Houtverbranding: Ok of niet?

Is houtverbranding duurzaam of niet? Wat pleit voor? Wat pleit tegen?

Reacties

Charel,

Nogmaals ik kan geen elektriciteitsproductie uit biomassa terugvinden bij ecopower. De enige biomassa productie bij ecopower is voor het warmwater voor het warmtenet in Eeklo. Deze productie zal ook moeten voldoen aan de milieunormen voor grote energieproducties en dus zullen er fijnstof filters aanwezig zijn. 

Als ecopower in de toekomst nog zijn CO2 afvangt en een deel  van zijn elektriciteit uit de windmolens van Eeklo omzet naar waterstof, dan kunnen zij de beide mengen om zo biogas te maken voor een nieuwe elektriciteitsproductie die dan kan ingezet worden voor tekorten op te vangen (analoog met de werking van gascentrales). Dus er zit wel toekomst in.

Voor jouw informatie over elektriciteit in Vlaanderen is er een interressant rapport https://www.vreg.be/sites/default/files/document/rapp-2017-07.pdf

 

Luc, bedankt voor de documentatie, bijzonder interessant.

Ik kan hieruit echter nog altijd niet uitmaken of de door Ecopower geleverde elektriciteit wel of niet voor een deel van biomassa afkomstig is omdat dit steeds net zoals bijvoorbeeld wind-, water- en zonneenergie onder dezelfde noemer van groene energie zit. Als dus vermeld wordt dat de elektriciteit van Ecopower voor 100 % groene elektriciteit is dan sluit dat biomassa niet uit.

En als ik dan kijk bij de samenstelling van de in Vlaanderen geleverde groene energie dan zie ik daar dat die voor 13 % uit biomassa komt.

Waarom zou ik er dan van uitgaan dat die biomassa er bij de door Ecopower geleverde elektriciteit uit geweerd is, en hoe zou die uitsluiting dan gebeuren? Wetende ook dat Ecopower principieel biomassa beschouwd als groene energie, getuige hun productie en verkoop van pellets als brandstof.

 

@ Charel

Nee, dat kan je niet uit deze documentatie afleiden. Ik baseer me op de website van Ecopower en op al de nieuwsbrieven die ik de laatste 11 jaar ontvangen heb. Ik heb nergens terug gevonden dat zij een elektriciteitsproductie met biomassa in gebruik hebben genomen. Ik heb op geen enkel jaarverslag opbrengsten uit biomassa voor elektriciteit terug gevonden, ...

Zij hebben wel geïnvesteerd in een pelletfabriek voor verkoop van Pellets in België en Nederland. Zij hebben ook geïnvesteerd in een warmtenet met warmteproductie uit biomassa voor en met de stad Eeklo. Tot zover het biomassa verhaal van Ecopower.

Om terug op het onderwerp "Houtverbranding: Ok of niet?" te komen, daar blijft mijn standpunt:

Houtverbranding is voorlopig OK als ze gereglementeerd wordt.

Ik geloof best dat Ecopower zelf geen elektriciteitsproductie met biomassa in gebruik heeft genomen.

Misschien ben ik niet goed op de hoogte maar is het niet zo dat Ecopower zijn groene stroom niet allemaal zelf maakt maar die ook betrekt van het groene stroomaanbod in onder andere Vlaanderen ?  En dat blijkt voor 13 % uit biomassa te komen.

Het lijkt nu misschien dat we afgedwaald zijn van de originele vraag maar als we houtstook ter discussie stellen dan horen daar volgens mij zeker ook de biomassacentrales bij. Dat is ook houtstook.

En voor alle duidelijkheid, ik viseer niet speciaal Ecopower maar enkel het feit dat houtstook (men noemt dat dan biomassa) soms nogal gemakkelijk en misleidend bij de groene energie wordt ingedeeld. Indien het zo zou zijn dat Ecopower onomstotelijk nooit elektriciteit levert die uit biomassacentrales komt dan kunnen zij enkel maar stijgen in mijn achting.

 

 

Misschien eens naar hun volgende algemene vergadering gaan en rechtstreeks die vraag stellen? 
Iedereen krijgt de gelegenheid er vragen te stellen en ze worden nog beantwoord ook. 

 

 

Charel,

We zijn aan het afdwalen, maar...

en voor de update: https://www.vreg.be/sites/default/files/document/rapp-2018-05.pdf . Ik had niet het laatste rapport in de link gezet, maar nu wel.

Vereenvoudigd voor de verstaanbaarheid:

  1. Al de elektriciteit wordt altijd op het net gezet door al de producenten als "grijze" elektriciteit. Zij rapporteren aan de VREG en de AIB hoeveel elektriciteit en van welke oorsprong (locatie en energie) zij hebben geproduceerd en op  het net hebben gezet. Hiervoor krijgen ze certificaten GO's (garantie van oorsprong) die ze kunnen verkopen aan de verkopende elektriciteitsmaatschappijen.
  2. De verkopende elektriciteitsmaatschappijen (onderdeel of niet van de producenten) verkopen elektriciteit aan particulieren en professionelen en maken een contract voor elektriciteitsleveringen met hun klant waarin de prijs en de energiemix bepaalt wordt. Zij moeten hiervoor de GO's (garantie van oorsprong) aankopen bij de producenten in de Europese Economische ruimte (EU + Norwegen, Ijsland en Zwitserland) om aan hun verkoopcontract te voldoen. Die GO's moeten zij binnenleveren ter bevestiging aan de VREG om te bewijzen dat ze (a) genoeg elektriciteit (b) de oorsprong (c) de juiste basis energie hebben aangekocht om aan hun contractuele plichten te voldoen.

Om dit te illustreren heb ik op https://www.vreg.be/nl/herkomst-stroom een vergelijking gemaakt voor 3 producenten die ook een verkoopmaatschappij hebben en dus daarvan 3 groene contracten. Hier zie je duidelijk dat zij in hun groene contracten niet noodzakelijk hun eigen productie verkopen.

Producenten:

Verkoopmaatschappijen (van dezelfde producenten) en hun contracten voor groene elektrische energie:

Hierboven zie je dat bepaalde contracten zich in alle mogelijke bochten moeten wringen om te voldoen aan hun contractuele verplichtingen. En natuurlijk gaat hun andere productie naar andere contracten (professionele) waar men dan met het prijsargument speelt en niet met het klimaatargument.

Het besluit voor mij is (zoals ik vroeger al heb gezegd):

"Dus aan de bomen groeit dit niet, maar het wordt wel meer en meer klimaatvriendelijk en CO2-VRIJ. ... zolang je begrijpt hoe je dit kan beïnvloeden door je aankoop- en verbruiksgedrag!"

Als je juist aankoopt zal het aandeel "niet groene elektriciteit" dat op het net wordt gezet, verminderen. Als je juist aankoopt kan je zelfs "groene elektriciteit" die lokaal geproduceerd wordt, door je aankoop bevorderen!

Om terug op het oorspronkelijk onderwerp "Houtverbranding: Ok of niet?" te komen, daar blijft mijn standpunt:

Houtverbranding is voorlopig OK als ze gereglementeerd wordt.

Bedankt Luk, dit geeft een stuk meer vertrouwen in Ecopower, zeker wat de elektriciteitsopwekking en levering betreft.

allen dank voor deze zeer interessante lectuur.

Er is zeker geen controle op houtstook, maar is er nergens een regel/wet betreffende het verbranden binnen huis?

Er is natuurlijk een onderscheid tussen een goede kachel en een goede stoker. Als we echt optimaal willen stoken, dan zou elk systeem moeten geautomatiseerd worden zodat je steeds een optimale hout vergassing krijgt en de stoker hier weinig fout kan doen. 

Betreffende de reglementering vond ik dit terug: "VERORDENING (EU) 2015/1185 VAN DE COMMISSIE" (https://emis.vito.be/sites/emis.vito.be/files/legislation/1125/2015/pbl21072015-1.pdf).De rendementen die gevraagt worden zijn mijnen inziens uitermaate beperkt:

"a) Toestellen voor lokale ruimteverwarming die vaste brandstoffen gebruiken voldoen vanaf 1 januari 2022 aan de volgende eisen:

i) de seizoensgebonden energie-efficiëntie voor ruimteverwarming van toestellen voor lokale ruimteverwarming met open voorkant die vaste brandstoffen gebruiken, bedraagt minimaal 30 %;

ii) de seizoensgebonden energie-efficiëntie voor ruimteverwarming van toestellen voor lokale ruimteverwarming met gesloten voorkant die andere vaste brandstoffen dan samengeperst hout in de vorm van pellets gebruiken, bedraagt minimaal 65 %;

iii) de seizoensgebonden energie-efficiëntie voor ruimteverwarming van toestellen voor lokale ruimteverwarming met gesloten voorkant die samengeperst hout in de vorm van pellets gebruiken, bedraagt minimaal 79 %;

iv) de seizoensgebonden energie-efficiëntie voor ruimteverwarming van fornuizen die vaste brandstoffen gebruiken, bedraagt minimaal 65 %. "

Ik denk dat al de nieuwe toestellen op de markt hier al lang aan voldoen (uitgezonderd de eenvoudige kachels die je in de doe-het-zelf zaken kan kopen). Een gemiste kans? Wat zou er beter zijn en toch economisch verantwoord voor producent & consument?

jef, dit gaat enkel om een verbrandingsrendement, wat, als het over milieu gaat een onbelangrijke factor is, uitstoot is vele malen belangrijker in mijn ogen, en daar wordt niet over gerept.  stom van een instituut als vito, er zijn europese normen voor elke soort van verbranding, kachels voor zowel sporadisch of continugebruik, en natuurlijk ook voor ketels. als ze ook maar iets met het milieu inzitten hadden ze daar minstens naar kunnen verwijzen.

