LEW- architecten + buget

Het Ecobouwers forum is vernieuwd en verbeterd, daarom is deze discussie afgesloten. Je kunt hier niet meer reageren. Je kan deze vraag opnieuw stellen, of vragen aan de beheerder van Ecobouwers om deze discussie opnieuw te openen als een nieuwe vraag.

Dag allen!

Samen met mijn vriendin Lizzy willen we een LEW bouwen in Lebbeke (E60 of minder).
We hebben een budget van ongeveer 200.000 EUR (de grond hebben we al). Ons budget moet absoluut alles dekken.
We hebben zelf geen ervaring (we zijn bureauzitters) dus kunnen we niet besparen op kostenposten door zelf te gaan knutselen.

We zijn absoluut gebrand op het idee om een LEW te bouwen.
Een eerste gesprek met een niet-gespecialiseerde maar wel een 'in het concept-geïnteresseerde' architect heeft ons een beetje
met de voeten terug op aarde gebracht. Met onze isolatie eisen en dergelijke ging het heel moeilijk zijn...
Dus mijn eerste vraag is: denken jullie dat het mogelijk is om een eenvoudige LEW-woning te bouwen voor dit budget?

Bijkomend hadden we nog een tweede vraag. Een LEW-bouwen is pakken ingewikkelder dan een klassieke woning:
- ontwerp van de woning: ligging, compactheid,..
- technische keuzes: balansventilatie met warterecuperatie of ventilatie type B + warmtepomp, houtpellet verwarmen
- hoeveel isoleren en welke materialen?
- oververhitting tegengaan
- houtskelet?
- + waar vind je de aannemers die de know-how hebben om dit op een degelijke manier af te werken?
...

Ik had de indruk dat de architect die we hebben gesproken op veschillende punten niet mee was: ik heb bijvoorbeeld verschillende keren
moeten benadrukken dat we zeker een isolatie van 10 cm in de vloer, 15 in de muren en 20 in het dak nodig hebben willen we een E60 peil te halen
want hij was vertrokken met 4 in de vloer 10 in eht dak, hij vond verder ook dat een
warmtepomp interessanter was dan een ventielatiesysteem van het type D (met warmterecup) (maar uit hetgeen ik heb gelezen is dat toch niet zo een evidentie?),
en sprak altijd over zonne-voltaïsche panelen (ipv. fotov)...

is het dan niet beter om een gespecialiseerde architect te nemen? De nadelen die ik daarbij zie:
- zijn die niet duurder?
- er zijn er zo weinig dat je meestal geen vindt in uw buurt en ik kan mij inbeelde dat die mannen serieus overboekt zijn!

Alvast bedankt voor jullie advies en ervaringen,

Jo

Reacties

Beperk je niet bij één architect, ga ook eens bij een andere ten rade, bv. iemand die wel in LEW is gespecialiseerd. Dan kan je zowiezo al eens vergelijken.

Veel lezen en onderzoek doen om zelf al inzicht en een idee te krijgen.

Thx, gaan we zeker doen maar het probleem is dat die gespecialiseerde architecten schaars zijn. Ik heb er een aantal gevonden in Gent maar
Lebbeke-Gent is toch al snel 40-50 min rijden, kan ik dan verwachten van die architec dat hij vaak de werf gaat bezoeken?

Hallo,

Ik denk dat jullie toch wat te kort zullen schieten met jullie budget. Ik ga ook een lage energiewoning bouwen maar dan volledig zelf dus alles behalve ramen plaatsen en chappen en pleisteren. Ik had daar een budget voor uitgetrokken van 225000€ en ik denk dat we nog zeer goed zullen moeten letten op het budget.Ik vrees als jullie voor dat budget zullen willen bouwen ook de handen uit de mauwen zult moeten halen.

