Katoen isolatie dak -> dampscherm?

Hallo,

Ik zit te kijken om het dak te isoleren met katoenplaten. De voornaamste keuze voor dit materiaal is dat ik hier en daar lees dat je dan geen dampscherm aan de warme zijde nodig hebt. Kan iemand dat met zekerheid bevestigen?
Bovendien is de afstand tussen de balken ongeveer 30 cm, wat dikke PIR/XPS platen onhandig maakt en katoenplaten (doorgaans 60 cm breed) eigenlijk perfect.

Ik kan namelijk niet overal langs binnen aan de dakconstructie, dus ik zou langs buitenaf isoleren. (pannen + panlatten er af, isoleren, onderdak plaatsen, panlatten + pannen er weer op) Er is momenteel geen onderdak aanwezig.

Eventueel zou ik ook zien zitten om steenwol te gebruiken, maar ik weet niet of het folie dat daar op zit voldoende is als dampscherm als ik het langs buiten tussen de balken stop? (het dampscherm zal dan telkens bij de balken onderbroken worden)

Daarnaast ook nog een makkelijkere vraag: ik heb 7,5 cm tussen de binnenafwerking (die ik dus wil/moet laten zitten) en de panlatten.
Katoenisolatie heb je in 5 cm dikte.
Steenwol zou ik dan eventueel kunnen gaan voor 8 cm dikte, maar dan wordt het een klein beetje ingedrukt door de panlat. Zou dit een merkbaar effect hebben op de isolatiewaarde? 

Alvast bedankt voor elk advies!

Reacties

Beste,

In de door u beschreven situatie kan je nog wel meer materialen gebruiken zonder dat je een dampscherm nodig hebt. Ik zou zeker de volledige ruimte van 7,5 cm opvullen, er mag geen luchtlaag achterblijven.

Van het grootste belang is dat de afwerking aan de koude kant van de isolatie dampopener is dan aan de warme kant.

Onder andere daarom zou ik als onderdak isolerende houtvezelplaten gebruiken.

Hiermee verhoog je de totale isolatiewaarde die eigenlijk met die 7,5 cm aan de kleine kant is.

Je vermindert hiermee ook de relatief kleine koudebruggen die de kepers in massief hout zijn.

En bovendien zijn die platen zeer dampopen.

Op die platen komen dan tengellatten met daarop de panlatten en de dakpannen.

De onderafwerking moet zo luchtdicht mogelijk zijn en kan met gipsplaten die je eventueel nog kan schilderen met een dampdichte verf, dus eerder met een lakverf dan met een normale muur- of plafondverf.

Charel zeg je nu dat er altijd een dampscherm moet zijn?

Hallo,

toch maar opletten om zomaar katoen zonder dampscherm te gebruiken !
Hoe zijn de aansluitingen aan muurplaten ? gordingen ? nok ? technische doorboringen ? etc...
de kans dat je daar fouten maakt is erg groot.
Als bouwprofessional raad ik je dat dan ook af.

7,5cm isolatie is echt weinig, is er geen andere mogelijkheid om meer isolatie te plaatsen ?
al aan een opbouw van je dak naar buiten gedacht ? je mag dit doen tot +26cm zonder volumeuitbreiding.

je wil binnenzijde behouden,  hoe ziet de binnenkant er dan uit ?

laatst heb ik een gelijkaardige advies gegeven aan een eigenaar van een oude hoeve (17e eeuw)
volledig dak in oude eik, alles sjiek afgewerkt langs binnen.
gelijkaardige vraag om een beetje te isoleren.
oplossing bestond erin om de hele ruimte onder dak in de winter niet te gebruiken, een klein woonvolume op gelijkvloers nieuw te bouwen en alle problemen waren opgelost.
financieel kwam dit ook nog eens goedkoper uit...

Maarten

walter-8 schreef:

Charel zeg je nu dat er altijd een dampscherm moet zijn?

Neen, dat zeg ik niet. Hier zou dat bijvoorbeeld zonder kunnen. Het belangrijkste is volgens mij dat de buitenkant meer dampopen is dan de binnenkant en dat de ruimte wordt geventileerd volgens de huidige normen.

