Radon in passiefhuizen en LEW

Het Ecobouwers forum is vernieuwd en verbeterd, daarom is deze discussie afgesloten. Je kunt hier niet meer reageren. Je kan deze vraag opnieuw stellen, of vragen aan de beheerder van Ecobouwers om deze discussie opnieuw te openen als een nieuwe vraag.

Hallo

Na mijn topic "'Zet uw ramen en deuren open, ook deze winter'" nog eens iets in het nieuws. Een citaat uit een Journaal item "FANC waarschuwt voor radioactief gas"

"In het bijzonder in lage energiewoningen en in passiefhuizen is er een kans dat als het ventilatiesysteem niet goed functioneert, dat er verhoogde concentraties Radon voorkomen."

Ik vind het eigenaardig dat net passiefhuizen geviseerd worden: daar zou een behoorlijk goeie luchtdichte schil aanwezig moeten zijn én is ook verplichte ventilatie aanwezig. Of heeft er iemand weet van een onderzoek dat er veel passiefhuizen een niet goed functionerend ventilatiessysteem hebben? Mij lijkt het probleem bij klassieke huizen een stuk groter op windstille dagen (weinig tot geen natuurlijke ventilatie), dan bij passiefhuizen...

Wel bijzonder spijtig dat de subsidies voor passiefhuizen en nulenergiewoningen weggevallen zijn, want er zullen m.i. een pak minder zo'n huizen gebouwd worden. Wel nog volgens passiefhuisprincipes, maar niet meer een instantie (het Passiefhuisplatform) die dat ook effectief allemaal controleert.

Reacties

Snap het ook niet goed.
Kan uiteraard wat aan de materialen liggen. Vooral beton, cement en vaak vergeten: gips.
Een extra nadeel van massiefbouw dus. Vooral ook de betonnen tussenvloer.

Ik heb me weer geergerd aan de VTM

 

Altijd hetzelfde... nu was het "Passiefhuizen zijn ongezond  (heel lange adempauze en dan met klein stemmetje) als je niet voldoende ventileerd"

Jtah. Das vtm-niveau hé.

En koud dat het kan zijn in een PH... zonder verwarming en met ramen en deuren open als het vriest :-).

 

 

We weten uit Nederlandse studies dat de venrilatie in zeer veel huizen te laag staat. In België komt er nu een nieuw element bij. In Vlaanderen en meer nog in Brussel wordt er zwaar ingezet op de luchtdichtheid van de woningen. In Brussel zou men, indien ze volharden, binnen enkele jaren de PH-norm van n50 = 0,6 vol/h willen invoeren.

 

Welnu, met een vraaggestuurd systeem C staat de ventilatie gedurende geruime tijd te laag om eventuele radon op te lossen en te verwijderen. De computermodellen van de UGent hebben zelfs uitgewezen dat in een zeer luchtdichte woning het CO2-gehalte onaanvaarbaar hoog kan stijgen. Deze ventilatiewijze wordt aanvaard, enkel en alleen omdat bij de berekeningen de luchtdichte woning in een geheel opgaat van woningen met n50 = 3, 6, 9 en 12, waarbij de gemiddelde concentratie natuurlijk zakt. 

 

Daarbij komt ook nog dat 's nachts enkel de vochtmeter in de badkamer kan geactiveerd worden. Naargelang de opstelling van de kamers en de windrichting gaat de afgewerkte lucht bijlange niet altijd langs de badkamer naar buiten. Al te dikwijls ontsnapt ze door dwarsventilatie langs een andere slaapkamer.

Ik snap die wijze van berichtgeving ook totaal niet.

Radon komt uit de bodem en uit bouwmaterialen zoals beton, baksteen en dergelijke.

Waarom zouden lage energie woningen en passiefhuizen hier meer aan onderhevig zijn, bij houtskelet is zelfs het tegendeel waar.

Men suggereert hier dat het sterk isoleren van gebouwen de oorzaak zou zijn?? Dat sluit aan bij die ouderwetse mythe dat je door te veel te isoleren je huis ongezond maakt. Ik dacht dat dat waanidee ondertussen al voldoende doorprikt was.

Ook de terloopse vermelding  'indien niet goed geventileerd' is raar. Het zijn net die huizen die veel beter geventileerd zijn dan een gemiddelde woning.

Trouwens: meer kans op radon bij slechte ventilatie? Uiteraard, en niet alleen dat, de gehele luchtkwaliteit zal minder zijn. Maar dat geldt voor alle huizen.

En je kan net zo goed ook zeggen

Lage energie woningen en passiefhuizen zijn gevoeliger voor vochtschade indien het dak niet goed waterdicht is

Lage energie woningen en passiefhuizen zijn gevoeliger voor scheuren indien ze niet goed gefundeerd zijn.

Een stevige reactie van bij voorbeeld het Passiefhuisplatform zou hier op zijn plaats zijn.

Ik viel ook bijna van mijn stoel toen ik het gisteren hoorde.

 

Dat radon een reëel risico inhoudt, dat durf ik voor waarheid aannemen. Maar een oorzakelijk verband leggen met passiefhuizen is natuurlijk totaal ongepast. Het tegendeel is waar.
Alleen met een systeem C+ gecombineerd met kwetsbare toeters en bellen, kan ik me er iets bij voorstellen. Alleen al omwille van het onverdraaglijke lawaai in de keuken wordt dat uitgezet... (Zijn er overigens veel passiefhuizen met systeem C+, die niet gesponsord zijn door...)

En zo zijn we met één fout nieuwsbericht opnieuw enkele jaren achteruit gecatapulteerd in de aanvaardbaarheid van passiefhuizen. (En straks komt de brandweer nog eens vertellen dat passiefhuizen een ramp zijn bij brand..., al is daar meer voor te zeggen).

