Nieuwe criteria Ecobouwers opendeur

Het Ecobouwers forum is vernieuwd en verbeterd, daarom is deze discussie afgesloten. Je kunt hier niet meer reageren. Je kan deze vraag opnieuw stellen, of vragen aan de beheerder van Ecobouwers om deze discussie opnieuw te openen als een nieuwe vraag.

Beste ecobouwers,   Op  5-6 en 11-12-13 november vindt onze jaarlijkse publiekscampagne "Ecobouwers Opendeur" weer plaats. We hebben het plan opgevat om de criteria voor de Opendeur te verstrengen, zodat deze beantwoorden aan een meer brede opvatting van duurzaamheid. We doen dit door gebruik te maken van profielen met elk hun eigen criteria. Deze benadering laat ons toe om verschillende aspecten van duurzaam wonen en bouwen in beeld te brengen. Verdere uitleg vindt u in het bijgevoegde document.     Wij leggen onze nieuwe aanpak aan u voor in de hoop dat u eventuele vragen, opmerkingen, bedenkingen, ...  post. Dit geeft ons de kans om de nodige wijzigingen door te voeren. Als u de nieuwe benadering goed vindt, dan horen we dat ook graag van u.   Alvast bedankt voor de medewerking.   Met vriendelijke groeten,   Jurgen  

 

Reacties

Ik vind het een goede zaak dat de criteria verstrengen tot K27 en verder.  Ook het bannen van het gebruik van PUR en andere chemische isolatoren vind ik een goede zaak. Het is tenslotte de bedoeling dat de deelnemende huizen een VOORBEELD-functie hebben.

Verder vind het voor de deelnemers gemakkelijker om gerichter op zoek te gaan naar een project door de nieuwe indeling in profielen.

 

kortom: een goede evolutie!

 Hi Jurgen,

 

Eerst en vooral denk ik dat het idd goed is om de criteria aan te passen.

 

Toch enkele opmerkingen:

 

Nergens spreek je over luchtdichting. Toch is dit een belangrijk element in energie zuinig bouwen.

 

Bij profiel 4: (verbouwing) stel je dat een bijbouw een min K waarde moet halen.

De meeste verbouwingen zullen < 800m3 zijn endus wordt er geen K peil berekening gedaan.

 

 

Roeland

Recumby en Roeland,

 

erg bedankt voor jullie opmerkingen.

 

@ Roeland: betreft luchtdichting heb je méér dan gelijk. Het is alleen niet zo evident om dit aspect als criterium te gebruiken. We kunnen immers moeilijk een blowerdoor-test eisen. Veel verder dan "je hebt aandacht besteed aan luchtdichting" kunnen we niet gaan. Maar je hebt gelijk dat we dit belangrijk aandachtspunt in onze tekst moeten vermelden. 

 

Betreffende het aanbouwcriterium bij een verbouwing, heb je ook gelijk (we waren er ons bewust van). Maar het is soms moeilijk een goed criterium te bepalen. We zochten een objectief criterium en hebben gekozen voor K30 of 60 kWh/m²/jaar. Voor ingewijden zeggen die cijfers vrij veel, en hebben ze geen berekening nodig om te merken of een bijbouw wel of niet voldoet aan deze eisen. Voor leken is het al een heel stuk minder evident en voldoet ons criterium misschien niet. We zouden ook isolatiedikten en U-waarden kunnen geven, maar dat lost het probleem niet echt op. Zo kan je een aardige isolatiedikte hebben in muur (15cm) en dak (20cm), maar door een groot ongunstig georiënteerde glaspartij, zul je de 60 kWh/m²/jaar eis niet halen. Dit is het probleem waar je altijd met worstelt. Een gebouw is iets complex en enkel berekeningen (en ervaring) geven een objectief zicht op de prestaties. Je hebt ons alleszins aan het denken gezet. 

 

Betreft de globale aanpak bij het opstellen van nieuwe criteria, misschien dit nog: de voorgestelde criteria moeten duidelijk en relatief eenvoudig zijn. Bovendien, te veel criteria creëert enkel verwarring (en maakt het praktisch ook moeilijk voor ons). Dat we dan soms moeten inboeten op volledigheid en precisie, daar zijn we ons terdege van bewust. Maar dat is de prijs die we soms moeten betalen.  Laat dit geen aanmoediging zijn om niet meer te reageren op onze tekst. Elke opmerking is welkom, ook al kunnen we er niet altijd op ingaan.