Hans,

Dit is de Europese verordening van 24/04/2015 kenmerk 2015/1185 en geen studie van het VITO.

In de bijlage II (waar Jef uit gekopieerd heeft) staat als 2de en 3de punt ook de uitstoot vermeld.

Begin Quote

2. Specifieke eisen inzake ecologisch ontwerp wat de uitstoot betreft

a)  Met ingang van 1 januari 2022 gelden voor de uitstoot van zwevende deeltjes (PM) door toestellen voor lokale ruimteverwarming die vaste brandstoffen gebruiken, de volgende maxima:

i)  de PM-uitstoot van toestellen voor lokale ruimteverwarming met open voorkant die vaste brandstoffen gebruiken, mag maximaal 50 mg/m3 bij 13 % O2 bedragen wanneer gemeten overeenkomstig de methode van bijlage III, punt 4, onder a), i), 1), of 6 g/kg (droge stof) wanneer gemeten overeenkomstig de methode van bijlage III, onder a), i), 2);

ii)  de PM-uitstoot van toestellen voor lokale ruimteverwarming met gesloten voorkant die andere vaste brandstoffen gebruiken dan samengeperst hout in de vorm van pellets, en fornuizen mag maximaal 40 mg/m3 bij 13 % O2 bedragen wanneer gemeten overeenkomstig de methode van bijlage III, punt 4, onder a), i), 1), of 5 g/kg (droge stof) wanneer gemeten overeenkomstig de methode van bijlage III, punt 4, onder a), i), 2), dan wel 2,4 g/kg (droge stof) voor biomassa of 5,0 g/kg (droge stof) voor vaste fossiele brandstoffen wanneer gemeten overeenkomstig de methode van bijlage III, punt 4, onder a), i), 3);

iii)  de PM-uitstoot van toestellen voor lokale ruimteverwarming met gesloten voorkant die samengeperst hout in de vorm van pellets gebruiken, mag maximaal 20 mg/m3 bij 13 % O2 bedragen wanneer gemeten overeenkomstig de methode van bijlage III, punt 4, onder a), i), 1), of 2,5 g/kg (droge stof) wanneer gemeten overeenkomstig de methode van bijlage III, punt 4, onder a), i), 2), dan wel 1,2 g/kg (droge stof) wanneer gemeten overeenkomstig de methode van bijlage III, punt 4, onder a), i), 3),.

b)  Met ingang van 1 januari 2022 gelden voor de uitstoot van gasvormige organische verbindingen (OGC) door toestellen voor lokale ruimteverwarming die vaste brandstoffen gebruiken, de volgende maxima:

i)  de OGC-uitstoot van toestellen voor lokale ruimteverwarming met open voorkant die vaste brandstoffen gebruiken, toestellen voor lokale ruimteverwarming met gesloten voorkant die andere vaste brandstoffen gebruiken dan samengeperst hout in de vorm van pellets, en fornuizen mag maximaal 120 mgC/m3 bij 13 % O2 bedragen;

ii)  de OGC-uitstoot van toestellen voor lokale ruimteverwarming met gesloten voorkant die samengeperst hout in de vorm van pellets gebruiken, mag maximaal 60 mgC/m3 bij 13 % O2 bedragen.

c)  Met ingang van 1 januari 2022 gelden voor de uitstoot van koolmonoxide (CO) door toestellen voor lokale ruimteverwarming die vaste brandstoffen gebruiken, de volgende maxima:

i)  de CO-uitstoot van toestellen voor lokale ruimteverwarming met open voorkant die vaste brandstoffen gebruiken, mag maximaal 2 000 mg/m3 bij 13 % O2 bedragen;

ii)  de CO-uitstoot van toestellen voor lokale ruimteverwarming met gesloten voorkant die andere vaste brandstoffen gebruiken dan samengeperst hout in de vorm van pellets, en fornuizen mag maximaal 1 500 mg/m3 bij 13 % O2 bedragen;

iii)  de CO-uitstoot van toestellen voor lokale ruimteverwarming met gesloten voorkant die samengeperst hout in de vorm van pellets gebruiken, mag maximaal 300 mg/m3 bij 13 % O2 bedragen.

d)  Met ingang van 1 januari 2022 gelden voor de uitstoot van stikstofoxiden (NOx) door toestellen voor lokale ruimteverwarming die vaste brandstoffen gebruiken, de volgende maxima:

i) de NOx-uitstoot van toestellen voor lokale ruimteverwarming met open voorkant, toestellen voor lokale ruimteverwarming met gesloten voorkant en fornuizen die vaste brandstoffen in de vorm van biomassa gebruiken, mag maximaal 200 mg/m3 bedragen, uitgedrukt als NO2, bij 13 % O2;

ii) de NOx-uitstoot van toestellen voor lokale ruimteverwarming met open voorkant, toestellen voor lokale ruimteverwarming met gesloten voorkant en fornuizen die vaste fossiele brandstoffen gebruiken, mag maximaal 300 mg/m3 bedragen, uitgedrukt als NO2, bij 13 % O2;

Einde Quote

Alleen is dit niet omgezet in Belgische en regionale wetgeving in België en Vlaanderen. Ten laatste moet de omzetting gebeuren in 2021 en naar goede gewoonten zullen onze politici dit dan doen. Ze hebben dan wel een argument "dat ze verplicht zijn van Europa" als er op dat ogenblik kritiek komt van mensen die zich bedrogen voelen als ze tussen 2015 en 2022 verkeerd hebben geïnvesteerd door gebrek aan informatie en wetgeving...

Ik hoop (ijdel?) dat onze volgende verkozenen hiermee pro-actiever mee zullen omgaan in de toekomst ...

Aanvulling/bedenking

En dan is er nog het gebruik van de brandstof, want deze waarden zijn aan de hand van een norm (zelfde bijlage, Tabel 1) waar bvb. bepaald is dat hout een maximum vochtgehalte heeft van 25%. Ik hoop dat de stokers zich ook hiermee bezig houden, want anders is de werkelijke uitstoot weeral verschillend van de voorgeschreven uitstoot. Verschil tussen norm/wet en praktijk. Opdit laatste (gebruik) is er geen toezicht voorzien in de wetgeving.

En mijn standpunt blijft:

Houtverbranding is voorlopig OK als ze gereglementeerd wordt.

Om terug te komen op het onderwerp "Houtverbranding: Ok of niet?"

Er werd een studie "Milieuschadekosten van verschillende technologieën voor woningverwarming" besteld in opdracht van de Vlaamse Milieu Maatschappij (VMM) bij de CE Delft. De resultaten van deze studie kan je inkijken op hun site via de link: https://www.milieurapport.be/publicaties/2019/milieuschadekosten-woning…

En op deze pagina kan je onderaan bij de (groene) downloadknop de volledige studie "Milieuschadekosten van verschillende technologieën voor woningverwarming" downloaden.

Het resultaat is al zeer goed samengevat in onderstaande grafiek:

https://www.milieurapport.be/publicaties/2019/schadekosten-recente-tech…

En deze studie bevestigt dat alle types van houtverbranding meer impact op het milieu hebben dan eender welke andere vorm van warmte aanmaak. Er is in deze studie ook aandacht voor CO2 neutraal stoken in het hoofdstuk "Houtverbranding milieuvriendelijk want CO2-neutraal?" 

En, terloops, mijn standpunt blijft:

Houtverbranding is voorlopig OK als ze streng gereglementeerd wordt.

ik zal de studie eens moeten lezen, want als ik deze grafiek zie komen er direct wat twijfels bij mij op.  ben vooral benieuwd naar de gebruikte parameters.

b.v. warmtenetten, quasi geen impact, dan gaat het waarschijnlijk enkel over de distributie ?

bodemwarmtepompen en de impact op de ondergrond, in de eerste plaats door diepteboringen.

het grote verschil tussen pelletkachel en pelletketel in de uitstoot van fijn stof, terwijl de technologie toch dezelfde is

er wordt blijkbaar geen verschil gemaakt tussen een gewone houtketel en een houtvergasser.

stukhoutketel minder fijn stof dan een pelletketel ?

Een pellet ketel stoot blijkbaar 60% meer fijnstof uit dan een stukhout ketel.

Zoals ik het las gaat de studie ervan uit dat in een houtkachel 53% stukhout, 22% snoeihout, 15% houtafval (onbehandeld) wordt verbrand (p53). En dat een "moderne houtkachel" een installatierendement van 53% haalt (p54). Is dit niet beter met de modernste kachels?

