als professional zelf een duurzaam project, materiaal of dienst in de kijker zetten? Stuur je vraag gerust naar info [at] ecobouwers.be.