een warm maar leeg kantoor tijdens de feestdagen

Het Ecobouwers forum is vernieuwd en verbeterd, daarom is deze discussie afgesloten. Je kunt hier niet meer reageren. Je kan deze vraag opnieuw stellen, of vragen aan de beheerder van Ecobouwers om deze discussie opnieuw te openen als een nieuwe vraag.

De cv in het kantoorgebouw waar ik werk heeft een weekprogrammatie. Met andere woorden: in de week slaat de verwarming aan, in het weekend niet.
Dit betekent ook dat de verwarming straks nodeloos werkt op kerstdag, tweede kerstdag, nieuwjaar, tweede nieuwjaar.
Als het toevallig zou vriezen betekent dit, ruw gerekend, een nodeloos verbruik van enkele honderden kubieke meter gas. Als je dat vergelijkt met de woningen van veel mensen op dit forum waarvoor elke kubieke meter telt ...
Het gaat dan nog over een vrij recent gebouw dat in vergelijking met oudere kantoren nog min of meer is geïsoleerd en over moderne ketels beschikt.
Ik heb me voorgenomen om dit jaar manueel in te grijpen en de thermostaten te verlagen.
Dit betekent wel enkele extra verplaatsingen en het blijft vrijwilligerswerk.
Ik neem aan dat grotere kantoorgebouwen een conciërge hebben die kan ingrijpen (of doet die dat niet)? Maar hoe zit het in de talloze andere kantoren waar geen conciërge is?

Hoe is de situatie bij jullie?

groeten
rik

Reacties

Over kantoorgebouwen kan ik zelf niet meespreken, al kan ik wel meegeven dat waar ik werk de airco in de zomer soms nodeloos 'koud' is ingesteld en in de zomer overdreven warm...

Waar ik mij enkele maanden geleden echter enorm druk over gemaakt heb, is de school waar we toen met een bodemsaneringsproject bezig waren. Zoals zoveel scholen gewoonweg niet geïsoleerd (ook niet in het dak), overal enkel glas in houten ramen die vermoedelijk WO II nog hebben meegemaakt... Erg, maar nog een algemeen verschijnsel. Wat deze school echter nóg meer energieverslindend maakte, was (of is) dat de verwarmingsketel niet meer gestuurd kon worden en permanent volle bak aan het stoken was! Dag en nacht, weekdagen en weekends, vakanties,... In september was het daarbinnen bijvoorbeeld meer dan 25 graden, zodat men de ramen moest open zetten om wat koelte binnen te krijgen! Aan de schooldirectie kon weinig verweten worden want zij hadden de beheersorganisatie van het schoolgebouw (die zulke dingen moet regelen) al 20 keer gebeld om een technieker te laten komen, zonder resultaat. Ik mag er niet aan denken hoeveel *honderden* kubieke meters aardgas hier niet in de lucht gevlogen zijn.

En inderdaad, ik heb toen ook even gedacht aan dit energieforum waar mensen proberen bijna elke kWh verbruik weg te werken...

Ik ervaar dat er in het Westen een algemene mentaliteitswijziging is mbt tot energiebesparing en milieu, maar er zal nog véél tijd over heen gaan om de excessen zoals hierboven beschreven niet meer mee te maken.

Tom,

Frank VDB heeft plannen om iets aan het verbruik in de scholen te doen. Veel beter dan een CO2 verpakkingstaks.

Waar k werk wordt zelfs in het WE de verwarming niet lager gedraaid. Vorige week was het systeem om de voordeur te openen stuk. Oplossing van het buurbedrijf. De deur wagenwijd open geblokkeerd houden. Ja, er is nog veel werk aan de mentaliteitswijziging.
Ons bedrijf is actief in de milieusector, maar nu om te zeggen dat er sprake is van milieubewust zijn???

Maarten

Rik,

beheerders van overheidsgebouwen, scholen,parastatalen enz blinken nu niet bepaald uit in wat men noemt zijn goederen beheren zoals het een goed huisvader past.
beroepshalve onderhouden wij nogal wat cv installaties in zulke gebouwen en wat mij telkenmale opvalt zijn twee zaken:
-onnodig ingewikkelde en complexe installaties(daar spreken studieburelen een woordje mee)
- regelingen waarvan weinigen weten hoe ze precies werken,
wat men wel weet is hoe men van automatisch naar handbediend kan overschakelen , het omgekeerde blijkt veel moeilijker te zijn
opmerkingen als onnodig verbruik, belastingsgeld dat over de balk wordt gegooid worden weggehoond
heb ooit gemaild naar een burgemeester om zulke zaken aan te kaarten, zijn antwoord was dat veel installeerders deze regelingen niet aankonden en dat men dat zeker niet moest verwachten van het gemeentepersoneel
nochtans is de oplossing zeer eenvoudug
- overal een jaarklok die men natuurlijk jaarlijks moet instellen
-iedere verwarmingskring een derogatie-of overbruggingsschakelaar die werwarming toelaat voor een beperkte tijd buiten het dagregieme, maar ja dat is waarschijnlijk veel te eenvoudig
ik troost mij met de gedachte dat ik volgend jaar op pensioen ga en ik me dan minder zal moeten storen aan zulke praktijken

groeten

Lucien

Uit het verhaal van Maarten ("zelfs in het weekend wordt de verwarming niet lager gezet") blijkt dat het probleem niet alleen bij de overheden ligt.
Het is wellicht een probleem bij alle gebouwen waar de gebruiker niet persoonlijk de energiefactuur betaalt.

Laat ons het nog wat ruimer stellen. Energiebeheersing in grote organisaties is een complexe materie.
Een belangrijke oorzaak is inderdaad dat bij het ontwerp onvoldoende rekening wordt gehouden met de toekomstige gebruiksgewoonten en dat er geen communicatie daarover is tussen ontwerper en gebruiker.
Bovendien zijn er vaak heel veel verschillende gebruikers.
Denk maar aan een sporthal waar niet alleen de toezichters aan de knoppen draaien maar ook de mensen van de sportclubs zelf.

Een anekdote. Tien jaar geleden bouwde onze gemeente een nieuwe bib. Spaarverlichting in de bib zelf en gewone verlichting in de gang tussen de bib, de kantoren en de toiletten. Wellicht vanuit de redenering dat de gang toch slechts spordadisch zou worden verlicht.
Het gebruik bleek echter anders: de gang werd wel verlicht.
We hebben dan maar spaarverlichting geïnstalleerd.
Gevolg: een daling van het elektriciteitsverbruik voor heel de bib van 25%.

