lees: stop de broeikas van Jeroen Trommelen

Het Ecobouwers forum is vernieuwd en verbeterd, daarom is deze discussie afgesloten. Je kunt hier niet meer reageren. Je kan deze vraag opnieuw stellen, of vragen aan de beheerder van Ecobouwers om deze discussie opnieuw te openen als een nieuwe vraag.

Ik heb net het recente boek "Stop de broeikas" van Volkskrant journalist Jeroen Trommelen gelezen.
In het boek worden talloze onderwerpen kritisch tegen het licht gehouden en 201 concrete suggesties gedaan voor een levensstijl die het milieu minder belast. In de woorden van de auteur: hij pleit voor nieuwe milieurituelen.

Het boek geeft uiteraard alleen cijfers en voorbeelden uit Nederland. Dat is even wennen maar met wat inspanning haal je er heel wat uit dat ook voor ons toepasselijk is. Zonder dat iedereen met alles akkoord hoeft te gaan (*), zet het boek minstens tot denken aan. Het leest vlot, is soms vermakelijk en zeker een aanrader!

(*) Citaat uit het boek: kennis moet het opnemen tegen de zeer menselijke eigenschap om ongewenste informtie te negeren of te ontkennen. Of in elk geval niet te betrekken op zichzelf.

De auteur besteedt heel wat aandacht aan "indirect energiegebruik", dat is de helft van het huishoudelijke energiegebruik.
Hij gaat uitgebreid in op de vraag wat we met het geld kunnen doen dat we kunnen besparen op ons direct energiegebruik. Want "als dat geld wordt uitgegeven aan een waterbed of een vliegvakantie, is uiteraard alle moeite voor niets geweest". En ja, hij geeft ook voorbeelden van (leuke) zaken waaraan we ons geld wel kunnen besteden.

Het boek "stop de broeikas" is in de boekhandel te koop voor 15 euro.
Als je doet zoals ik: vragen in de openbare bib dat men het boek aankoopt, kun je het voor niets lezen en geef je andere de kans om het ook te lezen.
Het lijkt me ook een prima (verjaardags)cadeau voor een vriend/kennis/familielid die graag over "milieu" nadenkt en discussieert.
Omdat (zie p. 163) de gemiddelde paperback een energie-inhoud heeft van 35 megajoule is het een klimaatvriendelijker cadeau dan bijvoorbeeld de traditionele "vaste plant" (165 megajoule in augustus en 210 megajoule in februari). Of het ook een geschikt cadeau is voor uw lief laat ik in het midden. Het is wel klimaatvriendelijker dan een bos rozen (110 megajoule in augustus en 280 megajoule in februari)!

groeten
rik

Reacties

Hallo Wendy,

het kan niet leuk zijn als je te weinig overhoudt om je huis gezellig te verwarmen. Maar vaak is dat ook een teken dat je huis zéér slecht geïsoleerd is. Een prijsverhoging is minder erg als je 1000 l per jaar verbruikt dan als je 3000 l per jaar verbruikt.

Als je zelf een huis bezit, dan verdien je basismatregelen om te besparen zeer vlug terug. Met 10 meter buizenisolatie krijg je al wat gedaan bijvoorbeeld.

Als je een huis huurt, weet dan dat de meeste huurwoningen slecht geïsoleerd zijn. Maar als je goed uitkijkt, dan kun je vaak tegen dezelfde prijs een behoorlijk geïsoleerde woning huren. In het geval van een slecht geïsoleerde huurwoning helpt het al vaak tochtgaten toe te stoppen met kranten, piepschuim, isolatiestrips... en een tochthond voor de deur kan ook wonderen doen.

Wat het benzineverbruik betreft: rijden op een zuinige manier bespaart al gauw 2 l per 100 km. Vooral op autostrades bespaar je een aardige duit door 90 per uur te rijden i.p.v. 120. Maar misschien doe je dat al?

Pluto

Ik citeer je: "Jij hoeft met mij niet akkoord te zijn hé ! Maar ik hoef met U ook niet akkoord te zijn... In een democratie moeten meningen kunnen verschillen. Als dat al niet meer mag dan is het hier erg gesteld."

Volledig akkoord.
Heb ik trouwens ooit gezegd dat dat niet meer mag?

Maar leg me aub geen dingen in de mond die ik nooit gezegd heb zoals dat de accijnsverhoging goed is waarvoor ze bedoeld is.

"En bio-ethanol verbranden = het regenwoud opstoken + het oefent een opwaartse druk uit op de prijs van biomassa en dus ook van landbouwgewassen en voedsel. Dat gaat zéér hard aankomen, vooral bij de 1 miljard sloppenwijkbewoners in de derde wereld.
Voor mij hoeft het regenwoud niet omgevormd te worden tot een suikerrietplantage om bio-ethanol te kunnen produceren. De derde wereld hoeft voor mij niet te creperen."

Wel met deze laatste uitspraak ben ik het dus wel eens.
Zo zie je maar dat onze meningen niet altijd botsen.

Wendy
Je opmerking is volkomen terecht. Wie niet genoeg verdient, moet geholpen worden. Maar liever niet met een stookoliepremie of dergelijke. Wel met een (sociale) goed geïsoleerde woning.
Wat mij betreft zou het fair zijn om met de inkomsten van extra accijnzen de sociale uitkeringen en de minimumlonen te verhogen.
Dus, sociale bekommernissen, 100 % akkoord, maar het mag geen alibi zijn om niets te veranderen.

groeten
rik

Ik wil er nog aan toevoegen dat "Stop de broeikas" geen pleidooi is voor milieutaksen. Het boek gaat over wat de gezinnen zelf kunnen doen, los van, of zonder te wachten op de overheid.
Toch citeert Jeroen enkele onderzoekers die uitspraken doen over dit thema.

