Volkwin en Ellen besloten om een woning te bouwen in de tuin van Volkwins moeder. Maar op één voorwaarde: dat het een huis voor de rest van hun leven zou zijn. Rolstoeltoegankelijk, comfortabel, fossielvrij en van alle technieken voorzien. Kijk mee binnen in de moderne, lichte woning aan de rand van Gent.
Hoe zou jij je huis omschrijven?
“Ik woon samen met mijn vrouw en drie kindjes in Gentbrugge. Het is een moderne, energieneutrale woning, die staat in de tuin van mijn moeder. Wij vonden het belangrijk om dichtbij haar te wonen, en om onze woning dan ook rolstoelvriendelijk te maken. Praktisch en comfortabel zijn twee sleutelwoorden om ons huis te omschrijven. We hebben echt gebouwd vanuit de vraag “wat is er praktisch?” eerder dan “wat vinden wij mooi?” en daar hebben we nog geen seconde spijt van gehad.”
Bij het begin van ons project was één ding duidelijk: als we gaan bouwen, dan is het voor de rest van ons leven. En daar zijn we nu ook perfect op voorzien.”
Hoe heb jij het bouwproces ervaren?
“Mensen zeggen weleens dat als je bouwt, dat je dan helemaal je eigen zin kan doen. Maar dat is niet helemaal waar. Je hebt te maken met bouwvoorschriften, budgettaire beperkingen, technologie die er nog niet is of nog veel te duur is. Als je een droomhuis in je hoofd hebt, dan hou je meestal geen rekening met die dingen. Beter is het om te beginnen vanuit een budget, en dan goed nadenken met je architect hoe je bepaalde wensen gaat verwezenlijken. We hebben er zelf een jaar over gedaan om onze architect, Peter Geldof, te kiezen. We zijn bij veel bureaus gegaan en zelfs bij verschillende werven gaan kijken. Het is een beetje zoals met een dokter: als je er zelf niet zoveel van af weet, dan weet je niet of het een goede of een slechte is. We zijn dus vooral bij anderen gaan vragen of ze tevreden waren, en op basis daarvan hebben we een keuze gemaakt.”
Wat stond er bij jullie zeker op het wensenlijstje?
- We wilden een grote leefruimte waar alles geïntegreerd is. De ruimte moest weinig hoeken, kanten en tierelantijnen hebben zodat ze praktisch en overzichtelijk is.
- We wilden vooral comfort. Voor ons, voor mijn moeder, voor iedereen in elke levensfase. Het huis is rolstoeltoegankelijk en in principe bewoonbaar op het gelijkvloers. Daar is een slaapkamer en een badkamer, maar ook boven zijn er voldoende kamers.
- We wilden een energieneutrale woning, zonder compromissen.
Een energieneutrale woning zonder compromissen, wat moeten we ons daarbij voorstellen?
“We zijn niet altijd meegegaan met het advies dat ons gegeven werd. We hebben meer zonnepanelen geplaatst dan we destijds nodig hadden. We hebben die ook op het oosten en westen gelegd in plaats van zuidgericht. We hebben ook gekozen voor een geothermische warmtepomp, hoewel er aan ons nog geadviseerd werd om een gasaansluiting te voorzien. Gas is een eindige energiebron, en hoewel die nu vaak nog goedkoper is, denk ik niet dat dat altijd zo zal blijven. Wij wilden liever fossielvrij verwarmen. Als je een warmtepomp hebt, dan komen ook die zonnepanelen van pas natuurlijk. Bovendien hebben we gekozen voor een driefasige aansluiting voor een elektrische wagen, die we inmiddels hebben aangekocht. We hebben ingezet op domotica en doorgedrukt op veel stopcontacten en aansluitingen. Enerzijds voor gebruiksgemak, anderzijds in het kader van levenslang en rolstoelvriendelijk wonen. Zo kunnen we later ook nog alles bedienen. Bij het begin van ons project was één ding duidelijk: als we gaan bouwen, dan is het voor de rest van ons leven. En daar zijn we nu ook perfect op voorzien.”