Nog een opmerking in verband met de individuele waterzuivering. Eigenlijk is dat al volledig wettellijk geregeld en het gebruik van individuele waterzuivering in een RWZI aansluitbare woning wordt door de VMM uitdrukkellijk ontmoedigd. In deze gevallen zelfs uitgesloten van subsidie, er bestaat nergens een kriterium dat kijkt of het gezuiverde water hergebruikt wordt. Ik denk dat jullie moeten kiezen: ofwel de omschrijving en het doel uitdiepen en ondersteunen, ofwel waterzuivering in zijn geheel negeren.

 

Mvg, Marc

Marc,

 

het waterzuiveren was een voorbeeld, geen criterium. Je hebt gelijk dat eigen zuivering ontmoedigt wordt, maar mensen die in een zone C wonen, hebben geen keuze. In die gevallen is een rietveld een goede keuze. Verder moet ik je mening nog nuanceren, in het nieuwe (nog te publiceren document) "afwegingsinstrument duurzaam bouwen en wonen in Vlaanderen" (wat een belangrijk document wordt) is die negatieve visie op eigen zuivering niet onmiddelijk te vinden. Daar wordt als een optimaal pad omschreven: grijs water wordt gezuiverd door een rietveld, en nadien wordt dat water hergebruikt voor bijvoorbeeld het toilet. Daar wordt het zwart water. Dit maakt dat in theorie enkel het zwart water in de riool verdwijnt (wat gezuiverd grijs water is, samen met fecaliën). Subsidies zul je er wel niet voor krijgen. En of dêze benadering realistisch is (dus betaalbaar) dat is een andere vraag. Ik denk dat deze benadering voor grote openbare gebouwen wel zal opgaan. Toch bedankt voor de reactie.

 

 

Gaan jullie al de inzendingen dan screenen?

Dus pur in de vloer mag nog wel , maar niet op andere plaatsen. (denk dat er dan wel wat passiefhuizen zullen afvallen)

Ons huis is volledig ecologisch, behalve onze vloer (omdat we met een scheef huis zitten door mijnverzakkingen en de enigste optie was schuin pur spuiten  zodat we nog tenminste een kipschuifraam hadden waar we onderdoor kunnen  :-) )

 

Maak het invullen wel  niet te ingewikkeld, anders zullen er toch mensen afhaken.

 

Hallo Jurgen,

 

Mijn opmerking was niet als kritiek bedoeld, maar eerder om mijn perceptie te duiden van de op het eerste gezicht tegenstrijdige boodschap in regelgeving, standpunten van VMM en jullie ontwerptekst.

 

Ik ben eigenlijk blij met jouw reactie en ik zal met aandacht het document "afwegingsinstrument duurzaam bouwen en wonen in Vlaanderen"lezen. Dit is volgens mij de eerste keer dat openlijk richting individuele zuivering met hergrbuik gedacht wordt. Misschien kan je verder commentaar voorzien in onderstaande draad:

http://www.ecobouwers.be/forum/post/septische-put-en-iwz-voor-en-nadelen

 

 

Mvg, Marc

 PUR : alles of niets, of wel is het "niet schadelijk" voor mens en milieu ofwel is het dat wel, tussenoplossing is er niet

het is perfect mogelijk om ook de vloer te isoleren met "niet chemische" materialen

 

"geen elektrische verwarming" ... dan vallen ruim 50% van alle PH af ? of hebben jullie allemaal een WP op gas of een ventilatiesysteem met "trapper" ???

 

"geen PVC of PUR voor buitenschrijnwerk" en ALU is plots het van het op gebied van milieu?

 

gaan we hier weer alle LCA-studies bovenhalen?

 

Stefan

 

oei, dan vallen wij met onze "geleidelijk aan" verbouwing af.

in 2005 ons rijhuis gekocht, en hebben al 28 cm cellulose in het schuin dak, nu ( denk ik 20cm) in het plat dakje achteraan...

ons huis had al voor 4/5 nieuwe ramen, in pvc, met dubbel glas. We hebben die bewust laten zitten, en de ramen die nog vervangen moesten worden, hebben we dan ook maar in pvc gekozen....om het wat eenvormig te houden. We hadden natuurlijk al die pvc eruit kunnen halen, en vervangen door tropisch hardhout...maar of dit nou beter was geweest voor het milieu betwijfel ik.....

