tiny house in tuin

Tiny houses zoeken juridische grond

Tiny housing is een experimentele woonvorm met een zo klein mogelijke ecologische voetafdruk. Ook in Vlaanderen groeit de vraag. Maar zoals dat wel vaker het geval is met experimenten, is het een blinde vlek in de wetgeving. Minister voor Wonen Matthias Diependaele beloofde tijdens een recent parlementair debat over de kwestie een duidelijk kader. Al lijkt dat nog niet voor meteen.

Een compacte woning die zelfvoorzienend is, compleet met zonnepanelen en een eigen waterzuivering, doorgaans gebouwd met duurzame materialen en voorzien van een composttoilet. Welkom in het tiny house!

Small is beautiful 

Het idee van tiny houses ontstond in 2008 na de vastgoedcrisis in de Verenigde Staten Vanuit een harde economische noodzaak groeide het idee uit tot de tiny house movement, met een sterk ecologische filosofie van verminderen. 

Het is een antwoord op de behoefte van velen om eenvoudiger te leven, minder te consumeren en met een kleinere, ecologische voetafdruk door het leven te gaan. Want door klein te wonen, verbruik je ook minder elektriciteit, warmte of water en consumeer je minder spullen.

Tiny houses zijn zeker niet de woondroom van de doorsnee Vlaming, maar toch is er ook bij ons heel wat interesse. Probleem: voor de wetgeving bestaat deze woonvorm niet. Er is geen wettelijk kader dat regelt wat mag en wat niet mag. Dat zorgt meteen voor problemen: met de plek waar je een Tiny house kan zetten, met leningen, vergunningen of het domicilieadres. 

Locatie, locatie, locatie

Het belangrijkste probleem is  de locatie waar een tiny house mag staan. Op het internet zie je heel wat foto’s van tiny houses middenin het bos of in een idyllisch weids open landschap. In het kleine en dichtbevolkte Vlaanderen is dat geen optie. Meestal staan tiny houses nu bij iemand in de tuin. Maar ook dan moet je nog rekening houden met verkavelingsvoorschriften en zoeken naar opties voor bijgebouwen. Mogelijkheden zijn er zeker wel, bijvoorbeeld op braakliggende bouwplaatsen of op daken van grote gebouwen. Daar wordt in Nederlandse steden volop mee geëxperimenteerd. Vlaanderen blijft hier wat achter.

Een ander knelpunt zijn de minimale woonoppervlaktes in de Vlaamse Wooncode: die zijn bij tiny houses soms kleiner. Daarvan afwijken houdt het risico in op huisjesmelkerij, dus moeten misbruiken voorkomen worden. In diezelfde wooncode is er wel een uitzondering voor studentenkamers. Iets gelijkaardigs zou uitgewerkt kunnen worden voor tiny houses. 

Beleid komt stilaan op gang 

Al in 2015 keurde het Vlaams parlement unaniem een resolutie goed om wettelijke hinderpalen voor dit soort nieuwe woonvormen weg te werken. Daar wachten we nog steeds op. Tijdens een debat hierover in het Vlaams parlement op 4 februari beloofde minister voor Wonen Matthias Diependaele beterschap. Al is dat nog niet voor direct.

Om tot een aangepast juridisch kader te komen voor nieuwe woonvormen, werkt de administratie eerst een inventaris uit van bestaande knelpunten binnen de Vlaamse wetgeving. Dat gebeurt in 2021. Vervolgens zal de administratie vanaf 2022 ook obstakels op federaal niveau bekijken. Op basis van de conclusies van dat onderzoek zal gewerkt worden aan aanpassingen van de regelgeving. Tiny housers zullen dus nog een hele poos op hun honger blijven zitten. 

Herbekijk het parlementair debat

Artikel door Erik Grietens, Bond Beter Leefmilieu

tiny house in tuin
Tiny houses worden meestal gebouwd in een tuin
Dakdorpen in Rotterdam
Hele dorpen op stedelijke daken. De toekomst?
koppel woont in een tiny house van hout
Tiny houses zijn up and coming, maar in Vlaanderen bestaat er geen wetgeving voor
Tiny house aan het Rotterdamse water
Wikkelhouse, een tiny house aan het Rotterdamse water