OSB milieuvriendelijk?

Het Ecobouwers forum is vernieuwd en verbeterd, daarom is deze discussie afgesloten. Je kunt hier niet meer reageren. Je kan deze vraag opnieuw stellen, of vragen aan de beheerder van Ecobouwers om deze discussie opnieuw te openen als een nieuwe vraag.

Her en der komt OSB naar voren als veelgebruikt materiaal. Positief is in ieder geval dat het uit gerecupereerd hout bestaat. Maar hoe zit het eigenlijk met de lijm die gebruikt wordt?

Christophe

Reacties

Hoe kan ik weten of mijn Sterling OSB 3 platen voldoen aan de E1 norm? Ik wil deze namelijk binnenkort bestellen voor mijn houtskelet woning.

ik dacht dat OSB beduidend beter scoorde dan typische vezelplaten, MDF en multiplex.

bert,
dit staat meestal achteraan op de platen gedrukt, samen met nog een hoop andere informatie,

vriendelijke groeten,
bart humbeeck .

@ Bert

Ik haalde een tijdje geleden deze info uit de fiches van VIBE: In België mogen E2-platen enkel nog gebruikt worden voor meubels. Alle bouwplaten moeten behoren tot klasse E1, wat trouwens reeds voor 95% van alle in Europa geproduceerde platen reeds het geval is. E1 geld niet als extra milieutroef, het is gewoon de norm.

Ik heb onlangs ook prijzen opgevraagd van 'ecologische' OSB-platen en kreeg vanuit een eco-houthandel prijzen voor Sterling OSB 3.

Met Sterling OSB 3 zit je volgens mij bij de meest ecologische OSB-platen en hoe je je geen zorgen te maken over de E1-norm.

Barteke,

Wat is volgens u of de eco-houthandel waar ge prijs vroeg de relatie dan tussen OSB 3 en de E1-norm? En waarom kan je dan als het om OSB 3 gaat die E1-norm terzijde laten?
Voor zover ik begrepen heb heeft de E1-norm te maken met de emissie van (vooral) formaldehyde, en de type aanduiding OSB 3 met de technische klasse (geschikt voor constructief gebruik onder droge en vochtige omstandigheden; zie o.a. http://www.houtinfo.nl/pdf/0sb3.pdf ).
Ik begrijp dus niet goed waarom je bij OSB 3 de emissienorm mag negeren.
Overigens is E0 verkrijgbaar, maar dan per pallet (heb gebeld met Norbord in Genk). De houhandelaar moet wel bereid zijn het voor jou te bestellen. En over wachttijden heb ik geen gegevens.

Groetjes,
Frank

Dag Frank

Ik bedoel dat Sterling-platen (had beter Sterling-platen gezegd ipv Sterling OSB 3) sowieso aan de E1-norm voldoen.

Ik dacht dat Sterling een merknaam was die garant staat voor gebruik van FSC-hout in OSB met gebruik van zo weinig mogelijk lijm (formaldehyde) waardoor deze OSB ruimschoots aan de E1-norm voldoet. Of zit ik er hier naast? Begin te twijfelen...

Dag Barteke,

Op die manier verduidelijkt lijkt me uw verhaal al veel aannemelijker. Als we de fabrikant mogen geloven zijn de Sterling/Norbord platen m.i. inderdaad de betere keuze.

Groetjes,
Frank

De meeste platen gebruiken formaldehyde houdende
lijmsoorten als bindmiddel. OSB is geen uitzondering.
Indien je op zoek bent naar een goed en milieuvriendelijk
alternatief, kan ik je het volgende aanraden. De Compak
board. Dit product wordt gemaakt van het afvalmateriaal van
diverse landbouwgewassen (tarwe, gerst, mais etc). Gebruikt
een hars i.p.v. lijm als bindmiddel en is hierdoor
Formaldehyde VRIJ (E0). Voor meer informatie zie
www.sawanv.com

ramon

er bestaat al een tijdje osb die formaldehyde vrij is hoor.
die compak board lijkt op het eerste zicht interessant maar wat lees ik bij de karakteristieken:
<<Compak Bio-Composite Panels are manufactured using MDI polyurethane as a binding agent which produces a "Zero Formaldehyde" or "Formaldehyde Free" material >>
en dat doet me dan weer de wenkbrauwen fronsen, polyurethaan is niet zo'n milieuvriendelijk product volgens mij, om maar te zwijgen over MDI, een chemisch product dat gemaakt wordt op basis van chloorgas en mosterdgas werd mij verteld...

