vragen bij zelfbouw helofytenfilter/rietveld

Het Ecobouwers forum is vernieuwd en verbeterd, daarom is deze discussie afgesloten. Je kunt hier niet meer reageren. Je kan deze vraag opnieuw stellen, of vragen aan de beheerder van Ecobouwers om deze discussie opnieuw te openen als een nieuwe vraag.




Normal
0
21


false
false
false







MicrosoftInternetExplorer4




st1\:*{behavior:url(#ieooui) } /*-->*/ /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:Standaardtabel; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman"; mso-ansi-language:#0400; mso-fareast-language:#0400; mso-bidi-language:#0400;}

 

Wij overwegen de aanleg van een helofytenfilter/percolatierietveld.  We zouden de filter graag zelf aanleggen.  Dit omdat het allemaal nogal prijzig is als je het laat installeren en we het zouden doen uit puur ecologische overwegingen.  We wonen immers in een straat waar riolering ligt en we dus niet verplicht zijn om een IBA te plaatsen.  Maar er blijven toch een aantal zaken onduidelijk.  Zou iemand ons antwoord kunnen geven op de volgende vragen? Alvast bedankt!

 

-hoe diep moet een helofytenfilter zijn?  Sommige bronnen spreken van 160 cm, anderen spreken van 40cm.  Of is dat afhankelijk van de plantensoorten die je erin plaatst? Volstaat 100cm?  Dan zit je onder de vorstgrens en zullen de drainagebuizen niet bevriezen.

 

-welk substraat kan allemaal gebruikt worden? De meeste bronnen spreken van gewassen zeezand of ‘lommelzand’; maar andere bronnen zeggen dat zand de drainagebuizen op den duur kan verstoppen en dat de massa te compact worden.  Die stellen dan (het dure!!) lavasplit voor, of geëxpandeerde kleikorrels (die na een tijd uiteen zouden vallen en dus ook veel compacter worden).

 

-is grind goed voor in het drainage-gedeelte en in het gedeelte waar de sproeisystemen in komt?  Of is schelpengrit ook noodzakelijk?à in de bovenlaag omdat het calcium regenwormen weghoudt en in de drainagelaag omdat het kalk de fosfaten ook bindt.

 

-er wordt gesproken over 3m² rietveld per persoon.  Wil dat effectief zeggen 3m² oppervlakte, of gaat het eigenlijk om 3m³ volume per persoon?  Maw gaat het dan om de oppervlakte of om het volume wortels?

 

-hoe wordt vermeden dat de sproeibuizen aan de oppervlakte bevriezen in de winter?  Zowel de sproeibuizen als de drainagebuizen moeten verbonden worden met het buizensysteem buiten de filter.  Hoe kunnen ze op een vorstbestendige manier over de vijverrand gaan?  Of moeten ze onder het wateroppervlak blijven en dus door een gat in de folie worden gelegd?

 

-klopt de volgende opbouw (van onder naar boven):

àA/ ondergrond;

àB/ verharding (chape of buigzame triplexplaten);       [is een verharding noodzakelijk???]

àC/ oud tapijt of oude dekens of laag kranten of synthetisch beschermvlies; of wortelwerende doek;                                                       [welke onderlaag is meest geschikt??]

àD/ drinkwatergeschikte (zwavelvrij) EPDM-folie (ISO 14001);

àE/ grind en schelpen met daarin de drainagebuizen;

àF/ wortelwerende doek

àG/ zand en planten ;

àH/ grind en schelpen met daarin de sproeibuizen

!! hoe dik moeten laag E, G en H zijn ?

 

-werken percolatievelden met minder diep wortelende planten even goed als met de erg diep (en agressief) wortelende riet -, of lisdodde planten?  Met name in de winter… wanneer het vries en het misschien te koud wordt aan de oppervlakte voor het bacteriële leven en er misschien alleen bacteriële activiteit blijft plaatsvinden dieper onder het water.

 

-Worden fosfaten (door bv. kalmoes) en nitraten (door bv. beekpunge) enkel uit het water gefilterd door de desbetreffende planten in de zomer wanneer de planten groeien?  Of blijven deze stoffen ook opgenomen worden wanneer de planten in rusttijd zijn?

 

-Kan 1 en dezelfde helofytenfilter gebruikt worden voor het zuiveren van afvalwater en van een zwemvijver?  (we hebben nu nog geen zwemvijver, maar misschien leggen we die ooit aan voor de kinderen in de zomer en dan maak ik nu liever 1 grote helofytenfilter ipv 2 kleine.  Tenzij het om bepaalde redenen toch best gescheiden wordt.  …). 