De structuur en de technieken zitten goed. Heb je op iets moeten besparen?
“Ik heb spijt van alle dingen waar ik op bespaard heb. Besparen zou eigenlijk iets gelijkaardigs krijgen voor minder geld moeten zijn, maar in realiteit verlies je vaak. Ik heb 500 euro bespaard door geen pompje te installeren dat verhindert dat de kelder overstroomt. Ondertussen heeft de kelder al een aantal keer blank gestaan en heb ik veel gevloekt. Ik heb bespaard op een ingepleisterde gordijnrails, waardoor sommige ramen nu niet goed open kunnen.”
“Op de belangrijke dingen hebben we niet bespaard, en het meeste is ook in één keer afgewerkt geweest. Enkel het schilderwerk moet nog gebeuren, maar met kleine kinderen die de boel nogal eens vuil maken, maakt dat niet zo veel uit.”
De woning van Volkwin heeft een e-peil van -5. Wat betekent dat concreet?
Dit betekent dat de woning in theorie op een jaar minder energie verbruikt dan dat er geproduceerd wordt. Een negatief E-peil is het resultaat van doordachte keuzes op verschillende niveaus. Zo speelt de oriëntatie van de woning een rol, maar ook de warmtecapaciteit van de woning, de mate waarin belangrijke bouwknopen geïsoleerd zijn, de beglazing van de ramen, de gebruikte materialen in de woning enzovoort.
Welke technieken of duurzame materialen springen er uit voor jou?
“De warmtepomp en de domotica. Ik word er oprecht heel blij van: het werkt gewoon. Je moet er niks aan doen, je moet er niet mee bezig zijn. Wat er uitspringt in de negatieve zin, is de ventilatie. We hebben een goed en groot ventilatiesysteem, maar dat ding moduleert de hele tijd. Het past zich zo goed aan aan de omgeving, dat het om de 10 seconden verandert van ventilatiesterkte en dus ook van toonhoogte. Als het één constante zoem zou zijn, raak je daar aan gewend. Maar omdat het telkens verandert, blijf je het horen.”
Denk goed na over je budget, en probeer daar flexibel in te zijn. Maak een budget op dat een richtlijn is voor de architect, en ga niet tot jouw eigen absolute plafond.
Hoe vond je goede vakmensen voor je bouwproject?
“We hebben lang gezocht naar een betrouwbare architect, en daarna hebben we ook onderzoek gedaan naar kleinere aannemers. Het is belangrijk dat je weet met wie je in zee gaat. Bekijk hoe lang het bedrijf al bestaat, of ze goede reviews hebben, of ze misschien al moeilijkheden hebben gehad. Ook de architect kan hier een goede rol in spelen door goede vakmensen aan te raden.”
Was je zelf sterk betrokken bij de bouw van de woning?
“We hebben niet zelf meegewerkt op de werf, maar we waren wel sterk betrokken. Wij woonden op de werf, in het huis van mijn moeder. Ik was er heel vaak, ik sprak met alle aannemers en we waren elke dag bezig met de bouwplanning. We hebben wel 500 mails gestuurd naar de architect. Achteraf gezien was dat niet nodig, want de bouwplanning verandert toch en je budgetten ook.”
Heb je tips voor mensen die ook duurzaam willen bouwen?
“Denk goed na over je budget, en probeer daar flexibel in te zijn. Maak een budget op dat een richtlijn is voor de architect, en ga niet tot jouw eigen absolute plafond. Laat de architect manoeuvreren binnen die lijnen, en bereid je voor op extra kosten. Maar onthoud ook: toegevingen waar je nog 20 jaar mee moet leven, dat is geen besparing. Best in één keer goed investeren, en de rest van je leven de vruchten plukken.”