Veel sucses met jullie bouw avontuur

Jawadde! Man man bouwen is toch echt wel dure bedoeling geworden! Ben gene slechte verdiener, mijn vriedin werkt ook voltijds, ok we hebben van thuis uit niets meegekregen maar dan nog.
225.000 eur doe daar nog eens een klets bij voor de grond en ge zit voor ge het weet over de 300.000!!
Enfin toch bedankt voor de info, we zullen creatief moeten omgaan met onze centjes!
En hoe zit het met uw architect? Iemand die er iets van kent of ben je zelf specialist?

Een tip: folg eens een bouwteam bij Dialoog (http://www.dialoog.be/), zo kan je zelf je kennis wat opkrikken. Wij hebben 12 architecten gezien alvorens we er één gekozen hebben, en deze schiet nog serieus tekort wat betreft het LEW-concept. Het is wat architecten betreft echt huilen met de pet als je LEW vernoemd.

Wij proberen zoveel mogelijk zelf te leren (ben er ook wel echt in geïnteresseerd). Het BouwTeam heeft goed geholpen qua concepten, en voor de rest, ja, lezen, lezen, lezen hee... Ook het BouwInfo forum is interessant (bouwinfo.be/forum)

Ons budget is 250.000€, wel volledige kelder en praktijkruimte, en we gaan er met veel moeite komen. Bouw is idd wel duur geworden!

Wij bouwen een LEW (k=26 , E zal tussen 30 en 35 liggen.
architecte is gespecialiseerd in LEW
Isolatie: vloer 15cm (boven kruipkelder van 1m diep) , muren: 15cm , dak bijna 30cm
verwarming gascondensatieketel met vloer- en/of muurverwarming
De ruwbouw en het dak zijn klaar en een deel van sanitair en muurverwarming is geplaatst.
Als ik alles optel zullen we rond de 200.000 euro uitkomen.
(is ook het budget dat ik aan de architect had vooropgesteld)
Dit is alles inclusief: aansluitingen (gas, electr, water, kabel), EPB-verslaggever, veiligheidscoördinator, ingenieurstudie. Een keuken zit niet in deze prijs.
We hebben een bewoonbare opp. van ongeveer 140m2.
(geen garage in huis): gelijkvloers: living met open keuken, berging, inkom, wc verdiep: 3 slaapkamers + hobbykamer, badkamer, wasplaats+wc+stooklokaal + kleine zolder

Jo,

laat je door een eerste architect niet ontmoedigen. Er zijn echt wel voldoende architecten die wel met de juiste ingesteldheid vertrekken.
Laat die ene vallen (als je na een eerste kennismaking al meningsverschillen hebt, tijdens de bouw zelf zal dat niet beteren). En als je niet direct referenties vindt van goede architecten, neem de goudengids en begin gewoon rond te bellen met de eenvoudige vraag of ze tijd hebben en of ze LEW willen bouwen.
Met een architect moet het echt 'klikken'. Neem echt voldoende tijd om die keuze te maken. En dat wil zeggen dat je rap een vijftal architecten zal moeten spreken voor je er een vindt waarbij je je goed voelt. Of zelfs meer dan 5...
Zelf vind ik niet dat er zo iets is als een LEW architect. Iedere architect moet in staat zijn mee te stappen in LEW; is dat niet zo dan is het gewoon een minder goede architect. Er zit echt geen spitstechnologie in een LEW. Ik ben het daarom niet eens met je stelling dat een LEW veel ingewikkelder is dan een 'gewone' woning. Al je opmerkingen zijn zaken waarbij in een goed ontwerp moet mee rekening gehouden worden. Dat heeft niets te maken met LEW. Enkel met doordacht ontwerpen.

Laat je ook niet afschrikken door de kosten. Met 200.000 Euro is zeker iets mogelijk. Geen villa met 300m2 natuurlijk, misschien 200m2, maar zeker 150m2 bewoonbare opp is mogelijk (en dat kan best een mooie LEW zijn).
En de bouwteam tip is zeker een interessant startpunt (wat je minstens helpt belangrijke en minder belangrijke zaken van elkaar te scheiden).
Vind je ooit de architect waarmee het klikt, maar is hij niet zo mee met LEW, stap dan eens samen met hem naar Vibe; zijn screenen je plannen op duurzaamheid voor een relatief laag bedrag.

