Gras als bio-ecologisch isolatiemateriaal

Gras als isolatiemateriaal: een duurzame keuze? 

Gemaaid gras als isolatiemateriaal: het kan en het is ecologisch. Zo kan menig gazonnetje, berm en landbouwveld dienen om woningen energiezuiniger te maken. In dikke matten hebben grasvezels een uitstekende isolatiewaarde. Bovendien is de prijs niet te hoog en komt het gras wellicht uit de buurt. Zit er een addertje onder het gras?

Ecobouwers advies

Grasvezel is een prima bio-ecologisch isolatiemateriaal gemaakt van grasvezels en gerecyclede jutevezels. Gras groeit snel en kan makkelijk lokaal geoogst en verwerkt worden. Glasisolatie heeft een positieve klimaat-impact en het scoort goed qua warmte- en geluidsisolatie, vochtbalans en brandwerendheid. Net als de meeste ecologische isolatieproducten moet het wel afgeschermd worden van vocht en vakkundig geplaatst worden.

Wat is grasisolatie? 

Overal waar gras groeit, kan je grasiolatie makkelijk en duurzaam produceren.  De isolatiematten zijn een duurzaam alternatief voor de meer bekende isolatiematten van rots- en glaswol. Het belangrijkste bestanddeel: grasvezels, het eindproduct van een raffinageproces van gemaaid gras. De vezels moeten een bepaalde lengte hebben om geschikt te zijn. Zijn ze te kort? Dan komt er veel stof vrij. Zijn ze te lang? Dan wordt de verwerking tot matten moeilijk. De isolatiematten bestaan verder nog voor een klein deel uit plantenvezels zoals jute, afkomstig van gerecycleerde zakken. Ook wordt een kleine hoeveelheid lijm en minerale brandvertrager toegevoegd.  De laatste percentages worden ingevuld door bijkomende vezels of zetmeel om de flexibiliteit te verhogen en zo de platen makkelijker te plaatsen

Wat maakt isolatie met gras ecologisch? 

Isoleren met gras is een goede optie voor de ecologisch bewuste bouwer. Een belangrijke troef van de grasmatten is hierbij het efficiënte gebruik van de grondstof. Maaisel uit natuurgebieden en landbouwvelden wordt verwerkt tot isolatiematten met nuttige vezels. Naast gras kunnen er tussen het maaisel ook diverse kruiden zitten. Niets gaat in het verwerkingsproces verloren. Wat niet geschikt is voor de productie van de isolatie vindt andere nuttige toepassingen. Van het grassap bijvoorbeeld wordt dierenvoeding en biogas gemaakt. Het gras wordt dus helemaal gevaloriseerd. Van een circulair isolatiemateriaal gesproken. Ook bij het verwerken in je eigen bouwproject, kan je de snijresten weer afgeven aan de leverancier zodat die terug kunnen dienen om nieuwe isolatiematten te maken. 

Grasisolatie heeft een enorm potentieel. Uit 1 hectare grasland kan zo’n 200 kubieke meter isolatiemateriaal gemaakt worden. Uit onderzoek blijkt dat slechts 2% van de Zwitserse graslanden gemaaid moet worden om de hele isolatievraag van het land te dekken. PUR-platen? Verleden tijd. 

Een extra voordeel is dat de grasisolatie een negatieve CO2-voetafdruk heeft: 1 kg grasisolatie absorbeert 1,5 kg CO2-equivalent. Door te isoleren met gras, sla je dus CO2 op.

Lambda-waarde van isolatiematerialen

Type isolatie

λ [W/mK]

Vacuüm Isolatie Panelen (VIP)

0,007

Resolhardschuim

0,018 - 0,020

PUR of polyurethaanhardschuim

0,023 - 0,028

PIR of polyisocyanuraathardschuim

0,021 - 0,026

EPS of geëxpandeerd polystyreen

0,031 - 0,045

XPS of geëxtrudeerd polystyreen

0,028 - 0,038

Glaswol

0,031 - 0,044

Rotswol

0,034 - 0,044

Cellenglas

0,036 - 0,058

Papiervlokken

0,035 - 0,040

Kurk

0,038 - 0,040

Hennep

0,038 - 0,042

Vlas

0,038

Zeegras

0,039

Schapenwol

0,035 - 0,040

Gras0,04

Kokosvezel

0,04

Katoen

0,039 - 0,042

Stro

0,056

Schelpen

0,106 - 0,155

Bron: www.lambda.be

Voordelen 

  • Grasisolatie scoort goed qua ingebedde energie, broeikaseffecten en andere milieu-invloeden. Een duurzaam materiaal, dat ook CO2 opslaat. 
  • Plaatsing is makkelijker en aangenamer dan glaswol omdat het de huid niet irriteert. 
  • Het is een lokaal product. Het gras wordt in België gemaaid en verwerkt.
  • Het is een betaalbaar product. Graswol is bijna 15% goedkoper dan zijn technische evenknie hennepwol. 
  • Graswol is warmte-isolerend in de winter, met een warmtegeleidingsvermogen van 0,041 W/mK. 
  • Het is -net zoals alle isolatiematerialen - warmte-bufferend in de zomer. 
  • Grasisolatie is geluidsisolerend. Ideaal voor scheidingswanden en buitenmuren. 
  • Het is een natuurproduct, dat geen gassen of additieven afgeeft. De grasgeur verdwijnt ook drie maanden na de productie.

 

Nadelen 

Grasisolatieplaten zijn een duurzaam alternatief voor isolatiematten van minerale wol. Wel zijn ze minder vochtbestendig en iets meer brandbaar (rots- en glaswol zijn onbrandbaar). De isolatiematten zijn brandvertragend en voldoen aan de eisen die gelden in de bouw. Graswol kent verder eigenlijk amper nadelen, behalve dan het feit dat er slechts een paar producenten zijn en het nog niet makkelijk in de bouwmarkt te verkrijgen is. 

Hoe wordt grasisolatie geplaatst?

Grasvezelmatten zijn makkelijk te installeren. Gramitherm, een fabrikant van grasvezelisolatie, biedt bijvoorbeeld isolatiedekens van 60×120 cm in verschillende diktes, gemaakt van gras en jute voor dakisolatie -wandisolatie – en vloerisolatie in huis. Plaatsing bij het dak gebeurt door de matten te spijkeren of tussen dakbalken te klemmen. Vaak wordt het in twee tot drie lagen geplaatst: tussen, op en onder balken. Wel plaats je best altijd een vochtremmende laag om de regulerende werking van gras te ondersteunen. Ook bij wandisolatie is de plaatsing eenvoudig. Alle courante snijmaterialen zoals een isolatiezaag, reciprozaag of lintzaag kunnen gebruikt worden voor het versnijden van de matten. 

Voor je de werken start, informeer je best bij een speciaalzaak zodat het product goed geplaatst wordt. Zo moet het afgeschermd worden van vocht en een is goede opbouw, die rekening houdt met vochttransport, noodzakelijk om bouwschade te vermijden. Dit geldt voor elk isolatiemateriaal. . 

Goed om te weten: zoals vermeld wordt tijdens de productie het sap van de grasvezels gescheiden. Daardoor zitten er in de isolatiematten geen pollen of fijnstof meer. Mensen met een pollenallergie kunnen dus met een gerust hart met dit materiaal werken. 

Advies en begeleiding

Advies nodig om zelf duurzaam te (ver)bouwen? Ga dan zeker langs bij bij jouw provinciale steunpunt voor duurzaam bouwen. Zij bieden onafhankelijk, professioneel advies - gratis, of aan een klein prijsje - bij alle aspecten van je verbouwing of bouwproject.