"De Nederlander werd gevraagd hoe hij zijn milieuprestatie echt zou verbeteren wanneer dat verplicht zou zijn. Met de kaasschaaf was het antwoord. Van alles mag een beetje weg. Men zou bijvoorbeeld een waterbesparende douchekop kopen, de thermostaat een graadje later draaien, de stand-by-functies uitzetten en de tweede koelkast wegdoen (als men die had). Maar juist op zaken die het energiegebruik drastisch beïnvloeden, zoals ver weg op vakantie gaan, autorijden of in een groot huis wonen, wilde men liever niet beknibbelen. Een op de drie ondervraagden slaagde niet in de theoretische opdracht om het directe energiegebruik met een derde te verminderen. Toch was dat bepaald geen onmogelijke taak. Het zou globaal neerkomen op het terugbrengen van het energiegebruik naar het niveau van een Nederlands huishouden in de jaren tachtig. Een enkele keer, rapporteert de onderzoekster, reageerde de ondervraagde persoon ronduit agressief op de suggestie van de interviewer dat de vaatwasser misschien weg zou kunnen. Onmogelijk!
Consumeren is een gewoonte, concludeert ze. Mensen worden er weliswaar niet gelukkiger van, maar kunnen moeilijk terug naar een patroon zonder luxe consumptie. Wie dat wil doorbreken, zal krachtige middelen moeten gebruiken die de consument niet leuk zal vinden."

Even verder in het boek (over een ander onderzoek):
"Consumenten die vrijwillig afzien van een zekere mate van comfort, vrijheid of luxe om een algemeen (milieu)belang te dienen, behoren tot een piepkleine minderheid. Het is daar niet verwonderlijk dat onderzoekers steeds vaker pleiten voor wat ze eufimistisch 'niet-vrijwillige stregegieën' noemen. Om werkelijk iets te veranderen in het gedrag van mensen, stellen ze, zijn dwingende maatregelen nodig. Alleen de overheid kan die opleggen. Die zou bijvoorbeeld milieuonvriendelijke producten en diensten veel duurder kunnen maken dan milieuvriendelijke alternatieven, of producten zwaarder kunnen belasten dan diensten die minder energie-intensief zijn. Krachtige maatregelen, zo stelt de geciteerde onderzoeker, veroorzaken even een schok maar worden daarna de gewone werkelijkheid. De mensen wennen er opmerkelijk snel aan."

Ik kan het niet laten hier iets aan toe te voegen. Krachtige maatregelen kunnen ook geleidelijk worden ingevoerd. Bewijs: we zijn het intussen gewend dat arbeid ongelooflijk belast wordt. Al eens het verschil gezien tussen wat je kost aan je werkgever (dat is nog veel meer dan je bruto-loon)en wat je zelf in handen krijgt?
Dit is dus een zeer krachtige maatregel om arbeid uit de markt te prijzen. En iedereen is er aan gewend en vindt het goed.
Deze belasting op arbeid geleidelijk vervangen door een belasting op energie (en dan alle energie) Ho maar! Dat lijkt ondenkbaar.
Toch zou het een goede maatregel zijn. Je gelooft toch nooit dat we de reducties die nodig zijn om de broeikas te stoppen halen op basis van vrijwilligheid?
En ja, het moet allemaal grondig bekeken worden. Omdat deze maatregel proportioneel de laagste inkomens het hardst zou treffen, zijn compenserende maatregelen nodig zoals een inkomensherverdeling. Zou dit voorstel misschien daarom zo'n weerstand oproepen?

groeten
rik

Ik schreef daarpas dat "Stop de broeikas" geen pleidooi is voor milieutaksen. Het boek gaat over wat de gezinnen zelf kunnen doen, los van, of zonder te wachten op de overheid.

Nou, eigenlijk zou Jeroen het wel willen.
Hij schrijft bijvoorbeeld:
"Eigenlijk zou de exclusieve glamour van de wereld van Peter Stuyvesant moeten terugkomen waarin vliegen een elitaire, peperdure en niet gedemocratiseerde vorm is van vervoer. Dat is overigens meer dan fantasie. Als alle negatieve milieueffecten waaronder de kosten van klimaatverandering in de prijs van een ticket worden opgenomen, zou het snel die kant op gaan."

Maar vliegen is dus niet duur. Ondanks zijn pleidooi
"niet vliegen is een grote milieukeuze die er echt toe doet. Tot twee generaties geleden waren verre reizen exclusief weggelegd voor ontdekkingsreizigers, expedities en matrozen. Zelfs nu komen de meeste Nederlanders nooit verder dan Europa. Het kan best." zal Jeroen zelf wel niet geloven dat mensen spontaan minder gaan vliegen.
Dat geldt ook voor "de andere keuzes die er toe doen."

Nou, als het allemaal niet lastig mag zijn, is het logisch dat Jeroen uiteindelijk uitkomt bij compenserende maatregelen als aanbeveling.
Hij plaatst daar wel enkele kritische kanttekeningen bij maar het is uiteindelijk vrij ontnuchterend dat klimaatcompensatie het belangrijkste is wat de gezinnen zouden kunnen doen. Niet omdat ze alleen dit KUNNEN doen maar wel omdat ze alleen dit WILLEN doen.

groeten
rik

Erik,

Zo'n fiets is jammer genoeg geen optie. Ik breng iedere morgen 2 kinderen (1,5 en 4 jaar) naar de opvang. Wij moeten nu om half zes uit bed. Als daar nog 25 km fietsen bijkomt is dat voor de kinderen echt niet te doen.
Mijn man neemt wel de fiets wanneer het kan

Jurgen,

De mensen waar ik over spreek hebben absoluut geen reserve. Ze zijn al heel blij als ze op het einde van de maand nog brood op tafel hebben.
Dit gezin is net als de meeste gezinnen in hun situatie heel goed in het verbergen van hun ellende.

Ik ben één van de mensen waar 'vlotte' chauffeurs zich blauw aan ergeren. Ik ben met andere woorden een sloef in het verkeer (zonder daarin te overdrijven). En dat merk je inderdaad aan het brandstofverbruik.

Rik,

Mensen die het nodig hebben moeten inderdaad geholpen worden en ik vind de stookoliepremie ook niet meteen de juiste manier.
En inderdaad mogen sociale bekommernissen geen reden zijn om niets te veranderen.
De meeste mensen die op het randje leven (en die ik ken) doen zelf echt al wel veel om energie te besparen, ze moeten wel. Bij hen zal de verwarming niet onnodig opstaan of zullen er geen lampen branden waar het niet echt moet. Ze koken voor 2 dagen omdat dat zuiniger is, als ze al kunnen koken want als ze pech hebben staan ze ook nog eens op minimumstroom,....

