Regenwaterputten: dimensionering en opstelling

We gaan binnenkort onze regenwaterputten steken.
Echter heb ik nog nooit in mijn leven een waterput gezien, dus doe ik graag beroep op jullie ervaring om een zo ideaal mogelijke oplossing te krijgen voor onze situatie.

Onze totale dakoppervlakte is 165m2 (80 plat, 85 hellend).

Gebruik:
We zouden het regenwater maximaal willen gebruiken:
- wc's (2)
- wasmachine
- kuisen
- tuin (500m2 tuinopp, waarvan misschien 30 % moestuin (en serre - eigen wateropvang)

Dimensionering:
Opinies online gaan van 75m2 dakoppervlakte met 15 kuub tot 175m2 met 10 kuub..
De meest gebruikte schatting (50 l/m2) brengt ons op 8250 liter.
Dat zie ik als een minimum (afgerond naar 10k), maar vanwege onze moestuin en een voorgevoel mbt het klimaat zou ik zelfs liever richting de 15 m2 willen kijken.

Argumenten tegen een (te) grote put:
- hij stroomt niet voldoende over
Gemiddeld zal er maandelijks een goede 10m2 regen op ons dak vallen, afhankelijk van ons verbruik zie ik niet direct een probleem. => hoeveel keer per jaar moet de put overlopen?
- teveel stilstaand water niet goed voor de waterkwaliteit?
- een put moet soms leeg staan
Dit zie ik ook niet als een probleem, een put leegpompen in de tuin is zo gebeurd.

Momenteel denk ik aan volgende opstelling:
- 1 x 5000l en 1 x 7500l: (12.5m2 = mooi tussenin)
- betonnen voorfilterput met grove filtering: voorfiltering zonder verlies van water, redelijk makkelijk te onderhouden.
- geen permanente verbinding tussen de putten, maar werken met een hevel: opties openhouden
- Voorzien van 2 waterpeilmeters, zodat de domotica de stand van de putten kan aflezen. (waarschuwing sturen bij te laag niveau of eventueel automatisch bijvulling met stadswater)
- pomp in de put

Bij bovenstaande opstelling heb ik volgende vragen:

Toch ineens voor de 15m2 gaan?
1 put van 10 of 15 vs 2 kleinere putten: wat is het beste?
Is een systeem van 2 putten verbonden door een hevel, waarbij je uit de laatste put je water neemt beter voor je waterkwaliteit?
Zijn je putten best even groot?
Heb ik nog een andere vorm van filtering nodig in de put als je werkt met een betonnen voorfilterput?
Zijn er cruciale details die ik over het hoofd zie?

Totaal ander onderwerp, maar zeer gerelateerd:
Enige tips voor de gezondste dakbedekking mbt regenwaterrecuperatie + eigengekweekte groentjes?

Bedankt!

 
Reacties

Waarom 2 putten?
Tenzij bouwtechnische redenen (geen plaats, je moet te diep graven,..., zou ik het bij 1 put houden.
Walter
Walter

Ik heb geen kennis/ervaring, maar beperkingen bij plaatsing buiten beschouwing gelaten, zie ik enkele voordelen bij 2 aparte putten:

Toevoer in de eerste put, afname uit de 2de => zinkend en drijvend vuil blijven in de eerste put

Bij bvb reiniging kan je het water in de ene put opslaan, terwijl je de andere put kuist => je valt nooit op 0

Ook heb ik een veiliger gevoel qua opties bij 2 aparte putten zonder vaste verbinding, moest er in de ene iets mis zijn of moest het gekozen volume (15.000l) voor problemen zorgen, hebben we nog altijd opties met 2 putten.

En de prijs als enige nadeel?

Zo komen we bij onze meest prangende vraag:

Werken we ons in de problemen, door te kiezen voor een put van 15.000l t.o.v. eentje van 10.000l met een dakoppervlak van 165m2?

 

 

Ik zou gaan voor één put van 15000 l en het regenwater ook gebruiken voor bad en douche.

Argumenten tegen een te grote put zijn in feite voorbijgestreefd door een paar simpele verbeteringen. Om te beginnen moet je een goede voorfilter plaatsen bij de invoer van het regenwater in de put. Vervolgens een vlottende zuigleiding met terugslagklep en filter.

Hier gebruiken we zo al 10 jaar een betonnen put van 30000 l (4 appartementen) en hebben we steeds helder water terwijl we de put nog nooit hebben moeten reinigen. Het water wordt dan ook gebruikt voor alles behalve de keukenkraan (voeding) en de lavabokraan (tanden poetsen).