Hallo,

 

Ik denk dat Massieve houtbouw en Houtskeletbouw per definitie niet in aanmerking komen voor radon.

Er wordt geen beton gebruikt, en als je de vloerplaat afkleefd met een folie die aansluit op je dampsherm kan het er gewoon niet in.

Verder is al de rest opgetrokken uit hout materialen (met misschien een kleine weerhouding van Gyproc/Fermacell)

Wij hebben echter overal hout voorzien + folie op de grond :)

Zoals gesteld in het bericht gaat het vooral om massieve woningen uit steen, beton,...

 

 

Greets

Bert,

Tja, en dan kan je wel de schouders ophalen en het negeren, want het is maar een ongenuanceerd berichtje zoals er zoveel passeren. Wie let daar op?

Blijkt toch meer impact te hebben dan ik dacht.

Ik loop toevallig zonet een bekende op het lijf die me hier onmiddelijk over aansprak: 'Zeg,! volgens wat ik op het nieuws hoor blijkt nu dat zo'n passiefwoning eigenlijk ongezond is.'

Dan wordt je weer eens gedwongen om alles uit te leggen en te relativeren en moet je maar hopen dat ze niet denken 'ja ja'.

En ik denk dan aan wat je zei:' en zo zijn we met één fout nieuwsbericht opnieuw enkele jaren achteruit gecatapulteerd in de aanvaarbaarheid van passiefhuizen'

Ik verwacht nu toch echt wel dat bijvoorbeeld het Passiefhuisplatform hierover een rechtzetting eist.

Ik hoorde het op het VRT-nieuws, waardoor ik denk dat de bron van het kwaad bij het FANC zit en niet bij de journalisten... Of is dat iets dat bij bv. Belga tot stand komt? Om dat te weten zouden we er een 'onderzoeksjournalist' op moeten af sturen.

Wij verwachten ook reacties van eigenaars van tochthuizen.

leuke discussie!  wij hebben het afgelopen jaar meegedaan aan de meetactie van radon van het FANC.  in 3 passiefhuizen zijn meters geplaatst.  het FANC heeft na de meetactie de cijfers doorgemaild: de gemeten waarde in de passiefhuizen is 80% beter dan de gemiddelde waarde in vlaanderen... een goed passiefhuis is dus "radon proofed", bewezen door het FANC! 

hoe komt dat?  het advies van het FANC is: "correct ventileren is belangrijk" en dat is ook wat een goed ventilatiesysteem automatisch doet, met een gezond binnenklimaat in onze passiefhuizen tot gevolg.

spijtig dat in het journaal dit deel van de cijfers niet is opgepikt...

Ga eens kijken op radonactie.be

Ik begrijp dat het gaat om een marketting truc om een wetenschappelijk onderzoek van het FANC te sponseren over mogelijke straling in regio's en in woningen.

Als het FANC zelf moeten zoeken om woningen te vinden in alle regio's en zeker nog eens woningen van het nieuwe type (ondervertegenwoordigd en dus statistisch niet relevant in het huidig/historisch onderzoek), dan kost dat veel geld. Door deze communicatie kunnen ze zelf mensen aanzetten om een meter te installeren en er nog voor laten te betalen. Hun doel is dat er veel mensen reageren zodat ze zelf kunnen kiezen met wie ze willen samenwerken.

Mvg

 

 

Christophe,

In het journaal was wel iemand van het FANC aan het woord die speciaal verwees naar passiefhuizen en lage energiewoningen en daarbij suggereerde dat net in die woningen een hoger risico was.

de huizen gebouwd na 2006 zijn verplichting van een ventilatiesysteem te plaatsen en te gebruiken.  als je de ventilatie juist gebruikt zal je per definitie een veel beter binnenklimaat hebben, dat wordt bewezen door zowel deze metingen van FANC als andere testen.  de kunst is dan van het ventilatiesysteem in je nieuwe woning zo te kiezen en zo te installeren dat de gebruiker niet de behoefte heeft om het af te zetten.  een goed systeem moet dus letten op energiefactuur, akoestiek, onderhoudsvriendelijkheid, comfort,... als dat in orde is krijg je een goede ventilatie van de woning en dus een goed meetresultaat van het binnenklimaat :-)

als je het ventilatiesysteem in een nieuwbouwwoning wel langdurig af zet moet je terugvallen op de andere methoden van ventileren zoals het op kip zetten van enkele ramen, wat de aanbeveling is van die persoon van FANC.

Dat is dan blijkbaar bij velen zeer slecht overgekomen. Een ongelukkige communicatie die veel kapotmaakt.

Radon is vooral een probleem in gebieden met een rotsachtige bodem.

Voor ons land vooral de ardennen dus.

Als je bouwt in zo'n gebied, dan moet je vooral zorgen dat je vloer radondicht is.

 

Dirk

 

 

belgen zijn onderhand gewoon van veel foutieve informatie te moeten verwerken in de krant, du sik zou mij daar nu echt geen zorgen rond maken.

Wat wal zou interessant zijn, is dat de kranten verplicht worden van een artikel te herpubliceren met correcties, zoals hier duidelijk aangetoond. Dan zou het herlezen van een artikel met correcties, uiteindelijk veel beter de waarheid naar boven brengen en zorgen dat informatie op een zelfcorrigerende manier naar boven komt

Zo beschouw ik het ook.