Ik ben het zeker eens met je stelling dat eenvoudige systemen de beste zijn. Niet omdat er in de gemeente geen enkel personeelslid is die genoeg op de hoogte is, wel omdat de doorsnee gebruiker niet op de hoogte is om complexe systemen goed te gebruiken.

Een jaarklok voor de cv lijkt een goed idee. Jammer dat dit niet meteen geïnstalleerd is. Wat zou dat kosten (want daar draait het dikwijls om)?

groeten
rik

Rik,

jaarklokken kosten geen fortuin bv tempolec TR 648 SDCFEIB kost 347 euro excl btw

ikzal u ook eens een anekdote vertellen in verband met dezelfde burgervader waar ik het eens waagde om een opmerking te formuleren aangaande het astronomisch mazoutverbruik in hogernoemde instelling

er wordt een prijsofferte uitgeschreven voor het vervangen van 2 mazoutketels in cascade door een condenserende vloerketel
nu moet u weten dat de laatste 4 jaar de tweede ketel niet meer gewerkt heeft daar de brander stuk was. Het ging hier over twee ketels met elk 90 kw nominaal vermogen. De laatse 4 jaar is er nooit meer vermogen geweest dan 75 kw en nu komt het:
studiebureel schrijft een condenserende ketel voor van 115 kw en goed wetende dat het benodigd vermogen veel te groot is temeer daar er twee weken na het plaatsen van die ketel het enkel glas overal vervangen is door superisolerend glas en de zolderverdieping een isolatielaag van 20 cm rotswol heeft gekregen. De discussies die ik gevoerd heb met wat men dan noemt leidinggevend ambtenaar zal ik u besparen maar wat ik wel weet is dat men nu zeer ontevreden is over het feit dat deze ketel pendelt en de verantwoordelijk hiervoor niet gaat zoeken bij diegenen die deze veel te grote ketel hebben voorgeschreven. Enig pluspunt na zeer veel aandringen mochten er wel overbruggingsschakelaars geplaatst worden.
U zal wel begrijpen dat ik geen hoge pet opheb van onze beleidsmakers , ik krijg er pijn van aan mijn sodemieter om het met de woorden van wijlen julien schoenaerts te zeggen

groeten

Nog veel werk aan de winkel, niet alleen bij de beleidsverantwoordelijken, maar ook bij een (heel) groot deel v h personeel bij bedrijven.
Beroepshalve kom ik veel plaatsen, en hoe dikwijls zie ik niet buitendeuren wagenwijd open staan, ook bij bv deze vrieskou.
Want ja, het sigaretje moet nu buiten gerookt, of desnoods net binnen aan de buitendeur als het wat slecht weer is. En dan moet die deur blijven open staan, want die stank blijft anders hangen.
Wat voor zin heeft het, goed geisoleerde gebouwen te ontwerpen, als de gebruikers daarna deuren en ramen open zetten ??
Dat de cv ketel ondertussen staat te loeien om de verloren warmte weer aan te vullen, daar merkt niemand iets van, want die ketel zit meestal netjes weggestopt ergens in de kelder. En de energierekening, ach, die is toch voor "het bedrijf". Geen mens die er wat van merkt op zijn loonbriefje dat hij weer eens de energiekraan heeft laten open staan. Triestig, maar dat is wel de realiteit.
Soms zit ik mij af te vragen hoeveel besparingspotentieel er zit in het vermijden van dit soort situaties, gewoon een beetje minder nonchalant zijn zonder ook maar één gram aan comfort te moeten inboeten. Het moet enorm zijn...

Energieverbruik in gebouwen is altijd een combinatie van "inrichting" en van "gebruik". Best is dat de twee op elkaar zijn afgestemd.
Een voorbeeld van verkeerde inrichting in ons gebouw (gemeentehuis) was de verlichting. De verlichting boven de individuele werkplaatsen bestaat uit TL. Twee naar beneden gericht en twee naar boven ... Terwijl het plafond niet speciaal reflecterend is en het voor 95% dag is terwijl er gewerkt wordt. Ik heb de bovenliggende TL's in heel het gebouw gewoon uitgedraaid. Bijna niemand heeft er zelfs maar iets van gemerkt...

Daarnaast werken we ook op gedrag. Via "milieutips per mail" vragen we regelmatig aandacht voor doven van lichten, pc-schermen uit bij pauzes, ...
Via berichten op de buitendeuren vragen we om die toe te houden in de winter ...
Het lukte allemaal niet vanaf de eerste dag maar na een tijdje lukt het steeds beter. Vooral in het gebouw waar ik zelf werk. De aanwezigheid van een waakhond zeker?
Verspreid over de drie voornaamste administratieve gebouwen van onze gemeente zijn we in twee jaar tijd (2004-2005)toch in geslaagd het elektriciteitsverbruik te reduceren met 3,4%, 5,9% en 9,1 %. Alles samen een reductie die overeen komt met ongeveer het jaarverbruik van drie modale gezinnen ...
Ik kijk uit naar de cijfers voor 2007.

Ik ben er van overtuigd dat er nog een groot besparingspotentieel is. Het loont zeker de moeite want zelfs een klein percentage besparing betekent al veel omdat het verbruik zo hoog is. Maar hoewel het eenvoudig lijkt is het dat niet. Het gaat over grote groepen en steeds wisselende gebruikers.

groeten
rik

Na het wat optimistische bericht over (mogelijke en gerealiseerde) besparingen op elektriciteitsverbruik keer ik even terug naar de verwarming.
Daar blijkt gedragsaanpassing veel moeilijker. De buitendeur toedoen, dat lukt nog net. Maar er blijken grote individuele verschillen te zijn in "aanvoelen". Terwijl de een in T-shirt zit, heeft de ander koud met pull aan.
Er wordt wel aanvaard dat mensen klagen dat ze te koud hebben (dan moet de verwarming hoger) maar niet dat mensen klagen dat ze te warm hebben (dan moet het raam maar open).
De gevolgen laten zich raden.

Ons gebouw heeft drie circuits. Aan de noordkant (een circuit) zijn er verschillende aparte kantoren. Sommige hebben bijna altijd het raam open omdat het te warm is. De verwarming mag niet lager omdat men in het kantoor ernaast te koud heeft. Of dat nu echt objectief is of alleen maar subjectief weet ik eigenlijk niet.

Aan de zuidkant (een circuit) zou de verwarming eigenlijk op zonnige voor- en najaarsdagen al vroeg op de dag laag moeten. Dat mag niet van de koukleumen. Het gevolg is dat in de namiddag de ramen open gaan...

