hakhoutstoven

Het Ecobouwers forum is vernieuwd en verbeterd, daarom is deze discussie afgesloten. Je kunt hier niet meer reageren. Je kan deze vraag opnieuw stellen, of vragen aan de beheerder van Ecobouwers om deze discussie opnieuw te openen als een nieuwe vraag.

Zijn er forumleden die ervaring hebben met hakhoutstoven hetzij van zwarte els of een ander soort hout?

Wij kunnen eventueel een stukje grond bemachtigen en zouden dit willen gaan gebruiken voor houtproductie (op termijn). Om zo onze kachel te kunnen voorzien van hout. Ik las in de geschiedenis van dit forum dat hakhoutstoven een oplossing kunnen zijn.

Als er mensen met ervaring zijn hoor ik dat graag.

Reacties

Dag Liesbeth,

Wij zitten ongeveer in dezelfde situatie: een stukje landbouwgrond dat we willen bebossen in hakhoutbeheer. Als je grond groter is dan 5000 m² kan ik je aanraden eens contact op te nemen met je lokale bosgroep (www.bosgroepen.be). Zij kunnen je verder helpen met alle administratiee rompslomp, maar ook met het aanvragen van subsidies, want bebossen wordt sterk gesubsidieerd.

Ons plan is het perceel in te delen in 10 loten, en die in te planten met essen, en 10% zwarte els. Essen leveren prima brandhout, en hebben bij het kappen al een lage vochtigheidsgraad. Elzen groeien even snel, en kunnen stikstof uit de lucht fixeren. Ze bemesten dus de bodem voor de essen. Elk jaar kappen we dan één lot, zodat we een cyclus krijgen van 10 jaar, maar dat kan eventueel ook korter.

In de tuin heb ik al een proefje staan van een paar zwarte elzen en essen, en die groeien voortreffelijk. Na 5 jaar de eerste keer gekapt, zo laag mogelijk bij de grond, en ze zijn nu weer volop aan het uitschieten.

een voorbeeld van een startcyclus:
Voorbeeld: elzenhakhout

jaar werk tussen half november en half maart
0 Plant een 2- of 3-jarige zwarte els aan.
5 Eerste hakbeurt: het boompje wordt op een hoogte
van 10 à 30 cm boven de grond afgezaagd
7 Dunning van de takken die zich hebben gevormd:
bewaar een 4-tal stammetjes, die schuin verticaal
in de 4 richtingen wijzen
11 Tweede hakbeurt: zaag de stammen af op ca. 10 cm
boven het vorige zaagvlak
17 Intussen heeft zich al een goede stobbe of
hakhoutstoof gevormd. Derde hakbeurt: zaag de
stammen af op ca. 10 cm boven het vorige zaagvlak.
23 Vierde hakbeurt

Het elzenhakhout in het voorbeeld heeft een fasering of kapcyclus van 6 jaar.

Volgende kapcycli worden toegepast:
- elzenhakhout: 6 à 10 jaar
- wilgenhakhout: 6 à 10 jaar
- eikenhakhout: 10 à 15 jaar
- essenhakhout: 5 à 10 jaar

Bedankt Pieter voor je reactie. Daar kan ik wel iets mee.

Iemand enig idee wat een ha hakhoutstoven van bvb. zwarte els jaarlijks aan brandhout opbrengt

beste,
wat brengt een hakhoutstoof van zwarte els op? Dat is afhankelijk van hoe oud die hakhoutstoof is. Ik beaam wat Pieter schreef, es is het beste brandhout dat je via hakhoutbeheer of ook knotbomen (d.i. in principe hetzelfde) kunt bekomen. Het is eigenlijk hardhout (cfr beuk en eik) dat echter snel groeit.
Zwarte Els vind ik persoonlijk fluthout.
Is er toevallig iemand van Everbeek-Boven die een stukje bos aanlegt, ik wil 30 are bos aanleggen. Net te weinig voor subsidies maar als particulier kan je samenwerken en zodoende toch subsidies bekomen.
Groetjes