Een dampremmende verf kan zo nodig nog iets helpen daarbij.

@charel: hoe dampopen de buitenkant ook is: je zal dan toch altijd situaties krijgen waar je in de isolatie condensatie krijgen?  En dan verdwijnt de isolatiewaarde en dan krijg je slechtere isolatie en nog meer condensatie. Volgens mij zal je soms je zelfs vocht hebben dat uit de siolatie loopt in de voorgestelde opbouw zonder iets dat de damp tegenhoudt.  Ventilatie, wat verf... gaat dat volgens mij niet tegenhouden. Alleen een dampscherm of damprem.

Het principe van dampopen bouwen voor ogen houdende blijkt dat toch zo niet te zijn Walter. Dat principe steunt vooral op het feit dat de binnenafwerking dampremmender (niet dampdicht) is dan de buitenafwerking.

 

 

 

 

 

Maar ik ken geen enkele 'goedgekeurde' dampopen (langs buiten), opbouw waarbij de binnenkant niet dampdicht (minstens damprem) is.  Daar heb ik nog nooit van gehoord.  Heb je daar een referentie van?  

Ja, mijn eigen passiefwoning is zo opgetrokken.

Aan de binnenkant gipsvezelplaten, leidingspouw, osb als luchtdichting, isolatie cellulose, houtvezelplaat, minerale crépi. Dus van binnen naar buiten hoe langer hoe meer dampopen, maar nergens een dampscherm.

Dat is een redelijk gangbare praktijk.

 

idd OSB is volledig dampdicht: dus je hebt een dampscherm.  Wat verf is niet dampdicht

edit: en ik verwacht dat de OSB nog afgekleefd is voor de luchtdichting.  het is dus damp en luchdicht zoals het hoort.

Neen Walter, osb is niet dampdicht en dat is ook niet de bedoeling.

Die osb is wel, net zoals een gepleisterde muur, in grote mate luchtdicht te noemen.

Verder is het de bedoeling dat de osb minder dampopen gaat zijn dan de houtvezelplaten en crépi aan de buitenkant.

Dus van binnen naar buiten, van weinig dampopen naar erg dampopen.

@charel: en jouw opbouw is langsbuiten ook redelijk luchtdicht (wel dampopen).  Dat beperkt ook risico op rechtstreekse luchtstroom van buiten naar binnen met bijhorende condens.

...(pannen + panlatten er af, isoleren, onderdak plaatsen, panlatten + pannen er weer op)...

Ik zou: pannen + panlatten er af, dampscherm uitrollen over de bestaande balken en tegen je binnenafwerking, je dak verhogen met dakplanken (ken even de juiste naam niet ;-)) 20a30cm tegen de bestaande 7cm balken. en langs buiten isoleren, dampopen onderdak, etc... (eigenlijk voorstel van Maarten).  

Zo is het dak hier opgehoogd voor de dag we eens de zolder in gebruik nemen en willen isoleren (al weet ik niet of die dag echt komt... ;-) ).  De planken om in heel het dak 40cm isolatie te stoppen en een passiefhuiszolder van te maken liggen er ook...

Ter info: glaswol op 1m20 breed: snij je mooi op de rol op nodige breedte en kan je eenvoudig aanbrengen.  Veelal lukt het wel je dak zo te isoleren zonder te veel afval.  

 

 

charel schreef:

... osb is niet dampdicht en dat is ook niet de bedoeling.

ik zou zeggen: zoek de specs van je OSB plaat op en kijk even na hoe dampdicht die is.  Ik ga beweren dat in je PH je OSB minstens het label dampremmend zal hebben.

Walter,

De discussie gaat niet over dampdicht of dampopen maar over de mate van dampdichtheid of dampopenheid en die is bij alle materialen verschillend.

Zo kan een osb plaat van 18 mm bijvoorbeeld wel 10 keer minder damp doorlaten dan een gipsplaat van 12 mm, maar wel 10 keer zoveel als een pe folie van 0,2 mm.

