Wandverwarming badkamer

Het Ecobouwers forum is vernieuwd en verbeterd, daarom is deze discussie afgesloten. Je kunt hier niet meer reageren. Je kan deze vraag opnieuw stellen, of vragen aan de beheerder van Ecobouwers om deze discussie opnieuw te openen als een nieuwe vraag.

Kleine vraag :

Wij zijn bezig met een nieuwbouw projekt en ik zit als bouwheer verveeld met een kleine situatie in de badkamer.

De badkamer beneden is redelijk klein, 5,50m², zonder badoppervlak is dit 4m².
Volgens de chauffagist te weinig om hier voldoende warmte te halen uit vloerverwarming à 100 W / m².
Dus waren we van plan om boven het bad (dat volledig tegen de muur staat) een warmtemuur te voorzien.
Bij wandverwarming mag men immers gaan tot 150 W/m².
Behalve de practische kant, biedt dit ook een extra comfort, kleine knuffelhoek ...

Aan de ene kant van de muur staat het bad, aan de andere kant bevindt zich een niet verwarmde garage.
Aangezien er redelijk wat temperatuurverschil is tussen beide ruimtes, moet er zeker en vast bijkomend geïsolleerd worden, dat kan aan beide zijdes.

Ik heb dit probleem reeds besproken met de chauffagist en de plakker (stucadoor), en zij hebben hiermee weinig (geen) ervaring.

Daarmee richt ik me nu tot jullie.
Hoe zou de opbouw er best uitzien zodat ik onder m'n buizen voor de wandverwarming wat isolatie kan leggen en dat er bovenop de buizen zonder gevaar pleister kan aangebracht worden.
Bestaan er commerciele producten (isolatiepanelen) met daarin gleuven waarin de buizen kunnen worden aangebracht ?

Hoe kan er daarop bepleisterd worden ?

Alvast bedankt voor de feedback en prettige eindejaarsfeesten.

Reacties

"Volgens de chauffagist te weinig om hier voldoende warmte te halen uit vloerverwarming à 100 W / m²."

=> Frederic: heeft je chauffagist een warmteverliesberekening gemaakt? Hoeveel heb je dan nodig in de badkamer?

Voor een badkamer van 5,5m2, moet 400W in een correct geisoleerd huis normaal meer dan genoeg zijn (wij hebben ongeveer 40W/m2 nodig in de badkamer).
Vraag is of je correct geisoleerd hebt. Met die garage naast de badkamer vrees ik er een beetje voor.

"Aan de ene kant van de muur staat het bad, aan de andere kant bevindt zich een niet verwarmde garage.
Aangezien er redelijk wat temperatuurverschil is tussen beide ruimtes, moet er zeker en vast bijkomend geïsolleerd worden, dat kan aan beide zijdes."
=> die garage moet idd geisoleerd worden van de rest van je woning; maar niet alleen langs de badkamer zijde.

Ik zou eigenlijk in de eerste plaats zeggen je architect hierover aan te spreken. Wat zegt hij van die situatie? Hoe stelt hij voor de badkamer te verwarmen.

Er bestaan zeker isolatiepanelen (in EPS) waarin je wandverwarming kan aanbrengen (ik moet wel passen op merken, we hebben dit toegepast). Maar die platen zijn zo dun, dat ze niet echt veel extra isolatie geven (eerder de zekerheid dat de warmte afgegeven wordt naar de ruimte waar jij dat wil).

Walter

Walter,

Ik had vermeld dat de garage niet verwarmd wordt, maar dat betekend niet dat ze niet geisoleerd is hoor !
Thermobloc 14 cm + glaswol 11 cm + vide 4 cm + gevelsteen.

Wat we echter niet gedaan hebben, is isolatie stoppen in de scheidingsmuur tussen garage en woongedeelte, er staat 1 thermobloc van 14 cm. Heb er niet lang genoeg bij stilgestaan dat de garage normaal gezien rond de 14° zit en de rest rond de 20°. Bummer ...