Ook dat 25% van de Vlaamse woningen geen dak/zoldervloerisolatie heeft, 57% geen gevelisolatie, en 75% geen vloerisolatie.

Gebeurt de elektriciteitsproductie van de elektriciteit die we in België verbruiken zonder enige uitstoot van fijn stof en CO2, of zit dat in die "indirecte kosten"?

De huizen isoleren die dat nog niet zijn lijkt me prioritair. Misschien zou vooral het met hout stoken in slecht geïsoleerde huizen afgeraden kunnen worden?

EDIT
PS1: Een condenserende aardgaskachel haalt er een installatierendement van 88%. 
Blijkbaar gaat de studie (p141) uit een flink verlies onderweg voor de houtkachel: het productierendement van een moderne houtkachel 80%, maal een perfect distributierendement 100%, maal een afgifterendement van 95%, maal een regelrendement van 70%, wat een tot een installatierendement van 53% leidt  (0.8x1x0.95x0.7=0.532). Betekent dat slechte regelrendement dat houtstokers 30% (of is het 43%?) extra blokken hout op het vuur zodat ze het tussendoor niet koud zouden krijgen?

ik vond dat ook vreemd, ik was daar ook al over gevallen.

ik ben niet zo goed thuis in houtkachels, maar een betere houtvergasserketel haalt rendementen van om en bij de 90 % en een fijnstofuitstoot van max. 4 mg/m³, met dit soort ketels zou die tabel er heel anders uitzien.  ik heb nog geen tijd gehad de studie te lezen, maar misschien zijn ze uitgegaan vabn de toestand zoals die nu is, en niet zoals die zou kunnen zijn, als onze bestuurders haar op hun tanden hadden en al die minderwaardige brol die op de markt komt te verbieden, want ook vele nieuwe kachels/ketels zijn oude concepten.

en wat de elektriciteit betreft, onze regeringen zweren bij elektrische verwarming en elektrische auto's, dus MOETEN die resultaten wel goed zijn .........

 

Beste Hans,

In de studie zal je zien dat er 2 uitgangspunten zijn, deze met oude kachels en ook met nieuwe vanaf 2017

Uw buikgevoel zegt dat deze studie niet juist zou kunnen zijn. Dit is omdat er een (maatschappelijke) kost geplakt is op iedere soort uitstoot. Dus na de uitstootanalyse is er de vermenigvuldiging met de (maatschappelijke) kost en dat is wat je ziet in het resultaat.

Het bepalen van deze maatschappelijke kost, is juist de specialiteit van deze onderzoekers aan de CE Delft. Zij worden daarom gerespecteerd en gevraagd voor hun kennis toe te passen bij studies voor verschillende landen, ook buiten Europa.

Ook de (maatschappelijke) kost van de Belgische elektriciteit werd op dezelfde manier bepaald en is dus niet gemanipuleerd. Trouwens het verschil tussen weerstandsverwarming (accumulatie verwarming) en warmtepompen is de meta SCOP waarde van de warmtepompen. De onderzoekers hebben geen voordeel bij manipulatie van de cijfers, want hun kracht is juist dat zij hierdoor veel studies uit veel landen mogen uitvoeren. Uiteindelijk zullen zij met deze data verkregen uit al deze individuele studies een nieuwe grotere (meta) studie kunnen verwezenlijken. Met gemanipuleerde en ongecontroleerde of oncontroleerbare cijfers is dit niet wetenschappelijk en zeker niet mogelijk om hun krediet (geloofwaardigheid) verder uit te bouwen.

en uw besluit, Hans :  "als onze bestuurders haar op hun tanden hadden en al die minderwaardige brol die op de markt komt te verbieden, want ook vele nieuwe kachels/ketels zijn oude concepten"

is zeker waar en terecht! Deze bewijskrachtige studie is een element die uw uitspraak bevestigt!

Niet dat we niet hoeven om te kijken naar luchtkwaliteit, maar dergelijke issues zijn altijd goed om eens op wereldschaal te bekijken:

https://www.standaard.be/cnt/dmf20160927_02488405

En nee, we zijn zeker niet de beste leerling van de klas.  En ja uiteraard kunnen we verbeteren ,en dat moeten we ook doen.  Doch zelf werk ik samen met heel wat internationale collega's (China, Indië, ...) die nauwelijks begrijpen waarover wij het hier eigenlijk hebben.

De demonisering van houtkachels doet mij erg denken aan dezelfde uithalen naar de dieselwagens.  Een ban op dieselwagens wegens "teveel fijn stof". Ja, inderdaad dieselwagens stoten meer fijn stof uit.  Maar de helft van het fijn stof (van wagens) zou afkomstig zijn van bandenslijtage (het rubber gaat ergens heen), remmen, ...  hetgeen exact hetzelfde blijft als je elektrisch gaat rijden, op waterstof, ...  Gemakshalve zwijgt men er dan maar liever over.

Punt: ik hoop dat er in heel de discussie ruimte voor nuance zal zijn.  Met conclusies gebaseerd op echte feiten en echte risico's.

Jerre77 schreef:
Maar de helft van het fijn stof (van wagens) zou afkomstig zijn van bandenslijtage (het rubber gaat ergens heen), remmen, ...  hetgeen exact hetzelfde blijft als je elektrisch gaat rijden, op waterstof, .

Punt: ik hoop dat er in heel de discussie ruimte voor nuance zal zijn.  Met conclusies gebaseerd op echte feiten en echte risico's.

Nou voor je begint te nuanceren toch eerst je eigen "echte feiten" checken op hun "echtheid"? 

Wel ja, dan kan je misschien zelf het goede voorbeeld geven IvoB? Heb je een bron?

Voorbeeld artikel:

https://gocar.be/nl/autonieuws/buzz/helft-fijn-stof-veroorzaakt-door-banden-en-remmen

Zal er al automatisch bijzeggen: ben ik zeker dat dit 100 % wetenschappelijk juist is?  Nee, maar feit is wel dat in bijvoorbeeld het geval van de dieselwagens er enkel naar uitstoot wordt gekeken en niet naar de rest.  Er wordt steeds gefocussed op iets als "probleem" zonder de zaken in een bredere context te zien.

En ja, ik weet best wel dat een elektrische auto deels op zijn eigen motor remt, dat is het punt niet.

Jerre77 schreef:
En ja, ik weet best wel dat een elektrische auto deels op zijn eigen motor remt, dat is het punt niet.

Waarom haal je het - hier dan nog -  als punt aan? 
Je schrijf letterlijk dat het exact hetzelfde blijft als bij een fossiel. 
Ik rij overwegend in one pedal modus, dus alleen gebruik van remmen bij een uitzonderlijke noodstop. Meer bron heb ik daarvoor niet nodig. 

Als je zelf een genuanceerd punt wil maken en alles toch in zijn "bredere context" wil stellen begin dan eens het gehele uitstoot- en (gesubsidieerde) kostenproces van diesel te berekenen (van ruw bronproduct tot gerafinneerd eindproduct inclusief overwegend fossiel transportketen van het product) in plaats van alleen dit van het lokaal verbruikte eindproduct en vergelijk het dan met een elektrisch voertuig dat overwegend op groen geproduceerde electriciteit zich voortbeweegt (mijn groene energie kan ik overwegend thuis zelf produceren, iets wat me bij nog geen enkele fossiele energie gelukt is). 

Een fossiel auto krijg je bovendien nooit lokaal uitstootvrij. Dat lukt alleen bij een elektrisch aangedreven auto. 
"Met de huidige energiemix in België (dus ik laat het eigen argument van groene energie dus al achterwege) stoot een elektrische auto
al 65% minder CO2 uit dan diesel (dixit Laurien Spruyt van de BBL.
Volgens een VUB-studie (hopelijk is die bron onverdacht genoeg?) zijn elektrisch aangedreven voertuigen in een stedelijke omgeving  (waar de blootstelling aan fijn stof het hoogst is) acht keer beter dan diesels en drie keer beter dan benzineauto's. 

Gezien bij mijn weten geen enkele auto meer op houtstook wordt voortbewogen ga ik het hier verder bij laten. 

Misschien een item voor een autoforum? 

 

 

 

Ik sta terug versteld hoe men hier probeert af te wijken van het onderwerp door de aandacht op een ander probleem te vestigen onder het mom van je moet het breder, globaler bekijken.

Tegelijkertijd zet men de aandacht op het nieuwe onderwerp met een verkeerd spoor, waardoor er twijfel en een nieuwe discussie compleet naast het onderwerp ontstaat.

Het grote probleem met de diesels is al sinds het ontstaan van de euronorm 5 niet meer het fijnstof, maar zijn de stikstofoxiden. Het is bij de beperking van de stikstofoxiden dat de sjoemelsoftware de realitiet serieus doet afwijken van de norm en dat de overmatige milieuimpact ontstaat.