Niet systeem D (PH), noch een klassiek systeem C dient hier ter discussie te staan. Maar wel dat systeem C tjokvol toeters en bellen om minder te ventileren. Maar omdat de idiote producent daarvan een Vlaamse partijkaart heeft, zal men dat niet hardop zeggen.

jaja, als er afdoende wordt geventileerd is ramen openzetten niet nodig en aldus energieverlies op die wijze vermeden, maar durft er iemand een percentage plakken op het aantal woningen sinds invoering van EPB met een deftig werkend én onderhouden ventilatiesysteem (D), waarbij wordt verondersteld geplaatst met afdoende luchtdichte kanalisatie, rendement WTW en n50 ?

Een gok: 5 % En de rest heeft in eerste instantie geld weggesmeten aan een systeem dat nauwelijks nog werkt op de wijze waarvoor het werdt geconcipieerd (in labo-omgeving), als het ooit al dusdanig gewerkt heeft, en betaalt nu gewoon verbruik en moet helaas ramen open zetten.

Al iemand de luchtdichtheid van kanalen getest? STS is op komst. Benieuwd wie zijn bestaande uitvoering durft te testen.

ik ben het 100% eens met Charel,

van VTM zou je kunnen zeggen : bewust, sensatie, ...

maar waarom VRT (= overheidsbedrijf) dit zelfde doet ???

 

PS : FNAC heeft een paar duizend "test-kits" op overschot, vervaldatum komt in zicht waar ze vanaf willen? 33% korting, 20 €ipv 30 €, arme overheid :-( totaal gebrek aan (lange termijn) visie, ...

 

 

 



Niemand met systeem D moet zijn ramen openzetten.

Jouw gok :95% van de D-systemen zouden weggegooid geld zijn waarbij men nu genoodzaakt is de ramen open te zetten.

Mijn gok: Je kent er totaal niets van, maar dat weerhoudt je niet om hier wat uit je nek te komen lullen.

 

Charel, volledig met u eens. Als ge ziet welke argumenten er aangebracht worden door de tegenstanders van het systeem D, dan kunt ge u wel afvragen of ze er iets van afweten. Dikwijls is dit louter een aversie om lucht uit kanalen te ontvangen, gezien de ervaring met airco aanvankelijk niet zeer positief was.

 

Die affaire met n50 is ook een fabeltje. Een hedendaags huis is voldoende luchtdicht opdat de proportionele winst van het systeem D ruim voldoende zou zijn. De absolute winst is altijd praktisch gelijk, want de gecreëerde over- of onderdruk werkt tegen de in- of exfiltratie in. En wat het rendement betreft, daar moet ge vooral de EPB geloven. Die zouden niets liever hebben dan het rendement langs alle mogelijke wegen achterop te stellen, iets dat helemaal niet met de werkelijkheid overeenkomt. De meeste apparaten op de markt hebben werkelijk een temperatuurrendement van rond 90% bij hun werkingsdebiet. In tegenstelling met wat de EPB beweert gaat de warmte van de intrekkende ventilator niet verloren, maar warmt de intrekkende lucht met ongeveer 0.5 °C op. Zo laten ze ook de gelijkheid van debiet van beide ventilatoren testen tot op 90% van het maximum debiet meten, een regime waar ze nooit werken. Meestal is daar meer dan 5% afwijking, zodat ze volgens de nieuwe regels automatisch 15% rendement kwijt zijn.

met 1 standpunt ben ik het wel eens: bij een ventilatiesysteem hoort een ventilatierapport.  de STS die dit zal verplichten is ver gevorderd, nog enkele jaartjes en elk ventilatiesysteem dient voorzien te zijn van een conformiteitsverklaring.  over deze verklaring is zeer goed nagedacht, zodat er ook indicaties over het gedrag op lange termijn in verwerkt zijn.  hierdoor zullen alle installaties onafhankelijk van het gekozen systeem op een gelijkwaardige basis worden beoordeeld.  

onder het moto "meten is weten" laat de firma Bostoen op mijn aanraden reeds jaar en dag voor al hun ventilatie-installaties een controle doen door een derde partij.  dit is voor mij een goede basis geweest om het systeem te optimaliseren tot een zeer performant D-systeem dat vandaag al perfect voldoet aan de vereisten van STS.

Dank je Christophe voor verdere toelichting: zonder STS-conforme uitvoering bestaat er simpelweg geen garantie op (afdoende) effectiviteit. Ik kan begrijpen dat sommigen hier problemen mee hebben. Een auto blijft ook nog jaren rijden na de laatste keuring, maar hoe. Allen (BV) de testbank op, opnieuw!

dat is een volgende stap (cfr. stookketels)

alle WP en BV en ... een regelmatig verplicht onderhoud!

 

blijkbaar is onderdruk de oorzaak van de stijgende radon concentratie.

Ik citeer :

"

Hoe voorkom ik hoge concentraties?

Het antwoord is eigenlijk al gegeven, ventilatie. Hieronder een aantal algemene tips dat u kunt aanhouden om het radonprobleem te verminderen:

  • Voorkom onderdruk: zaken als actieve ventilatie en een brandende open haard zorgen voor verlaging van de luchtdruk. Heeft u dergelijke elementen in uw woning, zorg er dan voor dat u middels ventilatieroosters verse lucht aanvoert. Doet u dit niet, dan ontstaat er een onderdruk in uw woning en kan het radongas uit zowel de muren als de bodem worden aangezogen.
  • Ventileer de kruipruimte: de kruipruimte is één van de plaatsen waar radongas zich gemakkelijk verzamelt. Zorg er dus voor dat er voldoende ventilatie aanwezig is, om te voorkomen dat het zich ophoopt en doortrekt naar uw woonvertrekken.
  • Isoleer de kruipruimte: door een extra laag aan te brengen tussen de ondergrond en uw woning, blokkeert u radongas.
  • Zet het kruipluik niet onnodig open: als u de open haard aanzet, zet dan het kruipluik juist niet open, omdat er dan extra radongas aangezogen wordt. Probeer het kruipluik luchtdicht te laten sluiten.
  • Gebruik bodemfolie: bodemfolie kunt u gebruiken om de kruipruimte af te dichten tegen radongas. Dit hulpmiddel kan de hoeveelheid radon tot wel een factor 50 laten afnemen.