Ik heb hier de warmteverliesberekeningen naast me liggen, maar ik vraag me af in hoeverre deze nauwkeurig werden berekend, want we komen aan een totaal warmteverlies van 28 Kw. Voor de badkamer werd er 1095 watt berekend.
Alles hangt echter af van de uitvoering & afwerking.

Ik heb de architect er over aangesproken, en die is er mee akkoord dat er een verwarming in de muur moet komen, maar over de opbouw kan hij me ook niets wijzer maken.

De oplossing die ik eigenlijk zoek is redelijk simpel.
1) Materiaal dat ik kan bevestigen op de thermobloc, waarmee ik de muur kan isoleren (piepschuim, PUR, resol, ...)
2) Bevestiging van de buizen op/in de isolatie
3) manier om de muur proper te kunnen bepleisteren, zonder gevaar voor barsten op langere termijn (stucanet ?)

Ik ben waarschijnlijk niet de enige met muurverwarming, dus moeten er nog mensen zijn die dit kunnen doen.

Je zoekt isolatie waarin je de buizen van de wandverwarming kan steken ? Waarom niet ineens afwerkingsplaten met daarin de verwarmingsbuizen ? Zo'n droogbouwsysteem wordt o.a. door Rehau aangeboden, en bestaat uit een Fermacell plaat met daarin de buizen ingefreesd. Niet spotgoedkoop, maar gezien de beperkte oppervlakte waarover we hier spreken zeker de moeite van het bekijken waard, vooral omdat je ineens met deftige vochtbestendige afwerking zit.

Meer info :
http://www.rehau.de/bau/gebaeudetechnik/flaechenheizung.-kuehlung/wandheizung.-kuehlung.in.trockenbauweise.shtml

Roover,

Ik heb net even die documentatie bekeken, en dat ziet er wel interessant uit.
Ik denk dat ik daar best wel nog een beetje isolatie ondersteek. (5 cm isomo of styrisol) want op de productfiche staat niets vermeld over isolatie.

In elk geval, bedankt voor de tip.

Mvg,
Frederic

't is bij dat systeem uiteraard de bedoeling dat je eerst isolatie op je muur zet
en dan die platen ervoor, hé !

heeft het voordeel tov "isolatieplaten met sleuven voor de buizen" dat al je
stralingswarmte zich over de wand verspreidt (langs de goeie kant) en niet
voor de helft in de isolatieplaat blijft steken (bij wijze van spreken, hé)

zeker voor een badkamer een betere keuze, zal sneller opwarmen !

hoi,

kijk eens op mijn fotosite hoe wij het aan he doen zijn.
wij werken met materialen die vochtbufferend/ecologisch zijn.
wij gebruiken 6 cm isolatie tegen binnenmuren en 10 cm tegen binnenkant buitenmuren
met leem heb je ook veel sneller je warmte, dan met plaaster.

http://picasaweb.google.com/Walter.Veerle/OpDeMuggenberg#5280068557646903746

Walter,

Proficiat met de vooruitgang van de werken ! Ziet er allemaal netjes uit.

Tegen je muren heb je dus aan de binnenkant Pavatex aangebracht.
Daarop plaats je je rails voor de bevestiging van de muurverwarming.

Moet je wat speciaals doen om de leem / pleister op die Pavatex platen te houden ?
Valt dat daar op langere termijn niet af ?
Of wordt er een soort stucanet op aangebracht ?