Men kan trouwens al lang diesels (bvb alle oude diesels zonder turbo hebben heel weinig stikstofoxide uitstoot) maken met een zeer lage stikstofuitstoot (zie ook Mazda voor de moderne diesels), maar dat betekent sowieso minder rendement (meer verbruik en ... CO2) en daarbij ofwel minder vermogen of grotere cilinderinhouden (Mazda) en geen turbo's (drukvulling veroorzaakt de stikstofverbindingen bij de verbranding). Deze aan de basis zuivere oplossing (zonder turbo) is veel duurder dan vermogen uit drukvulling (turbo's) te halen en bovendien werkt de fiscaliteit (fiscale pk is gebaseerd op de cuilinderinhoud) in Europa deze oplossing tegen. Nu moet men werken via AdBlue of via naverbranding en katalysatoren om deze stikstofoxide te beperken. De sjoemelsoftware zorgde ervoor dat het verbruik van AdBlue voor het proces onderdrukking van stikstofoxiden, werd beperkt tot een kwartier na de start. Dat de sjoemelauto's van de VW-groep daardoor bijkomend een concurrentieel voordeel  (minder AdBlue verbruik) hadden t.o.v. de andere Europese (Franse en Zweedse) constructeurs, is dan ook een element dat zeer zwaar is gevallen bij de concurrentiewaakhond van de Europese comissie. De miljardenboetes moeten dan ook meer gezien worden als vergoeding voor concurrentievervalsing dan om milieuinbreuken.

In ieder geval is er geen enkele oplossing of norm die alle schadelijke stoffen in de verbranding van koolstofhoudende brandstoffen tot nul kan terug brengen. Men kan ze wel tot een meer "aanvaardbaar niveau" brengen, maar dan moet ze niet omzeild worden door sjoemeloplossingen (voor auto's, voor kachels, voor ketels, voor ...)

Het fijnstof dat overblijft bij een euronorm 6 temp diesel is miniem (< 1%) t.o.v. het fijnstof uit de onvolledige verbranding van hout in kachels. Het fijnstof ten gevolge van banden is 60% kleiner dan die terug te vinden is in de uitstoot van diesels. Zelfs dit is niet te verwaarlozen in de totale fijnstof uitstoot. Hierop moet en wordt degelijk ook nog gewerkt door de bandenleveranciers. Maar bij zelfs gecontroleerde "nieuwe" houtverbranding kan nog veel meer worden gewonnen in die strijd tegen fijnstof en is het risico nog groter om van de uitstootnorm af te wijken (te sjoemelen) omdat een goede gecontroleerde verbranding slechts kan gebeuren bij een beperkt vochtgehalte van de brandstof (hout). 

Ook houtverbranding stoot stikstofoxyden uit en deze uitstoot kan enkel beperken door de verbranding van hout te controleren en bij te sturen door extra zuurstof (20%) toe te voegen. De grafiek van de VMM met de uitstootkostenanalyse die ik in een vorige bijlage heb bijgevoegd en nu terug toevoeg, is geldig voor de nieuwe gecontroleerde verbrandingen vanaf 2017.

En dus verandert er niets aan mijn standpunt:

Houtverbranding is voorlopig OK als ze streng gereglementeerd wordt.

hoe controleer je de strenge reglementering een agant controleert telkens wat je in welke kachel doet ???

Jef, dat is toch zeer eenvoudig nl. op zijn Vlaams: je vaardigt een boek vol regeltjes uit en controleert ze vervolgens niet. 
Wat betreft de nieuwe regels die in 2020 ingaan (bv. inzake dakisolatie en dubbel glas) zijn ze er zelfs heel eerlijk over. Bijna ieder regeltje gaat vergezeld van de tekst "maar voorlopig zal er niet op gecontroleerd worden en/of volgen er geen sancties". 

M.a.w. theoretisch heb je heel wat gedaan/opgelegd. In de praktijk doet iedereen verder alsof er niets aan de hand is. 

 

"In de praktijk doet iedereen verder alsof er niets aan de hand is." Dat is niet noodzakelijk zo. Kijk bv. naar de rookmelders: het is duidelijk gemaakt dat er niet zal gecontroleerd worden én dat het niet verplicht is voor de verzekering. Dus eigenlijk hóef je niet te veranderen... en toch is de verkoop van rookmelders gestegen. Dus zeker sommigen volgen wel de regels...

Maar dat "boek volg regeltjes en vervolgens niet controleren" blijft natuurlijk wel beter uitzonderlijk, want helemaal geloofwaardig is dat inderdaad niet.

Er blijkt bij de winning van aardgas meer te lekken dan gedacht, waaronder methaan (als broeikasgas 80 keer krachtiger dan CO2). Dit VRT-artikel haalt oa. de mosterd bij dit uitgebreid geïllustreerd artikel van The New York Times. Verwarmen op aardgas heeft dus wellicht een hogere CO2-impact dan tot nu toe werd vermoed: niet door het verbranden zelf, wel door de lekken...Alvast het belastingvoordeel voor de "aardgasauto" wordt mogelijk opnieuw bekeken.

(Off topic: het VRT-artikel ontstond door de impact van de auto (waaronder CNG) te bekijken op vlak van klimaat en milieu.)

eigenlijk is dat dikke bullshit, dit weten we al lang.  15 jaar geleden heb ik (en anderen) in discussie's over stookolie of aardgas daar al op gewezen, en als ik dat toen al wist, zullen de betrokkenen dat toch ook al geweten hebben zeker ?  maar ja, de lobby van electrabel is altijd veel sterker geweest dan deze van de stookoliesector.

kijk maar eens op b.v. : ttps://www.ecobouwers.be/forum/post/de-aardgasleugen, een post uit 2002 !

 

Als ik me niet vergis Hans, ging het toen over brandstof voor verwarming van woningen en daar bleek aardgas dan wel een stuk minder milieuvervuilend te zijn dan bijvoorbeeld stookolie. Maar inderdaad helemaal niet zo proper en wel degelijk ook milieuvervuilend.

Hier gaat het over de vergelijking tussen brandstof voor wagens en daar blijkt aardgas of tenminste zijn afgeleide CNG de meest schadelijke te zijn voor milieu en klimaat.

Electriciteit komt hier veruit als de beste oplossing voor wagens uit de bus. De artikels achter de linken "klimaat" en "milieu" die m2ts heeft meegegeven vind ik hierbij zeer leerzaam.

dan vergis je je charel, ik heb toen net gezegd wat ook nu in het nuieuws is, zoveel verliezen tijdens transport, schijnbaar staan op de grote russische aardgasleidingen om de 100 km een station om de druk op te voeren t.g.v. de verliezen onderweg.  en of dat gas in die pipelines nu voor auto's of woningverwarming wordt gebruikt, maakt geen bal uit voor het milieu, het blijft een heel zwaar broeikasgas.  vandaar ook mijn bedenkingen bij aardgas en ook in dat kader moet je mijn voorkeur voor biomassa zien.

Ik betwijfel die verliezen van aardgas tijdens het transport niet. Onder andere daardoor scoort ook de afgeleide CNG veel slechter dan werd voorgesteld.

Ik wou enkel zeggen dat het in de vergelijking als brandstof voor verwarming daarom niet hetzelfde is. Mazoutbranders voor cv ketels zijn niet te vergelijken met de nieuwste dieselmotoren zoals ook CNG niet gelijk te stellen is met aardgas.

In het vroegere topic ging het over de vergelijking tussen gasgestookte en mazoutgestookte verwarmingsinstallaties, terwijl het hier over motoren gaat.

En nu maar hopen dat niemand hier gaat denken dat ik voor aardgasverwarming pleit. Absoluut niet !

 

Hans,

Die pompstations onderweg op de aardgas- of andere leidingen dienen niet om er gas bij in te pompen. De verliezen onderweg zijn veroorzaakt door de wrijving tegen de wanden. Blijkbaar is de druk in de leidingen zeer hoog.

tja, ik weet het niet, ik heb daar een jaar of 15-20 geleden een artikel over gelezen waarin duidelijk aangegeven werd dat daar behoorlijke verliezen zijn bij het transport (het ging wel specifiek over de grote pipelines die rusland met europa verbinden).  maar de wrijvingsverliezen veroorzaken natuurlijk ook nog drukverliezen, geen idee hoe groot die zijn.

en dan heb je natuurlijk nog de gaswinning, die allicht nog een grotere schuld heeft.

wat mij vooral ergert is dat al die wetenschappers blijkbaar niet in staat zijn daar duidelijkheid over te scheppen, vandaag is het ene het beste, volgende week weer wat anders.  of zit het spreekwoord "wiens brood men eet, diens woor men spreekt" daar voor iets tussen ???? 

Oprecht wetenschappelijk voortschrijdend inzicht, dat door stakeholders en lobbywerk flink versneld of slechts vertraagd tot in de grote media geraakt schat ik.

Dat het om energie en dus om gigantische bedragen gaat zal wel meespelen dat de informatie de ene keer weer te simplistisch voor het grote volk en de volgende keer weer zeer technisch weergegeven wordt om de concurentie af te troeven of tekortkomingen aan eigen energiebron te verdoezelen.

Aan de organisaties die genoeg geloofwaardigheid en genoeg kritische mensen met technische bagage kunnen betalen om de echte voor- en nadelen van elke energiebron bloot te leggen en leesbaar voor het grote publiek te maken.

Dat artikel van de New York Times vond ik interessant, ook al leken de lekken inschatten me nattevingerwerk.