Misschien zou het goed zijn om de basisproducten betaalbaar te houden en de 'luxeproducten' flink wat duurder te maken.
De meeste mensen doen nog steeds alleen iets als ze het direct in hun portemonnee voelen, kijk maar naar de 2,5 liter wagens die nu geen kat meer wil. Als de lichte vracht voor terreinwagens afgeschaft wordt zullen er ook daar heel wat van verdwijnen.
En gratis energiebesparende maatregelen zoals uitdelen spaarlampen, isolatiemateriaal en dergelijke voor diegenen die het echt nodig hebben zou fantastisch zijn.

Uit het boek:
"Consumenten die vrijwillig afzien van een zekere mate van comfort, vrijheid of luxe om een algemeen (milieu)belang te dienen, behoren tot een piepkleine minderheid."
Wat nog eens laat zien dat er een mentaliteitswijziging moet komen: Iemand die niet vliegt omdat het slecht voor het milieu is wordt voor gek versleten, iemand die een Jeep koopt omdat hij zich daar veiliger in voelt is perfect normaal....

Rik,

Inderdaad een piep kleine minderheid.

2 jaar geleden, 800 zuinige wagens verkocht in B, tov van 500.000 SUV's. Die zuinige wagens verbruiken dan 25% minder dan gemiddeld, die SUV verbruiken 200 - 300% meer dan gemiddeld.

Al die maatregelen die enkelen onder ons doen om een paar m³ gas, kWh of brandstof minder te verbruiken, zijn nutteloos tov wat velen (bewust) verkwisten.

Zo heb ik bewust gekozen voor een wagen met CO2 127 ipv ene met 135 CO2. Wat haalt dit uit als de buurman een SUV koopt met 360 CO2.
Ik vermoed wel dat de SUV's een tijdelijk iets zullen zijn (verkoop in de VS daalt), waarvan er nu al velen spijt hebben dit ooit gekocht te hebben. Met een verwachte crude prijs van 300$ / barrel in 2020, zullen er niet veel meer rondcrossen.

Maarten

Rik,

Inderdaad een piep kleine minderheid.

2 jaar geleden, 800 zuinige wagens verkocht in B, tov van 500.000 SUV's. Die zuinige wagens verbruiken dan 25% minder dan gemiddeld, die SUV verbruiken 200 - 300% meer dan gemiddeld.

Al die maatregelen die enkelen onder ons doen om een paar m³ gas, kWh of brandstof minder te verbruiken, zijn nutteloos tov wat velen (bewust) verkwisten.

Zo heb ik bewust gekozen voor een wagen met CO2 127 ipv ene met 135 CO2. Wat haalt dit uit als de buurman een SUV koopt met 360 CO2.
Ik vermoed wel dat de SUV's een tijdelijk iets zullen zijn (verkoop in de VS daalt), waarvan er nu al velen spijt hebben dit ooit gekocht te hebben. Met een verwachte crude prijs van 300$ / barrel in 2020, zullen er niet veel meer rondcrossen.

Maarten

Rik,

Vorken en messen.
Nog zoiets,

zijn de vorken niet te groot in deze maatschappij,
ttz men gaat van punt A naar B met de wagen, sommigen doen dit met 3 l/100km andere met 24 l/100km, men doet exact hetzelfde.

Verbruik aan verwarming varieert in een vork van 400m³/Jaar tot 5000m²/jaar per huisgezin. Zelfde met elektriciteitsverbruik.

Een douche nemen, 3 l/min tot 30 l/min in de carwash douchen.

Huisvuil, een kleine zak restafval per week tot 4 grote zakken per week.

Vorken zijn niee te vermijden, maar bovenaan de vorken mag er toch eens drastisch het mes gezet worden.

Maarten

Rik,

Vorken en messen.
Nog zoiets,

zijn de vorken niet te groot in deze maatschappij,
ttz men gaat van punt A naar B met de wagen, sommigen doen dit met 3 l/100km andere met 24 l/100km, men doet exact hetzelfde.

Verbruik aan verwarming varieert in een vork van 400m³/Jaar tot 5000m²/jaar per huisgezin. Zelfde met elektriciteitsverbruik.

Een douche nemen, 3 l/min tot 30 l/min in de carwash douchen.

Huisvuil, een kleine zak restafval per week tot 4 grote zakken per week.

Vorken zijn niee te vermijden, maar bovenaan de vorken mag er toch eens drastisch het mes gezet worden.

Maarten

Hallo Wendy,

ik vind deze situaties ook echt niet aanvaardbaar. De reden waarom ik reageerde is omdat ik zelf enkele mensen ken die het echt niet breed hebben. Het is daar ook nooit echt warm. Maar tezelfdertijd kan er bij hun, tegen nagenoeg geen kost, heel veel bespaard worden. Maar misschien had ik moeten bedenken dat zij niet op het energieforum zitten .

Ik ben er echter niet van overtuigd dat hogere taxen op brandstof noodzakelijk een ramp zijn voor minder behoeden, mits een langetermijnvisie van de overheid en voldoende aanpassingstijd. In de States bijvoorbeeld waren de taxen op benzine jarenlang superlaag. En deze zijn nog steeds heel laag. Maar ondertussen betalen velen er meer per kilometer dan wij, want hun wagens verbruiken er meer dan dubbel zoveel. Dit juist omdat er decenialang zo weinig taxen waren.

Maar taxen dienen vaak alleen om het gat in de schatkist te vullen. Het zou beter zijn als we elk meer taxen op energie dienden te betalen, en minder op lonen. Dan kunnen we op termijn ons gedrag aanpassen, en zelf bepalen of we energie wensen te besparen. En als de belasting op lonen lager worden, dan kunnen de rijken ook meer diensten kopen dan goederen. En daar kan Rik misschien blij mee zijn?

Extra ambtenaren opleiden om mythes uit de wereld te helpen zou ook veel doen. Las ik overlaatst niet in de krant dat de overgrote meerderheid van de bouwfirmas niet geloofde in LEW? Het is om te huilen als je ziet dat zoveel mensen jaarlijks te veel aan energie zullen betalen "omdat hun bouwfirma niet in fabeltjes gelooft". En dat voor professionelen!

Soms betaal je zelfs extra voor meer energieverbruik. Als een architect niet weet wat hij doet, dan kiest hij soms voor te dure maatregelen om het wettelijk vereist K-peil te halen, en wordt het in de praktijk toch niet gehaald.

Samengevat: als de overheid energie duur maakt, dan moet ze de burgers ook volop helpen om minder energie te verbruiken. Ook en vooral de minst rijken in de maatschappij.