Walter

Allen!

Bedankt voor de info! Jullie respons samenvattend onthou ik de volgende zaken:
- Het zal nipt zijn maar mits we geen hoogheidswaanzin hebben moeten we wel een gezellig stulpje kunnen neerzetten
- Zelf info vergaren (heb wel al een cursus bij TeamC gevolgd)maar er zijn nog modules
- Een architect zoeken met wie het klikt
- met de plannen naar het VIBE stappen voor een avies
- en last but not least, niet laten ontmoedigen
Hier kan ik mee leven!
Zeg LEW wie is uw architect? En hoe heb je die gevonden?

Cheers

Alles hangt af van je wensen, een dure keuken, Wellness in de badkamer tot zelfs PVs, Zonneboiler, ...

Stel prioriteiten afhankelijk van je budget, maar zorg voor de basis van een LEW.

Succes.

Zelf zaten wij ook met een budget-probleem.
Wij zagen het niet zitten om veel zelf te doen omdat we met te weinig mensen zouden zijn.
Uiteindelijk iets gevonden om toch zelf te (kunnen) doen :
Euromac2. (via evolution products)
Ik zal wel commentaar krijgen omdat ik met dit systeem wil werken, maar beter zo dan slechter te isoleren.

Binnen enkele maanden kan ik hier misschien typen dat alles goed is gegaan.

Missschien is strobalenbouw iets voor jouw, dat is budgetvriendelijk.

strobalenbouw is een supersysteem als je de juiste keuzes maakt, maar je moet zelf wel de handen uit de mouwen steken, anders is het niet bepaals budgetvriendelijk.

Wel nog interessant om te weten :

Zijt ge van plan te bouwen op een helling (gedeeltelijk in de grond) of vlak?

Indien vlak en ge zijt niet bang om vuil te worden is strobalenbouw zeker te onderzoeken.

(wij zitten gedeeltelijk in de grond, dus voor strobalen werd het ingewikkelder)

Als ge met genoeg mensen zijt is zelf houtskelet zetten ook een optie.

Ge kunt ook nog staalskelet bouwen, maar voor dit goed te isoleren moet ge nog beter weten waar ge mee bezig zijt. Ge kunt dat wel niet zelf doen dan.

Jo,

en je moet de mensen het hier na geven: ook ben je een bureauzitter, ze zien in jou nog steeds een potentiële doehetzelver...

Walter

Wij zijn juist begonnen met de bouw van een LEW (K26 E48). Wij komen ook rond de 225000 euro excl grond. Maar we gaan veel zelf doen: elektriciteit, sanitair, vloerverwarming, ventilatie. Wij zijn ook maar amateurs (ben ook een bureauman). Maar veel specialisten geven cursussen voor zelfbouwers.
En ook omdat we in het verleden al geholpen hebben bij een andere bouw (bijna ieder weekend) zullen we elke uitdaging niet uit de weg gaan!
Wat laten we doen: ruwbouw (bezig), dak (gedeeltelijk), pleisterwerk, ramen, vloeren).

200000€ lijkt me een budget waarmee een LEW te doen moet zijn.

Wij hebben 2 jaar geleden gebouwd en kwamen uit op +/-175000€ 'all in'. Qua isolatie in muren, vloer en dak zitten we wel ni helemaal op de waarden voor een LEW, anderzijds hebben we wel 3-dubbel glas van 0.7K (denk dat voor een LEW 'gewoon' dubbel van 1.1K nog steeds de standaard is) en meteen ne zonneboiler geplaatst. En als dakisolatie hebben we vlas, toch ook wa duurder dan het gewone materiaal. Bovendien hebben we een piramidehuis met volledig verdiep, maakt het ook weer wa duurder.