 

 

 

Reacties

Hallo Roel,

Je hebt blijkbaar een probleem met Internet Explorer. Eén goeie raad: verander van browser, kies bijvoorbeeld Firefox (open source), of Opera (closed source, maar ook steengoed)

<<hoe diep moet een helofytenfilter zijn?  Sommige bronnen spreken van 160 cm, anderen spreken van 40cm.  Of is dat afhankelijk van de plantensoorten die je erin plaatst? Volstaat 100cm?  Dan zit je onder de vorstgrens en zullen de drainagebuizen niet bevriezen.>>

40 cm is niet geschikt voor een helofytenfilter. Deze diepte wordt gebruikt bij vloeivelden, die een duidelijk lagere zuiveringsgraad hebben, tenzij de oppervlakte vele malen groter is. En dan nog, in de winter moet je je dan niet veel meer voorstellen bij de zuivering.

160 cm is wel erg diep. Dat heb ik nog nergens gelezen. 100 à 120 cm volstaat ruimschoots. Alles hangt af van de opbouw. Je kan helemaal boven het maaiveld blijven met je rietveld, met een talud er rond of een isolerend materiaal. Het voordeel daarvan is dat je na het rietveld nog creatieve dingen kan doen met een mooi nazuiveringsvijvertje.

 

<< welk substraat kan allemaal gebruikt worden? De meeste bronnen spreken van gewassen zeezand of ‘lommelzand’; maar andere bronnen zeggen dat zand de drainagebuizen op den duur kan verstoppen en dat de massa te compact worden.  Die stellen dan (het dure!!) lavasplit voor, of geëxpandeerde kleikorrels (die na een tijd uiteen zouden vallen en dus ook veel compacter worden). >>

Simpel antwoord: gewoon metselzand, fractie 0/5mm. Gewassen zeezand is totaal ongeschikt door de ronde korrel. Wat je nodig hebt is scherp zand met een variatie aan korrel grootte. Argex: nee dat is een ramp.

<< -is grind goed voor in het drainage-gedeelte en in het gedeelte waar de sproeisystemen in komt?  Of is schelpengrit ook noodzakelijk?à in de bovenlaag omdat het calcium regenwormen weghoudt en in de drainagelaag omdat het kalk de fosfaten ook bindt.>>

Grind is ok voor het drainage gedeelte onderin het filter. Voor de bovenlaag zou ik persoonlijk schelpengrit kiezen. Niet het calcium houdt de wormen uit de buizen, maar de scherpte van het grit. Ha, het fosfaten-verhaal. Het is waar dat het schelpengrit fosfaten bindt, maar alleen tot het verzadigd is. Er is m.i. geen zinnig antwoord hierover te geven. Sinds de waspoeders fosfaat-vrij zijn, gaat het alleen nog om de (beperktere?) hoeveelheid fosfaten uit onze ontlasting.

Helaas is schelpengrit in België niet goedkoop. Als geld geen probleem is, zou ik het zeker ook onderin het filter gebruiken.( het is een prachtig product!)

<< -er wordt gesproken over 3m² rietveld per persoon.  Wil dat effectief zeggen 3m² oppervlakte, of gaat het eigenlijk om 3m³ volume per persoon?  Maw gaat het dan om de oppervlakte of om het volume wortels? >>

Het gaat om oppervlakte, 3m² per persoon. Dit kan je naar ca. 1m²/persoon brengen, als je het spoeltoilet vervangt door een droog toilet of compost toilet, maar die keuze, met haar consequenties, kun jij alleen maken.

<< hoe wordt vermeden dat de sproeibuizen aan de oppervlakte bevriezen in de winter?  Zowel de sproeibuizen als de drainagebuizen moeten verbonden worden met het buizensysteem buiten de filter.  Hoe kunnen ze op een vorstbestendige manier over de vijverrand gaan?  Of moeten ze onder het wateroppervlak blijven en dus door een gat in de folie worden gelegd? >>

Voor de sproeibuizen is het simpel: zorg dat je ze zo plaatst dat ze lichtjes afwateren naar de pomp in de pompput. De drainagebuizen beneden in het filter zitten veilig ver weg van vorst. De verdere buizen kies je ook met licht neerwaartse helling, zodat er geen stagnerend water kan bevriezen.

<< -klopt de volgende opbouw (van onder naar boven):
àA/ ondergrond;
àB/ verharding (chape of buigzame triplexplaten);       [is een verharding noodzakelijk???]
àC/ oud tapijt of oude dekens of laag kranten of synthetisch beschermvlies; of wortelwerende doek;                                                       [welke onderlaag is meest geschikt??]
àD/ drinkwatergeschikte (zwavelvrij) EPDM-folie (ISO 14001);
àE/ grind en schelpen met daarin de drainagebuizen;
àF/ wortelwerende doek
àG/ zand en planten ;
àH/ grind en schelpen met daarin de sproeibuizen
!! hoe dik moeten laag E, G en H zijn ? >>

A. Ja:)

B. Verharding is normaliter overbodig. Je kan de levende bovenlaag van de aarde wegscheppen ( 20 à 30 cm), eventueel aanstampen/ verdichten) en dan je filter darop bouwen.