Jurgen

Een paar aanvullingen.

1) Er is het nieuwe project "energiesnoeiers" die aan huis (zullen) gaan bij mensen die het niet breed hebben. Ze doen er een energiescan en voeren eenvoudige ingrepen uit. Even afwachten of dat efficiënt zal zijn.

2) Ik ben zelf een ambtenaar die aktief is op dat vlak. We richten ons op de consument. Als die vraagt naar energiezuinig woningen, zal de bouwsector wel leveren.
De huidige energieprijzen zijn eerlijk gezegd een zegen om onze boodschap verkocht te krijgen. Als ik alleen milieuargumenten gebruik dan kom ik er niet. Als de prijzen straks om een of andere reden (tijdelijk) als een pudding inzakken dan verdwijnt dat effect. Daarom ben ik voorstander van taxen, gecombineerd met stimulansen (premies) voor de middelen om energie te besparen.

groeten
rik

Deze problematiek komt eigenlijk het best tot uiting in het vliegverkeer.
Er zijn geen taks noch btw op kerosine.
Vliegen is dus relatief goedkoop en blijft snel in belang toenemen. Het wordt een grote factor in de co²-uitstoot.
Een taks zou dat kunnen afremmen. En het zijn toch nog altijd wel niet de minst bedeelden die een vakantie boeken aan de andere kant van de wereld. Er is dus niets associaal aan.

Als er taksen komen dan in de eerste plaats op brandstoffen die nu abnormaal niet of te weinig belast worden:
- kerosine;
- diesel (in vergelijking met benzine).

groeten
rik

Jurgen,

Eisen opleggen aan de autoconstructeurs is misschien nog beter. (Europese Directieve voorzien?)
We doen dit o.a. al voor veiligheid en recycleerbaarheid, dus waarom niet voor emissies en brandstofverbruik?
Als modellen die niet aan de norm voldoen niet meer op de markt mogen komen kunnen ze niet meer gekocht worden en is dat probleem alvast opgelost

Taksen opleggen keert zich volgens mij vaak tegen de regering. Kijk maar naar de groenen een aantal jaren geleden. Gevolg is dan dat de nieuwe regering zich daar weer absoluut niet meer aan waagt en dat ze zich zelfs in allerlei bochten wringen om via achterpoortjes de situatie weer om te draaien.

Belasting op lonen omlaag en op energie omhoog is waarschijnlijk een zeer nuttige maar voor de meerderheid van de bevolking tevens zeer onpopulaire maatregel. De kans dat dit gebeurt ligt volgens mij daarom dicht bij 0.

Wat LEW's en energiebesparende maatregelen betreft is er vaak inderdaad een gigantisch gat in de kennis van de vakmensen.
Wij kozen voor het vernieuwen van onze vloeren de enige plaatser die isolatie aanraadde, volgens zo'n 10 anderen was dat niet nodig. Indertijd (nog maar 3 jaar geleden!) wisten we niet beter maar nu blijkt dus dat onze isolatielaag eigenlijk veel dikker had moeten zijn.
Spijtig genoeg zet je zo'n blunder niet zomaar meer recht.

Rik,

De portemonnee is inderdaad meestal het allerbelangrijkste.
De combinatie taxen-stimulansen zie ik ook wel zitten. Op voorwaarde dat die stimulansen ook daar geraken waar ze het meest nodig zijn

Rik,

aankopen van elektrische toestellen:

Het moment van aankoop geldt meestal de aankoopprijs, niet de prijs op termijn.
Zie al maar naar een spaarlamp of gloeilamp.
Dit geldt ook voor een koelkast, een A++ is veel duurder dan een C.
Men zou de verkopers moeten verplichten een benadering van de verbruikskosten te vermelden bij aankoop van een toestel.
bvb toestel A, kostprijs 500€, kost per jaar 100€
toestel B, kostprijs 750€, kost per jaar 50€

Men kan natuurlijk ook toestellen lager dan A label verbieden op de markt.

Maarten

PS wel veel ideeën op het forum, geraken die ook tot op Hertonginnendal?

Rik,

aankopen van elektrische toestellen:

Het moment van aankoop geldt meestal de aankoopprijs, niet de prijs op termijn.
Zie al maar naar een spaarlamp of gloeilamp.
Dit geldt ook voor een koelkast, een A++ is veel duurder dan een C.
Men zou de verkopers moeten verplichten een benadering van de verbruikskosten te vermelden bij aankoop van een toestel.
bvb toestel A, kostprijs 500€, kost per jaar 100€
toestel B, kostprijs 750€, kost per jaar 50€

Men kan natuurlijk ook toestellen lager dan A label verbieden op de markt.

Maarten

PS wel veel ideeën op het forum, geraken die ook tot op Hertonginnendal?

Wendy

"Taksen opleggen keert zich volgens mij vaak tegen de regering. Kijk maar naar de groenen een aantal jaren geleden. Gevolg is dan dat de nieuwe regering zich daar weer absoluut niet meer aan waagt en dat ze zich zelfs in allerlei bochten wringen om via achterpoortjes de situatie weer om te draaien.

Belasting op lonen omlaag en op energie omhoog is waarschijnlijk een zeer nuttige maar voor de meerderheid van de bevolking tevens zeer onpopulaire maatregel. De kans dat dit gebeurt ligt volgens mij daarom dicht bij 0."

Je hebt daar gelijk in maar we mogen toch eens fantaseren over wat zou kunnen zijn?
De combinatie belasting op lonen omlaag en belasting op energie omhoog is overigens nog onverkend terrein dacht ik.
Het is altijd "belasting op energie omhoog" om geen andere belasting te moeten verhogen. Natuurlijk komt dit de populariteit van zo'n soort maatregel niet ten goede.

Maarten

Nee, natuurlijk dringt dit niet door tot in Hertoginnedal. Wij zijn maar een piepklein deel van "het maatschappelijk debat".
Dat mag ons er niet van weerhouden een eigen opinie te vormen over een aantal zaken, en dat kan best gebeuren door van gedachten te wisselen, zoals nu gebeurt.