Ik vrees dat alleen dure totaalrenovaties tot LEW in aanmerking komen. Jammer, dit is financieel en praktisch een zware opgave.....

Wij zijn stap voor stap bezig, kunnen daardoor maximaal aan belastingsinbreng doen door te spreiden. En de totale renovatie heeft tot hiertoe( isolatie,met binnenafwerking, nieuwe keuken ( oude keuken was aan het verzakken), badkamer, ramen....).....ongeveer 60 000 EUR gekost, en daarvan moet je nog eens de premies aftrekken. 10 000 Vlaamse renovatiepremie voor de isolatiewerken, de belastingaftrek (minstens 6000 EUR over verschillende jaren voor verschillende projecten) , 1500 EUR aan premies van netbeheerders enz... : 42500 EUR in totaal dus. Bovenop de aankoopprijs van het huis : 175 000....( 3 bouwlagen, 210 m2 bewoonbare opp)

Nog geplande investeringen : buitenmuurisolatie( ik hoop dat die tegen 2012 terug subsidies krijgt), we hebben nu nog massieve, niet geïsoleerde buitenmuren....

Als je een totaalrenovatie plant, kom je een pak duurder uit denk ik....en moet je dat bedrag in 1 keer ophoesten. En je moet tijdelijk ergens anders wonen ( wij woonden al die tijd in ons huis, en hebben intussentijd nog 3 kinderen gekregen, dus echt onpraktisch/ondoenbaar zal het wel niet zijn zeker.;-)..)

Ons energieverbruik is zeer laag : 13000kWh per jaar, alles in ( en dalende, volgens de voorspellingen van Luminus volgend kaar nog maar 11 000 kWh, gas en elektra samen..). En we hebben geen wagen, heel bewust, en wonen in een stedelijke omgeving....

Ik zou het jammer vinden dat projecten als de onze, ertussenuit zouden vallen. Renovatie is veel beter dan nieuwbouw, zoals jullie al aanhaalden. Alleen zijn de bedragen voor totaalrenovaties die ik hoor, wansmakelijk hoog....en begrijp ik dat mensen liever nieuw bouwen...vaak kost het nog minder ook..

Wat dan weer wel voor totaalrenovaties spreekt, is, dat dat vaak de enige mogelijkheid is om balansventilatie te voorzien....., of regenwater te gebruiken.....

Groetjes

Toon

 

 

 

 ik sluit me volledig bij Toon aan.

Wat is het doel van de opendeurdagen? Toch een gedragsverandering creeeren in het bouwen of verbouwen richting duurzaamheid,energiezuinigheid en ecologie.

De streefdrempel qua criteria mag mi. hoog liggen  Maar als het beeld van de financiele investeringsdrempel dusdanig hoog komt te liggen zodat bezoekers niet meer of onvoldoende geprikkeld worden om net dat ietsje extra aan inspanning te doen, schiet je mi de bal mis.

Mensen behoren net naar huis te gaan van een opendeurdag vol met creatieve ideeen en oplossingen zodat ze de drive krijgen er goed voor te gaan.

En uiteraard kosten niet alle oplossingen veel geld.  

 waar is het document?

Walter

 ok; nu zie ik het.

 

Walter

jurgen

ik denk dat er een paar zaken van elkaar moeten gescheiden worden, er is (ver)nieuwbouw (profielen 1 en 2) waar we m.i. de strengste criteria mogen stellen (geen  PUR bv) en strenge criteria naar verbruik, ik begrijp dus niet waarom profiel 1 45kWk en profiel 2 60 kWh/m².a mag verbruiken.

bij renovatie denk ik dat we een beetje milder mogen zijn, je haalt zelf aan met renovatie de grootste milieuwinst te behalen is, maar als je dan goed isolerende PVC-ramen moet weggooien om in aanmerking te komen denk ik dat we fout bezig zijn.  wat voor mij niet kan is dat bij de renovatie nieuwe PVC-ramen worden geplaatst.