Ik denk oa. dat wat Hans 15 jaar geleden al zei, ook werd gezegd door wetenschappers. Maar dat was een tijd waar goedkope energie synoniem stond voor welvaart en de klimaatsverandering een ver van mijn bed show was. Die wetenschapper zullen dan geen airplay hebben gekregen, want niemand wou hen het feestje laten verknallen. Beide zaken zijn nu lichtjes veranderd: velen beseffen dat goedkope energie geen synoniem is van welvaart en dat de klimaatsverandering zichtbaar dichterbij komt. Beide zaken zorgen dat bepaalde thema's makkelijker worden opgepikt door de media dan een paar jaar terug.

Net als Bram aangeeft wordt het de ene keer te simplistisch en de andere keer te technisch. Een "mooie" illustratie vind ik de aflevering van "De Afspraak" van vandaag. Binnen dat ene programme voel je Bart Schols springen van het simplistische been (we mogen het niet te moeilijk maken voor ons publiek) naar het technische been (ons publiek heeft recht op info).

In deze aflevering van "Afspraak" werd er wel een fout gemaakt: De reporter die het probleem op de kaart had gezet deelde de elektrische gascentrales wel in bij de betere presterenden tegen de klimaatopwarming. Dan zou hij hier dezelfde redenering moeten op toepassen, en zeggen dat ze niet beter zijn dan kolencentrales. Bij mijn weten worden de prestaties van gascentrales nergens in twijfel getrokken.

ten andere, ik meen mij te herinneren dat in de tijd, toen gebleken was dat er te veel lekken optraden, wel degelijk ingegrepen is om deze lekken te bestrijden. 

Pierre, heb je een link naar cijfers over die gascentrales voor elektriciteit? Ik vind niet direct terug hoe de reporter deze indeelt.

En optreden tegen lekken "in de tijd": over welke tijd heb je het? Het BBC-artikel dat ik bv. eerder linkte is van november 2019.

Voor lekken "in de tijd" zie link in reactie van Hans 13/01/2020 - 10:39

https://www.ecobouwers.be/forum/post/de-aardgasleugen

Bram, ik had niet zozeer de bedoeling om de tijdsfocus te leggen op de lekken, maar wel op het optreden daartegen. Pierre lijkt aan te geven dat men die lekken bestreden heeft. De vraag is: is dat zo (en wanneer was dat dan?) en was dat voldoende (of is het wat greenwashing).

pierre, natuurlijk, zodra een probleem in de openheid komt, wordt er iets aan gedaan.

Het BBC-artikel vind ik toch niet zeer wetenschappelijk. En zeker niet voldoende om er op de VRT zoveel aandacht aan te schenken en de auto's op aardgas zo de grond in te boren.

Zo staat er een blunder in, die men in sommige andere artikels wel terugvindt: methaan zou 80 maal schadelijker zijn dan CO2. In werkelijkheid is dit 23 à 24 maal.. En niet te vergeten dat de normale levensduur in de atmosfeer slechts een twaalftal jaren is. In het vooruitzicht van het jaar 2050 of 2100 speelt de huidige uitstoot dus zelfs geen rol.

Het artikel gaat ook uitsluitend over de zeer snelle ontwikkeling van de Amerikaanse winning uit leisteen. Dit zijn allemaal eerder kleine bedrijven, voor dewelke het van levensbelang was dat de Amerikaanse administratie zeer laks omgaat met de veiligheidsvoorschriften, in tegenstelling met de vorige admimistratie van Obama. Er is ook geen enkel cijfer opgeplakt op de relatieve hoeveelheid uitstoot. Men veronderstelt dat het ongunstig effect wel dat van steenkool zou evenaren. Is dit wetenschappelijk?

Tern slotte dit: ten opzichte van de andere bronnen van methaan is de industriële uitstoot eerder zeer klein. Het artikel suggereert dat hier de oorzaal moet gevonden worden voor de stijging van de methaanuitstoot. Ik denk dat de werkelijke redenen (vooral landbows) wel gekend zijn. Ten andere, in de jaren 2010 is de jaarlijkse uitstoot gedurende verschillende jaren onveranderd gebleven. En in die jaren is de aardgasontginning tot grotere ontwikkeling gekomen.

N.B. In het oorspronkelijk artikel waar Hans naar verwijst was er ook geen sprake van juiste hoeveelheden. Stemmingmakerij?

Pierre,

Naar aanleding van een ander artikel " Duitse Energiewende schaadt volksgezondheid " in de Standaard van 19/05/2020, had ik ook de indruk dat er stemmingmakerij was. Te meer  dat ik juist een Duits artikel gelezen had die beweerde dat de Duitse Elektriciteit in 2019 voor 46,3% uit hernieuwbare bronnen kwam en dat met de klassieke aanmaak (kern, bruin- en steenkool) de productie (43,6%) voor het eerst minder was dan deze uit hernieuwbare bronnen.

Ik heb de recente studie (uit 2019 en die aan de basis lag van het artikel in de Standaard) opgevraagd en gekregen en heb ook een aantal niet overeenstemmende cijfers gevonden die aan de basis lagen van deze studie die nogthans gemaakt werd door  gerespecteerde wetenschappers.

Hieronder de analyse van de cijfers die aan de basis lagen van het onderzoek en daarnaast de cijfers die officiëel beschikbaar zijn in Duitsland (die ook ddor het Duitse parlement als controlecijfers worden beschouwd) en die op  de site van het Fraunhofer Institut ( https://www.energy-charts.de/energy_pie.htm?year=2017 ) consulterbaar zijn.

Er waren ook een aantal andere eigenaardigheden voor de uitgang van de berekening van de studie. Men is bvb uitgegaan dat kernenergie meer (1) werd vervangen door de andere klassieke productieaanmaak dan door hernieuwbare energie. Men is er ook van uitgegaan dat de (2) uitstoot percentages van 2010 zomaar konden geextrapoleerd worden naar de productie van 2017. Maar  al deze uitgangspunten zijn discutabel en voor mij niet begrijpbaar, want als je verder kijkt op de site van het Fraunhofer institut vind je de reële emissies gedetailleerd terug (zelfs per productie eenheid) https://www.energy-charts.de/emissions.htm?source=lignite&view=absolute… en die wijken af van de berekeningen uit de studie.

Dus ik vraag me ook af, waarom men in 2019 een studie maakt gebaseerd op cijfers van 2010 en deze berekent (1) en extapoleert (2) naar 2017, terwijl deze reeeds beschikbaar zijn in 2019. Daaruit conclusies trekken dat de gezondheid van mensen door de transitie wordt beïnvloed is voor mij dan hoogst twijfelachtig en academisch discutabel.

(ik kan jullie het artikel en de studie NBER doorsturen via privé email, indien jullie me dit vragen)

Ook werd deze studie enkel door Amerikaanse wetenschappers (aan universiteiten van conservatieve staten) in peer-review doorgelezen. Men heeft deze studie niet door Duitse wetenschappers laten controleren in peer-review al was het maar om de cijfers uit het vertrekstandpunt te laten bevestigen. 

Ik kan alleen maar bedenken dat de studie besteld werd door een Amerikaanse overheidsorganisatie en dat ze misschien paste in een economisch programma om in Europa de Amerikaanse gasindustrie afzetmarkt te geven en misschien de transitie te vertragen of te destabiliseren? Ik heb er het raden naar.

Al deze studies (ook die over de gasuitstoot, bekend via  de NYT) zijn recente studies in opdracht van Amerikaanse overheidsinstellingen (die  het geld verdelen) en van na de wijzigingen van de nieuwe administratie (regering). Dit zijn mijn bedenkingen en waarop ik ze baseer.

Ikzelf heb ook lang gedacht, bevestigd door statistieken in de krant, dat de vermindering van nucleaire elektriciteit gecompenseerd werd door een vermeerdering van de productie uit lignite.

De cijfers van Freunhover bevestigen dit .helemaal niet. De groei van groene elektriciteit overstijgt gevoelig het verlies aan nucleaire energie. Dit is wel op jaarbasis, en zegt niet veel over het evenwicht in het elektriciteitsnet.

De kwaliteit van de studie die aan de basis van het artikel zou liggen is zeer twijfelachtig. Ik weet niet meer wat ze hiermee wilden bewijzen, maar als men de som maakt van alle vermelde bronnen van elektriciteit komt men in 2010 aan 475,6 Twh. Maar ze geven wel als jaarproductie 551,4 Twh op.Voor 2017 is de gemaakte som 530,1 Twh, voor een totaal van 591,2 Twh.  Men hoeft zulk artikel zelfs niet te lezen.

<a href="mailto:pierrechristiaens@telenet.be">pierrechristiaens@telenet.be</a> schreef:

De kwaliteit van de studie die aan de basis van het artikel zou liggen is zeer twijfelachtig. Ik weet niet meer wat ze hiermee wilden bewijzen, maar als men de som maakt van alle vermelde bronnen van elektriciteit komt men in 2010 aan 475,6 Twh. Maar ze geven wel als jaarproductie 551,4 Twh op.Voor 2017 is de gemaakte som 530,1 Twh, voor een totaal van 591,2 Twh.  Men hoeft zulk artikel zelfs niet te lezen.