Ik zwijg dan nog van dat ene belangrijke éénpersoonskantoor waar het raam altijd open staat om de rook naar buiten te laten.

Ik heb er geen oplossing voor.

groeten
rik

Ik geef al lang les in een lokaal met enkel glas in ijzeren ramen. Sommige scharnieren zijn doorgebroken en dat raam is daarom dichtgelast (ook een oplossing!).
Ook al geeft de verwarming goed warmte, je voelt toch de kou door de slecht sluitende oude ramen komen.
De reden hiervoor is dat al vele jaren niet duidelijk is wat de plannen zijn met het gebouw. En wie waarschijnlijk binnen enkele jaren gaat verhuizen of afbreken, doet geen grote kosten voor nieuwe ramen of isolatie of een nieuwe stookinstallatie of wat dan ook.
Ook bij mij thuis maak ik geen grote kosten meer omdat ik volgend jaar misschien eruit moet - misschien ook niet. Was ik zeker van mijn stek dan plaatste ik meteen zonnepanelen en veel beter isolatie.
Die onzekerheid over de bestemming en bewoning, die steeds verschoven planning, enz maakt dat men in vele gebouwen geen kosten durft maken.

Aan Hendrik de Corte,

Het is heel normaal (en perfect wetenschappelijk uit te leggen) dat sommige mensen het sneller, écht koud hebben dan anderen. Dat heeft dus weinig of niets te maken met “subjectief”, “aanvoelen”, “gedragsaanpassing”, “koukleumen”, allemaal woorden die jij helaas gebruikt. Het heeft wel alles te maken met de stofwisseling, de bouw en de aard van ieder persoon. Wanneer iemand meer warmte verliest dan in zijn lichaam wordt aangemaakt dan heeft die persoon het gewoon echt koud, met alle gevolgen die daarbij horen. Het te koud hebben is minstens net zo storend dan het te warm hebben, zeker voor mensen die weinig kunnen of mogen bewegen.
Die mensen moeten bijgevolg niet laagdunkend “koukleumen” genoemd worden.

Dirk Bauwens

Bij ons op kantoor wordt de verwarming onder het kerstverlof wel lager gezet. De dag dat we dan beginnen te werken is dan meestal wel berekoud, maar dat nemen we erbij.

En wat die scholen betreft, ik dacht dat de meeste scholen de verwarming ook wel lager zetten tijdens de vakantieperiode, en dan zondags terug opzetten.
Verwarming is vaak een hele grote hap uit het budget van scholen.
In het verleden waren er vaak niet de middelen om energiebesparende maatregelen uit te voeren, tegenwoordig zijn hiervoor speciale subsidies voorzien.

Aan degene die manueel de thermostaten gaat lager zetten in zijn kantoorgebouw: succes, maar hou errekening mee dat je die ook terug manueel moet hoger zetten, en liefst al voor de eerste werkdag, anders denk ik dat je een pak boze blikken zal hebben.

Dirk

Voor mij heeft het woord "koukleumen" geen pejoratieve betekenis hoor. Was alleszins niet zo bedoeld.
Ik neem inderdaad aan dat de stofwisseling bij iedere persoon anders is en ertoe leidt dat men het "koud" of "warm" heeft.
Ik denk ook dat "gewoonte" ermee te maken heeft. En beweging. Als ik morgenochtens door de vrieskou naar mijn werk fiets dan gloei ik uren na. Dat heb ik niet als ik met de auto ga.
Ik wilde gewoon de moeilijkheden aanduiden waarmee we geconfronteerd worden. Ik neem aan dat je het niet normaal vindt dat in de winter een massa ramen open staan? Maar ik weet niet hoe dit op te lossen.

Sabbe
Ik geloof er niet echt in dat de verwarming een dag te vroeg terug moet worden aangezet om "de muren op te warmen". Dat geeft wel iets maar is te verwaarlozen. Als ik de thermostaat de avond voordien weer verhoog dan slaat de verwarming ergens tussen 5 en 6 uur 's morgens aan. Om 8 uur blijkt het bij ons eigenlijk het warmste moment van de dag (behalve als de zon er nog een schepje op doet).

groeten
rik

Hendrik,

Jij mag dan wel uren nagloeien na dat fietstochtje naar je werk, maar daar hoeft een ander toch niet voor op te draaien??

Voor veel mensen is het, helaas, werkelijk totaal onrealistisch om met de fiets naar hun werk te gaan: of ze moeten ergens hun kinderen afzetten, of hun werk is gewoon te ver, of onbereikbaar met openbaar vervoer, of té gevaarlijk, enz…

Bovendien zijn het niet de “koukleumen”, maar de “nagloeiers” die de ramen openzetten. Wie verkwist het meest energie, denk je?

Volgens mij is de oplossing heel simpel: de wand- én luchttemperatuur verplicht op 22 graden tijdens de werkuren en een totaal verbod op het openen van ramen tijdens het stookseizoen.

Dirk Bauwens

Dirk

Ik heb geen zin in discussies over iets wat ik niet gezegd heb maar dat jij meent te lezen.
De "simpele oplossing" die je voorstelt, toont alleen maar dat je geen zicht hebt op het probleem. OK, ik zal het niet goed uitgelegd hebben.
Laat maar zitten.

groeten
rik

Rik,

Bij veel kantoorgebouwen met meerdere firmas wordt het totale jaarverbruik gewoon gedeeld door de gebruikte oppervlakte. Geen enkele drijfveer om het zuiniger te doen. Laten we maar goed stoken, de buren betalen toch.

Maarten

Hendrik,

Is mijn simpele oplossing niet mogelijk?? Kan men met een centraal verwarmingssysteem dan geen stabiele temperatuur van 22 graden verkrijgen in een kantoorruimte?? Natuurlijk wel, want anders scheelt er iets fundamenteels aan de installatie.

In een kantoorruimte waarin de gemiddelde temperatuur 22 graden bedraagt, kan iedereen zich op het gebied van warmtecomfort erg goed vinden, zonder dat er ooit een raam open moet (om de temperatuur te regelen).

Ik blijf er dus bij dat de oplossing inderdaad zo simpel kan zijn.

Jouw antwoord aan Sabbe toont aan dat jij diegene bent die geen juist zicht op de zaken heeft. De massa van een klassiek gebouw kan enorm veel warmte bufferen. In functie daarvan kunnen zelfs verschillende dagen nodig zijn om een gebouw terug op een aanvaardbare temperatuur te krijgen.