Dus ja, ook al is bouwen de afgelopen jaren duurder geworre, voor 200000€ moet het nog steeds mogelijk zijn om een deftig en weinig energieverbruikend huis te zetten.
Alleen: ni beginnen te zweven wat de afwerking en dergelijke meer betreft. Daarop moet ge durven besparen. Bij ons zijn er voor de rest geen speciale snufkes, stopkontakten/schakelaars zijn echt maar de standaard modellen, laminaat boven is de goedkoopste die we vonden, muren zijn geverfd met goedkopere verf, vloer beneden is ook ni meteen wreed duur (durf amper te zeggen dat hij maar 17€/m² heeft gekost), enz...

Wie verstandig investeert in een woning kijkt niet alleen naar de kostprijs van het bouwen zelf, maar ook naar die om het gebouw te gebruiken. Een energiezuinige woning vraagt aanvankelijk een grotere investering maar dat verdient u snel terug door lagere energiefacturen. Voor bouwers met een lening van 30 jaar ligt de totale woonkost (lening en energiekosten) het laagst bij E60-woningen. (zie doctoraat dr. Griet Verbeeck.

Het komt er wel op aan om de meerkost te beperken. Het is in dit verband essentieel de juiste keuzes te maken. Met andere woorden: kies voor de technisch eenvoudigste maatregelen.
Volgende maatregelen volstaan om een E60-woning te bouwen. Isoleer de buitenschil naar K25 bij een compacte woning. Bij weinig compacte woningen streeft u beter naar K20. Dat bereikt u bijvoorbeeld met ongeveer 10 cm rotswol onder de vloer, 15 cm in de buitenmuur en 25 cm in het dak. Bouw luchtdicht zonder kieren en spleten maar zorg ook voor een goede ventilatie. Voor de ramen volstaat superisolerend glas 1.1. Dit combineert u met een condenserende verwarmingsketel én met een buitenvoeler.

Bij de bouw telt vooral een lage K-waarde. Zorg er dus voor dat uw nieuwe woning meteen prima is geïsoleerd.
Over pakweg vijf jaar hebt u misschien genoeg gespaard voor bijkomende maatregelen zoals een zonneboiler of zonnepanelen. Door de spreiding in de tijd kunt u een lagere btw genieten en opnieuw gebruik maken van de belastingkortingen.
(Voor het plaatsen van dakisolatie en superisolerend glas door een geregistreerde aannemer krijgt u een korting op de personenbelasting. U bereikt de maximale belastingkorting in 2008 echter al bij een uitgave van 6 625 euro (btw inbegrepen) zodat het bij een nieuwbouw niet interessant is om al meteen een zonneboiler of dergelijke te plaatsen).

groeten
rik

SG, moedig van jullie. Ik ben zeker niet bang om de handen uit de mouwen te halen, ik heb al veel en vaak gewerkt maar het is de kennis van zaken die mij een beetje afschrikt.
Je zegt dat je cursussen bij specialisten hebt gevolgd, TeamC of heb je nog andere adressen.
Bijvoorbeeld vloerverwarming leggen waar kan je dat leren? Electriciteit tja daar begin ik zeker niet aan, too risky. Sanitair eventueel maar daar ook waar kan je terecht? Gewoon wat info vergaren op het net en dan beginnen? Of echt avondschool volgen ergens?

Hendrik bedankt voor de tip van die premies. Als je de pers aanhoort dan denk je, wouw zoveel premies, waarom bouwen de mensen niet allemaal passieve huizen enzo maar eens op slagveld merk je dat er eigenlijk niet zo beestig veel voorhanden is ;-(
Ik vraag me wel af betreffende die zonneboiler, als we zouden beslissen om 5 jaar te wachten moet je dan niet een boiler plaatsen die te groot zal zijn éénmaal de zonneboiler er is (ik hoop dat dit duidelijk is?)? En stel dat je uit besparingsoverwegingen wacht om bepaalde maatregelen te nemen, en haal je de eerste jaren geen LEW dan heb je dus geen recht op die premie van EANDIS, premie voor LEW. Als je, zoals je voorsteld na 5 jaar, dan toch de investeringen doet om tot een LEW te komen, moet je dan terug opnieuw EPB laten berekenen om die premie te krijgen?