Dit forum kan hoogstens bijdragen tot de opinievorming binnen "de milieubeweging", maar dat is toch al wat.

groeten
rik

@Wendy,
Ik ken je situatie natuurlijk niet maar waarom zoek je geen opvang in de buurt?
Hoe kan er ooit een mentaliteitsverandering komen indien we het autogebruik er met de paplepel ingeven? Zo gaan we de cirkel nooit doorbreken.
Vroeger fietsten we dagelijks een 20 km door weer en wind naar school. Dit deden wij al vanaf ons 10 jaar. Gevolg: mijn belangrijkste vervoersmiddel is nog steeds de fiets (in een straal van 25 km) en voor langere trajecten neem ik de trein (werk). Ons gezamelijk autoverkeer is minder dan 10000 km per jaar, reizen inbegrepen.
Met mijn fiets heb ik vorig jaar 1,5 ton CO2 bespaard. Dat is ongeveer evenveel dan met een zonneboiler, en met een veel lagere kost.
Deze houding probeer ik mijn kinderen ook bij te brengen en dat lijkt aardig te lukken...

eric

Laat ons aub niet elkaars 'proces' maken. De reden van Wendy is wel duidelijk: 's morgens een uur en 's avonds een uur fietsen is twee uur dat de kinderen langer in de opvang moeten blijven.
Geef toe, er zijn slechtere redenen om de auto te nemen. Maar die chauffeurs hoor je hier niet.

groeten
rik

Nog even doorbomen over de zin van discussies op het energieforum.
Ik vraag me af of actief deelnemen aan het energieforum een heilzame uitwerking heeft op de persoonlijke milieuprestaties.

Hoe ik aan die vraag kom? Naar aanleiding van wat Jeroen schrijft over ecoteams:
"Maak huishoudens bewust van hun milieugedrag. Dat is inderdaad een zinnige gedachte, blijkt uit het werk van de zogeheten ecoteams, een vorm van gedragsbeïnvloeding die in het begin van de jaren negentig via de organisatie Global Action Plan is overgewaaid uit de Verenigde Staten. Ecoteams zijn lokale gespreksgroepjes over persoonlijk energiegebruik en milieugedrag waarin de deelnemers gaandeweg leren om geld en energie te besparen. Simpel en pragmatisch, maar vrijwel altijd met resultaat.
(...)
Er zijn in bijna honderd gemeenten ongeveer vijftienhonderd Nederlandse ecoteams actief geweest en de resultaten van hun besparingen zijn precies bekend. Het ging om energiebesparingen tussen vier en acht procent. Die verbetering is niet eenmalig, blijkt uit onderzoek van de afdeling Milieutechnologie van de Universiteit Leiden. Twee jaar na afloop scoren vrijwel alle deelnemers nog steeds even goed op hun energiegebruik en autokilometers. Kennelijk hebben de betrokken huishoudens hun energie-efficiency verbeterd en hebben ze maatregelen genomen die ook op de lange duur vrij gemakkelijk vol te houden zijn."

Wel, denk ik dan, als gesprekken in ecoteams efficiënt zijn en leiden tot gedragsverandering, waarom zouden gesprekken op het energieforum dat niet zijn? Er is toch een bepaalde gelijkenis?
Een verschil is dat er vanuit een vergadering meer sociale druk komt. Maar twee jaar later is die druk toch verdwenen en blijft het gedrag aangepast?

Het is mij niet bekend of er ooit al iemand een onderzoek heeft gedaan naar de invloed op het persoonlijke gedrag van deelname aan het energieforum. Maar het lijkt me een zinvol onderwerp om te onderzoeken. Niet over het gedrag van de "harde kern" die al superbewust was voor het forum zelfs maar actief was, maar over het gedrag van de toevallige passant die er in betrokken geraakt.
Het zou mij verwonderen als er geen positieve invloed op het gedrag zou zijn. Maar dat is natuurlijk maar gissen en veronderstellen.

groeten
rik

Rik,

Zodra we wat concreter worden en onze heilige koe nog maar in vraag durven stellen begin jij zelfs te steigeren. Het lezen van het boek is al een goed begin, maar de volgende stap is het daadwerkelijk toepassen en dat gaat soms hard aankomen...

Ik stelde me overigens alleen de vraag waarom Wendy haar kinderopvang zo ver zocht, maar blijkbaar had ik het verkeerd begrepen...

Eric

Ik reageerde alleen omdat ik vind dat je niemand op het forum op zijn persoonlijk gedrag hoeft aan te spreken.
Maar goed, je had het verkeerd begrepen.
Ik stel voor: zand erover ...

Voor het overige:
Ik heb het geluk dat ik wel naar het werk kan fietsen. En het deert me niet dat het regent. Maar ik wil gerust toegeven dat het lastig zou zijn als ik verplicht nog de helft minder zou moeten autorijden. Voor jou niet?

groeten
rik

Over de brandstoftaksen kan ik Rik alleen maar bijtreden.
Een drastische verhoging van de brandstofprijzen en strengere milieunormen op import geeft ons overigens een eerlijker kans op de vrije markt en zou het welvaartspeil zelfs kunnen opkrikken omdat niemand er nog zou aan denken om producten naar de andere kant van onze planeet te verschepen indien ze ook lokaal kunnen gemaakt worden...

Het vorige brengt ons naadloos bij de vraag of het klimaat kan gered zonder "lastige"gedragsveranderingen.

Jeroen verdedigt klimaatcompensaties, zowat het prototype van de "niet lastige maatregel".

Vorige vrijdag verscheen van zijn hand een artikel in de Volkskrant.

http://www.volkskrantreizen.nl/redactie/Jeroen%20Trommelen/artikelen/je_bent_groen_en_je_wilt_?_c0=DfTDu27gkNY=&_c7=Byh%2BpjHux8%2FaiIG3KKpHOw%3D%3D

groeten
rik

Ik ben in het bijzonder eens met de opmerking van Eric,

Doordat vervoer te goedkoop is gaan veel activiteiten naar lage loon landen om vervolgens hier weer terug te komen voor bijv. de verpakking.

Als transport duurder wordt kan het werk mooi hier blijven.

Eric, Rene

Dat heeft met loonkosten en belastingsdruk te maken, de transportkosten zijn maar een heel klein stukje van het prijskaartje.

vr gr
Pluto

Pluto,

Ze vervoeren bijv. garnalen om te pellen naar Marokka omdat inderdaad aar de lonen goedkoper zijn. ALs het vervoer van naar Marokko veel duurder wordt bestaat de kans dat het pellen weer hier gaat gebeuren.