Misschien hebben ze de rest gekocht in het buitenland?

Bram,

Neen, want ze hebben 3,5 Twh uitgevoerd. Dit zijn totaalsommen op het einde van het jaar.

<a href="mailto:pierrechristiaens@telenet.be">pierrechristiaens@telenet.be</a> schreef:

(1) Ikzelf heb ook lang gedacht, bevestigd door statistieken in de krant, dat de vermindering van nucleaire elektriciteit gecompenseerd werd door een vermeerdering van de productie uit lignite.

(2) De cijfers van Freunhover bevestigen dit .helemaal niet. De groei van groene elektriciteit overstijgt gevoelig het verlies aan nucleaire energie. Dit is wel op jaarbasis, en zegt niet veel over het evenwicht in het elektriciteitsnet.

(3) De kwaliteit van de studie die aan de basis van het artikel zou liggen is zeer twijfelachtig. Ik weet niet meer wat ze hiermee wilden bewijzen, maar als men de som maakt van alle vermelde bronnen van elektriciteit komt men in 2010 aan 475,6 Twh. Maar ze geven wel als jaarproductie 551,4 Twh op.Voor 2017 is de gemaakte som 530,1 Twh, voor een totaal van 591,2 Twh.  Men hoeft zulk artikel zelfs niet te lezen.

Beste Pierre,

Betreft (1)

Het gebruik van Bruinkool (Lignite) werd niet afgebouwd in de periode 2010 tot 2017 en werd zelfs in die periode lichtjes opgebouwd om daarna terug af te nemen. Naar 2019 toe werd ook  het volume behouden. Dit is normaal want het is een grondstof die ter plaatse wordt gedolven, terwijl de andere koolstofhoudende grondstoffen moeten aangekocht worden in het buitenland. Dit komt duidelijk tot uiting in de cijfers van Fraunhofer. In de tabel uit mijn vorige interventie zie je bvb. dat de elektriciteitsproductie uit steenkool (Hard Coal) gestaag is afgenomen gedurende de periode 2010 - 2017 en verder tot 2019. Je merkt ook dat de productie uit aardgas en kernenergie is afgenomen in dezelfde periodes. Men heeft dus werkelijk ingezet op energie van eigen bodem (bruinkool, biomassa voor biogas en hernieuwbaar uit zon en wind) voor de elektriciteitsproductie.

Info ter zijde: Steenkolen bvb komen uit Polen, de afbouw van de aankoop van deze grondstof door Duitsland, ligt moeilijk voor Polen die daardoor een deel van zijn exportinkomsten en zijn economische slagkracht verliest en dit is dan ook een gevoelig punt in Europa als er moet onderhandeld worden over hernieuwbare energie. Intern in Polen wordt dit uitgelegd dat Duitsland Polen uitmelkt en dan laat vallen. En zo krijg je de discussies binnen Europa...

Betreft (2) 

De groei van de hernieuwbare elektronenenergie is vooral toegenomen door de explosie van windenergie. De toename van zonne energie is minimaal. Dit komt ondermeer omdat zonne energie een lokale en decentrale opwekking is en dat niet alle interne netten (nog steeds lokaal georganiseerd in Duitsland) niet klaar zijn (waren) voor meer opwek op te vangen. Nogthans is de opwek van zonne energie zeer belangrijk in de energietransitie. Prof. Quashning van de HTW (Hogeschool  Berlijn) heeft een studie gemaakt voor Duitsland en vastgesteld dat er meestal veel wind is als er geen zon is, en omgekeerd. Daarom is ook het besluit van een studie over de dimensionering van zonnepanelen, dat je best zoveel mogelijk dakoppervlakte voor zonnepanelen gebruikt en zoveel mogelijk energie opwekt ( https://pvspeicher.htw-berlin.de/wp-content/uploads/HTW_2019_Sinnvolle_… ), want anders krijg je een moeilijke oefening om het net te balanceren met hernieuwbare energie. Als je niet kan zorgen voor de juiste complementariteit (zon- wind voor dag-nacht, zomer-winter) met hernieuwbare energie, krijg je ook moeilijkheden met de dimensionering en het rendement van de batterij opslag, omdat deze juist de periodes met pieken (zowel opbrengst als verbruik) moeten kunnen overbruggen. Door de overdimensionering van wind t.o.v. zon is dit een belangrijke reden (batterijcapaciteit kan niet juist gedimensioneerd worden)  waarom de energietransitie kan vertragen. Daarom is het belangrijk dat iedere zonneinstallatie genoeg energie kan opslagen om 1 nacht te overbruggen. Meestal is dan ook 5 KWh batterijcapaciteit meer dan voldoende om dit te bereiken, zelfs met zonne opbrensten van een 10 en 30 kWpiek installatie, want uiteindelijk is het verbruik dat telt en niet de opbrengst. Meer opslagcapaciteit in huis  heeft geen zin.

Info ter zijde:

A. In de periode 2010 - 2017 en erna tot 2019, is de elektriciteitsproductie niet afgenomen door de halvering van de productie uit kernenergie, integendeel is  er zelfs meer geëxporteerd. De feitelijke export is nog groter, maar wordt gecompenseerd door import uit de buurlanden. Dit heeft natuurlijk te maken met de windenergie die niet gecompenseerd  wordt met productie zonne energie, waardoor er nog steeds overcapaciteit van klassieke centrales nodig is en waardoor energieopslag zich nog niet doorzet.  

B. Ik begrijp ook niet waarom wij in België onze regelgeving zo veranderen dat ze in feite de energietransitie bemoeilijkt:

  1.  we willen een capaciteitstarief invoeren, waardoor ook de injectie van zonnepanelen op het net kan worden beperkt. In Duitsland bvb. zal de beperking van de installatie afhangen van de zelfconsumptie en minder van het vermogen van de installatie. De zelfconsumptie is bepalend voor de injectiepieken of deze kunnen opgevangen worden.  Tot 30 kWpiek en meer dan 50% zelfconsumptie ben je daar nog een privépersoon die overschotten van elektriciteit op het net kan zetten. Hier bij ons is er geen verplichting op de zelfconsumptie, maar is de beperking op de installatie van 10 kWpiek voor 3-fase aansluitingen en 5 kWp voor mono-fase aansluitingen. De aansluitingscapaciteit van uw meter wordt ook in de richting geduwd van zo laag mogelijk (hoe meer capaciteit, hoe meer je zal betalen in de nieuwe opzet), dit is duidelijk  een opvatting die past in de mentaliteit van energieverkopers en niet van prosumenten en een netwerk dat energie kan uitwisselen om het netwerk t stabiliseren. Je zou in feite iedereen moeten aanmoedigen om een aansluitingscapaciteit van 32 kWh te gebruiken en dit te optimaliseren voor injectie en voor afname (zie ondermeer introductie Elektrisch voertuig, batterijopslag, ...) Hoe wil je met zo'n reglementering in België de productie en opslag van lokale hernieuwbare energie uit zon en wind (plaatselijk windmolen in de gemeente, wijk, ...) bevorderen?
  2. Onze nieuwe batterijwetgeving zegt, dat je je injectie moet beperken tot 60% van de overschotcapaciteit na zelfconsumptie.
    Dit betekent dat
    a. als ik in een batterij investeer ik mijn zelfconsumptie kan optrekken tot 70% en voor de  overige 30% moet inperken (met 40%) tot 18% van de capaciteit en ik deze hoeveelheid elektriciteit (18% netinjectie en 12 % opbrengstbeperking = 30% potentiële injectie van de installatie) verloren ben. Men in feite zegt dat je niet te veel energie mag aanmaken, terwijl we in de toekomst deze energie dringend nodig zullen hebben om het netwerk te stabiliseren als er ook nog meer wordt geïnvesteerd in windenergie.
    b.  Het gevolg is dat je nu beter bent om niet in een batterij te investeren (met deze reglementering) en maar te investeren in zonnepanelen die je verbruik weerspiegelen => 30% van de opbrengst zonnepanelen, verbruik je dan maar effectief in je woning (in plaats van 70% in het batterijscenario) en je zet 70% als piekbelasting op  het net. Je betaalt een kleine vergoeding aan de netbeheerder en je krijgt elektriciteit gratis terug als je deze nodig hebt. De 15 jaar garantie teruglevering voor zonnepanelen (uitzondering van Tommelein) zorgt er dus in feite voor dat het netwerk zal moeten versterkt worden (geen investering in batterijen) en dat iedereen meer netvergoeding zal moeten betalen en zorgt er tegelijk voor dat de energietransitie moeilijker zal verlopen (beperking capaciteit windenergie). 
    Dat de VREG in beroep is gegaan tegen deze uitzonderingsmaatregel en dit feit getuigt dan ook van visie en toekomstig gericht denken. Spijtig genoeg heeft de VREG er niet een capaciteitsvergroting en zelfconsumptieverplichting aan verbonden... dit getuigt niet van de juiste visie voor de toekomst.
  3. Men wil ook de teruglevering (injectie) moeilijker maken door de juridische verplichting op te leggen om een lasthebber aan te stellen om netbalancering te bewaken bij injectie van particuliere installaties. Dit zorgt ervoor dat de netbeheerder zijn verantwoordelijkheid voor netbeheer kan afschuiven op andere partijen. Maar dit principe zal er in de toekomst ook voor zorgen dat particulieren moeilijker hun elektriciteit op het net kunnen zetten, waardoor zonneinstallaties steeds kleiner zullen worden. Dit speelt natuurlijk  in het voordeel van de energieverkopers en niet in het voordeel van de individuele zonnepaneelinvesteerder.  Het netwerk zal tegelijk versterkt moeten worden door het onevenwicht in complementariteit van de verschillende hernieuwbare energieën op te vangen. Uiteindelijk  is het de opdracht van de netbeheerder om de stabiliteit van het net te beheren en moet hij de verantwoordelijkheid hiervoor niet afschuiven. Gewone contractuele clausules voor energieleveranciers (die dan zelf ook verplicht worden om te investeren in opslag, of klanten met eigen opslag moeten zoeken) zou een betere formule zijn dan de zware juridische gevolgen van lastgever, lasthebber voor de particuliere consument en prosument.