Radon is een radioactief gas dat in de grond zit. Als er radon in huis is dan is dat doordat het via de vloer het huis binnen dringt.

Dus het komt zowel binnen bij passief huizen als bij oude huizen via de vloer (voor zover ik weet maakt niemand zijn vloer 'luchtdicht'). Wat maakt het risico bij passief huizen? Als de ventilatie niet goed werkt. Bij oude huizen is het duidelijk wanneer er ventilatie is: ventilatie door ramen open te zetten, ventilatie door spleten en kieren bemerkbaar door tocht. Bij passiefhuizen en dergelijke werkt men met mechanische ventilatie. Die is tegenwoordig zo geluidloos dat je eigenlijk bijna niet merkt of die aanstaat. Daarom ook de nadruk op 'passief huizen met ventilatiesystemen die niet werken'.

 

En daarboven op: radon is een gas, onze lucht is een gasmengels. Als radon binnenshuis dringt (via de vloer voornamelijk) dan verspreid het zich over de ruimte (gassen willen namelijk zelf ook een concenctratiegelijkheid behalen). Als er zoals bij oude huizen kieren sn spleten zijn, betekent dat het radon dat daar in de buurt komt merkt dat de buitenlucht minder radon concentratie heeft zal het radon naar buiten migreren daar. Dus hierdoor hebben oude huizen al een voordeel op de winddichte nieuwbouwhuizen. Het is dus een proces van chemisch evenwicht en concentratieverschillen dat ervoor zorgt dat het binnenhuisklimaat bij oude woningen gedeeltelijk beschermd is. Open ramen zorgen voor nog meer afvoer van radon. Bij ventilatie komt er nieuwe buitenlucht binnen en gaat vervuilde binnenlucht naar buiten (bij systeem D compleet mechanisch geregeld). Hierdoor zorg je ook voor goede afvoer van radon, zolang de ventilatie werkt. Wanneer die te laag is of stil valt, zal de radon zich weer opstapelen in de woning.

 

Dus dat ze waarschuwen voor passiefhuizen is niet onlogisch. Maar waarschuwen voor renovatiewoningen waarbij alles winddicht is is dan even belangrijk.

 

Aangezien luchtvervuiling door gassen (door partikels zoals fijnstof is nog iets anders) zich dus verplaatsen volgens chemische processen zoals de concentratiegradiënt en dus niet enkel door 'verversing van de lucht door wind' zullen huizen met spleten en kieren minder problemen hebben met radon dan winddichte huizen met defecte ventilatie. Natuurlijk als er wind is, zullen de oude huizen ook nog veel minder radon problemen hebben doordat er dan nog luchtdrukverschillen en verversing van de binnenlucht gebeurt.

Brecht,

Hoewel de meeste dingen boven reeds zijn aangehaald, nog het volgende:

- Zowat elke nieuwbouw is ten opzichte van de ondergrond luchtdicht afgewerkt.

- De huizen met de meeste zekerheid dat er altijd voldoende wordt geisoleerd zijn net passiefhuizen en lage energiewoningen.

- Huizen met natuurlijke ventilatie of via open ramen of kieren hebben, ondanks dat, gemiddeld de minst voldoende ventilatie. Ze hebben zelfs zeer veel momenten met totaal niets van ventilatie (op windstille dagen bijvoorbeeld). Het zijn dan ook die huizen die het meeste risico lopen op mindere luchtkwaliteit (waaronder het probleem radon)

Dus, het waarschuwen voor passiefhuizen en LEWoningen in dat verband is helemaal niet logisch, het is onbegrijpelijk. 

Een totaal foute communicatie.

 

http://www.mmk.be/vrij.cfm?Id=381

 

Hier wat lectuur: nieuwbouw met beton had gemiddeld 50% meer radon in de binnenlucht dan oude huizen in baksteen. Dat kan verklaard worden door mijn redenering: spleten en kieren zijn permanente contacten tussen binnen en buitenlucht, waardoor dit zelfs zonder wind ook radon naar buiten werkt door het concentratieverschillen binnen buiten. Het kan zijn dat wat ik zeg misschien in praktijk verwaarloosbaar is.

Het kan ook een bewijs zijn dat er een verschil is tussen bouwmaterialen.

Dat huizen met veel beton en baksteen (vooral natuursteen) een iets grotere concentratie van radon kunnen geven kan best zijn, maar ook dat heeft niets te maken met passief of LEW, integendeel, gemiddeld wordt in passiefhuizen minder beton gebruikt dan in de meer traditionele bouw.

Maar hoe dan ook, het is vooral de efficientie van ventilatie die het verschil maakt en daarin zijn passief en LEW koploper.

In dit topic gaat het erover 'waarom worden passiefhuizen en LEW geviseerd voor radon, waarom niet de oude huizen zonder ventilatie'. Wel, om terug te komen op de zaak (toe gegeven, ik ben zelf afgeweken van de zaak):

Eerst en vooral worden niet alle passiefhuizen en LEW geviseerd maar enkel degene met problemen met ventilatie. Op zich een passiefhuizen/LEW met werkende ventilatie zal dus qua radon beter presteren dan een oud huis zonder ventilatie. Maar vanaf wanneer er problemen zijn met de ventilatie, wie is er dan in het voordeel? Een passiefhuis/LEW vertrouwt op een mechanisch ventilatie systeem, en daardoor wordt er daar al snel gedacht in vaste ramen in plaats van ramen die open kunnen. Dus bij problemen kunnen die woningen al een gebrek hebben aan back up van ramen (ventilatiesysteem A). En als ze wel die back up hebben, dan is het nog zeer da vraag wanneer de problemen met de ventilatie worden vastgesteld? Want hoe sneller men ingrijpt, hoe minder opstapeling van radon. Bij de oude huizen vertrouwt men op ventilatiesysteem A, de natuurlijke ventilatie via ramen, rooster, kieren en spleten. Doordat men gewoon is op die manier te ventileren, heeft men het voordeel dat ze dus niet afhankelijk zijn van een mechanische ventilatie. Mechanische ventilatie geeft inderdaad een betere homogene luchtkwaliteit in huis als het werkt. Maar de nadruk lag bij de defecte systemen.