Frederic

eerst pavatex beetje nat maken met een sproeier.
En dan met truweel en spaan erop brengen.
Tot gelijk met de muurverwarming aanbrengen dan een net erin (gitex) ,aandrukken en nog een zeer zeer dunlaagje opsmeren.
dit laten drogen (duurd lang)
En dan komt er nog een laag van +/-8 mm erop
totaal word dan 3 cm leem.
waar geen muurverwarming komt word het 8 mm leem (met of zonder net erin)

ik moet wel zeggen dat het moeilijker aanbrengen is dan op baksteen.
maar eenmaal erop blijft het een goede hechting hebben.
voordeel is dat je gans de dag nog kunt bijwerken want het droogt zeer langzaam.
Wat we gistern geleemd hebben is nog altijd zeer nat en kneedbaar.
Ons huis heeft nu ook maar een t° van 10 graden. (zware verbouwing en geen verwarming)

Leembezetting is inderdaad beter qua warmteafgifte en vochtregulering naar het schijnt + makkelijker aan te brengen bovenop verwarmingsbuizen dan plaaster (mijn aannemer/plakker heeft mij al verwittigd dat hij daar niet aan begint, want dat komt toch nooit deftig...)

Maar kan dat ook in een vochtige ruimte zoals een badkamer, of moet je dan elke week je muur terug afrijen...??

roover in mijn badkamer ga ik een combinatie hebben van fermacel H2O panel (geverfd en/of mozaïek erop)
tadelakt (spatwanden en losse wanden)
en leem (met een waterwerende laag erop)

Enigste nadeel van die waterwerende laag is als de leem barst , dat je hem dan niet kan bijsponsen.
Dus daar ga ik zeker overal gitex wapening insteken.

frederic,

=> wat opmerkingen: 28kW: een woning met zo een warmteverlies mag je al een 10tal jaren niet meer bouwen (of je moest een kasteel bouwen). Grofweg is dit dubbel zoveel als je voor een grotere K45 woning nodig hebt. Volgens mijn heeft je installateur helemaal geen serieuze berekening gemaakt of laten maken. Is dat toch gebeurd, voldoe je volgens mij nooit aan de K45 regel.
Vraag aan je architect of je niet elders een berekening kan laten maken.

=> zie hier wat wij hebben toegepast: http://eetvelt.be/site/09_plakkerij/index.html

=> voor je isolatie: eigenlijk best langs de garage kant isoleren.

Walter

walter,

"eigenlijk best langs de garage kant isoleren "

ja en neen...

ja, als je gebruik wil maken van het warmtebufferend vermogen van de muur
in kwestie (massa die de warmte lange tijd blijft afgeven), en dus ook je
badkamer continu wil verwarmen.

neen, als je een snelle verwarming wil, zoals nogal eens gedaan wordt met
een radiator (of godbetert een elektrisch straalkacheltje) in een badkamer
als tijdelijke verwarming, juist voor tijdens het baden/douchen/wassen ;
in dat geval kan je beter je verwarmde plaat rechstreeks op de isolatie
zetten, zodat er zo weinig mogelijk massa moet opgewarmd worden, maar
er ineens zo veel mogelijk stralingswarmte vrijkomt.

persoonlijk zou ik altijd voor de eerste optie gaan, maar we spreken bij ons
dan ook van een nieuwbouw LEW (K 27, geschatte warmtevraag iets van een
6 kW) waarin ik ook niet van plan ben om bv. nachtverlaging toe te passen.

als Frederic's woning inderdaad een reële warmtebehoefte heeft van 28 kW
(wat ik betwijfel, vermoedelijk weer een geval van de bij chauffagisten zeer
populaire sport van het "klakgooien...), dan zou ik eerder voor optie 2 gaan.

Roover,

ik volg je wel ivm met de snelheid: alleen hoe voer je dat technisch uit? Isolatie langs garage: tegen muur kleven, of wat houten latten tegen muur met minerale wol tegen (dampscherm is niet eens nodig).
Afwerken langs badkamer zijde is veel moeilijker. En uiteindelijk moet niet alleen badkamer-garage geisoleerd zijn om goed te doen, maar alle raakvlakken van garage en rest van woning.

Langs de andere kant, wandverwarming op vloerverwarmingstemperaturen zal nooit echt een snelle opwarming geven: best gewoon de verwarming altijd aanlaten dan.