C. scherpe steentjes en oude glasscherven vormen een directe bedreiging voor je folie. Dus ja, een beschermvlies is hier aan te raden. Op langere termijn kunnen boomwortels een bedreiging vormen, daar is geen krantepapier of high-tech vlies tegen opgewassen.

 

D. Ja, maar verwacht niet dat de rietwortels er niet doorheen zullen gaan na verloop van tijd. ( Ik spreek uit ervaring! Dit is echter alleen een probleem als er ooit controles komen op IBA's, dan geeft  het doorgaans zwaar vervuilde Vlaamse grondwater een vertekend beeld van je zuiveringsresultaat) Om die reden zijn er al rietveld-professionals die een dikwandige PE bak aanbieden i.p.v. een folie, met de garantie dat riet- en boomwoterls er niet doorheen kunnen)

 

E. Ja

 

F. Ja

 

G. ja

 

H. Mijn mening: liefst schelpengrit.

Minimale diktes:

E: 10 cm

G: 100 cm

H: 10 cm

 

<< -werken percolatievelden met minder diep wortelende planten even goed als met de erg diep (en agressief) wortelende riet -, of lisdodde planten?  Met name in de winter… wanneer het vries en het misschien te koud wordt aan de oppervlakte voor het bacteriële leven en er misschien alleen bacteriële activiteit blijft plaatsvinden dieper onder het water. >>

Het antwoord zit al in je vraag: inderdaad de diepte van het waterfilter is een essentieel element, vooral ook in de winter. Niet de planten maar de in symbiose levende bacteriën doen het zuiveringswerk bij voldoende temperatuur en zuurstof. Vergeet die zuurstof vooral niet: alleen een interval-timer op je dompelpomp garandeert voldoende tijd tussen de sproeibeurten. ( bijv. 2 x 5 minuten/dag) De rusttijd tussen het pompen is als het ware het geheim van de smid: het zakkende water werkt als een zuiger en "pompt" nieuwe zuurstof tot beneden in het filter, essentieel voor de aërobe bacteriën die het werk doen.

 

<< -Worden fosfaten (door bv. kalmoes) en nitraten (door bv. beekpunge) enkel uit het water gefilterd door de desbetreffende planten in de zomer wanneer de planten groeien?  Of blijven deze stoffen ook opgenomen worden wanneer de planten in rusttijd zijn? >>

Iedere plant heeft oa fosfaten en nitraten als voedsel nodig. Dus is het logisch dat de bijdrage van de planten zelf aan de waterzuivering in de warme helft van het jaar beter zal zijn dan in de winter. Toch zullen je zuiveringsresultaten ook in de winter ok zijn, als je het bacterieleven in het filter respecteert ( zie punt hierboven)

 

<< -Kan 1 en dezelfde helofytenfilter gebruikt worden voor het zuiveren van afvalwater en van een zwemvijver?  (we hebben nu nog geen zwemvijver, maar misschien leggen we die ooit aan voor de kinderen in de zomer en dan maak ik nu liever 1 grote helofytenfilter ipv 2 kleine.  Tenzij het om bepaalde redenen toch best gescheiden wordt.  …).  >>

 

In principe kan dat met één helofytenfilter. Alles hangt hier af van de installatie: hoe zwaar is je water vervuild? Grijs en/of zwart water? Hoe degelijk is het rietveld, hoe groot/klein is de vijver, enz.. Over het algemeen zijn wij nogal paranoide geworden wat dit betreft. Onze voorouders zwommen in beekjes waar alle afvalwater rechtstreeks en via-via in terecht kwam.

Veel succes!

Bert




 

Dank je wel Bert voor het uitgebreide antwoord!

Groetjes, Roel

Wat betreft de worteldoorgroei van folies wil ik dit opmerken.

Ik heb in 1991 een vijver gemaakt met een ECB dakbedekking.

ECB een kunststof dakbedekking van 2 mm dik met binnenin de baan  een glasvlies drager.

Deze baan bezit ook de eigenschap bestand te zijn tegen worteldoorgroei.

Aan de buitenkant van de vijver heb ik een bamboe soort geplaatst welke beslist wordt afgeraden om deze in de buurt van een folie vijver te plaatsen.

Juist om deze reden heb ik hem daar geplaatst.

Tot op heden nog geen spoor van worteldoorgroei.

*wgb*