 

Dus een huis dat gewoon is te verluchten met open ramen, roosters, kieren en spleten zal dan minder problemen hebben van ophoping van radon dan een passief/LEW woning waarbij het ventilatiesysteem defect is. Natuurlijk kunnen passiefwoningen/LEW ook gewoon ramen openzetten om de radon buiten te krijgen als de mechanische ventilatie problemen heeft, maar dat was ook het opzet van de oproep. Die oproep was 'zet de ramen elke dag eens open om de radon buiten te laten' dat geldt zowel voor de oude woningen waarbij men vaak routineus de ramen al eens openzet maar de campagne wou ook eigenaars van nieuwbouw passief en LEW woningen waarschuwen dat ze best ook een raam openzetten als het ventilatiesysteem stilvalt.

 

Per categorie: passiefhuizen/LEW met naar behoren werkende mechanische ventilatie moeten geen ramen openzetten, die worden ook niet geviseerd in de campagne. Huizen zonder mechanische ventilatie moeten hun ramen wel eens openzetten om de radon buiten te laten, maar de campagne legt hier niet de nadruk op omdat men in zulke woningen dat vaak al routinematig doet. Passiefhuizen/LEW met defecte mechanische ventilatie moeten ook ramen openzetten om de radon buiten te laten, en deze worden geviseerd omdat veel mensen zorgeloos vertrouwen op hun ventilatie zonder kwaliteitscontrole.

 

Kortom: de campagne wilt duidelijk maken dat ventilatie belangrijk is. Ze ontkent niet dat mechanische ventilatie beter is dan de natuurlijke ventilatie, maar wilt mensen duidelijk maken dat elk stuk techniek kan falen. En als de mechanische ventilatie faalt moeten mensen dus natuurlijk ventileren.

De campagne wil duidelijk maken dat ventilatie belangrijk is, maar als men dan zegt ""In het bijzonder in lage energiewoningen en in passiefhuizen is er een kans dat als het ventilatiesysteem niet goed functioneert, dat er verhoogde concentraties Radon voorkomen."... dan moet je eens nagaan wat er blijft hangen bij de mensen. Door de manier van formuleren gaat het oorspronkelijk doel van de campagne wat de mist in. Hij kon er perfect bijzeggen "Maar als het ventialtiesysteem goed werkt, ben je beter af dan bij natuurlijke ventilatie, omdat je op ieder moment goede ventilatie hebt, ook op windstille dagen bv.".

Bovendien vind ik dat je nogal veel veronderstellingen maakt, zonder te verwijzen naar onderzoeken of statistieken:

  • Bij passiefhuizen wordt er al snel gedacht aan vaste ramen: is dat zo?
  • Bij de oude huizen vertrouwt men op ventilatiesysteem A, de natuurlijke ventilatie via ramen, rooster, kieren en spleten. Doordat men gewoon is op die manier te ventileren, heeft men het voordeel dat ze dus niet afhankelijk zijn van een mechanische ventilatie. Is dat zo? Wijst onderzoek idd uit dat er in huizen met ventilatiesysteem A een goede luchtkwaliteit is? Wie weet blijkt evengoed dat mensen roosters afplakken, omdat het het tochtgevoel vermijdt.
  • Huizen zonder mechanische ventilatie moeten hun ramen wel eens openzetten om de radon buiten te laten, maar de campagne legt hier niet de nadruk op omdat men in zulke woningen dat vaak al routinematig doet. Is dat zo? Ook bv. in de winter, als het enkele dagen buiten vriest?

 

 

 

 

Het is nog een geluk dat het Brussels Hoofdstedelijk Gewest op losse gronden rust. Daar wordt het binnenkort verplicht voor de luchtdichtheid de passiefnorm te hanteren. Maar voor de ventilatie blijft de vrijheid een systeem C+ te installeren. Weet dan (ik herhaal) dat in een luchtdicht huis een systeem C+, dat lange tijd op slechts 15% van het normdebiet werkt, onvoldoende de CO2-concentratie in toom kan houden. Hetzelfde zou dus met de radon gebeuren.

 

Wie heeft dan zulke angst dat een ventilator zou stilvallen? Ventilatoren horen bij de meest betrouwbare mechanische apparaten. De ventilatie wetens en willens afzetten, dat is een ander paar mouwen. De ganse heisa in Nederland is hierdoor ontstaan, en de problemen die daar zijn opgedoken gebeurden in gelijke mate bij systemen C als bij systemen D.