hans d

Jongens als het julie kan opbeuren, hier een ander verhaal waar je uw verwachtingen mag op baseren. De gevaren van asbest zijn al gekend sind de veertiger jaren, het heeft tot de jaren negentig geduurd voor er in Belgie enige wetgeving in deze is gekomen. er liggen in Belgie nog duizenden tonnen asbesthoudend materiaal, verwerkt in vanalles en nog wat, maar geen nood je mag gratis tot 500kg afleveren op het stort, en ben je er door besmet?, "eigen schuld dikke bult" of toch zoiets,"meerdere pleurale plaques op beide longen" waar zaag je toch over? de producenten van asbesthoudend materiaal die halstarrig zijn blijven vasthouden aan asbest in al zijn vormen zijn netjes (politiek)uit de wind gezet, ze hoeven die troep niet eens terug te nemen. dit is zo ongeveer wat je mag verwachten van jullie problemen in de toekomst.
P.S. Er zitten in vlaanderen 25 passiefscholen in de pipeline iemand nog zin om daar zijn kinderen naartoe te sturen?
Groeten, GVS

osb heeft wel veel minder formaldehyde in zich dan vezelplaat en mdf.

Als je dan eens bekijkt wat de mensen als meubels hebben , dan is dat nog veel giftiger dan osb.

Je kan alles maken in volhout, onbehandeld, maar wie gaat het dan nog kunnen betalen? OSB is misschien niet 100 % ecologisch, maar dat is de prijs die we moeten betalen voor vooruitgang. Het gaat hier om een kosten-baten analyse die pleit in het voordeel van OSB, zoniet zou het niet zo razend populair zijn.

vr gr
Pluto

Al iemand eens het aantal m² geteld dat er in de diverse meubels zit aan meubelpaneel?

Nu is de situatie de laatste jaren fors verbeterd omdat de vrijkomende formaldehyde technisch veel beter vermeden kan worden dan vroeger. De lijmmengverhoudingen hebben nu kleinere toleranties.

Zover ik begrepen heb komen de meeste gassen in de beginfase vrij, extra goed verluchten in de weken na plaatsing is dan ook een goede zaak.

We zullen keuzes moeten maken, zoals Pluto al aangaf.

Naar de toekomst zal REACH ook een positieve rol hebben.

mr b d

om te beginnen bestaan er verschillende soorten OSB platen en enkel OSB platen E1 (lage of nul-emmissie) mogen in belgie gebruikt worden in de bouw. de vraag is, welke platen zijn er bij jou gebruikt? maar dat staat in elk geval op de platen gedrukt.
de nul-emmissieplaten worden gelijmd met PMDI lijmen (volledig vrij van formaldehydes), althans zeker voor 1 van de grotere producenten in europa.
formaldehydes komen wel vrij aan de lucht, voor zover ik weet heeft vochtigheid daar geen invloed op, waarschijnlijk wel op de statische eigenschappen.
visuele controle is dus eigenlijk wel makkelijk, omdat de gegevens van de platen op elke plaat gedrukt staan.
productiestoringen staan er natuurlijk niet op, omdat in principe elke plaat moet voldoen aan de eisen volgens de normen die op de plaat gedrukt staan.

<< MEN SPREEKT DAN VAN EEN NORM. MAAR ALS DE PRODUCTIE-eenheden DE EMISSIE AL NIET VOLDOENDE IN DE HAND KUNNEN HOUDEN...WAT DAN MET DE PLATEN ZELF ? >>
wie zegt dat? als platen volgens een bepaalde norm geproduceerd worden, moeten deze daar ook aan voldoen.

wat de gebruikte stoffen betreft, ik vermoed dat dat wel zal verschillen naargelang de producent, je zou dus eerst moeten weten waar die platen juist vandaan komen.

<< "Voor spaanplaat, incidenteel blootgesteld aan een hogere vochtbelasting, gelden hogere eisen. In dat geval wordt een meer vochtbestendige lijm als ureum-melamineformaldehydelijm of fenolformaldehydelijm toegepast." >>
dat is de zogenaamde OSB3, bij mijn weten wordt er in de bouw geen andere osb gebruikt. maar zoals gezegd, OSB3 bestaat ook formaldehydevrij.

<< DUS IN EEN VOCHTIGE EN WARME WONING (25°)KOMEN OOK DE GASSEN VRIJ VAN GELAMINEERDE LIGGERS EN GELAMINEERDE HOOFDDRAAGBALKEN. >>
opgelet, een woning wordt niet als vochtige plaats beschouwt want dan is deze eigenlijk ongeschikt voor bewoning. maar in woningen met mechanische ventilatie is de lucht eerder aan de droge kant.