Walter

Walter aan Frederic :

"=> wat opmerkingen: 28kW: een woning met zo een warmteverlies mag je al een 10tal jaren niet meer bouwen (of je moest een kasteel bouwen). Grofweg is dit dubbel zoveel als je voor een grotere K45 woning nodig hebt."

Voor de zoveelste keer :
Welk verband tussen K-peil en totale warmteverlies zou er kunnen bestaan om zoiets te stellen ?
Je weet nog niet eens wat het louter transmissieverlies is, wanneer je alleen maar het K-peil bvb = 45 uitspreekt.
Wel ? Hoeveel dan ?

Rik

Wel dan Rik,

heb jij al eens een 28kW nodig hebbende woning gezien die ook K45 is? Wat is jou ervaring dan met K45 en hun nodige warmteverliezen? Neem jij een berekening van een installateur die beweert 28kW nodig te hebben (of 1kW voor een 5m2 badkamer?)
Er is trouwens wel een verband; hoe lager het K-peil hoe lager het warmteverlies (want de transmissieverliezen zijn lager).

Walter

De muur isoleren aan de kant van de garage was eigenlijk ook m'n eerste gedacht, omdat ik dan de massa van de muur kan gebruiken als buffer, maar op die manier heb ik veel meer warmteverliezen via transmissie.
De gemeenschappelijke muur tussen garage en badkamer gaat op meerdere plaatsen z'n warmte afgeven ...

Ik vermoed dat ik het volgende zal doen (na bespreking met chauffagist) : muur aan de kant van de badkamer isoleren en daarop die rehau panelen plaatsen. Daar kunnen dan eventueel speksteentegels op aangebracht worden om toch voor wat extra massa te zorgen.

Zonder de muur heb ik 4m² beschikbaar voor vloerverwarming, als ik de muur inschakel, dan heb ik 6m² beschikbaar voor verwarming, dus 50% meer opp.
De muur moet zoiezo geisoleerd worden, anders heb ik altijd koud in m'n bad. Ik weet nog niet wat die panelen van rehau kosten, maar dat zal ook wel geen fortuin zijn voor 3 à 4 m².

Betreffende onze warmtevraag :
- Een kleine schets van wat we aan het bouwen zijn :
klassieke rechthoek, 20m x 10m
- volledig onderkelderd
- leefruimtes beneden, alles op vloerverwarming,
- slaapkamers in het dak (0.5 m opgemetst) met gewone radiatoren voor de extra koude dagen, of wanneer de kinderen moeten studeren
- 11 cm glaswol in de muur (thermobloc)
- 7 cm gespoten PUR bovenop de kelder onder de vloerverwarming
- 20 cm cellulose vlokken in het dak
- ALU ramen (sorry)
- standaard dubbele beglazing beneden, boven 3 voudige beglazing
- balansventilatie

De EPB consulent heeft zelf al de berekening gemaakt en we zitten op een K peil van 36. (omdat we redelijk grote ramen hebben, en daar redelijk wat warmte verliezen).

Die 28 kW warmteverlies zal wel niet helemaal correct zijn, daar ben ik het mee eens. Ik ben gisteren zelf gestart met de berekening (via jullie Excel sheet) , maar dat is niet op een namiddag geklaard. Wanneer ik dat klaar heb, laat ik het weten.

Frederic

Hallo, een goed 2009 allemaal,

ik zou wandverwarming willen steken, in een gemeenschappelijke muur. Om te vermijden dat de warmte van mijn wandverwarming voor de helft richting gebuur vertrekt had me er iemand verteld dat ik best een harde isolatie zoek om op de snelbouwers te monteren, en daarop die latten waarin de verwarmingsbuizen komen, en dan de leem. Maar wat zou ik best gebruiken van isolatie? En zal dat nog werken met leem? Ik heb gehoord dat ze isolatie (pu denk ik) persen totdat het een gewafelde struktuur heeft, heeft er daar iemand ervaring mee? Of zou ik beter zo'n vloermatten gebruiken zoals bij vloerverwarming waar je de buizen moet inleggen? Maar die leem zal daar direkt afkladderen zeker?