Zinkend en drijvend vuil is zeer miniem en door het principe van de vlottende aanzuig wordt het water altijd tussen de twee in aangezogen. De vlotter houdt namelijk de aanzuigopening altijd zo'n 15 cm onder het wateroppervlak weg van zowel drijvend als gezonken vuil. Sowieso als dat praktisch niets door die voorfilter.

De dakbedekking is wel bepalend voor de kwaliteit van het regenwater. Geen groendak, geen roofingdak of resitrix dakbedekking zonder een speciale coating, geen kiezeldak.

 

Bedankt Charel voor uw alweer zeer verrijkend antwoord.

We zijn dan ook gegaan voor de 15.000l. Met aannemer en grondwerker (we wonen in een rijwoning) is het om praktische redenen 2 x 7500L geworden.

Wat wordt er verstaan onder goede voorfiltering? Momenteel voorzien we een betonnen voorfilterput. Ik had voorlopig dan ook geen filter in de put zelf voorzien. Is dit achteraf makkelijk te installeren indien nodig? In de buurt staan (jammer genoeg) geen bomen.

Dakbedekking:

Omdat we ons regenwater voor een groot stuk willen gebruiken in de moestuin, ben ik op zoek naar een zo gezond mogelijke dakbedekking. Na heel wat opzoeken kom ik terecht bij bvb bitumen materialen met speciale acryl coating maar helemaal gerustgesteld werd ik pas bij de producten met drinkwatercertificaten, gebruik in drinkwateropslagtanks enzovoort.

Dit zijn ECB/ACB membranen zoals bvb een Extrubit of Koster TPO of VAEPLAN van Derbigum.

Allemaal zeer veelbelovende en prachtige producten, die blijkbaar op menig IKEA of luchthavendak gebruikt werden, maar ik vind het zeer moeilijk hier een (lokale) plaatser voor te vinden!!!! 9/10 dakwerkers vallen ook uit de lucht.

Iemand ervaringen/tips? (OVL-ANTW)

De website http://eautarcie.org/nl/03a.html vond ik chaotisch, en soms ietwat te esoterisch, maar zeer informatief. We implementeren slechts een deel omdat we de site laat ontdekten.

We kozen voor een dakbedekking van zelfbouwdak.be, vooral vanwege budget, maar we gebruiken het water voor alles behalve drinken en koken. Het zou bosscover epdm zijn: https://mawipex.be/nl/merken/firestone-rubbercover-epdm

wonderhow schreef:

Wat wordt er verstaan onder goede voorfiltering? Momenteel voorzien we een betonnen voorfilterput. Ik had voorlopig dan ook geen filter in de put zelf voorzien. Is dit achteraf makkelijk te installeren indien nodig? In de buurt staan (jammer genoeg) geen bomen.

https://www.bouwinfo.be/sites/default/files/forum/attachments/putpomp.j…

Een voorbeeld van een voorfilter. Het zuivere water valt door een fijnmazig rooster in de put of zoals hier in de opstand boven de put terwijl de grotere partikels doorlopen in de verlenging van die buis. Die verlenging is tevens de overloop van de put.

Als dakbedekking moet je eens klikken op Derbibrite (wit in de massa). Maar je kan ook de gewone zwarte Derbigum SP gebruiken die je dan wel van een coatlaag Derbipaint moet voorzien om verkleuring van het regenwater te voorkomen.

Onze filtering bestaat uit een crapaudine of boldraadrooster op het dak die de meeste bladeren tegenhoudt, vervolgens een bladvanger/bladscheider tussen de neerwaartse buis (dergelijke: https://pvcbuis.com/karmat-bladscheider/), vervolgens een filterput waar zware materie hopelijk bezinkt en drijvende materie achter blijft drijven, en waarin ook lavastenen zitten. Van deze laatste filterput twijfel ik of door de relatief kleine dimensies (schatting 50x50x100cm) bij een flinke regenbui het bezinksel en ”drijfsel" niet gewoon mee zal spoelen.

EDIT: Ow, plots gaat het ook over filtering nadien. We hebben een regenwaterpomp in de put zelf zitten omdat de put even hoog zit het gelijkvloers. Dat water gaat door een BWT filterset met 3 steeds fijner wordende filters. We gebruiken dat water voor alles behalve drinken (en tandpoetsen) en koken.