walter, jo,

wij laten momenteel een lew bouwen, en ik heb de indruk dat een LEW woning toch veel meer aandacht vraagt van zowel de bouwheer als de architect naar detaillering toe.je moet elk detail met architect en aannemer doorspreken, je kan er niet op vertrouwen dat het goed komt als ze maar doen zoals ze gewoon zijn. Koudebruggen weet een beslagen architect wel te vermijden. Van luchtdichting kennen de weinigsten in den bouw iets . bijvoorbeeld: er worden een hoop leidingen tegen de (buiten-)muren geplaatst, daarna komt de plakker, achter die leidingen kan je dus niet plakken en zijn de buitenmuren er dus niet luchtdicht, idem voor valse plafonds.
als leek kan je dit allemaal niet voorzien. Maar ik moet zeggen dat zo'n bouwteamcursus je wel een eind op weg helpt.

thomas

Strobalen.
Had ik eigenlijk nog niet aan gedacht. Is dat echt haalbaar? Ik moet eerlijk zeggen dat ik er nog niet veel over gelezen heb. De muurdikte zal wel fenomenaal aanzienlijk zijn (hoewel dat in ons geval nu niet echt een probleem is, de grond is groot genoeg, ons budget is gewoon te klein . Heb een mail gekregen van iemand van het forum en die was daar laaiend enthousiast over. Hij was grote voorstander van het 'spantprinciepe' tov het 'stijl en regelwerk'. Wat moet ik mij hier bij voorstellen? Kan je zo'n Stroobalenmuur volledig zelf zetten, moet daar in princiepe geen firma voor aanrukken? Ik zal dit weekend eens grondig researchen. Ik zie dat eigenlijk wel zitten. Er komen natuurlijk meteen een hele hoop domme vragen naar boven zoals zijn er geen massa's ongedierten die de kop opsteken? Vocht? Waar haal je dat stro? Is het gewoon stro of gecomprimeerd? Wat zijn de grote voordelen van deze strobalen en wat zijn de nadelen?

Jo

Ik bedoel eigenlijk dat je E60 kunt halen zonder zonneboiler (eigenlijk louter op basis van isolatie, dit is mogelijk en ook de financieel meest voordelige keuze).
Een zonneboiler nadien (bv. na 5 jaar) is dan extra.

Ook een eenvoudige vormgeving (zonder uitsprongen en dergelijke) is financieel voordelig. Zowel qua energie als naar bouwkosten toe.
Een eenvoudige carport in plaats van een (dubbele) garage in het bouwvolume spaart vast ook veel uit.

Je hoeft het eigenlijk niet per sé in de alternatieven zoals strobalen te zoeken.

groeten
rik

http://www.casacalida.be/ --- deze site moet je zeker bekijken!!! (ik geloof dat ze nu ook een afdeling hebben opgestart in GENT

als je op google wat opzoekt, vind je nog wel andere dingen, zoals:

http://www.vormingpluskempen.be/Duurzaamheid/Bouwen-en-verbouwen/Lage-energiewoningen-en-passiefgebouwen-in-strobalenbouw.html

Jo,

Vb voor de ventilatie komt men eerst voordoen hoe het moet en dan zelf eventueel met wat begeleiding. Sanitair en vloerverwarming ken ik ook al leveranciers die cursus geven (zelfs praktijk). Vb bij selfmatic. Natuurlijk als je bij hen koopt hé!
Bij het dak gaan we meehelpen, oa bij pannen leggen.
Vloerisolatie plaatsen we zelf. Platen op maat snijden en leggen is niet erg moeilijk hoor!
Keuken is van Ikea en plaatsen we zelf. Badkamer wordt uitgesteld. We wassen ons voorlopig in de douche-kamer beneden.