Dirk Bauwens

Ik werk in een kantoor zonder verluchting, ander dan het raam eens open te zetten. Er draaien hier printers en kopieerapparaten, dus af en toe eens verluchten is geen overbodige luxe.
Akkoord dat een raam open zetten terwijl je stookt verspilling is, maar af en toe eens luchten moet kunnen.

Persoonlijk vind ik 22 graden veel te warm. Als het warmer is dan 20 graden kan ik in mijn t-shirt. Kunnen jullie koukleumen geen dikke trui aantrekken?

Hallo Dirk Bauwens

Uit je post van "16-12-2007 17:33" leid ik nochtans af dat er geen ideale temperatuur bestaat
, terwijl je nu beweert dat een temperatuur van 22 graden bij iedereen een goed warmtecomfort geeft. Mocht deze ideale temperatuur bestaan, dan zou het zelfs niet nodig zijn om het openen van ramen te verbieden...

Zelf sluit ik me aan bij Hendrik: ik denk dat er hier geen eenvoudige, simpele en goedkope oplossing is.

Dirk,

er bestaat geen ideale kantoortemperatuur.
Gemiddeld comfort van een kantoorgebouw wordt uitgedrukt in PMV (Predicted Mean Vote) en is gekoppeld aan het aantal ontevreden (PPD Predicted precentage dissatisfied)

In het ideale (dure) kantoor (PMV=0) heb je STEEDS 6% ontevredenen... Dat wil zeggen dat je alles op alles hebt gezet om de ideale temperatuur te bereiken, de ideale vochtigheid (speelt ook mee!) etc...

Dit bereik je zeker niet met je voorstel van 22°C want dan zit er een hoop te puffen.

Geert

De RV in een een ruimte heeft en zeer grote invloed op het warmtegevoel.

Zo is een voor velen vrij lage temperatuur van 16-18 graden nog goed te harden als de relatieve vochtigheid ergens tussen de 45 en 55% is.
Bij hogere RV wordt diezelfde temperatuur al gauw omschreven in de zin dat het "killig" aanvoelt.

Ik ben deze vraagstaart begonnen met een mededeling en een vraag.
De mededeling was dat ik dit jaar manueel zou ingrijpen om de thermostaten lager te zetten zodat de verwarming in ons kantoorgebouw niet nodeloos zou werken tijdens de feestdagen.
De vraag was hoe dat bij jullie zat.

Ik had vroegere jaren al eens aan een technisch medewerker gevraagd of daar geen oplossing voor was maar maandagmorgen stelde ik - "gewapend" met de prijs voor een jaarklok, met dank aan Lucien - de vraag opnieuw.
Hij verklaarde zich onmiddellijk bereid dit te onderzoeken. Na consultatie van de handleiding van de verwarmingsinstallatie bleek algauw ... dat er een vakantieregeling aanwezig is. Het volstaat dat we op kerstavond de vakantieregeling instellen voor 2 dagen. Ik moet dus niet terug op de avond van tweede kerstdag om de thermostaten weer te verhogen.

Moet ik nu blij zijn om de gevonden oplossing of moet ik treuren dat het 6 jaar geduurd heeft voor de oplossing gevonden is (of beter gezocht is)?

Ik ben uiteraard niet trots op dit verhaal.
De vraag is dan waarom mijn vraag vroeger niet grondiger onderzocht is en nu wel? Of nog beter: waarom ik de vraag heb moeten stellen en dit niet van meetaf aan routine was? (weliswaar had dit toen moeten komen van een ander technisch medewerker).

Ik zie twee redenen:
- de nieuwe energieboekhouding waar ook de technisch medewerker bij betrokken is (wat leidt tot verhoogde aandacht);
- de gestegen energieprijzen (je hoeft vandaag niet meer voor een mietje door te gaan als je energie bespaart, het is immers niet meer - alleen - voor het milieu maar voor de kosten).

Als alle vrije dagen in het stookseizoen buiten het weekend vallen, over hoeveel dagen gaat het dan?
1 nov, 2 nov, 11 nov, 15 nov, 25 dec, 26 dec, 1 jan, 2 jan, tweede pasen, 1 mei.
Tot 10 dagen dat de verwarming op nachtregime zal werken in plaats van op dagregime. Ruw gerekend betekent dit 5 % van het stookseizoen. Waarbij meedere dagen in het putje van de winter.

Ik zal eindigen met de oorspronkelijke vraag te herhalen: hoe zit dat in jullie kantoorgebouwen?

groeten
rik

Bij ons (Vlaamse Gemeenschap) is iedereen met verlof tussen kerst en Nieuwjaar. Dit heeft ondermeer te maken met het besparen op stookkosten. Waar ik vroeger werkte (Brugge) was het een eigen gebouw, daar stond de verwarming in elk geval lager in die periode.

Nu werk ik in Gent, het is een gebouw met meerdere huurders (wel 6 van de 7 verdiepen verhuurd aan onderdelen van de Vlaamse gemeenschap). De regeling van de airco is centraal geregeld, we hebben er zelf geen controle over. Ik vraag me dus af hoe het hier zal geregeld zijn.

Ik heb geen al te beste indruk van ons verwarmingssysteem (en zowat alle collega's met mij). Energetisch zal het hier wel beneden alle peil zijn. Enkel glas in de ramen, airco op 23° en de meeste mensen hebben koud! Dit zal voor een groot deel te maken hebben met luchtverplaatsingen. Maar ook met het koudegevoel door dat enkel glas. de temperatuur vlak bij het glas ligt tot 10° lager dan verder in de ruimte.

Hopelijk zullen ze het Vlaams Administratief Centrum dat ze hier in Gent willen bouwen wat beter uitdenken. Dan hebben we binnen enkele jaren toch zicht op beterschap.

"Ik ben uiteraard niet trots op dit verhaal.
De vraag is dan waarom mijn vraag vroeger niet grondiger onderzocht is en nu wel? Of nog beter: waarom ik de vraag heb moeten stellen en dit niet van meetaf aan routine was? (weliswaar had dit toen moeten komen van een ander technisch medewerker)."

het antwoord is vrij simpel: zolang men zelf niet hoeft op te draaien voor de kosten steekt het allemaal niet zo nauw. Vergelijk het met bij de ouders inwonende kinderen die meer dan normaal douchen en de rekening niet hoeven te vereffenen,
merkwaardig toch dat het douchegedrag drastisch wijzigt wanneer zij alleen gaan wonen.

groeten

Er stond een stukje tekort in mijn laatste post

Lees: Ik zie twee redenen WAAROM HET VANDAAG WEL LUKT

rik

mTTs, geert bellens en anderen,

22 graden wordt algemeen (ISO 7730-1993) erkend als de ideale temperatuur voor een kantooromgeving. Ik begrijp dus niet hoe en op grond van wat jullie daar aan twijfelen.