Dit is slechts een beschrijving van ons systeem dat we een sinds 1 jaar gebruiken, we zijn er redelijk content van. Het douchewater ruikt sterk en anders dan leidingwater, maar stinkt niet. De leidingwaterteller staat op 8m³, we hebben er recent onze regenwaterput enkele centimeters mee bijgevuld (tuinslang, niet erin hangend) omdat onze waterput slechts 10m³ kan bevatten en het peil te laag stond. Ons dak is 96m².

Edit 2: Nog een bedenking: het regenwater gebruiken we volop, maar ons dak ligt vol kunststofachtige producten zoals een bitumen dampscherm (denk ik), een dikke laag PIR, vastgelijmd met  PUR, en daar bovenop een laag EPDM; er is helaas niets circulair aan onze dakbedekking. Hopelijk doorstaat ze de tand des tijds.

Edit 3: die bladvanger (of alternatief) is handig om -als het regent- snel even te kijken of er veel bladeren of andere grotere objecten meespoelen. Net een dood vleermuisje eruit gehaald dat anders in de bezinkput zou zijn gaan verteren.

Bram, het is de eerste keer dat ik lees over de website 'Eautarcie'. Maar ik vind het ook nogal chaotisch en esoterisch. Een webmaster die technieken uit de jaren 2020 kan toepassen, zou die snel "toegankelijker" kunnen maken :-). Voor diegene die liever bewegend beeld zien: "PLUVALOR SYSTEM (EN)"

Ook hier te laat ontdekt: er zit een klassieke voorbezinkput en betonnen regenput zonder extra µ-filters.

De oude technieken doen het redelijk goed lijkt me. De teksten gaan afwisselend zeer diepgaand in op het onderwerp, op andere momenten is het dan weer anekdotisch, of esoterisch, of politiek (tegen de machtige onderdrukkende watermaatschappijen  :-)

Maar de essentie lijkt me wetenschappelijk én met veel ervaring onderbouwd.

Als je al een voorbezinkput hebt, dan zal het water dat in je regenput terechtkomt vast al redelijk proper zijn. Ik schat dat die filter die eautarcie tussen de put en de pomp plaatst er vooral is om de pomp te beschermen. Mogelijk kan je op de leiding die binnenkomt nog een fijnere filterset toevoegen? 

De filtersets moeten om de zoveel tijd vervangen worden. We moeten dat nu ongeveer doen, en we gaan het proberen met een filterset van een goedkoper merk (Ice Pure, helft vd prijs) dat enkel filters maakt.

De persoon achter Eautarcie.org raadt blijkbaar gemiddeld 160l/m² dakoppervlakte aan: http://eautarcie.org/images/pluvalor-nl.pdf
Maar hier geeft hij een preciezere en gemotiveerde methode voor berekening (voor ontwikkelingslanden): https://www.eautarcie.org/nl/06c.html

Wij hebben een rekenmodule ontwikkeld om het optimaal volume voor uw regenwaterput te bepalen, aan de hand van uw dak en uw verbruik. Zie hier: https://www.regenwolk.be/regenwaterput/dimensionering

Je kan daar ook zelf kiezen hoe dikwijls je wil dat de put gaat komen leeg te staan (bij langere periodes van droogte). Hoe kleiner je dit percentage leegstand kiest, hoe groter het volume dat je nodig hebt (en dus hoe duurder de put wordt). Omgekeerd, hoe meer leegstand, hoe meer je zal moeten bijvullen met leidingwater, wat ook weer niet gratis is.

ik zit met zelfde probleem, zou een put willen steken voor een plat dak van 66mé maar weet niet goed welke grootte van put ik zou nemen, 3000 of 5000 liter. 

Veel hangt af van hoeveel regenwater je daadwerkelijk zal verbruiken. Je kan dit inschatten aan de hand van je totale verbruik aan leidingwater momenteel, en welke toepassingen je van regenwater gaat voorzien (toilet, buitenkraantje, wasmachine?). 

Een familie van 6 die dagelijks allemaal in bad gaan, met een grote tuin die ze dikwijls besproeien zal een grotere put nodig hebben dan een alleenstaande die bij wijze van spreke 2 keer per week een douche neemt.

Bad/douche is wel niet het beste voorbeeld, want dat wordt doorgaans niet (meer) aangesloten op regenwater. Maar dus de frequentie van de wasmachine laten draaen, het zuinig omspringen met toiletspoeling, hoeveel keer je een auto wast, enzovoort, bepalen wel mee het optimaal volume van uw put.