Zo'n folie wordt meestal gebruikt als dampscherm en kan je dus qua dampdichtheid absoluut niet vergelijken met osb.

Slechts zeer weinig materialen kan je echt dampdicht noemen, dan hebben we het bijvoorbeeld over glas of metaal.

Maar de vraag was of in de gegeven situatie een dampscherm in de gebruikelijke betekenis van het woord (een folie dus) hier noodzakelijk zou zijn. 

Volgens mij kan het dus zonder een gebruikelijk dampscherm als je aan bepaalde voorwaarden voldoet zoals onder andere een opbouw van binnen naar buiten van weinig dampopen naar meer dampopen.

 

 

heren,
zeker een interessante discussie over damp waar het laatste woord nog niet over gezegd is, maar toch wel off topic ;-)

wat als blijkt dat er na enige tijd schade ontstaat door verkeerd of niet oordeelkundig uitvoeren van de isolatie / dampdichting in dat dak ??

als TS zelf zijn dak isoleert naar eigen inzicht is er geen probleem (nog niet) & neemt hij zelf de volledige verantwoordelijkheid.
maar als hij dat laat uitvoeren of zich beroept op professioneel advies, dan ligt de verantwoordelijkheid elders.

mijn (professioneel) advies is dan ook om je te beperken tot de gekende en goedgekeurde oplossingen,
zodat je zeker bent van de kwaliteit.

voor experimenten in mijn eigen woning ligt dat anders, maar daar neem ik die last bewust op mijn eigen schouders.
Maarten

 

Beste Maarten,

Wat ik heb geadviseerd is zeker geen experiment maar wel een gekende, een goedgekeurde en een beproefde methode. Dit is namelijk gebaseerd op de principes van het dampopen bouwen, een methode die u wellicht wel bekend is.

Moest u een ander idee hebben dan zou het interessant kunnen zijn om hierover van gedachten te wisselen.

Charel

 

 

m2 creation architect bvba schreef:

Hallo,

toch maar opletten om zomaar katoen zonder dampscherm te gebruiken !
Hoe zijn de aansluitingen aan muurplaten ? gordingen ? nok ? technische doorboringen ? etc...
de kans dat je daar fouten maakt is erg groot.
Als bouwprofessional raad ik je dat dan ook af.

7,5cm isolatie is echt weinig, is er geen andere mogelijkheid om meer isolatie te plaatsen ?
al aan een opbouw van je dak naar buiten gedacht ? je mag dit doen tot +26cm zonder volumeuitbreiding.

je wil binnenzijde behouden,  hoe ziet de binnenkant er dan uit ?

laatst heb ik een gelijkaardige advies gegeven aan een eigenaar van een oude hoeve (17e eeuw)
volledig dak in oude eik, alles sjiek afgewerkt langs binnen.
gelijkaardige vraag om een beetje te isoleren.
oplossing bestond erin om de hele ruimte onder dak in de winter niet te gebruiken, een klein woonvolume op gelijkvloers nieuw te bouwen en alle problemen waren opgelost.
financieel kwam dit ook nog eens goedkoper uit...

Maarten

Dag Maarten,

Wat betreft je vraag over hoe het er nu uit ziet, zijn er twee delen van het dak. Enerzijds heb je het deel van de zolder, anderzijds een stuk dat als het ware tegen de eerste verdieping zit.
Het stuk van de zolder (grootste oppervlakte, maar m.i. minst waardevolle om te isoleren, wegens reeds zoldervloerisolatie) is als volgt opgebouwd, van binnen naar buiten: kunststofplaat (XPS?) van ong 3 cm dik / "MDF"-plaat van 2 mm dik / een goeie 7 cm lucht tussen de balken / dakpannen.
De "MDF" is tussen aanhalingstekens omdat het platen zijn die volgens mij al eind jaren 50 geplaatst zijn. Maar het lijkt in ieder geval erg op MDF qua structuur.
De kunststofplaat is ergens gedurende de jaren 90 geplaatst, met weinig aandacht voor spleten etc.
Desalniettemin is het een smerig werk om dat allemaal weg te halen (om maar te zwijgen over het afval afvoeren door een klein zolderluik en een losse trap) en ik denk baat het niet, schaadt het niet. 