hans d

Allen,

 

ik denk dat er een misverstand is, en de schuld ligt volledig bij mij. De communicatie is waarschijnlijk niet duidelijk genoeg. De reden waarom we de criteria aangepast hebben was dat het criterium van K30 of 60 kWh/m²/jaar te eenzijdig was. De achterliggende gedachte is dat een passieve villa uit beton en PUR in een bos met verwarmd zwembad niet echt een duurzaam ideaal is, en dat een gerenoveerde K-30 rijwoning met ecologische isolatiematerialen, ventilatiesysteem A en mooie fietsberging dat wel is. Maar als je enkel toespitst op energetische kwaliteiten, dan zal de eerste woning bij verstrenging van het criterium (naar bv. K27) wel mogen openstellen, en de tweede woning niet. En dat is een anamolie. Duurzaam bouwen gaat verder dan de energetische prestaties van een huis. Daarom wensten we aspecten als materiaalgebruik, ruimtelijke ordening, watergebruik, ... op te nemen in onze criteria. 

 

Dus moesten er nieuwe criteria komen, zonder dat de helft van je woningbestand verdwijnt. Het hebben van een breed draagvlak blijft belangrijk om relevant te zijn. Daarom hebben we gekozen om categoriën of profielen te maken. Als je tot één van deze categoriën behoort mag je openstellen. Elke categorie heeft zijn eigen nadruk. Het profiel "energiezuinige pioniers" gaat over energiezuiningheid. Andere duurzaamheidsaspecten spelen hier geen rol. Bij de bio-ecologische bouwers gaat het minder om energiezuinigheid (al is er natuurlijk een ondergrens) maar wel om materiaalgebruik. Over de criteria binnen dit profiel kun je natuurlijk altijd discusiëren. We hebben gekozen voor een vereenvoudigde lijst van wat VIBE omschrijft als een bio-ecologische woning. Bij het laatste profiel, duurzame stadsbewoners, speelt ligging en mobiliteit dan weer een belangrijke rol.

 

Ik herhaal, je moet dus niet tot alle categoriën behoren om open te stellen. Als je slechts tot één categorie behoort, ben je welkom.

 

Nog enkele antwoorden op andere vragen.

- binnen het profiel van de bio-ecologische bouwers, waarom geen PVC of PUR-schrijnwerk, en wel aluminium. De lijn is arbitrair, toegegeven, maar er zijn wel enkele redenen te geven. (1) Aluminium is recycleerbaar (en de technieken verbeteren zienderogen, al kosten ze wel veel energie). (2) Bovendien door het succes van de alu-houtpassiefhuisramen hebben heel wat bio-ecologische woningen gedeeltelijke alu-ramen. (3) Vibe laat ook alu-ramen toe. Dit zijn drie redenen waarom we alu-ramen niet geweerd hebben. Maar ik ben het eens met u dat over dit punt gediscusieerd kan worden. Maar vergeet niet, ecobouwers is een breed initiatief. Wij wensen zo veel mogelijk mensen aan te spreken.Stel je hebt PVC-ramen, wel dan hoor je niet thuis in het profiel van de bio-ecologische bouwers, maar misschien wel in een ander profiel. Dan ben je ook meer dan welkom (bv. in het profiel van duurzame srtadsbewoners).

 

- waarom geen PUR is schuine daken bij verbouwing. De chemische aard, brandgedrag, warmtedoorgiftecoeëfficiënt,... en bovenal er zijn tientallen betere alernatieven op de markt beschikbaar.

 

 

Om verdere vragen te beantwoorden, heb ik nu geen tijd. Maar ik maak kortelings tijd vrij.

jurgen

ik ben al jaren een trouw vibelid, maar begrijp toch nog niet waarom een bio-ecologisch huis energetisch minder mag presteren dan een 'pionierswoning". 

ik vind de bio-ecologische bouwers sowieso pioniers, al gaat het dikwijls om materialen en technieken van duizenden jaren oud, en het is voor een bio-ecologisch gebouwd huis niet moeilijker dan voor een andere woning, om dezelfde energieefficiëntie te bereiken, misschien wel integendeel.  ik vind dus dat voor nieuwbouw aan alle woningen dezelfde strengere eisen mogen gesteld worden.