< EN TOCH WORDT DIT ALLEMAAL TOEGEPAST IN HSBPASSIEFWONINGEN? >>
niet alleen in PH woningen, in alle houtskeletwoningen, en in duizenden andere woningen als vloerplaten. ook in de bio-ecologische bouw worden dit soort platen zonder bedenkingen toegepast.

hans d

mr b d

we weten het ondertussen, het php kan in jou ogen niets goed doen.
je reageert op een reactie van 5 jaar geleden, en op een echt wel onheuse manier, "Wir haben es nicht gewusst" is echt wel een akelige en onterechte opmerking.
er is ondertussen toch ook wel enige evolutie, en het gebruik van OSB3-E1 platen voor houtskelet is wijd verspreid, ook in onze buurlanden. en echt niet alleen voor passiefhuizen, quasi elke houtskelet wordt met OSB gebouwd.
jou opmerking aan het adres van php is dus echt wel onterecht.
het doet wel niet ter zaken, maar php krijgt al een tijdje geen subsidies meer van het IWT, dat project is al lang afgelopen, en de suggestie dat een bepaalde aannemer daar gretig gebruik van gemaakt heeft is de zoveelste onheuse opmerking van jou, het wordt me stilaan teveel.
de volledige subsidie is gebruikt voor de werking van het php, en voor elke cent daarvan werd verantwoording afgelegd tegenover IWT.

<< Dus sinds 2004 weet jij niet dat OSB-platen gevaarlijke formaldehyde en andere aldehyde-lijmen bevatten ? >>
je moet de vraag nog eens goed lezen, dat staat daar nergens in, maar de vraagsteller stelde de vraag, hoe zit het met die lijmen, een terechte vraag. want net zoals met zovele bedenkelijke producten zijn de meningen nogal verdeeld. DDT, CCA's, asbest, sigaretten, gsm's, enz zijn allemaal producten die ooit courant gebruikt werden (of nog gebruikt worden), en waarvan een deel al lang verboden is, dikwijls na 30 jaar diskussie over al dan niet gevaarlijk voor de bevolking.

<< De meeste architecten blijken dit al te weten van de jaren '70. >>
?? euh, waarom gebruiken ze dat nog allemaal?

<< En de formaldehyde-schadelijkheidsgrenzen worden in heel veel landen steeds maar naar beneden afgerond... >>
klopt, daarom dat je in belgie in de bouw enkel nog E1 mag gebruiken.

<< Trouwens misschien moet de cellulose ook in vraag gesteld worden : als ik me niet vergis zit er blauwzuur in.
Door de vochtigheid zou misschien wel eens hetzelfde proces kunnen plaatsvinden. >>
wel, ik denk dat je je wel vergist, in de meeste cellulosemerken zitten boorzouten en boorzuren, andere aluminiumhydroxide, ammoniumfosfaat, e.a.

<< En de celit-platen met bitumen???? >>
wat is daar nu mis mee?

maar je kan, al dan niet terecht, elke stof in twijfel trekken. maar wat blijft er dan nog aan bouwmaterialen over?
hout misschien? nee, want volgens de morm moet je dat behandelen als je dat in de bouw gebruikt.
natuursteen? nee, blauwe steen (arduin) en andere soorten bevat een dosis radioaktiviteit.
beton? nee, want in het cement wordt ook allerlei rommel in vermengd, en ook het cementstof is niet onschadelijk.

maar waar ga je dan wonen? een caravan? je wil niet weten wat daar allemaal inzit. of een tentje misschien, ook daar zitten kunstvezels in, en behandeld katoen, etc.

soms denk ik wel eens dat het beter zou zijn als we niet wisten wat er overal inzit, zoals in de "goeie (?) ouwe tijd", toen kon je nog gewoon doodgaan.

<< Nergens kan je een lijst krijgen die ALLE LIJMEN EN STOFFEN BEVATTEN DIE IN DE OSB ZIJN VERWERKT. >>
ja, en osb maakt daar zeker geen uitzondering, de producten met 'full declaration' zijn eerder zeldzaam, en ook de REACH-norm zal daar niet veel aan veranderen vrees ik.

in elk geval het ik medelijden met die arme bouw<vakkers, die 40 jaar en meer dag in dag uit met al die rommel moeten werken, een wonder dat er überhaupt nog pensioenen moeten betaald worden.

hans d

Hans,

Ter aanvulling op jouw repliek:

Die PMDI die je vernoemde is ook MDI
PMDI is de afkorting van Polymeric MDI
(volledig: polymeric methyleen-di-isocyanaat)

Akkoord dat de grondstoffen schrikwekkend giftig zijn, het uiteindelijk chemisch eindproduct is dit gelukkig niet (water bestaat ook uit explosief waterstof en sterk oxiderend zuurstof).
Ik leg zonder problemen mijn boterhammen op een goed uitgeharde MDI lijm....

In de chemische bedrijven die zulke PU-grondstoffen maken bekomt men na de eerste chemische reactie MONOmeer isocynaten.
Geen enkele chemicus en arbeidsgeneesheer zal de uitetst giftige eigenschappen van deze basisgrondstoffen betwisten.