Tis inderdaad zoals hendrik zegt. Ge kunt best eerst de LEW peil halen zonder die toestellen zoals zonneboiler en pv-panelen. Dat is de kunst: K30 E60 halen zonder die specialekes.

Om E60 te halen zonder die specialekes zul je toch niet kunnen volstaan met K30.
K30 wordt nog te veel beschouwd als standaard bij LEW.
Ik herhaal: K25 bij compacte woning, K20 bij minder compacte woning.
Het is trouwens nu of nooit. Je zult er nadien nooit meer vloer-, muur- en dakisolatie bij stoppen.
En gezien isolatie normaal gezien even lang meegaat als de woning is dat een goede investering.
Technische uitrusting heeft daarentegen wel een beperkte levensduur.

groeten
rik

Hey, Wij hebben net ook een hele weg afgelegd, en jouw verhaal doet me hier aan denken. Eerst naar een paar "gewone" architecten, toch door verschillende forums beginnen denken over LEW, LEW architecten, denken dat passiefhuis onhaalbaar is, passiefhuis architecten bezocht op verre plaatsen (inderdaad zoveel zijn er niet), en dan kom je tot de conclusie dat als je iemand treft die er ervaring mee heeft, het niet zo onhaalbaar is als de andere architecten laten uitschijnen. Ik zeg er wel bij dat we ons budget hebben opgetrokken om echt voor passiefhuis te gaan, maar na wat rekenwerk bleek dat wel haalbaar. Dus ga gewoon bij verschillende architecten langs, ook al liggen ze iets verder, die ervaring heb je toch al. Wij gaan nu bouwen met een architect uit Eppegem (Zemst) en de grond ligt in Halle, dus ook 30 min uit elkaar verwijderd. Voordeel is wel dat mijn ouders vlakbij de archi wonen, dus de streek is mij welgekend . Laat dus de moed niet zakken, je vindt zeker iets binnen budget, en ga ervoor! Groetjes, Tania

Mijn naamgenoot rik (Hendrik De Corte) schrijft aan Jo :

"Ik bedoel eigenlijk dat je E60 kunt halen zonder zonneboiler (eigenlijk louter op basis van isolatie, dit is mogelijk en ook de financieel meest voordelige keuze)."
En "Je hoeft het eigenlijk niet per sé in de alternatieven zoals strobalen te zoeken."
En even later : "Om E60 te halen zonder die specialekes zul je toch niet kunnen volstaan met K30. K30 wordt nog te veel beschouwd als standaard bij LEW.
Ik herhaal: K25 bij compacte woning, K20 bij minder compacte woning."

Ik weet dat het eerste waar is en voel aan mijn teewater dat Hendrik weet waarover hij praat, en weet ook dat het tweede ook waar KAN zijn.