Trouwens, ik kan ook niet verwijzen naar onderzoeken, om mijn aanvoelen te staven. Wel enkele persoonlijke verhalen:

  • Vroeger woonden we in een oud huis met natuurlijke ventilatie en roosters in de ramen. De zetel stond aan zo'n raam en dus zetten we de roosters in de winter dicht, omdat het daar anders een écht koud tochtgevoel was. In de zomer zetten we die open en soms stonden de glasgordijnen ietwat bol (door de tocht en dus ventilatie), maar soms ook niet (windstille dag en dus geen ventilatie).
  • Twee jaar geleden hebben we een nulenergiewoning gebouwd, waarbij luchtdichtheid belangrijk is, vandaar ook de blowerdoortest. Ik denk dat mensen die zo bouwen gemiddeld gezien beter het nut van een goed werkende ventilatie inschatten.
  • Mijn twee zussen hebben drie à vier jaar geleden gebouwd, met ventilatie D. Hun ventilatiesysteem staat uit. Ze hebben beide een jong gezin, dus vraag ik me af in hoeverre ze de tijd vinden om op een natuurlijke manier te ventileren door eens een raam open te zetten. Zelf heb ik ook een jong gezin en ben ik al blij als ik 's ochtends de ontbijttafel afgeruimd krijg. Ventileren ze? Ventileren ze enkel boven? Ventileren ze van 's ochtends tot 's avonds (in het hectische bv. vergeten het raam terug te slutien)? Dan is het goed geventileerd, maar in de winter toch ook heel wat energieverlies.
  • Mijn broer is nu aan het bouwen, dus daar valt het nog af te wachten.
  • Mijn ouders zullen bouwen, maar stonden relatief sceptisch t.o.v. passiefhuizen. Als ze zo'n nieuwsitem gezien hebben, zullen ze - door de aard van formuleren - wellicht onthouden dat ze beter geen passiefhuis of LEW zetten.

 

 

m2ts,

 

Ik versta niet veel van uw verhaal.

 

Ge hebt zelf een nulenergiewoning. Ik veronderstel dat ge dus een systeem D hebt. Maar dan schijnbaar weer niet, want ge weet niet of uw kinderen wel voldoende, of misschien te veel ventileren met de ramen open.

 

Ge zegt niet waarom uw zussen beiden hun ventilatiesysteem D afzetten. Ventileerden ze in grote snelheid en maakte het systeem te veel lawaai? Hebben ze nooit hoofdpijn gekregen van te weiing verse lucht en te veel CO2?

 

Waarom zou de lectuur van deze site moeten aanzetten om geen PH of LEW-huis te kiezen??? Voor enkele ontevredenen zijn er een massa mensen die WEL tevreden zijn over hun ventilatiesysteem.

Mijn 3e opsommingsteken verwijst naar het feit dat natuurlijke ventilatie, door bv. de ramen open te zetten, een actie van de bewoner vergt... je moet (i) er aan denken (ii) ramen openzetten (iii) ramen dichtdoen. Ik vraag me af of dat openzetten bij jonge gezinnen - die natuurlijke ventilatie gebruiken - er wel van komt. Je hebt al zoveel aan je hoofd.

Of het ramen opzetten (en met welke frequentie) bij mijn zussen gebeurt weet ik niet. Waarom ze het ventilatiesysteem niet gebruiken weet ik ook niet. Van hoofdpijn heb ik ze nog niet horen klagen.

Zelf heb ik inderdaad een systeem D en we zijn daar héél tevreden over. Er is altijd ventilatie aanwezig (met warmteterugwinning) en van het niet in slaap geraken door het "lawaai" hebben we helemaal geen last.

 

 

Akkoord. Uw eigen gedrag toont aan dat de lezers hier niet zo vlug angst moeten hebben voor een PH of een LEW-huis.

Inderdaad, klopt volledig. Mocht ik opnieuw bouwen, zou ik het zeker opnieuw zo doen. En voor iedereen die bouwt raad ik aan om een PH of LEW te nemen. En als ze dat niet zien zitten, raad ik ze aan om sowieso aandacht te hebben voor isolatie, luchtdichtheid en ventilatie (systeem D met WTW).

Voor zover ik hoor zijn mensen bij nieuwbouw passiefbouw/LEW sneller geneigd om vaste ramen te zetten, omdat die beter isoleren (her frame toch) omdat men daar vertrouwt op mechanische ventilatiesystemen (voornamelijk systeemD met warmteterugwinning). Bij woningen zonder mechanische ventilatie zal men dan sneller neigen naar ramen die open kunnen, of met roosters in om zo de lucht te kunnen verversen, of zoals men zegt 'nare geurtjes weg te krijgen'. Ik zeg niet dat dat voor alle personen geldt, maar wat ik zeg is dat als je kijkt naar passiefhuizen/LEW met mechanische ventilatie die procentueel minder ramen hebben die open kunnen dan de oude woningen zonder mechanische ventilatie. En daarmee doel ik niet op specifiek uw woning vergelijken met die van uw buurman ofzo, maar het hele woningaanbod in Vlaanderen... Ik denk dat u zelf toch ook wel beseft waarom mensen gaan voor de beter isolerende raamprofielen.

 

Er zijn inderdaad mensen die al eens roosters afplakken om tocht tegen te houden, maar dat is hun eigen beslissing. Ik kijk naar het algemeen: de meeste personen in een huis zonder mechanische ventilatie hebben sneller de neiging een raam open te zetten dan iemand in een passiefhuis met mechanische ventilatie die niet direct zelf beseft dat de mechanische ventilatie niet goed werkt.