Maar...
In die plaatverlijming gebruikt men PRE-polymeren.
Er worden dus chemisch meerdere mono-meer deeltjes verbonden tot een groter molecuul.
(een heel gekend voorbeeld daarvan is HDI waarbij de H staat voor Hexa of HDI is Hexa-methyleen-di-isocynaat).

De giftigheid van die PRE-polymeren ligt daardoor enorm lager dan dan die van de gevaarlijke MONO-meren. (Er zijn types bij die niet schadelijker zijn dan white spirit of thinner).

Tot overmaat van ramp werdt vroeger (ik weet niet of dit heden nog zo is) voor bepaalde van die MONO- of PRE-producten hetzelde UN-nummer gebruikt.
Dit geeft nog tot heden toe tot verwarring over het al of niet heel giftig of schadelijk zijn van bepaalde poly-urethaangrondstoffen of hun eindproducten (lijm, verf, vernis...).

Persoonlijk: Als ik morgen de keuze heb tussen bouwplaten verlijmd met deels PF-lijm (afkorting van fenol-formaldehyde) of met 100% MDI lijm dan neem ik zeker de laatste. Kosten die dan iets meer dan zou ik dat daar zeker voor over hebben.

Mr B D:
Neen goed uitgeharde PU-producten (poly-urethaan producten) hebben nou niet de eigenschap dat ze een extreem hoge waterbestendigheid hebben. Vandaar ook de toepassing van bepaalde types ervan in autolakken (zowel vroeger op solventbasis als heden PU-dispersie in water).

Dus als die platen vochtig worden is het enige probleem dat je hebt dat de hout of karton-vezels gaan opzwellen en daardoor de plaat kapot zal gaan maar van de uitgeharde PU-lijm ga je niks ondervinden.

PU-producten zoals MDI hebben echter een slechte lichtbestendigheid en daarom. UV licht doet bijvoorbeeld MDI schuim verpulveren.

In die OSB zit die lijm natuurlijk tussen die vezels en OSB wordt bijna altijd afgewerkt met verf zodat dit probleem dan ook niet kan voorkomen.

Om te besluiten: Als de platen vochtig worden, en blijven gaan de vezels wel verotten of beschimmelen en uiteindelijk ook geuren maar niet de MDI. De MDI gaat in dat geval ook geen uitwaseming geven.

Gebruik je OSB als scheidingswand in een vochtige ruimte (badkamer) dan moet je wel een meer afsluitende afwerklaag langs de vochtige zijde toepassen (bv. matte olieverf ipv emulsieverf).

Hopelijk heb je er aan.

Rudy, ik neem aan dat je bedoelt
"goed uitgeharde PU-producten (poly-urethaan producten) hebben nou NET de eigenschap dat ze een extreem hoge waterbestendigheid hebben"

Tijdens de bouw heb ik een deel van de werken gedaan met de klassieke (formaldehyde) platen (zoldervloer) en in de slaapkamers heb ik de formaldehyde-vrije versie gebruikt.

Tijdens het zagen was de geur opvallend verschillend. Veel aangenamer werken met de formaldehyde-vrije platen. Achteraf had ik spijt nog frormaldehyde te hebben gebruikt (was vooral een kwestie van leveringstermijn...).

Ik heb ooit eens, per toeval, voor een ander karwei, in de installatie van een lijmproducent rondgelopen. Als ik me niet vergis, is ongeveer 30% van de massa van een OSB-plaat lijm... Best de moeite dus om die formaldehyde te vermijden.

Gewoon ter info.

Patrick M:
Bedankt dit is inderdaad een tijpfout van mij sorry.
Om het met andere woorden te schrijven:
Goed uitgeharde PU-producten hebben een goede waterbestendigheid.

Bedankt!

Onderstaand plaats ik een deel van een privé mail met één van de forumleden ivm dit onderwerp:

(De vraag van het forumlid was of ik via de houtsector niet aan de gevraagde info kon komen)

Omdat het hier over een gezondheidsaspect en gevolgen voor de levenssfeer gaat:
Mijn insziens moet je daar info over kunnen bekomen bij het Ministerie van Volksgezondheid of bij het Ministerie van Arbeid en Tewerkstelling. Beide Ministeries hebben per provincie van het land een arbeidsgeneesheer (of meerdere???) die goed van de materie op de hoogte zijn.

Ik zou aanraden om eens contact op te nemen met de arbeidsgeneesheer van het bedrijf waar je tewerkgesteld bent.
Op die manier kwam ik ook aan bepaalde professionele gezondheidsinfo van bepaalde chemische producten (in dat geval ging het niet om formaldehyde maar het gevaar van schuursstof voor de longen).

Maar ik vraag zeker hier en daar in de houtsector wel eens info. Zal wel een week of twee duren.