@ regenwolk : fijne rekentool heb je daar ontwikkeld, 
met 790 l/m2 regen per jaar in vlaanderen ?
maar deze hoeveelheid houdt geen rekening met de gewijzigde toestand van de laatste jaren,
nl plots veel regenval en daarna extreem lange periodes van droogte.

hoe vang je die wijzigingen op in de berekening ?
volgens mij door toch maar te over-dimensioneren, of zie jij dat anders ?

ook de verdamping van regenwater is sterk afhankelijk van de ondergrond, dus dat zou ook handig zijn om aan te passen.
 

ps : ik ken persoonlijk enkele mensen die een veel grotere put hebben gestoken dan nodig / berekend en toch al meermaals 'droog' kwamen te staan...

Bij overdimensioneren bepaal je hoeveel liter je extra kan stockeren bij een stortbui of langdurige natte periode, en dus hoeveel tijd je daarmee langer kan overbruggen tijdens een droge periode. Maar als je gemiddeld meer verbruikt dan er gemiddeld op je dak valt (in de regenwaterput terechtkomt), dan zal om 't even welke grootte nu en dan eens droogstaan. Zo lijkt het me toch.

Om de zoveel tijd is er wel eens een hevige neerslag. Bij het kmi hebben ze meerdere tabellen daarover. Geen idee welke als maatstaf kan dienen.
https://www.meteo.be/nl/klimaat/waargenomen-klimatologische-trends/te-u…

@m2 creation architect bvba 

Bedankt voor de feedback :-) 

Onze berekening simuleert de watervoorraad in de put aan de hand van 11 jaar (2009-2019) historische gegevens van feitelijk gemeten dagelijkse neerslaghoeveelheden. Op die manier kan voor een gegeven putvolume en regenwaterverbruik, bepaald worden op welke dagen die droog gestaan zou hebben in de afgelopen elf jaar. Je kan bij het resultaat van de berekening trouwens alle jaren in detail bekijken, en bijvoorbeeld zien hoe lang een bepaald volume in de extreem droge zomer van 2018 had leeg gestaan. Onze manier van rekenen houdt dus zeker wel rekening met de trend van de afgelopen jaren: extremere weersomstandigheden.

De gemiddelde jaarlijkse neerslag van 790 liter per m², gebruiken we enkel om het potentieel van je situatie te bepalen. Het potentieel is wat je maximaal zou kunnen opvangen met je dak, onafhankelijk van de keuze van je putvolume, en dat gemiddelde is inderdaad nutteloos om voor een gegeven putvolume de leegstand te bepalen. Daarom doen we dat aan de hand van historische dagelijkse neerslagmetingen. 

Er zullen altijd situaties zijn waar een op het eerste zicht enorm grote put, toch nog af en toe blijkt droog te vallen. Mogelijke oorzaken zijn:

  • een onderschatting van het eigenlijke regenwaterverbruik, of van de stijging ervan na verloop van tijd (bv. door kinderen die opgroeien, meer wasmachines laten draaien, etc.).
  • een onregelmatig regenwaterverbruik (bv. juist wanneer het lange periodes niet regent, je tuin beduidend meer gaan besproeien)

Wat betreft verdamping die afhangt van ondergrond: bedoel je dan het verlies door verdamping wanneer het water stil staat of vertraagd wordt op een plat dak? Daar houdt de tool rekening mee, maar niet met de specifieke eigenschappen van verschillende soorten dakbedekking. Welke grote effecten verwacht jij daar precies? 

 

bedankt voor de verduidelijking,

feit blijft dat de hoeveelheid neerslag zeer lokaal kan verschillen , toch maar die put een beetje overdimensioneren dan ?

 

wat betreft dakmateriaal ;

enkel bij een plat dak of licht hellend dak kan het materiaal een rol spelen ivm verdamping.
een zwart epdm dak van 2 ° helling dat volledig blootgesteld is aan de zon zal andere resultaten voorleggen
an vb een licht grijze dakbedekking van 10 °.

het zou fijn zijn moest je in de tool daar nog mee kunnen 'spelen'

ik denk ook nog aan het aantal tapgaten, mogelijke obstructies van de afvloeiingen, dimensionering van afvoeren etc die een rol spelen,
maar dat zal te ver leiden in detailering van de berekening.

water volgt nog steeds de weg van de minste weerstand.