Bijkomend voordeel is dat er minder vervoerd hoeft te worden(minder file's) en het milieu minder bealst wordt.

Of naar China, terwijl hier de garnaalpellers stillekesaan 'uitdoven'.
We zijn teveel comfort gewend. Zelf onze garnaal pellen? Wie doet het nog?
Laat mij toe even nostalgisch weg te mijmeren...
Ik herinner mij nog van vroeger, héél lang geleden. In ons dorpje in de kempen op zondagmorgen: "Garnóóót". De visboer ging in het dorp rond met de stootkar om 'maatjes garnot' aan de man te brengen. Die was vers, en die pelden we zelf. Heerlijk vond ik dat.
Maar daar hebben we geen tijd meer voor.
Die 'tijd van toen' hoeft voor mij niet per sé terug te komen (het mág, maar het móet niet), maar als we terug wat meer waardering konden opbrengen voor eigen, lokale, producten zou, zoals hierboven reeds aangehaald, al veel minder transport nodig zijn. Dat is ook iets waar Jeroen voor pleit.
Een degelijke 'milieubelastingstax' die producten belast volgens de échte energieinhoud zou de lokale markt ook terug concurrentieel kunnen maken volgens mij.

Groetjes,
Frank

Eric,

Vragen mag natuurlijk... en suggesties zijn altijd welkom want wie weet komt er hier nog iets naar boven waar ik nog niet aan dacht

Soms is er gewoon geen alternatief:
De crèche waar mijn jongste zoon gaat is de enige in de buurt waar plaats vrij was. Bovendien heeft deze crèche voor mij de beste ligging.
Voor mijn oudste zoon kan ik ook niet dichter bij huis gaan omdat wij bewust niet kozen voor het klassieke onderwijs.

Ik denk dat de ecologische gedachten en gedragingen die mijn oudste zoon op school mee krijgt ruimschoots opwegen tegen het autogebruik om naar school te gaan.
Als alle scholen even ecologisch bezig waren zou dat volgens mij een serieuze impact hebben op het milieu.

Onze heilige koe is de fiets, ook al wordt hij niet altijd uit de stal gehaald.
We willen wel maar....
En we willen het milieu zoveel mogelijk sparen maar....
Realiseerbaarheid en wens komen niet altijd overeen. Dat is een les die ieder kind vroeg of laat leert

Zoals Rik zegt: We mogen al eens fantaseren over wat zou kunnen zijn.
En mijn aanvulling daarop: misschien is onze fantasie niet realiseerbaar maar wie weet kunnen we wel dicht in de buurt komen.

Vele kleine verschillen maken ook 1 groot verschil

de week van fair trade: goed initiatief doch de producten die ze verkopen komen meestal van heel ver!

Toch even opletten met deze uitspraken hoor. Van protectionisme wordt uiteindelijk niemand beter, wellicht zelfs vooral het zuiden niet.

Akkoord, soms gebeurt er nutteloos vervoer (het verhaal van de ham van hier dat naar Parma gaat voor een stempel en dan terug naar hier). Maar voor een optimale markt is wel vrijhandel nodig. Dat impliceert vervoer.

Het ene vervoer is echter het andere niet. Jeroen legt uit waarom vervoer per vliegtuig de grote boosdoener is. Waarover gaat het?

Bederfelijke groenten en zacht fruit uit een ander continent worden bijvoorbeeld vaak per vliegtuig vervoerd. Vorige week gezien in de Delh...: mini-groenten uit Zuid-Afrika, asperges uit Peru, sperzieboontjes uit Kenia… Het vervoer van een kilogram van die boontjes kost evenveel energie als twee liter benzine bevat. Vreemd genoeg zijn die boontjes hier zelfs te koop als er volop verse inlandse bonen te koop zijn (het is pas september!)
Niet alleen inlandse groenten en fruit zijn echter een broeikasvriendelijk alternatief. Bewaargroenten en bewaarfruit worden vaak per boot vervoerd en dat kost veel minder energie. Voorbeelden zijn bananen en kiwi's.

Uiteindelijk heeft het er weer mee te maken dat vliegverkeer fiscaal bevoordeeld wordt tegenover andere vormen van vervoer.

In een notendop samengevat: er is niets tegen bananen uit Zuid-Amerika (die met de boot komen) maar we moeten in de herfst geen asperges eten (want die komen per vliegtuig uit Peru).
Daar zijn twee oplossingen voor:
- We zijn ons hiervan bewust en willen in de herfst geen asperges meer op ons bord.
- De overheid maakt het vliegtuig duurder (al is het maar door een normale belasting), dan kunnen we ons gewoon geen asperges in de herfst meer verloorloven.

groeten
rik

Als we energie en dus vervoer duurder maken zal er zeker een verschuiving van werk optreden. Een aantal activiteiten zullen dan weer vlak bij de afzetmarkt gaan gebeuren omdat anders het produkt duurder wordt.

Het doel hiervan is: minder gebruik van fossiele brandstoffen, minder file's, minder CO2 uitstoot.

Maar dit geldt niet alleen voor Europa, maar voor alle werelddelen. We beschermen dus niet onze markt, maar we beschermen ons milieu en onze fossiele brandstoffen.

Rene

Dicht bij de afzetmarkt? Niet zeker.
Kan ook dichter bij de grondstoffen zijn, die zijn zwaarder en dus duurder om te transporteren.

groeten
rik

En zo zijn we weer terug bij de vermindering van de loonkost

Loonkost voldoende omlaag maakt producten uit eigen land weer betaalbaar.

Gevolg:
Minder invoer van afgewerkte producten en meer werkgelegenheid, dus ook meer koopkracht.
Als die koopkracht dan niet gebruikt wordt om vliegreizen naar de andere kant van de wereld of dure SUV's te kopen...
En dan heb je natuurlijk ook nog meer invoer van grondstoffen, dat was ik even vergeten.

Het lijkt soms eenvoudig maar het is toch niet zo simpel om een superoplossing te vinden.

Consuminderen, meer tijd steken in de productie van duurzame producten en meer geld betalen voor duurzame producten lijkt me wel een goede oplossing.

Rik schreef:
"Akkoord, soms gebeurt er nutteloos vervoer (het verhaal van de ham van hier dat naar Parma gaat voor een stempel en dan terug naar hier). Maar voor een optimale markt is wel vrijhandel nodig. Dat impliceert vervoer."
Denk jij dat de vrije markt niet even goed kan werken op een lokalere schaal (bv. binnen 1 continent) met veel minder milieu impact? In het ideale geval produceert iedereen wat ze zelf nodig hebben en economisch gezien komt iedereen er even goed vanaf...