Bij deze temperatuur blijken er, dus in kantooromgeving en met de gemiddelde kantoorkledij, maar 5 percent “ontevredenen” te zijn. 22 graden is de meest ideale temperatuur met het kleinst mogelijke percentage “ontevredenen”. Met ontevredenen wordt bedoeld: mensen die het iets te koud of te warm hebben. Door hun kledij aan te passen kunnen ook deze mensen zich perfect in hun vel voelen.

Dat het verboden moet worden om onder beschreven ideale omstandigheden ramen te openen (ik herhaal: om daarmee de temperatuur te regelen!) heeft te maken met het niet-normaal gedrag van enkelingen. Er zijn namelijk altijd mensen die niet voor rede vatbaar zijn. Die mensen moet de kans ontnomen worden om hun hele omgeving te gijzelen.

Hendrik de Corte schreef ergens hierboven: “Een voorbeeld van verkeerde inrichting in ons gebouw (gemeentehuis) was de verlichting. De verlichting boven de individuele werkplaatsen bestaat uit TL. Twee naar beneden gericht en twee naar boven ... Terwijl het plafond niet speciaal reflecterend is en het voor 95% dag is terwijl er gewerkt wordt. Ik heb de bovenliggende TL's in heel het gebouw gewoon uitgedraaid. Bijna niemand heeft er zelfs maar iets van gemerkt...”

Ik vind het erg dat iemand zoiets zomaar doet op basis van wat hijzelf vindt en dat dergelijk gedrag blijkbaar nog geduld wordt ook.
Hendrik de Corte zegt dat die verlichting een voorbeeld van slechte inrichting is. Waarom zou iemand dat moeten geloven?? Ook voor verlichtingssterkte bestaan erg belangrijke normen. Daaraan wordt, door het toedoen van Hendrik de Corte, nu zo goed als zeker niet meer aan voldaan!
Een in lichte kleuren geschilderd plafond reflecteert het grootste deel van het uitgestraalde zichtbaar licht als achtergrondlicht en dit levert, zonder de minste twijfel, een zeer belangrijke bijdrage aan diegenen die in die ruimte werken en daartoe een bepaalde hoeveelheid licht essentieel nodig hebben!

Dirk Bauwens

Ik vind dat je het gedrag van Hendrik niet moet afkeuren. Je gaat me toch niet vertellen dat er rekening is gehouden met 'verlichtingsnormen' bij de inrichting van dat gemeentehuis. Laat me niet lachen. Mijn ervaring is dat er in overheidsgebouwen te veel nutteloos verlicht wordt. Ik heb de tl-verlichting boven mijn bureau ook uitgedraaid, en het is hier nu veel aangenamer.
De meeste mensen merken dat inderdaad niet eens. En de milieuwinst is voor iedereen. Ik juich het gedrag van Hendrik dus juist toe. Het is niet individualistisch, zoals Dirk Bauwens beweert, maar juist erg sociaal.

Johan

Dirk

Als er in het gemeentehuis constant nachtwerk zou gebeuren dan zou je (misschien) gelijk hebben en dan zou ik dat niet gedaan hebben. Alhoewel ik het persoonlijk, zelfs bij volledige duisternis buiten, klaar genoeg vindt zonder verlichting zonder naar het plafond gerichte verlichting.

Behalve 1 avond in de week voor 2 mensen (1 dienst) en af en toe wat overwerk gaat het uitsluitend over dagwerk als het buiten klaar is.
Alleen op deze donkerste dagen in het jaar is het inderdaad om 8 uur 's morgens, als de meesten aan de dagtaak beginnen, nog niet klaar buiten.
Dus bijna altijd wordt er gewerkt als het daglicht door de ramen naar binnen valt.Ik schreef 95% van de tijd maar het is wellicht meer.
In die 95% van de tijd kunnen we bij helder weer zelfs helemaal zonder kunstlicht werken (grote ramen). Bij donker weer is dat net niet het geval maar volstaat zeker en vast de "onderste" verlichting en ben ik ook zeker dat "de normen" ruim gehaald worden. Om het verschil te overbruggen tussen "net niet klaar genoeg" en "klaar genoeg" heb je geen plafondverlichting nodig (die plafonds zijn overigens niet licht geverfd).

Ik meen dan ook dat ik geen aanslag gepleegd heb op het lichtcomfort van de collega's.
En het is niet omdat de meesten het niet gemerkt hebben, dat degenen die hiërarchisch geacht worden het te weten, niet op de hoogte gebracht zijn.
Het is dus in die zin misschien wel een solo-actie maar geen geheime actie.

groeten
rik

Dirk Bauwens,

Eerst toch dit "flauwe aanval op Hendrik".
Mag men dan niets meer in vraag stellen?

Theorie en praktijk zijn wel heel verschillend, dus kom maar uit je ivoren toren:

vb 1. in ons kantoor dat opgedeeld is in verschillende bureaus zijn er wel geteld 2 licht schakelaars. Dus als er 1 iemand overwerkt brandt het licht in het halve kantoor. De vergaderingzaal is continu verlicht ook al waordt die 90% van de tijd niet gebruikt.

vb 2. energie audits komen regelmatig tot de vaststelling dat in sommige bedrijven tijdens de winter de airco (koeling modus) op blijft staan, de airco en de verwarming gaan dan lekker in competitie.

vb 3. over die temperatuur verwarmingsregelaars, bij mijn vorige firma was er zo een regelaar met weekinstelling. Die stond niet goed, er was een shift van 2 dagen. Dus op donderdag en vrijdag was het koud in het WE was het warm. Hoe werd dit opgelost? Natuurlijk uitschakelen systeem en continu full boost!

tolerante en milieuvriendelijke groeten

Maarten

Dirk,

Uw conclusie dat 22° de ideale kantoortemperatuur is moet toch een beetje genuanceerd worden.
Het ideale temperatuur-interval ligt ergens tussen 22-2,5 en 22+2,5 afhankelijk van allerlei factoren.
Zie onderstaand document.
http://www.bwk.tue.nl/bps/hensen/publications/01_tvvl_comf.pdf

Ik zie de gekste dingen:

Vensters die tijdens de herfst open staan voor verluchting, terwijl in diezelfde zaal grote radiatoren constant hitte afgeven.