Dag Wilfried,

dat hangt sterk af van een aantal factoren: de ligging en vruchtbaarheid van je bodem, maar zeker ook wat je als 'brandhout' ziet. Enkel stammetjes van minimaal X cm dik, of ook kleinere takken die je bijvoorbeeld samenbindt tot mutsaards (werd vroeger veel gebruikt voor bv. bakovens)

Gemiddelde aangoeicijfers geven tot 10 ton droge stof per hectare per jaar. Rekening houdend met het restpercentage vocht in je brandhout, en het feit dat je in een stere (een gestapelde m³) altijd luchtholtes hebt, zou dat dus tussen 15 en 20 stere brandhout per hectare per jaar kunnen opleveren (alweer, afhankelijk vanaf hoe dik je hout als 'brandhout' ziet).

Dat men mij niet tot op de gram ging kunnen zeggen hoeveel brandhout een ha voortbrengt was mij wel duidelijk , uiteraard is de productie aan droge stof afhankelijk van tal van factoren ik was enkel benieuwd naar een grootteorde.
Maar nu heb ik ten minste een beetje een beeld van hoeveel zo een bos nu voortbrengt, bedankt.

Dag Wilfried,

Es en Els zijn beide soorten die van nature voorkomen in beekbegeleidende bossen en veel vocht verdragen.
Es is echter een diepe wortelaar, die in de zomer een voldoende doorluchte grond vraagt (ontwatering tot 80/100 cm). In de winter mag het (veel) natter zijn.
Els is een kampioen wat water betreft, doet het goed in broekbossen, op veen, mag in de winter overstromen... Als je grond dus echt nat is, is Els een betere keuze. Ook historisch gezien is Els al lang de hakhoutsoort bij uitstek voor brandhout. Randbemerking: Es brandt ook vers gekapt, en was daarom gevoelig voor illegale kap door zwervers, waardoor eigenaars minder geneigd waren deze soort te planten.

Hou er wel rekening mee dat deze soorten pioniersplanten zijn, die veel licht nodig hebben om goed te groeien. Als je dus een stuk kapt om opnieuw in te planten/zaaien, moet je zorgen dat de vrije plek groot genoeg is om ze van voldoende licht te voorzien.
Leesvoer: TACK, GUIDO, VAN DEN BREMT, PAUL - HERMY, MARTIN Bossen van Vlaanderen - Leuven, Davidsfonds. 1993 bevat een heel hoofdstuk over het middeleeuwse hak- en middelhout
Websites:
www.doordebomenhetboszien.nl
www.bosgroepen.be
www.inverde.be
en als je echt wil graven: de publicatielijst van het instituut voor bos (www.inbo.be)

Beste houthakkers,
Jullie initiatieven zijn zeer lovenswaardig, maar vergeet alstublieft niet om het hout minstens 2 nog liever 3 jaar te drogen. Je ruikt ze van ver de schoorstenen waar niet gedroogd hout verbrand wordt.
Kies liefst ook voor een rendabele verbrandingsmethode, geen domme kachel. Gebruik eens de zoekfunctie van het forum en zoek op houtvergasser, speksteenkachel, finoven...
Veel succes

Ge moogt gerust zijn, het hout zal minimum 2 jaar gekliefd liggen drogen en zal niet worden opgebrand in een ijzeren bakske. De voorziene finoven of speksteenkachel (daar ben ik nog niet helemaal uit) zal echter nog niet voor deze winter zijn.

Niet overdrijven met het drogen van hout hè.Droog is droog.(10a 20% blijft er spijtig genoeg wel inzitten)

Mijn lork,den en spar is droog op één jaar.Aan de hand van metingen weet ik dat; vers gekapt en gekloven 3.5kg en nu, 8 maanden verder, weegt die blok nog slechts 2,2kg.Dus meer dan één 1iter water die geen verdampingsenergie behoeft bij het stoken!

Wel een goede raad van Bert, dank daarvoor.

Mvg Bart M

Wat het drogen betreft Bart M, naaldhout is geen loofhout.