Het stuk tegen de eerste verdieping ligt anders. Daar is het voor een stuk gyprocplaat tegen de dakpannen en in een andere ruimte een houten plaat van een gigantische inbouwkast tegen de dakpannen. Dat weghalen is absoluut uitgesloten, we hebben juist veel tijd en moeite gestoken, en geld ook, in het renoveren van die ruimtes (badkamer en slaapkamer). Langs buiten werken is hier de enige optie. Bovendien lijkt mij deze dakoppervlakte het meest impactvol om te isoleren.

Het sarkingdak zou eigenlijk inderdaad de meest handige optie zijn (zij het dat ik dat natuurlijk niet zelf kan), maar ik zat dus met de vraag hoe dat dan zit met je gevel. Als je je dak 25cm verhoogt, moet je gevel toch ook een stukje met bakstenen worden verhoogd, niet? Of kan daar een ander materiaal voor gebruikt worden? En dan moet je ook een rij dakpannen toevoegen in het nieuwe dak, zien dat de dakgoot past etc?

Is het ook een optie om het dampschermfolie aan te brengen langs de buitenkant, en dus over de balken te leggen, daar meteen katoenisolatie op en dan meteen onderdakfolie?

 

In ieder geval bedankt aan iedereen voor de reacties!

Verhogen dak en je geval=> dak komt idd hoger dan bestaande gevel. Ik zou dak over de de gevel link of rechts wat laten uitstekend (moet echt niet veel zijn) en de zijkant afwerken met een duurzaam plaatmateriaal.
Dakgoten => je zal nieuwe dakgoten moeten plaatsen. Hier zijn we van een 'bakdakgoot' op de gevel naar een hangende dakgoot overgegaan.

Wordt je zolder gebruikt/verwarmd?

walter-8 schreef:

Verhogen dak en je geval=> dak komt idd hoger dan bestaande gevel. Ik zou dak over de de gevel link of rechts wat laten uitstekend (moet echt niet veel zijn) en de zijkant afwerken met een duurzaam plaatmateriaal.
Dakgoten => je zal nieuwe dakgoten moeten plaatsen. Hier zijn we van een 'bakdakgoot' op de gevel naar een hangende dakgoot overgegaan.

Wordt je zolder gebruikt/verwarmd?

Goh, dakgoot hangt dan weer samen met de hele afwerking van het dak... Dat vind ik dan weer heel omslachtig klinken.

De zolder wordt momenteel enkel als stockage gebruikt en niet verwarmd. Op termijn zou ik het wel willen gaan gebruiken, maar sporadisch. Niet als bureau of slaapkamer, eerder als een hobbyruimte ofzo.
Ook hier is de nood aan isolatie een beetje tweeledig: Op de zolder is het eerder een zaak van extra warmteverlies vermijden en mogelijk een beetje leefruimte bijmaken. Maar tegen de eerste verdieping is het echt een kwestie van dagelijks wooncomfort te verhogen en geld te besparen op verwarming. 

Er is helaas zelden een simpele oplossing in na-isoleren.

Want ik vermoed dat ook je buitenmuren zelf te weinig geïsoleerd zijn. Met aanpassen dat kan je ook al de eerste stappen zetten om langs buiten verder te isoleren.
Gezien je een verdiep half onder dak hebt, is dat dak maar een deel van een oplossing naar een energie zuinige verwarming op het verdiep.
Goed dat je de zoldervloer al isoleerde; dat was een eerste stap...

Uit interesse; hoe koud wordt het op zolder zonder verwarming?

De temperatuur op de zolder eigenlijk nooit gemeten. Ik ga er straks een thermometer zetten, ik hou je op de hoogte :-)

De buitenmuren zijn inderdaad ook echt amper geisoleerd. Een spouwmuur is er ook niet. Aangezien het huis vlak aan het voetpad is en de oprit langs het huis maar net breed genoeg, lijkt isolatie aan de buitenkant ook geen optie. Ik ga er van uit dat het weinig zin heeft om dat aan te brengen op een klein stuk van je gevels.
Boven de keuken zouden we graag nog een groendak leggen, dat gaat ook wel wat uithalen denk ik.