Over die zogezegde verhoogde invoer van grondstoffen in het geval van lokale productie wil ik ook nog wel iets kwijt: indien de energieprijzen voldoende hoog zijn kunnen we ons niet meer permiteren om veel grondstoffen in te voeren (bv. ijzer, koper, zilver, goud noem maar op). Dit heeft het milieugunstige effect dat we meer zullen recycleren van de afdankertjes op onze lokale markt.

Dus hogere energieprijzen leiden tot een verhoging van de lokale productie EN recyclage: tweemaal beter voor het milieu!

Energie zal toch duurder worden en de staat zal zijn belastingcenten toch ook nodig blijven hebben. Dus als loonkosten omlaag gaan waar zal de staat zijn inkomsten dan dienen te verkrijgen ?

Zullen consumenten akkoord gaan met het verlagen van de uitgaven van de staat ?
minder defensie, minder ontwikkelingshulp, lagere uitkeringen, verminderde ziekenzorg, afschaffing renteaftrek

Waarschijnlijk niet

Zullen wij akkoord gaan met de verhoging van de BTW ?

Waarschijnlijk niet, maar energie zal duurder worden.

Het zal erop neer komen dat we netto minder kunnen gaan besteden.

Daarom is ook zo belangrijk nu al de energieprestatie van uw woning te verbeteren en uw gedrag aan te passen. De verhoging van de energieprijs zal dan minder hard aankomen.

Op wereldnivo zullen we inderdaad bij hogere energieprijzen het een en ander zien veranderen:

Of dichter bij de bron gaan zitten of dichter bij je afzetmarkt zal het devies zijn. Loonkosten zullen minder belangrijk worden in de overweging waar een vestiging te plaatsen.

Dit is toch wat we willen:

Minder transport, minder CO2, minder file's.

Rik,

Akkoord dat vliegtuigen niet gemaakt zijn om goederen te transporteren.
Maar schepen worden altijd beschouwd als het milieuvriendelijke alternatief. Als je weet dat trnasport over zee verviervoudigd is op 15 jaar tijd. De brandstof waarop die schepen varen is ook iets heel vies met heel veel SO2 en andere zwavelverbindingen erin.

Een voorbeeldje van dichter bij de bron, in Rotterdam komt regelmatig een van de grootste schepen ter wereld binnen voor het aanleveren van ijzererts ergens uit zuid-amerika. Alle hoogovens naar zuidamerika dan maar, veel minder schepen in de zee.

Nog eentje, tegenwoordig wordt een type yoghurt gemaakt ergens in 1 europees fabriek. Vandaaruit wordt alles getransporteerd over gans europa. De actimellekes van Rotselaar gaan naar alle uithoeken van Europa.

Maarten

Ach, ik weet niet of er echt oplossingen zijn om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Als we de exponentiële groei kunnen afremmen zal het veel zijn.

In heel die discussie vind ik nog steeds dat het energie te kort van de wereld veel belangrijker is dan de mogelijke opwarming van de aarde. Waarom wordt daar niet meer nadruk opgelegd ipv het ver van mijn bed global warming senario.

Dichter bij de bron of afzetmarkt is natuurlijk mooi en heel veel mensen zullen dat geen probleem vinden zolang die bron of afzetmarkt niet in een lage-loon-land ligt.

Zo kreeg het bedrijf waar ik werk heel wat negatieve kritiek omdat er in het Oostblok een nieuwe fabriek komt.
Die fabriek komt er omdat we daar vlak bij de afzetmarkt zitten. Het is niet zo dat die fabriek productie van hier gaat wegnemen, er komt gewoon extra productie. Toch zien de mensen hier dit als een bedreiging.

Vraag is ook hoe ver je daarin gaat. België heeft zelf niet zo veel grondstoffen en ook niet de oppervlakte om zelfvoorzienend te zijn. We zullen dus altijd veel moeten invoeren, zelfs als er volop gerecycleerd wordt. We zijn dus eigenlijk altijd de pineut want ofwel produceren we hier en moeten de grondstoffen ingevoerd worden, ofwel produceren we aan de bron en moeten de eindproducten ingevoerd worden.

Maarten,
Nadruk op energietekort ipv nadruk op global warming leggen kan misschien inderdaad een andere groep mensen wakker schudden.
Toch is dat energietekort op dit moment ook nog ver van mijn bed.
Alleen bij het begin van de Golfoorlog hebben we even kunnen ondervinden hoe zo'n tekort ons leven kan beïnvloeden.
Toen werden er even geen plezierritjes met de auto gemaakt want je wist niet of je je tank de dag erna nog kon vullen

Wendy,

Men verwacht de peak oil tegen 2010 (dwz productie kan vraag niet meer volgen). Een vooraanstaande franse bank raamt de kost voor crude in 2020 op 300$/barrel. Nu zitten we op 80$, vijf jaar geleden was de streefwaarde nog 25$.

Binnen 35 jaar zou alles op zijn.

Gas en nucleair worden ook schaars. Kolen zouden er nog voor 200 jaar (mogelijk overschatting) zijn.

Trouwens CO2-uitstoot en verbruik van fossielen zijn direct gerelateerd.

Met alle respect maar al die windmolen en zonne-energie zijn maar een marginaal iets in de energie voorziening momenteel.

Maarten

Laat ons dus even aannemen dat de energieprijzen fors gaan stijgen, dat zal wel niet zijn door een preventieve belasting maar gewoon door een tekort.

Als ik bovenstaande posts lees, dan blijkt toch dat jullie wat eenzijdig aandacht hebben voor het energiegebruik van transport.
Transport (van grondstoffen of van afgewerkte producten) zal uiteraard mee verantwoordelijk zijn voor de energie-inhoud van een product.
Voor hoeveel verantwoordelijk, dat hangt af van:
- de afstand;
- de vervoerswijze (vliegtuig of schip of trein, of vrachtwaten of een combinatie,...);
- de omvang en het gewicht van het product (een auto uit China of een t-shirt?).