in een bio-ecologisch hoort aluminium voor mij niet thuis ook al staat vibe het toe.  een houten raam met een aluschaal zou je nog kunnen tolereren, maar zuiver aluminium ramen?  nee, dan moeten we misschien nog maar een profiel bijmaken, de ecologische bouwers.  ik ben wat mij betreft een voorstander van veel strengere eisen voor het bio-ecologische label.

nog eentje over elektische verwarming, dat is een moeilijk punt, maar er zijn meerdere ecologisch gebouwde passiefhuizen die met elektriciteit verwarmen, ik denk dat daar wel enige flexibiliteit moet vertoond worden.

hans d

 

Aan allen,

 

nog enkele antwoorden op de gestelde vragen:

 

- betreft de elektrische verwarming. ik denk dat ik daar geen enkele uitspraak over gedaan heb (verbeter mij als ik mij vergis). Ik ben het eens met jullie dat in passiefhuizen dit nog een aanvaardbare optie is.

 

- betreft het K-30 criterium in bio-ecologische woningen. Misschien moeten we een onderscheid maken tussen enerzijds nieuwbouw en anderzijds renovatie en oudere woningen. Voor nieuwbouw kunnen we het criterium misschien verstrengen naar K27. Dat is een waardevolle suggestie.

 

- Over de term "energiezuinige pioniers" zijn we ook niet bijzonder gelukkig (omdat de bio-ecologische stadsbouwers de echte pioniers zijn). We zullen op zoek gaan naar een nieuwe term.  

 

We zijn op dit moment nog voorzichtig met het scherpstellen van de criteria om geen al te grote impact te hebben op ons woningenbestand. We willen niet graag over enkele maanden voor voldongen feiten staan.  Hetzelfde geldt voor criteria omtrent materiaalgebruik (bv. de alu-ramen). Dit jaar wensen we nog maar een eerste aanzet te geven, daarom zijn we voorzichtig in het formuleren. Zoals reeds gezegd is een breed draagvlak erg belangrijk voor ons. Zo blijkt dat een groot deel van de bezoekers van een open huis, vaak uit de buurt komen. Een goede spreiding is daarom belangrijk. Volgend jaar kunnen we de impact van bepaalde criteria wel beter inschatten en zullen ze ook scherper gesteld worden. In die zin staat ons nieuwe document voor een overgangsfase. We begrijpen dan ook dat voor sommigen de criteria momenteel niet ver genoeg zullen gaan.

 

Bovendien speelt er ook nog een ander aspect. Tijdens het bouwproces moeten er vaak toegevingen gedaan worden vanwege financiële, praktische en temporele aspecten (Walter Vaes en Toon gaven al enkele voorbeelden). Als we enkel woningen zouden zoeken die volledig "zuiver van leer"zouden zijn, krijg je niet enkel een vertekend beeld maar ook de huizen zouden niet meer representatief zijn (we merken nu al dat heel wat openstellers een bovengemiddeld diploma hebben en weinig financiële zorgen). Daarentegen moet ecobouwers breed blijven en alle lagen van de bevolking aanspreken. Dat is pas mogelijke door realiseerbare projecten te tonen, die misschien niet allemaal optimaal zijn, maar wel relevant.    

 

Tot slot, nog een laatste gedachte. In plaats van het gebruik van het woord profiel, kunnen we misschien ook gebruik maken van labels (waarbij elk profiel staat voor een label). Heb je één label, dan mag je openstellen. Sommige woningen kunnen dan meerdere labels behalen. Het is maar een gedachte. Er is allezins nog werk aan het document.

 

 

Alvast erg bedankt voor de opmerkingen. Ze vallen niet in dovemansoren.

Walter (Vaes) en Toon,

 

jullie projecten zijn meer dan welkom op onze Opendeur. Als er projecten als die van jullie uit de boot vallen, dan is er iets mis met onze criteria.

Het gebruik van een label is een betere benadering volgens mij.

Niet alleen kan je een bepaalde woning verschillende labels geven maar zal het ook overzichtelijker zijn voor potentiele bezoekers. Mensen die willen komen kijken zullen bepaalde aspecten van een woning wilen kijken.

Als die aspecten 'vertaald'  worden naar labels zal iedereen zich daar in vinden.

Wat is er trouwens mis met labels als: K30, K20, passief, LEW, ULEW, bio, bio-ecologisch, etc.....

Dat zijn vertrouwde termen.....