Vorige week las ik bij de BBLV nogal ongenuanceerd dat E60 het voor alle woningen gelijke economisch optimum zou zijn met K25-27 (U gemiddeld 0,3 à 0,4 W/m²K voor compactheid 1,5 à 2 voor de meeste woningen).
Daarvoor werd verwezen naar wat http://www.bouwunie-duurzaambouwen.be/WebForm.aspx?ID=47 aanvoert uit "de scriptie van Griet Verbeeck".
Maar dat kan niet waar zijn. Niet alle woningen hebben een compactheid 1,5 à 2 ; bij vele is ze lager.
Bij compactheid 1,5 à 2 betekent K25-27 inderdaad U = 0,315 à 0.36 W/m²K.
Maar bij compactheid 1,1 betekent K25-27 echter U = 0,258 à 0,28 wat dus beter is en bij kleinere compactheid bovendien gemakkelijker te behalen dan bij grotere compactheid (van bijvoorbeeld een rijwoning, die een ‘valse’ compactheid heeft daar de scheimuren niet meegeteld worden).
Dat laatste wordt trouwens bevestigd door de erna volgende extrapolatie : “Enkel voor zeer weinig compacte woningen (met compactheid < 1), ligt het economisch optimaal isolatiepeil lager, bij K20 (U gemiddeld ongeveer 0,2 W/m²K)”
Daarmee krijgt mijn naamgenoot Hendrik De Corte dus gelijk.
Maar of zulk optimaal K-peil nu vlot of moeilijk haalbaar is, hangt veel minder af van de compactheid dan van het beglaasd % per m² vloer. Over de invloed van de variatie daarvan wordt in de Bouwunie-samenvatting niets gelezen.
Dat een "optimum K25-27 overeen zou komen met E-peil 57 +/-6 punten voor de meeste huizen, berekend volgens de Vlaamse EPB", kan evenmin waar zijn :
•De Vlaamse EPB rekent voor bewuste ventilatie met een ventilatievoud dat omgekeerd evenredig is met het volume VEPW hetzij het beschermd volume; daarop alleen al zit dus een brede variatie
•De Vlaamse EPB rekent verkeerd voor de onderste niet aan buitenlucht grenzende vloeren (op grond, op kruipruimte, op kelder): Het verschil beloopt enige K-punten, en een nog groter aantal E-punten.
•Niet alle huizen hebben voor bereiding van warm tapwater hetzelfde systeem, zonnecollectoren en boiler zelfs nog daargelaten ; ook hierom is er brede variatie
Al deze invloeden samen genomen :
•is het voor K25-27 gewoon onmogelijk dat de spilwaarde E57 zou zijn, gezien de hoger genoemde variaties
•is op een spilwaarde de variatie ook groter dan + of – 6 E-punten.
Men moet zulk economisch optimum uitdrukken in kWh/m² vloer/jaar voor ruimteverwarming, en niet met een K-peil en evenmin met een E-peil.
In het E-peil zitten echter een aantal E-punten voor warm tapwater, hulpenergie, en ventilatoren. Zelfs bij systeem A (geen ventilatoren) is men aan warm tapwater en hulpenergie alleen al gauw 15 à 20 E-punten kwijt, en dat kan enkel verminderd worden met zonnecollectoren en –boiler (of geneutraliseerd door PV stroomopwekking).
Het volgende geldt dan ook :
•Inzake ventilatie kan men geen huizen met ventilatiesysteem A, B of C vergelijken met huizen waar wtw wordt toegepast op balansventilatie ; daar zit een nog veel bredere variatie op
•Niet alle huizen hebben dus ventilatoren in het ventilatiesysteem; hierop zit dus enige variatie voor hun verbruik dat er al of niet tussenkomt

Uiteraard kan dan “vertrekkend van het economische optimum de energieprestatie verder verbeterd worden door toepassing van een mechanische balansventilatie met warmteterugwinning of een lucht/waterwarmtepomp.“
Maar over hoeveel E-punten spreken we daarbij ?
Niet genoemd. En "lucht/waterwarmtepomp", voor wat : voor verwarming of voor SWW ? Ook niet genoemd.
“Voor de meeste woningen zitten deze maatregelen nog net op de grens van wat economisch rendabel is” stelt Griet Verbeeck; ik spreek haar niet tegen.
Ik vind eerder dat de BBLV de zaken beter moet nuanceren, als het stelt :“Het economisch optimum ligt bovendien op E60. Dat betekent dat de beste verhouding tussen investeringen in isolatie, energiebesparing en de terugverdientijd van die investeringen, een huis oplevert dat een E60 peil haalt.”
Gaat BBLV er dan van uit dat dit bij elke woning goed haalbaar is zonder zonneboiler/PV, of dat elke woning balansventilatie met wtw moet hebben, of dat de luchtdichtheid in de buurt van de PH-eisen moet komen, of de vensters aan de PH criteria moeten voldoen ?
Want E60 komt er op neer dat aan een of meer van die opties moet voldaan zijn, zelfs bij zeer goede isolatie. Of dat anders 'specialekes' nodig zijn.

Rik