 

Huizen zonder mechanische ventilatie doen er het best aan om de ramen open te zetten om de radon buiten te laten. Enkel op kieren en spleten vertrouwen is niet genoeg, hoewel die spleten en kieren beter zijn dan totaal luchtdicht gebouw die niet wordt geventileerd. Het raam openzetten bedoel ik bijvoorbeeld een kwartiertje of halfuurtje op en dag, zodat de lucht een groot stuk ververst is, zodat polluenten zoals onder andere radon sterk verdunt zijn... Vergeet niet dat er naast radon nog veel andere polluenten in de binnenlucht opstapelen bij gebrek aan ventilatie... Dus is die ventilatie nodig in de winter? Ja die is nodig. Dat mensen in oude huizen dat niet routinematig zouden doen, zou raar zijn, want er stapelen zich zowizo ook geurtjes op bij gebrek aan ventilatie. Niet dat geurtjes de maatstaf zijn voor de luchtvervuiling, maar een belangrijke trigger zijn om te verluchten. Van de meeste mensen die ik ken die in een huis zonder mechanische ventilatie wonen (onder andere ikzelf) weet ik dat ze dagelijks al eens een raam/meerdere ramen openzetten zelfs in de winter om te verluchten, voor beperkte duur natuurlijk (vaak hoor ik kwartier tot halfuur)...

Dat u zelf de roosters afdekte om het tochtgevoel tegen te gaan, maakt niet dat iedereen dit doet. En als men dit doet is er nog de kans dat ze al eens een raam een kwartier/halfuur openzetten om te compenseren...

 

Mensen hebben zelf al genoeg prikkels om eens te ventileren zoals: hoofdpijn bij te onzuivere lucht, gevoel van slapheid, en vergeet de geuren niet. Deze zetten mensen aan om ramen open te doen. Niet iedereen gaat erop in natuurlijk, maar ons lichaam zegt ons wel dat de lucht ververst moet worden zo. Omdat zaken als radon niet echt een geur heeft, zal men dan vooral door hoofdpijn of slapheid getriggerd worden om te ventileren, terwijl die triggers enkel te maken hebben met gebrek aan zuurstofcincentratie in de lucht, of teveel polluenten in de lucht. Dus dat staat los van radon, waardoor het zeker geen betrouwbaar systeem is. Maar wel beter dan in een luchtdichte woning niet ventileren.

 

het draait hier rond een luchtdichte woning waarbij het ventilatiesysteem defect is. Dus opstapeling van polluenten in de lucht die nergens weg kunnen, ook niet via kieren of spleten. Daar leggen ze in de campagne de nadruk op. Er is normaal gezien een volkswijsheid die zegt dat mensen de ramen geregeld moeten openen om te ventileren. Dit geldt voor woningen zonder mechanische ventilatie, dus gaat men ervan uit dat mensen in woningen zonder mechanische ventilatie beter zelf ventileren dan mensen in woningen met mechanische ventilatie waarbij ze niet doorhebben dat de ventilatie niet werkt.

 

Wat is dus de grootste risicogroep?

1) Mensen in een woning zonder mechanische ventilatie die meer kans hebben zelf natuurlijk te ventileren dan groep 2 of

2) Mensen in luchtdichte woningen met defecte mechanische ventilatie die minder kans hebben zelf natuurlijk te ventileren dan groep 1?

 

Dat uw ouders dit zouden aangrijpen als reden om geen PH of LEW te bouwen, zegt hoe weinig ze weten en hoe weinig ze nadenken over bouwen. Dat ze er sceptisch tegenover staan is normaal, omdat zuoke oudere mensen al vaak geen nut zien in de extra investering. Hoe ouder de mensen, hoe sneller ik hoor 'ik ga het toch zelf nooit meemaken wanneer die investering zich terug verdient'... Het gaat hen vooral over de meerwaarde in vergelijking met de extra kostprijs. Als ze dit aangrijpen als argument (wat mij weinig plausibel lijkt als ze wat bijleren over het onderwerp) dan kan je zeggen dat ze dan maar genoeg ramen voorzien die openkunnen voor als de ventilatie faalt... Als je eens nadenkt bij de campagne willen ze waarschuwen dat ventilatie ook belangrijk is als de mechanische ventilatie faalt... Er zullen genoeg bouwondernemingen zijn die hen kunnen overtuigen... Voor zover ik weet heeft een doorsnee mens genoeg verstand dat als ze erop worden gewezen ze zullen beseffen dat deze campagne niet ten nadele is van PH of LEW...

Dat de wetgever een lacune heeft in de wet op gebied van ventilatie, dat is ook in Vlaanderen zo, ik heb al meerdere keren gehoord over hoe het 'minimumdebiet' nooit voldoende kan ventileren... Van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is het een grote fout, maar die zal enkel geldig zijn bij mensen die de wettelijke minima gebruiken om zo goedkoop af te zijn... Ik neem aan dat ze dat doen als overgang naar het passiefideaal waar iedereen naar streeft... Dan zal systeem C+ ook om den duur ook niet meer mogen bij nieuwbouw... Dan hangt het er nog van af voor wat die wet van toepassing is. Dat men bij renovatie een systeem C+ voorziet zonder bijvoorbeeld de muren bij te isoleren, dus zonder extra luchtdichtheid te voorzien, is niet zinloos. Bij een nieuwbouw waarbij dus de luchtdichtheid van een passiefwoningen dient te worden bereikt, zal een systeem C+ dus zinloos zijn. Dus kortom: voor wat is die wet geldig? Enkel nieuwbouw of ook renovatie, want bij sommige renovaties is systeem C+ zeker niet zinloos...

 

Dat mechanische ventilatie het meest betrouwbaar is wordt niet verworpen bij de campagne, maar er wordt op gewezen dat er toch een risico is op het mankeren van mechanische ventilatie, en dat men dan ook best aan doet zelf natuurlijk te ventileren...

In mijn geval specifiek: in de zomer staat het raam van mijn kamer overdag altijd op kipstand, in de nacht staat hij rekkewijd open met uitzondering dan luidruchtige nachten (felle regen, onweer). In de winter staat mijn raam ofwel ms nachts op kipstand of minstens een halfuur rekkewijd open. Voor de rest van het huis geldt: in de zomer alle ramen open 's nachts, soms ook de keukendeur als het echt te warm is binnen en in de winter alles gezamenlijk een halfuurtje open, om zeker genoeg verluchting te hebben. De speciale behandeling van mijn kamer is omdat ik er zoveel tijd doorbreng en snel hoofdpijn heb.