Ik zoek iets dat de warmte reflecteert naar mijn badkamer zonder heel dik te zijn (zodat ik nog makkelijk die latten voor de wandverwarming kan bevestigen), én waar ik makkelijk kan op lemen. thx for the help!

Gregoir

Walter,

"heb jij al eens een 28kW nodig hebbende woning gezien die ook K45 is?" NEEN

"Wat is jou ervaring dan met K45 en hun nodige warmteverliezen?"

Daar kan je niets over zeggen, omdat je naast het K-peil ook de compactheid en de verliesoppervlakte moet kennen en daaruit dan alleen het trasmissieverlies kent maar helemaal niets over de ventilatieverliezen.
Zodat je uit een K-peil geen totale warmteverliezen kan kennen.

Bijvoorbeeld K45
en Compactheid = 1,6 met 400 m² verliesoppervlakte.
Dan is Um,t = 3*0,45*400/(1,6+2)= 0,375 W/m²K
en het transmissieverlies is 0,375*400 = 150 W/K
Aangezien dan het volume 1,6*400 = 640 m³ is, betekent dit een vermoedelijke vloeroppervlakte van 640/3 = 233 m² en is dit transmissieverlies dan = 0.64 W/(K.m²vloer)
Met ventilatievoud 0,6 (op netto luchtvolume) zou je dan zowat 0,5 W/(K.m²vloer) ventilatieverlies hebben (betrokken op beschermd volume eveneens).
Dus samen zowat 1,14 W/(K.m²vloer).
Warmteverlies bij -10°C en 20°C binnen : 34,2 W/m²vloer
En voor 233 m² vloer is dat (zonder sanitair warm water) dus 7,97 kW of dus iets meer dan 1/4 van 28 kW.

Maar als je nu K45 hebt voor compactheid 2,2 met 290 m² verliesoppervlakte bij hetzelfde beschermd volume (640 m³) zijn de cijfers wel anders Um,t = 3*0,45*290/(2,2+2)= 0,54 W/m²K maar het transmissieverlies verschilt nauwelijks : 0,54*290 = 155 W/K ;
Dus dames en heren, onthou dat compactheid nauwelijks uitmaakt (tenzij voor het gemak waarmee je een K-peil zus of zo kan halen) terwijl voor het transmissieverlies wèl dat K-peil uitmaakt.
K45 transmissieverlies/m²vloer is nu 155/233= 0,667 W/(K.m²vloer), en nog steeds hetzelfde voor ventilatie, maakt nu samen 1,167 W/(K.m²vloer), nauwelijks verschillend dus.
Warmteverlies bij -10°C en 20°C binnen : 35 W/m²vloer

Maar nu volgt een dikke fout als men (over warmtewinsten niets weten willend, en voor 18°C binnentemperatuur) ook weer foutief zou stellen dat het jaarverwarmingsverbruik 1,167*2812.5 = 3282 W/m²vloer of dus bijna krek hetzelfde is.

Rik

Rik,

waarom reken jij bij -10°C?

Walter

Walter,

Kan evengoed met -8 rekenen en 18°C binnen, maar het resultaat is dan toch hetzelfde.
Het hangt hangt van de streek af ; -10 is goed voor de Kempen.

Rik

Sorry Walter, ik heb niet goed opgelet :
met -8 rekenen en 18°C binnen, is maar 26 verschil ipv 30.
Niet dat verlies bij basisbuitentemperatuur is echgter het voornaamste, maar de warmtevraag op maand- en jaarbasis. En daarvoor is de hele balans winsten/verliezen te bekijken.

Gregoir, je gaat dus isoleren met isolatie die geen vochtbufferd effect heeft in je badkamer.
Geen schrik voor schimmels achter uwe isolatie?