In de zomer draaien de airco's terwijl de buitendeuren open staan (rokers gaan op het dakterras paffen).

'S avonds blijven alle computers, printers, schermen stand-by staan.

In dit grote gebouw zitten meerdere diensten: gerechtelijke recherche (80%) en een Belgisch-Frans coordinatiecentrum met Politie, Gendarmerie (15%)en fiscale ambtenaren (5%).
Ik mag geen bevelen geven aan de andere diensten en zij mogen mij niet bevelen. Het is als een groot slagschip met meerdere kapiteins aan het roer.

De recherche beheert en onderhoudt het pand en besliste recent door het hoge verbruik om de verwarming tijdens de nacht en de weekends lager te zetten.
Hierdoor kwam onze nachtploeg en weekendploeg letterlijk in de koude te zitten.
Gevolg: De verwarming voor het gehele gebouw is dus terug hoger gezet.

Die problemen zijn binnenkort allemaal van de baan. Men werkt aan speciale kledij, die warmte afgeeft aan je lichaam. In de kledij zit een computertje dat via sensoren de buitentemperatuur meet en ook de temperatuur binnen je kledij. Je kan op het computertje je "personal climate zone" instellen bvb 22°C of een temperatuur waarbij jij je lekker voelt.
Je hoeft geen jas aan te trekken als je buiten de vrieskou ingaat. Het computertje registreert en de kledij begint ogenblikkelijk warmte af te geven en exact de hoeveelheid die nodig is om je "personal climate zone" op 22° te houden. In principe hoeft zelfs de woning/kantoorgebouw/fabriekshal niet meer verwarmd te worden.
Wie had er 20 of 30 jaar geleden een GSM of een PC ?? Wie heeft dat vandaag niet ?? Wie zegt dat we binnen 20 jaar niet allemaal zulke kledij dragen ??

vr gr
Pluto

Blijkbaar veel ambtenaren hier. Ergens logisch, zijn iets minder gecontroleerd door de hiërarchische oversten (hebben iets meer vrijheid) en kunnen dus ook tussendoor deelnemen aan een zeer zinvol forum, waardoor zij op hun manier kunnen strijden voor iets waar men in de privé veel geld voor overheeft (R&D), terwijl daar niet getolereerd wordt dat men overdag op 't BBLV-Forum zit. Beiden goed bezig dus. De pijnpunten zijn wel duidelijk in onze gebouwen want de overheid heeft geld teveel, zo lijkt het toch nog steeds.
Een privébedrijf dat heden goed boert en competitief heet te zijn zou het niet lang uitzingen, indien gehuisvest in dergelijke verouderde en zeer inefficiënte gedrochten, waar sinds heel kort geïnvesteerd wordt in renovatie van CV omdat de oude het begeven hebben vanwege hoogbejaard, zelden onderhouden (bij voorkeur geen onderhoudscontract), eindelijk eens opvallend voor de boekhouding vanwege de toch wel opvallende stijging van het aandeel in de totale begroting (kan ervan meespreken). Het gaat pijn doen, en dan veert men recht (eerder zeker niet).
Onlangs nog in een ander overheidsgebouw naar een infonamiddag over alternatieve (groene) energie geweest, bij intercommunale Haviland met name.
Contradictio in terminis. De CV stond op maar ik had toch kou vanwege da airco die in mijn nek blies, 90 % van alle wand en plafondarmaturen (van publieksingang tot vergaderzaal)uitgerust met gloeilampen en de toiletten werden verwarmd met CV-buizen die er ongeïsoleerd doorliepen en waar je je kon aan verbranden.
Moraal van dit verhaal. België is in Europa bijna de slechtste van de klas, maar in dit België is de overheid ongetwijfeld de aller-slechtste leerling en meest frustrerende werkgever voor de bewuste consument.

nog wat voorbeelden Jan?

- 12 jaar geleden op een univ gezeten waar het altijd 26°C was in de winter. Er zaten enorme kieren (tot 1 cm) tussen de muren en de ramen.
- gehoord dat verschillend overheden een hoeveelheid stookolie krijgen per jaar. Die moet dan ook op, dus stoken tot eind mei als het een zachte winter was, anders krijgen ze het jaar nadien minder stookolie (over het leger gaan er ook zo een verhalen over kamions die ze de ganse nacht laten draaien ...)

Met warme groeten,

Maarten

Jan

De clichés spuiten er uit. Privé boven, overheid onder!

Toch even - tijdens mijn middagpauze wel te verstaan - laten weten dat (ik zal me bewust wat vaag uitdrukken) - een familielid van me bij een zeer grote financiële instelling werkt (dat hoge winstcijfers haalt) maar dat de ramen in dat zeer grote landschapskantoor permanent open staan in de winter omdat het anders te warm is.

Een aantal zaken zijn blijkbaar eigen aan grote organisaties en dat klaarblijkelijk ook in de private sector.

Vergeleken met die financiële instelling die "duurzaamheid" hoog in het vaandel zegt te voeren, doen wij het in onze gemeente niet eens zo slecht. Op zijn minstens proberen we aan een aantal dingen te werken maar dat gaat inderdaad niet altijd makkelijk, anders was ik deze vraagstaart niet begonnen.

groeten
rik

financiële instellingen zijn uiteraard andere koek, die bedoelde ik niet. Allen bieden ze ethische fondsen aan, duurzaam beleggen enzomeer, maar ik ken er niet eentje die zijn gevel of posterverlichting of lichtreklame whatever efficiënt aanstuurt (en dooft als enkel de ratten 's nachts de straten ingenomen hebben). In vergelijking daarmee is het uiteraard moeilijk nog slechter te scoren. Wij, als gemeentebestuur , stapten recent in het lokaal kyotoprotocol. Inderdaad een eerste stap naar véél meer.
Ik bedoelde enkel dat de duizenden gebouwen van openbare besturen gebouwd werden en beheerd en verwarmd en verlicht met ons aller belsatingsgeld en dat toch ddie tenminste het goede voorbeeld zouden moeten geven, terwijl bij die duizenden gebouwen wel degelijk de allergrootste kankers zitten.

In de privé is het misschien iets beter maar daar zijn ook voorbeelden hoor.
Niet-geïsoleerde hangars die bij -5°C gestookt worden tot 24°C met een verbruik van 12000 l fuel per week, anders wordt de band stilgelegd door de werknemers ...
Stoom-, waterlekken, ... maar het kost niet genoeg om het te herstellen.