Betreft (3)

Ik trek de kwaliteit van de studie niet in twijfel, de academische achtergrond voor de extrapolatie van effecten op de gezondheid is waarschijnlijk (ik ben geen academicus en geen specialist op dit gebied) juist. Het enige dat bij mij een belletje deed rinkelen, was dat in het artikel van de standaard  werd uitgegaan van meer uitstoot in de transitieperiode (sluiten kerncentrales) door meer gebruik van koolstofhoudende brandstoffen en dat ik uit andere bronnen deze vaststelling niet kon bevestigen. Daarom  heb ik de studie opgevraagd en bekeken. Het is me dan opgevallen, in de bijlagen van de studie Pagina 43 - Tabel 1, dat zoals Pierre zegt de som van de aanmaakmethodes niet sluitend was met het opgegeven totaal. Dit bevestigde mijn vermoedens dat er ergens iets verkeerd was met de gebruikte data. Dan ben ik gaan zoeken naar bevestiging van de gegevens uit de studie. Die heb ik niet gevonden bij de netbeheerder (BDW) en niet bij Fraunhofer (en ook  niet bij andere bronnen).  Alles lijkt erop dat de gegevens die aan de basis liggen van de doorrekening op de gezondheidszorg, dat deze verkeerd zijn. Waardoor de besluiten van de studie (volgens mij) verkeerd zijn, maar dat betekent niet dat de academische kant van de studie verkeerd  is, ze moet enkel worden herrekend met de juiste  data om de juiste besluiten te trekken voor Duitsland. Als de besluiten voor de VS zijn (dus niet voor Duitsland) dan kunnen de besluiten misschien (?) wel richtinggevend zijn met deze data.

Maar nog blijft bij mij  de vraag, waarom een Amerikaanse overheidsinstelling zoals NBER (.gov organisaties) vanaf 2018 studies bestelt over de energietransitie in Europa, terwijl deze nieuw geleide overheidsinstellingen principieel deze gedachtengang economisch en ideologisch afwijst.

Beste Luc,

Ik ben niet genoeg specialist ter zake om al uw redeneringen te kunnen volgen.

Ik herinner mij uit mijn tijd op de kolenmijn in Beringen, waar we zelf een kleine elektriciteitscentrale hadden, dat de electriciteitsmaatschappij altijd gelijk had. Als kleine producent hadt ge u te plooien naar hun (misschien gerechtvaardigde) grillen. Als we wilden injecteren op het net moest ge dit op aanvraag altijd kunnen garanderen, anders volgden er boetes. Nu zal het niet anders zijn, Ik denk dat de politiek technisch niet uitgerust is om hier iets in de pap te brokken hebben. Klare uitleg zal men niet vlug bekomen.

In uw redenering zijn er twee zaken die me opvallen. Voor mij staat het vast dat de afwisseling tussen wind en zon misschien statistisch min of meer klopt, maar dat de realiteit toch steeds ingewikkelder zal zijn.

En ook dat ge bij constant schoon weer (wat toch regelmatig voorkomt, uw batterij niet blijvend zult kunnen blijven opladen. Want het nachtverbruik is toch wel minimaal, tenzij als ge een elektrische auto oplaadt. Dit kunt ge echter niet gaan verplichten!.

Hebt ge een idee hoe het Duitslang lukt om zoveel groene elektrictiet op het net te verwerken? Ik veronderstel dat ze hulp uit het buitenland nodig hebben, zodat het aantal geschikte centrales dat kan uitschakelen groter wordt (negatieve prijs van de kWh).

Pierre,

Wat betreft "hoe het lukt om zoveel groene elektriciteit op het net te zetten" is hieronder een link van hoe men het in Nederland gaat doen en in Duitsland zijn er nu al voorbeelden van deze vorm van energiebalancering met succes geïmplementeerd in afgelegen landbouwgemeentes met inwonersaantallen tot 7500 inwoners.

In Nederland is de proef nu om een vermogen van een gascentrale hierdoor te vervangen.

https://www.duurzaambedrijfsleven.nl/energietransitie-business/33025/ba….

Eneco heeft al proeven gedaan op kleinere schaal met batterijen in voetbalstadia (Rotterdam en Amsterdam) waar ze ook geslaagd zijn in netstabilisatie voor 5000 inwoners/project met de combinatie van batterijen, windkracht en zonnepanelen. Deze proeven zijn nu definitief  geïmplementeerd en worden ook nog uitgebreid vanuit de voetbalstadia naar meer wijken. Zij hebben wel het voordeel dat het distributienetwerk georganiseerd is volgens postcoderoos en dat ze tot bijna op straatniveau hun uitbreiding kunnen implementeren.

Betreft je terechte opmerking

          "En ook dat ge bij constant schoon weer (wat toch regelmatig voorkomt, uw batterij niet blijvend zult kunnen blijven opladen. Want het nachtverbruik is toch wel minimaal, tenzij als ge een elektrische auto oplaadt. Dit kunt ge echter niet gaan verplichten!."

is ook geen probleem omdat zelfs tijdens de dag er piek verbruiksmomenten zijn die de tussenkomst (deel van het principe netbalancering) van de batterijen vereisen, daarna wordt de batterij terug opgeladen (deel van het principe netbalancering) en 'snachts is het in feite een verbruik uit batterijen (vervanging elektriciteitsproductie). 

  • De overschotten die niet kunnen gebruikt worden (ogenblikkelijk verbruik + opladen opslagcapacitiet (battterijen) wordt op het middenspanningsnet of hoogspanningsnet gegooid, waar het de verantwoordelijkheid is van de netbeheerder om deze te verdelen.
  • Het kan ook dat men soms productie uitschakelt (windmolens, MPP zonnepanelen bijsturen, ...) om de energiehoeveelheid op het net te verminderen en te balanceren naar de behoefte. Dit laatste kan gebeuren door de netbeheerder via sturing (een communicatie naar uw omvormer) over de digitale (slimme) meter. In de praktijk is hier al veelvuldig mee gewerkt in de VS waar bvb de firma Sonnen.de (deel van Shell) een nieuwe wijk (grootte van een grote gemeente) voor gepensioneerden (Nevada) heeft uitgerust met zonnepanelen en met batterijen.Deze nieuwe wijk is volledig onafhankelijk van het hoog- en middenspanningsnet van de staat.
    Deze firma heeft in Duitsland/Oostenrijk en Noord Italië ook al een commerciële oplossing ontwikkeld om energie op te slagen van hernieuwbare energie via een "community". Zij verkopen/verhuren ook batterijen aan mensen in Appartementen (die zelf geen hernieuwbare energie kunnen produceren) en zullen die batterijen opladen bij overschotten van andere particulieren en windmolens die wel produceren. Zij verkopen dus een service met de installatie van hun batterijen voor zowel particuliere producenten als particulier verbruikers. Zij treden op als energieleverancier en dit is mogeelijk  via de blockchain technologie die precies deze boekhouding (ogenblikkelijke productie en ogenblikkelijk verbruik door batterijlading/ontlading en verbruikers per transformatorlocatie) kan bijhouden.
    • Deze Blockchain technologie wordt  ook gebruikt door banken en ligt ook aan de basis van de virtuele munten, zoals de BItcoin.
    • De technologie wordt trouwens ook gebruikt door de "Fluvius" van Baden Wurtenberg (BDW) om het net te balanceren en om de facturatie te sturen van alle klanten en elektriciteitsleveranciers.

Ik heb de indruk dat uw voorbeelden eerder kleinschalig en niet algemeen toepasbaar zijn. Het veronderstelt ook dat reeds een groot aantal batterijen (in huis of van wagens) geïnstalleerd zijn.

Nevada is ook geen voorbeeld voor het klimaat in West-Europa.

Mijn vraag was eerder hoe Duitsland het heden kan klaarspelen om gemiddeld 37,4% van hun elektriciteitsproductie op hernieuwbare basis te verwerken. Want er zullen zeker dagen zijn met overaanbod, want hun nucleaire en kolencentrales zijn ook slecht moduleerbaar.. De tabel van Fraunhoven spreekt niet van biomassa. In Denemarken speelt de biomassa nog een grote (regelende?) rol. En dan spreken we nog niet van 100% hernieuwbaar.