 

Voor de rest letten we erop dat er heen verwarming aan staat als we verluchten, in de winter verluchten we vooral 's ochtends, voordat de verwarming volop verwarmt om zo niet teveel warmte te verliezen (we werken met radiatoren dus helaas luchtverwarming).

 

Dat mechanische ventilatie meer constante luchtverversing geeft, en dus geen polluentenpieken heeft zoals bij het sporadisch natuurlijk ventileren ontken ik niet. Wij hebben een aanbouw met vloerverwarming en mechanische ventilatie. Maar het nadeel van vertrouwen op al die technieken: wat als die eens uitvalt? Wat als er daar een lek zit? (Wij hebben onlangs een glycollek gehad bij een van de compressoren van onze grond-water warmtepomp, waardoor we dus ook beseffen dat elke techniek kan falen)... Dus kortom: technieken kunnen nog zo goed zijn, maar wanneer ze defect zijn besef je dat je het belang leert begrijpen van bijvoorbeeld verwarming, ventilatie,...

Waarom meer Radon in PH is duidelijk : onderdruk. de ventilatie zorgt voor onderdruk waardoor er meer radon in de woonruimte komt. Bij spleten en kieren krijg je geen onderdruk en is er dus minder radon.

En hoe vaak valt uw ventilatie uit? Dan zul je ook wel dezelfde triggers hebben als hierboven aangehaald in huizen zonder (mechanische) ventilatie. Als de ventilatie uitvalt zal je dat wel merken.

Zo kun je een campagne starten dat mensen hun fiets altijd moeten meenemen voor het geval hun wagen in panne valt.

Hoe absurd kan een campagne eigenlijk zijn?

Zijn er metingen die bevestigen dat PH hogere concentraties radon bevatten?

En onderdruk? Dan moet je zeker systeem C viseren. Systeem D is balansventilatie, de drukverschillen zijn minimaal.

 

Ik had vroeger steeds gedacht dat de overdruk van de wind aan de voorzijde een overdruk in het huis zou geven. Maar de stromingscoëffiënten laten uitschijnen dat het andersom is: als de wind haaks op één gevel waait, dan is er aan de drie andere gevels een onderdruk, met als gevolg dat er in het huis zelf ook een onderdruk heerst. Deze heersende lichte onderdruk kan men als zerodruk nemen voor de ventilatie D. Een ventilatie C voegt daar nog onderdruk aan toe. Die is onder andere nodig om de lucht langs de spleten onder de deuren aan te trekken.

Maar heeft dit invloed op de toestroom van Radon?

Bovendien zal bij een werkend ventilatiesysteem de toegevoerde radon snel worden afgevoerd.

En is het niet zo dat er bij een niet winddichte woning die in de wind ligt, er natuurlijke ventilatie gaat optreden. Als de woning aan de luwzijde in onderdruk komt  te liggen, gaat er toch extra lucht aan de windzijde binnentreden (tocht) die er dan aan de andere kant weer uitgaat. Of zie ik dat verkeerd.

Ik vraag me bovendien af waar deze ganse heisa op gebaseerd is. Gewoon dat bij een behoorlijk luchtdichte woning een risico is bij onvoldoende ventilatie, zeker als de mechanische ventilatie wordt uitgeschakeld.

Of dat metingen hebben aangetoond dat er een probleem is.

 

 

 

Hoe slechter de luchtdichtheid van een woning is, des te meer infiltratie dringt er binnen en gaat er ook als exfiltratie terug buiten. Dit luchtdebiet kan belangrijk zijn, maar komt niet altijd op de juiste plaats terecht. Zo hebben vroegere opmetingen reeds laten uitschijnen dat de slechts verluchte plaatsen in een huis dikwijls de slaapkamers zijn.

 

Bij een systeem C+ met een ventilator in "slaapstand" staan normaal de ventilatieroosters open, zodat er dan een dwarsventilatie plaats vindt. Deze is echter afhankelijk van de windsterkte en van de windrichting. Er bestaat dus geen garantie op voldoende ventilatie. De kans bestaat wel dat de bewoners daar niet te veel hinder van ondervinden. Berekeningen van de Universiteit van Gent hebben uitgewezen dat in een zeer luchtdicht huis zich te veel CO2 kan ophopen, vooral in de slaapkamers. Als de ventilator op nominaal vermogen werkt kan de onderdruk niet altijd op tegen de onderdruk vanwege de wind. Het debiet zal wel bereikt worden, maar de verdeling is niet overal volgens het boekje.

 

Deze heisa kan wel gebaseerd zijn op een oud onbegrip van: isolatie = slechte ventilatie, en van weinig vertrouwen in mechanische ventilatie.

Het idee is dat de onderdruk het Radon gas uit de bouwmaterialen ( bakstenen en beton) zuigt waardoor dit meer in de woonruimte terrecht komt. Zo blijkt oa dat de CO2 binnen in de auto fors stijgt met de ventilator op ( en dus binnen in de auto hoger wordt dan buiten)

 

Het lijkt me toch wel erg ver gezocht om de onderdruk van een ventilatie verantwoordelijk te stellen voor de uittrede van radon. Temeer daar die onderdruk maar net voldoende is om een luchtstroom van de ene ruimte naar de andere, of van buiten naar binnen te creëren. Het is niet zo dat een ventilatie een vacuum trekt in huis, wat blijkbaar sommige willen laten uitschijnen. Bovendien als je die lijn doortrekt, gaat ventilatie ook andere gassen uit de bouwmaterialen trekken, zoals formaldehyde .