Mentaliteit zou moeten veranderen, hier ontbreken promotie campagnes van de overheden (TV-spots). In NL zie je die wel.

Jan Van Gols

Je opmerking over de ambtenaren hoort niet thuis op dit forum. Je aantijging is trouwens niet voor 100% correct. Wat wens je daar eigenlijk mee te bereiken?

Stel je voor dat de beschuldigden in verlof waren en dus in hun vrije tijd op het forum vertoefden.
Die ambtenaren durfden tenminste de energieverkwisting aankaarten en we zouden die whistleblowers beter een pluim geven, in plaats van ze van werkverzuim te betichten.

Ik heb al wat schurken over de vloer gehad, die zich zelf heiliger dan de paus voorstelden. Misschien doe je je zelf ook beter voor, door anderen in een slecht daglicht te plaatsen?

Kan jij het als musicus beredderen zonder overheidshulp? Neen, dan ben je eigenlijk indirect ook een door de overheid betaalde persoon.
Ja? Sorry dan. Maar leg me dan eens uit waarom je op internet als tussenpersoon staat vermeld voor de verhuur van gemeentezalen?

Ik zal je zure oprisping tegen de vriendschappelijke geest van dit forum maar wijten aan je vele verbouwingen, zijnde 10 jaar lang geploeterd zonder zwartwerk (frusterend)en ook aan je slapeloze nachten vanwege je boeleke F__ne.

PS Mijn dagtaak loopt van 8 tot 17, tenzij onvoorziene slechterikken mijn tijdschema in de war sturen.

Sorry Luc, ik wens helemaal niks te bereiken.

"Stel je voor dat de beschuldigden in verlof waren en dus in hun vrije tijd op het forum vertoefden. " En hoe heb ik dan iemand beschuldigd? En wie plaats ik in een slecht daglicht. Ik wens constructief bij te dragen tot het forum hoor, vergis je je soms niet van thread? Ik zeg juist dat ze op die manier zonvol bezig zijn, een pluim dus!

Ik wens gewoon te duiden dat de gebouwen van zij (ik ook hoor) die werken met belastingsgeld en een voorbeeldfunctie naar alle burgens zouden dienen in acht te nemen in het merendeel van de energieinefficieënte en zeer slecht onderhouden gebouwen werken (en dat dit zeer jammer is).

Ik ben helaas geen musicus en heet niet "van" doch "de" Gols. "Zure oprisping"?

Geacht Heer vt, ik wens ook niet verder in te gaan op je foutieve interpretaties vanwege welke frustratie of verkeerde voeding of wat dan ook, en stel voor dat, wanneer je op het net persoonlijke info zoekt om iemand aan te vallen, je dit beter grondig doet en dubbelcheckt.
Ik heb helemaal geen slapeloze nachten en vele verbouwingen achter de rug. Dat "ploeteren" heeft dan wel geleid tot een reslutaat waar ik heel terecht fier over ben (en Kyoto nog veel meer).

Geachte BBLV-forum moderator(en): Kan aan dergelijk praktijken (persoonlijke, ongefundeerde aanvallen) iets gedaan worden?

'Je opmerking over de ambtenaren hoort niet thuis op dit forum.'
Sinds wanneer bepaal jij wat op dit forum thuishoort? Wat een arrogantie, Alsof energieverkwisting door ambtenarij en overheid niets met het mileu en Kyoto te maken heeft. je bent zelf een schurk die zich heiliger als de paus voorstelt

Jan

Kijk naar het item "Een maal per jaar eens samenkomen" op dit forum. Of zouden er twee J DG op dit forum vertoeven? Dat kan zo zijn want ik heb het zelf al meegemaakt dat iemand mijn naam kopieerde. Mensen zijn zeer inventief. Breng in Google die gegevens in en je krijgt een musicus J DG. Maar zeker is het niet. Het blijft een gok.

Enfin ik wou enkel maar aantonen dat het voor niemand plezant is om te worden aangevallen of om gecontroleerd te worden op de uren waarop hij op dit forum vertoeft. Moeilijk om je dit te zeggen via je email, want je geeft die niet op.
Deze maand was de media ook zonder enige nuance bezig over de hoge pensioenen van de staatsambtenaren. De reden is dat het een uitgesteld loon is. De beginlonen van ambtenaren zijn zeer laag en het hoge pensioen is enkel weggelegd na 45 jaren anciënniteit. De media zwijgt hierover.

Het klopt helaas wel dat overheidsgebouwen zwak scoren wat energieverbruik betreft. Ik poog de verkwisting wat tegen te gaan. Bijvoorbeeld de airco's uitschakelen bij open vensters, de computers na de dagtaak af te leggen....Ik denk dat de andere leden dit ook wel doen. Anders zouden we niet op dit forum zitten.

Zou de privé-sector zich dan echt niet aan verkwisting bezondigen?

Bij veel bedrijven staan de computers dag en nacht op voor het beheer ervan (installaties die 's nachts gebeuren, virusscan, ...). Reken maar eens uit: pak 100W verbruik x 10000 computers voor een groot bedrijf. Dat maakt 1000kW verbruik. Tussen pakweg 19u en 7u kunnen ze uitstaan in principe. Dat maakt 12000kWh dat je per nacht kan sparen.
Hier bestaan ook technieken om het continu opstaan tijdens de nacht te verhelpen (wake on lan) maar ik denk niet dat dit bij veel bedrijven wordt toegpast.
Er is zondermeer zowel privé als overheid als huishoudelijk een enorm besparingspotentieel. Iedereen ga je echter nooit kunnen meekrijgen...

In hoger genoemde financiële instelling staan de ramen dag en nacht open, weekend inbegrepen. Dat is iets wat je in ons gemeentehuis niet zult zien...
Het heeft echter weinig zin om te discussiëren over wie nu wel de slechtste leerling van de klas is.
Ik sluit me aan bij Hans: is er zowel privé, als overheid, als huishoudelijk een enorm besparingspotentieel.

Omdat het op dit forum altijd over privé gaat, wou ik de discussie openen over wat en hoe we op het werk kunnen doen.
Mijn punt is eigenlijk dat je - mits je in de juiste positie zit, dat is dus niet voor iedereen weggelegd - met individuele acties op het werk een veelvoud kunt besparen van wat thuis kan.

Wie heeft nog voorbeelden van acties met resultaat?