Het beste artikel dat ik op dit gebied reeds gelezen heb is het volgende:" Hoe krijgen we België klimaatneutraal tegen 2050?" van Willy Bayens en Hubert Rahier. Dit artikel is te vinden op naam van Willy Bayens. (niet de artist!).

no comment

Beste Pierre,

Natuurlijk zijn de nieuwe opslagtechnieken kleinschalig. In tegenstelling tot het verleden met gas en stookolie, moet de elektronenenergie (elektriciteit) opgeslagen worden bij het verbruikspunt en kan deze niet meer opgeslagen worden als elektronenenergie (elektriciteit) in grote centrale opslag bij de productiesites, tenzij  men ze omvormt tot een gas zoals bvb waterstof, methaangas, ... (power2gas) die dan achteraf terug omgevormd kan worden tot elektriciteit (zie ondermeer projecten die op poten worden gezet in de havens van Oostende, Duinkerke en Rotterdam met windkracht uit zee naar waterstof). Ook zal de productie van elektriciteit meer en meer decentraal gebeuren met overal zonnepanelen en windmolens (complementair in opwekking). Dus productie en verbruik zullen ook dichter (geografische locatie) bij elkaar liggen, ook zal de energieopslag daar de gevolgen van dragen. Dus meer maar veel kleinere opslagcapaciteiten. Deze verschillende kleinere opslagcapaciteiten kunnen ook in de toekomst samen beheerd worden als 1 grote opslagcapaciteit (indien nodig voor de netwerkbeheerder) door de blockchain technologie (zie ook Shell die met dochteronderneming Sonnen.de hier de aanzet gegeven heeft met netwerkverdeler BDW).

Bij studies zal je steeds zien dat de opslagcapaciteit wordt verdeeld onder kleinere stukjes, waarvan de thuisopslag de basis is voor het toekomstig elektriciteitsnet. De bedrijven zullen ook een thuisopslag moeten voorzien en de centrale opslagcapaciteit van netbeheerders zal steeds klein blijven (in verhouding) omdat de strategische ligging ban deze opslag moeilijk te bepalen valt. Zelfs voor de netwerkbeheerders zal het beter zijn om kleiner en mobile (verplaatsbaar via containers) opslagcapaciteit te voorzien per transformator locatie.

Een overzicht van hoe de verdeling vande toekomstige opslagcapaciteit er kan uitzien volgens de laatste studies in Duitsland is goed samengevat in onderstaande grafiek.

Heimspeicher: thuisopslagcapaciteit bij particulieren in woningen
Gewerbespeicher: opslagcapacieit bij bedrijven
Netzspeicher:opslagcapaciteit bij de netwerkbeheerder

Volgens alle berekeningen kan men hiermee (opslagplan in bovenstaande grafiek) het stroomnet in Duitsland volledig balanceren en overzetten op elektriciteit uit wind en zonnne-energie. (antwoord op uw vraag) 

De opslagcapaciteit voor elektriciteit wordt ook steeds berekend op de capaciteit van de verbruikers en niet op de capaciteit van de productiemiddelen wat ook het groot verschil is met de klassieke energievoorziening waar de opslagcapaciteit steeds in functie is/was van de productiemiddelen. Of anders gezegd:als je thuis een batterij installeert is de capaciteit van de batterij die je gaat installeren steeds afhankelijk van je verbruik en is deze niet afhankelijk van je zonnepanelen. Ook zie je dat op  de volgende wijze, bij auto's is de batterijcapaciteit bepalend voor het vermogen van de motor. Bij de Nissan Leaf heb je telkens een ander motorvermogen (zelfde motor) voor een andere batterijcapaciteit, bij de de VW ID3, juist hetzelfde. Dus dit is voor mensen die klassiek technisch zijn geschoold, een ommekeer in de denkwijze om installaties te dimensioneren. Het is daarmee dat veel mensen elkaar niet meer verstaan, hoewel ze beiden een technische opleiding hebben gevolgd op hoger studieniveau ... de ene conform de klassiek denkwijze, de andere de nieuwe technologische elektrische logica ....

Om een voorbeeld te geven wat er nu mogelijk is op microniveau, heb ik de oefening gemaakt voor mijn woning en heb de berekenig gemaakt voor de update van mijn elektrische installatie (zonnepanelen en afname) bij de aankoop van een kleine elektrische wagen.

Uitleg  om de grafiek te lezen. Alles boven de nullijn is het vebruik en alles onder de nullijn is de injectie in het net. De kleurtjes geven weer welk deel van de opbrengst zonnepanelen en van het effect batterij er is op mijn verbruik. De grijze balk is in feite de aankoop van energie die ik niet kan opvullen met de zonnepanelen of de batterij. De rode stippellijn geeft het poteentieel  voor de elektrische mobiliteit weer.

De eerste grafiek geeft je de bestaande toetand weer met zonnepanelen investering voor 3000 WP

De 2de grafiek laat je zien wat er gebeurt als je een 6 kWh batterij in het systeem zet. Alles is zo gesimuleerd volgens de Belgische technische reglementering met beperking van de opwekking tot 60% bij niet consumptie bij batterijsystemen. 

De synthese maakt de vergelijking tussen grafiek 1 en 2 en geeft je ook wat er gebeurt als ik het verbruik uitbreid

1. met een batterijsysteem: er blijft effectief meer elektriciteit uit eigen productie in de woning en er wordt minder elektriciteit op het net geduwd.

2. met een slimme lader voor een elektrische auto zonder de zonnepanelen uit te breiden: er wordt meer elektriciteit geproduceerd en er blijft ook meer elektriciteit in huis. Er wordt nog zeer weinig elektriciteit op het net geduwd. => uitbreiden van uw productiecapaciteit heeft enkel zin als je te weinig potentieel op  het net kan injecteren, zie rode stippellijn is onder de nullijn gelegen en moet in het lange termijn injectiegebied zitten. 

Merk op dat de zelfconsumptie verhoogt en dat de totale elektriciteitproductie ook  verhoogt tussen zonder en met elektrisch voertuig. 

In de onderstaande grafiek en synthese heb ik de opwekking van de zonnepanelen vergroot tot 7290 Wpiek om te komen tot een comfort (is inclusief effect warmtepomp en zonnethermie) onafhankelijkheidsgraad van het netwerk van boven de 80%. Je zal zien dat bij het inclusief voertuigberekening de injectie op het net maar  1947 kWh bedraagt en wat juist 80 kWh  meer is dan in de huidige toestand, daarom heb ik  een bijkomende vergelijking gemaakt (helemaal onderaan tussen 3000 Wp zonder batterij en de 7290 Wpiek installatie met en zonder elektrisch voertuig. Deze nieuwe (update) installatie van 7290 Wpiek laat mij toe  om met een verminderd netwerkgebruik ook minder elektriciteit aan te kopen van mijn leverancier en toch meer te verbruiken door een elektrisch voertuig 9000 km per jaar operationeel te houden met inhuis opladen. 

De update is uiteindelijk maar 13 zonnepanelen van 230 Wpiek vervangen door 18 zonnepanelen van 405 Wpiek (kost is 179 Euro/paneel), een nieuwe hybride omvormer en een batterijsysteem van maximum 10 kWh. 

NOTA: een bijkomende verhoging van de batterijcapaciteit door deze te verdubbelen naar 20 kWh brengt een verschuiving van 4% mee bij de zelfconsumptie en verhoogt de onafhankelijkheidsgraad met nog niet eens 1%. Dus een grotere batterij heeft helemaal geen zin, tenzij je er comfortvoordelen aan kan verbinden zoals ik wil mijn  auto ook 's nachts kunnen opladen aan eigen energie (zon uit de grotere buffer) i.p.v. enkel te laden wanneer de zon schijnt. 

Met de "update naar 7290 Wpiek + 10 kWh batterij" verminder ik de netwerkbelasting met meer dan 50% t.o.v. van het huidig 3000 Wpiek systeem  zonder battterijen en heb ik dus terzelfder tijd bereikt dat ik 9000 km/jaar mobilitiet heb gegenereerd en verbruikt. Dit is de kracht van de kleine decentrale opslag. Ik kan zelfs verder gaan door in de winter de batterij te gebruiken om in kalme verbruiksperiodes elektriciteit op te laden, want 3 maand per jaar heb ik veel vrije capaciteit ter beschikking in mijn batterij (de zon schijnt niet genoeg om de batterij te laden => ik heb wind nodig). Hierdoor kan ik  ook  het net ontlasten zelfs met continu gebruik van een warmtepomp en een elektrisch voertuig. 

Terugverdientijd van de volledige "update" investering is 5 à 6 jaar, indien ik kan gebruik  maken van een subsidieregeling en zonder subsidiergeling is de terugverdientijd ongeveer 9.5 jaar. Dus je ziet dat je met je eigen zonnepanelen al voor meer dan 80% in je eigen energiebehoefte kan voorzien zonder het netwerk meer te belasten dan vandaag en binnen de 10 jaar nog minder uit te geven aan energie dan vandaag.