Een belangrijk stukje van de gevel gaan we wel kunnen isoleren. Ik heb met mijn beste Paint-skills even een kleine situatieschets gemaakt. Ik ga proberen om morgen nog wat foto's te maken zodat ik nog wat meer kan laten zien hoe het juist zit bij ons.

https://imgur.com/a/jeo3Oh0

(ik krijg 'm niet in de post geladen...)

Nathan Janssens schreef:

De buitenmuren zijn inderdaad ook echt amper geisoleerd. Een spouwmuur is er ook niet. Aangezien het huis vlak aan het voetpad is en de oprit langs het huis maar net breed genoeg, lijkt isolatie aan de buitenkant ook geen optie. ...

Een volle muur is net beter te isoleren ;-).
Dat de stoep beperkt breed is, is niet jouw probleem. Verschillende gemeenten laten toe dat je langs buiten bij-isoleert. Hoor eens wat bij jullie kan.

Tekening, zie je zo waar de koudebrug zit en waarom het dak verhogen iets oplevert ;-).

Ik besef ter dege dat het allemaal niet evident is en geld kost. Maar zet een duidelijk doel en doe geen werken die het eindresultaat in de weg staan.

Nathan Janssens schreef:

De zolder wordt momenteel enkel als stockage gebruikt en niet verwarmd. Op termijn zou ik het wel willen gaan gebruiken, maar sporadisch. Niet als bureau of slaapkamer, eerder als een hobbyruimte ofzo.
Ook hier is de nood aan isolatie een beetje tweeledig: Op de zolder is het eerder een zaak van extra warmteverlies vermijden en mogelijk een beetje leefruimte bijmaken. Maar tegen de eerste verdieping is het echt een kwestie van dagelijks wooncomfort te verhogen en geld te besparen op verwarming. 

In feite heeft het weinig zin om de isolatie te verdelen over de zoldervloer en de dakhelling. Je moet u vooral concentreren op de gehele buitenschil van de woning en niet op een scheidingswand of scheidingsvloer tussen ruimtes binnen de buitenschil. 

Als je zegt dat je de zolder eventueel wilt gebruiken als hobbyruimte of zoals je zegt er een beetje leefruimte bijmaken dan moet je resoluut de zolder bij in het beschermd volume betrekken en dus moet je de dakhelling daar even goed isoleren als de rest van de dakhelling. Ook de luchtdichting is van belang.

Daarna heeft de zolderisolatie geen energetische meerwaarde, ze  kan enkel nog nuttig zijn als geluidsisolatie.

Zeker geen dampscherm draperen tussen de kepers om daarna de isolatie er tussen aan te brengen ! Een dampscherm, zo je het al nodig moest hebben moet steeds aan de warme kant van de dakopbouw zitten. Bij een drapering over de kepers komt dat dampdicht scherm dan bij elke keper omhoog tot aan de koude kant met het gevolg dat er condensatie zal ontstaan tegen de onderkant van het dampscherm dat boven op de kepers ligt. De bovenkanten der kepers zullen dus vrijwel altijd vochtig zijn en blijven want het vocht kan daar niet terug uitdampen.

Dit lijkt mij dus de beste manier om de kepers zo snel mogelijk te doen wegrotten.

Als je het dak liever niet verhoogd wegens de vele consequenties dan zou ik toch minstens boven de isolatie tussen de kepers een doorlopend onderdak voorzien met isolerende houtvezelplaten. Meestal worden hiervoor platen van 18 tot 22 mm genomen maar je zou ook kunnen overwegen om een dikkere maat te voorzien. Dit om te compenseren dat de isolatie tussen de kepers (7,5 cm) in feite ondermaats is.

Muurisolatie kan later apart bekeken worden want ook daar moet goed over nagedacht worden. Langs buiten of langs binnen of een combinatie van de twee, het kan allemaal, al is buitenisolatie zo mogelijk te verkiezen.