Ik geef er eentje: met een simpel bordje "help je mee energie sparen, houd deze deur dicht" hebben we in meerdere gebouwen resultaat geboekt. Zelfs in de bib waar het publiek mee moet werken.

groeten
rik

Zijn er nog meer knuppels om in het hoenderhok te gooien?
Je ziet wel dat menigeen zijn eigen straatje aan het schoonvegen is.

Wel ja, soms zou je kunnen vaststellen dat het overal even erg is. Iedereen heeft een voorbeeldfunctie, doch die van de overheid is al het meest gedefinieerd en werkt met ons aller Euro's, Da’s wel degelijk een essentieel verschil. En ja, daar zijn de tegenstellingen ook gigantisch. Vergelijk de energiebesparende initiatieven op bestuursniveau maar eens tussen pakweg Genk (vol PV) en een willekeurig groot dorp in de rest van Vlaanderen of Wallonië.
Ik erger mij dus des te meer aan “een warme maar lege school tijdens de feestdagen”. Tegenwoordige zien lokale besturen het belang in van controle hierop, mede uit verplichting vanwege het nieuwe gemeentedecreet.. Het is dus veeleer en kwestie van politiek besef en politieke wil, ontstoken door dure energieprijzen en niet door gezond verstand. .
In de privé zijn helaas ook veel slechte leerlingen doch meen ik dat die binnen afzienbare termijn hun biezen zullen moeten pakken. De energierekening bedraagt stilaan een 30 % van de productiekost bij sommigen en kan mits de nodige subsidieerbare inspanning naar 10 % teruggebracht worden (het probleem negeren is dus veeleer een kwestie van onwil).
Ik bedoel evenzeer dat de goede leerlingen toch zeer regelmatig in het nieuws komen en het jaar na jaar (financieel) beter doen, blijven investeren en de concurrentie (die of geen enkele inspanning levert) almaar houvast en concurrentieaandeel verliest en dan heb ik het zeer concreet over Colruyt versus GB-carrefour, Aldi en consoorten.
Om terug naar de essentie van deze thread te gaan: ik denk dat op zeer korte termijn ook het EPC niet enkel voor publieke gebouwen boven 1000 m², doch voor élk gebouw dient opgestart, gekoppeld aan een systeem dat het té sterk overschrijden van de vooropgestelde benchmarks belast en deze belasting kan gebruikt worden voor een sanering. Of ben ik te laat en is men hier soms al mee bezig?

Jan

Toch enkele losse bedenkingen:
- je vergelijkt kantoren met bedrijven die energie nodig hebben in het productieproces. Dat is als appelen met citroenen vergelijken.
- een dak van een overheidsgebouw vol pv laten leggen door een derde partij, waarbij die derde partij gefinancierd wordt door groene stroomcertificaten, is dat hét van hét? Ik hoop dat het dak minstens goed geïsoleerd is, zoniet is het Genk meer te doen over de "zichtbaarheid" van de actie dan om de groene stroom zelf. Toch vreemd dat in onze westerse samenleving productie van groene energie zoveel populairder is dan energiebesparing (ook al is dat laatste momenteel veel goedkoper te realiseren). Een gemeente die daar aan meedoet, geeft een fout signaal. Voor alle duidelijkheid: ik ken Genk niet goed genoeg om daarover te oordelen. Ik bedoel alleen: als het plaatsen van pv aansluit bij veel andere belangrijke acties in Genk dan is het plaatsen van pv ok, maar niet als andere opportuniteiten onbenut worden gelaten.
- lijkt me wat te eenvoudig om het betere financiële presteren van Colruyt alleen toe te schrijven aan energiebesparende maatregelen
- vreemd overigens dat je de inspanningen van Colruyt toejuicht terwijl je neerkijkt op openbare besturen die omwille van de centen eindelijk eens aan energiebesparing gaan doen.
- het energieprestatiecertificaat voor gebouwen heeft alleen een "morele" kracht. Niks sanctie. Zou trouwens zeer moeilijk zijn. Niet alleen de staat van het gebouw bepaalt het energieverbruik maar ook de intensiteit van het gebruik. Een sportzaal die de helft van de tijd leeg staat zal ook wel minder energie verbruiken niet? Hoe zou je zoiets in rekening kunnen brengen.

groeten
rik

Volledig akkoord met je bedenkingen Hendrik. Ruimte hier té beperkt om alles uitvoerig uit de doeken te doen, beter misschien eens tijdens bijeenkomst of zo tussen pot en pint; Vandaar ook slechts een paar algemene waarnemingen én vaststellingen. Nog een rechtzetting, herlees desnoods eens: Ik vergelijk geen kantoren met bedrijven.
Nog: Ook ik ben van mening dat (en in alle sectoren: particulier, privé, openbaar) PV de allerlaatste stap dient te zijn, maar ik wens niet in herhaling te vallen door: "eerst minimaal verbruiken, dan.." (ben intussen wél bezig). In Limburg zijn ze heus niet daar alleen mee bezig hoor! Informatie zat.
"- lijkt me wat te eenvoudig om het betere financiële presteren van Colruyt alleen toe te schrijven aan energiebesparende maatregelen
" had het toch enkel over het energieluik en PR-gevolgen? Uiteraard past dit in een beleid van totaal-efficiëntie.
"- vreemd overigens dat je de inspanningen van Colruyt toejuicht terwijl je neerkijkt op openbare besturen die omwille van de centen eindelijk eens aan energiebesparing gaan doen." hier heb ik het vnl over de impact op de publieke opinie. Van hen wordt véél minder een voorbeeldfunctie verwacht dan van openbare besturen, of heb je hier een andere mening over?.
Ik maak een denkoefening bij het EPC, da's toch toegestaan?
"Niet alleen de staat van het gebouw bepaalt het energieverbruik maar ook de intensiteit van het gebruik. Een sportzaal die de helft van de tijd leeg staat zal ook wel minder energie verbruiken niet? Hoe zou je zoiets in rekening kunnen brengen.
". Het is dan ook de bedoeling dat dit er zeer duidelijk op vermeld wordt, wat is hiervan het probleem?

Bon, 't is zondag en ben blijkbaar niet duidelijk genoeg aangezien alles zeer letterlijk, strikt en eng wordt geïnterpreteerd. zal het dan ook (voorlopig) hierbij laten.
Vind het overigens wel een zeer interessante vraagstaart Hendrik, bedankt hiervoor.

Toch even melden dat het jaarverbruik elekricititeit in het gemeentehuis gedaald is van 32.950 kWh in 2006 tot 29.907 kWh in het jaar 2007.
Tot wat een "individuele aktie" (zie hoger) kan leiden...

groeten
rik