 

Vorig jaar heb ik trouwens als bezoeker zelf maar gekeken naar 2 dingen: passief of niet en bouwwijze (HSB of niet?)

Voor de rest gaf de tekst van de bouwheer de doorslag waar ik ging kijken.

 Ziet er goed uit. De profilelen kloppen, weinig opmerkingen bij. Misschien mag profiel 1 wel strenger, tot passiefhuis niveau. Al kan dat op termijn de komende jaren ook verstrengen.

De minder strenge warmtevraageis bij profiel 2: bio-ecologisch kan ik ook begrijpen omdat het met sommige materialen nu eenmaal moeilijker/duurder is om dezelfde perstatie te halen. v.b. PUR vloer.

 

Ik weet in ieder geval al dit wij met onze nul-energie woning in profiel 1 vallen en daar ben ik vollop akkoord mee. Dit zal bezoekers helpen om makkelijker een keuze te maken tussen de openstellers op basis van hun plannen/interesses.

Ook onze betonkachel wordt niet aanvaard als opendeur-project. Spijtig, want vele mensen hebben interesse in een goedkope massa-kachel, die goed is voor de geldbeugel en zeker voor het milieu. Beton is volgens mij wel een duurzaam constructiemateriaal. Het wordt vervaardigd uit natuurlijke grondstoffen, en kan na afbraak volledig gerecycleerd worden. De Romeinen bouwden betonnen bruggen die tot de dag van vandaag nog steeds overeind staan. Als je dan over duurzaamheid spreekt, is beton als constructiemateriaal een topper. 

jan

het kan zijn dat de romeinen al bruggen bouwden, maar zeker niet met wat wij vandaag onder beton kennen.  betonnen bruggen en gebouwen van 50 jaar geleden worden volop gesloopt, omdat het beton niks meer waard is.  beton is helemaal zo duurzaam niet.

maar dat je geweert zou zijn vanwege je betonkachel, dat kan ik me niet voorstellen.  lijkt mij waarschijnlijker dat het is omdat je aan de voorwaarden niet voldoet??

hans d

Hans, ik heb altijd gedacht dat beton een chemische reactie was met gebakken kalk, veel zal er dan toch ook niet veranderd zijn in de loop der eeuwen?

Een voorwaarde om deel te nemen aan de opendeur is dat je geen gebruik maakt van beton. Dat mensen die zich geen massakachel kunnen permitteren of passiefhuis kunnen zetten vanwege te duur, maar wel tonnen fossiele CO2 de lucht blazen is waarschijnlijk van ondergeschikt belang. 

Dat in de utopische ecologische wereld geen beton mag gebruikt worden, maar enkel nagroeibare grondstoffen, heeft meer weg van een dogma dan echt begaan te zijn met het milieu.  In mijn onmiddellijke omgeving kunnen  mensen zich amper dubbele beglazing permitteren laat staan een speksteenkachel of een passiefhuis.

Groeten Jan

 

 

jan

dat klopt, en net de productie van cement (het bakken ) is een enorme energieverbruiker.  daarbij weegt beton ook erg veel, en is dus ook het transport een extra ecologisch bezwaar.  maar er is geen enkele voorwaarde gesteld dat je geen beton mag gebruiken, lees de voorwaarden voor deelname nog maar eens na. overigens, als beton een uitsluitcriterium zou zijn kan 3/4 van de deelnemers niet meedoen, ik begrijp niet waar jij dat argument haalt.

voor deelname zijn er duidelijk een aantal voorwaarden gesteld (max. 60 kWh/m².a voor verwarming), waardoor automatisch de uitstoot van fossiele en andere CO² gereduceerd wordt.  wat jou massakachel betreft ga ik niet oordelen, ik zou dan eerst eens moeten zien wat er juist allemaal uit je schoorsteen komt, pas dan kan je stellen of deze al dan niet aanvaardbaar is uit ecologisch standpunt.   de CO²-uitstoot van je betonkachel is ontegensprekelijk niet fossiel en scoort dus veel beter dan alle elektrische of fossiele energie, vraag is hoe het zit met de uitstoot van fijn stof, furanen, dioxines, NOx etc.  wat speksteenkachels betreft, als ik hier op het forum lees hoe die meestal gestookt worden, heb ik mijn bedenkingen over het ecologische aspekt.

hans d