Verder is het misschien interessant om weten dat het instituut voor bosbouw (www.inbo.be) onderzoek doet naar de teelt van hakhout voor gebruik als energie.
Ze denken daarbij hoofdzakelijk aan Salix (wilg), en oogsten (machinaal) om de 2-3 jaar.
Het moet gezegd worden dat ze zoeken naar wat economisch het meest rendabel is, op dit forum mag en moet er gezegd worden dat er ecologisch gezien ook andere soorten te verkiezen zijn...

Wat de uiteindelijke vraag van deze draad betreft: de keuze van de houtsoort die je plant zou moeten gebeuren in functie van de bodem: grondsoort, PH, voedselrijkdom, waterhuishouding, eventuele bemesting...

Ik denk ooit eens ergens gelezen te hebben dat op lange termijn houtteelt de meest rendabele teelt is, brengt meer op dan elk ander landbouwgewas, dus ik zou zeggen go for it !

Dag Wilfied,

Een beetje vreemd, want een paar kopjes erboven, onder 'menging' staat dat Alnus door de diepe beworteling en de onkruidonderdrukkende groei een goede mengsoort is.

Bovendien staat bij Fraxinus (Es): "Verlangt in de jeugd beschutting; bijvoorbeeld zijbeschaduwing door els, maar dan vrij spoedig vrijstellen." In een hakhoutbeheer blijven we altijd in die "jeugdige" situatie steken. Het vrijstellen is dus niet nodig.
Bij natuurlijk mengsoorten voor Es: "Vooral eik, voorts iep, esdoorn, linde, beuk, zilverden; op broekgronden met els".

En tot slot moet je maar eens zoeken naar de natuurlijke bostypes in Vlaanderen, bij de onderverdeling 'alluviale en rivierbegeleidende bossen'. Die bestaan bijna allemaal uit een mengsel van Els en Es.

Inderdaad, het bosje waar ik het over heb hoort echter in de onderverdeling Elzenbroekbos thuis denk ik. Ik ga alvast in de nabije toekomst de boswachter eens aanspreken. Bedankt voor de reacties, Wilfried.

Acht jaar gelegen plantte ik essen(70) en elzen (150) met de bedoeling op termijn in mijn eigen houtgebruik te voorzien.
de grond waarop deze bomen staan is zeer vruchtbaar.
De elzen zijn inmiddels flinke boompjes geworden die volgende winter een eerste keer gehakt worden, de essen daarentegen groeien veel minder snel. Dit is verwonderlijk aangezien essen bekend staan als snelle groeiers. Vele essen hebben een doormeter van amper enkele centimeters !
zou het niet beter zijn deze essen te vervangen door knotwilgen ?

heeft iemand een verklaring hiervoor of kan iemand me raad geven?

Geert, zonder de bodemgesteldheid te kennen is het moeilijk daarover iets te zeggen, maar ik denk dat je het antwoord onder je ogen hebt: de elzen doen het prima dus... ik zou die essen vervangen door elzen.
Waar elzen gedijen, lukken wilgen ook wel, dus je kan kiezen.

Blijft de vraag waarom die essen niet lukken, vaak komen es en els samen voor. Is de bodem in de zomer vochtig ?

Geert,

Een mogelijke verklaring kan zijn dat de grond te zuur is.
Een eenvoudige grondanalyse (vb via velt) kan dat aantonen.

Essen vragen een vochtige kalkrijke grond (liefst met een beetje leem er in)

Essen vragen ook veel licht.... dus mogelijk staan ze ook te kort bij de elzen (of te kort bij elkaar of andere grote bomen) waardoor deze laatste het licht wegnemen.

Als je essen en elzen wil mengen kan je ze best in twee groepen planten ipv individueel te mengen.

Essen leveren zeer goed (brand) hout. Veel beter dan elzen.

Groeten,

Dirk

bedankt Patrick en Dirk,
zou het strooien van kalk kunnen helpen om de groei van de essen te versnellen?
zou het misschien beter zijn deze essen te vervangen door knotwilgen? als ik me niet vergis stellen wilgen weinig eisen aan de bodem.

groeten,

Geert

Geert, ik zou eerder de soortkeuze aanpassen aan de bodem in plaats van te proberen de bodem aan te passen aan de soort.
De elzen bewijzen dat ze het goed doen, wilg is waarschijnlijk ook wel een optie.