Daarnaast mag je echter de energie nodig voor het maken van het product niet uit het oog verliezen.
Het is dan een interessante vraag welke producten het meest in prijs zullen stijgen bij stijgende energieprijzen.
Ik denk bijvoorbeeld aan producten uit aluminium (energie-intensief om te produceren) of vlees (multiplicatoreffect energie-inhoud graan omdat de dieren graan eten en slechts een deel daarvan omzetten in vlees).

groeten

rik

Rik,

zeer interessante piste want elke sector zegt dat ze maar voor een klein deeltje verantwoordelijk zijn.

ik heb er geen gedacht van welke activiteiten nu de grote brok aan CO2 leveren. Wel ooit horen vallen dat de bouw (productie materialen) er voor een groot stuk tussen zit.

Maarten

Jeroen Trommelen baseert zich wat betreft energiebeslag van producten vaak op een Nederlandse studie "Energiebewust Consumeren - Informatie over de relatie tussenhuishoudeijke consumptie en het indirecte energiegebruik" uit 1998.
Onderstaande kopie komt daaruit en verheldert wat allemaal bijdraagt tot het indirect energiegebruik.

groeten
rik

Indirecte energie
Producten ontstaan niet vanzelf. Elk product doorloopt een keten van fasen, van grondstofwinning tot afvalverwerking. Ook voor diensten gaat dit min of meer op. Indirecte energie is de energie die nodig is om de hele keten te
doorlopen. De indirecte energie die nodig is voor een product of dienst is de optelsom van het energiegebruik ten behoeve van:

¥ Grondstofwinning of teelt
Voor de winning van de grondstoffen die nodig zijn voor een product, of de teelt van de basisingrediënten van voedingsproducten (kunstmest,verwarming van de kas) is energie nodig.
¥ Productie
Tijdens de productie van goederen of de bewerking van levensmiddelen in de fabriek is energie nodig. Werkzaamheden voor allerlei vormen van dienstverlening (zoals koken in het restaurant en wassen in de wasserij)
kosten eveneens energie. Ook investeringen in gebouwen en inrichting in energetisch opzicht zijn meegeteld.
¥ Transport
Voordat producten en diensten bij de consument thuis zijn aangekomen is er transport nodig; van (grondstof)leverancier naar verwerker, tussen de verwerkende industrie‘n, van tuinder naar groothandel, tussen groot- en
detailhandel en bezorging aan huis.
¥ Verpakking, opslag en handel
De verpakking van producten en het onder geconditioneerde omstandigheden bewaren kost energie, niet alleen in het depot van de groothandel, maar ook in het magazijn en de verkoopruimte (inclusief vitrines en koelmeubelen) van een winkel.
¥ Afval
Veel consumptiegoederen leveren ook afval op. Enerzijds kost het verwerken van afval energie, maar soms kan uit afval ook energie teruggewonnen worden (bijvoorbeeld als het afvalproduct zich laat hergebruiken of goed laat verbranden ten behoeve van het opwekken van elektriciteit)
Een aantal producten verbruikt ook energie tijdens de gebruiksfase, zoals het elektriciteitsgebruik van een lamp, het gasverbruik van een cv-ketel en het benzinegebruik van een auto. Dit energiegebruik is in voorgaande opsomming
niet vermeld, omdat dit wordt gerekend tot het directe energiegebruik van een huishouden.

Energiebeslag
De indirecte energie die nodig is voor een product of dienst wordt ook wel aangeduid als het energiebeslag van een product of dienst. In deze aanduiding komt goed tot uitdrukking dat elke handeling, die voor een product of
dienst nodig is en die energie gebruikt, "beslag legt" op een stukje van de voorraad aan primaire energiedragers als kolen, aardolie en aardgas.

Hendrik,

Dus is onze welvaart, rijkdom een rechtstreeks gevolg van ons energieverbruik. En omgekeerd geldt dan ook : minder energie verbruiken gaat ten koste van onze welvaart en onze rijkdom. Of niet ?

vr gr
Pluto

Pluto

Als je het als welvaart beschouwt dat we elk jaar 4 paar goedkope schoenen kopen en die na drie maanden gebruik weggooien, dan in elk geval wel.
Maar ben je minder rijk als je 1 keer per jaar kwaliteitsschoenen koopt en die tussendoor laat herzolen?

groeten
rik

Pluto,

Waarschijnlijk wel.

Maar is het bezit van een vette SUV, het op vakantie gaan naar Bali of de dom republiek (terwijl men de ardennen nog niet gezien heeft) welvaart?
Of is dit dekadentie?

Zijn we al niet gelukkig met een welvaartsniveau van pakweg zuideuropese landen zoals PT of GR?

Ik zie dit meer als een flipperkast. Alle geld eindigt uiteindelijk als verbruik van energie. Het doel is de bal zolang mogelijk boven te houden. Als die er dan toch invalt knaag je aan de E-voorraden.
Bvb
1) Je hebt 1000€ en steekt die volledig in verwarming van je huis. Buiten wat luttele taxen en winsten knaag je voor 1000€ aan de voorraden.
2) Je heb 1000€ en je koopt benzine voor je wagen. voor 250€ knaag je aan de voorraden, 750€ gaat naar de staat en wordt daar weer (nuttig) besteed.
3) Je koopt een sjieke fiets en wat uitrusting voor 1000€. Je gaat met de fiets op vakantie. Wat luttele € gaan naar energie, de rest naar de fabrikant en zijn werknemers, naar de staat, ...

Duidelijk dat in 3) de bal veel langer boven blijft. Maar uiteindelijk zal die ook opgaan in energie.

Maarten

Energiebeslag van een bepaald produkt of dienst lijkt mij telkens onderwerp voor een doctoraatsthesis. Stel mij (vanuit mijn werkomgeving) soms vragen over bijvoorbeeld aluminium: enorm veel energie nodig bij electrolyse maar relatief weinig bij recyclage. Wordt vooral daar geproduceerd waar energie uit waterkracht aanwezig is. Daar waar het staal vervangt, zorgt het eveneens voor een gewichts- en dus energie-reduktie: bv in de transportsector (personenwagens, schepen, vliegtuigen en treinen). Zelfs op je aluminiumfiets waardoor je wat minder gaat verbruiken. Zal dus ook sterk afhankelijk zijn van waar je een produkt of dienst produceert en verbruikt.
Lijkt mij zo complex dat we nog de ene kemel na de andere kunnen verwachten in de toekomst.
Woon niet zo ver van een isolatie-producent: wat met de energie-milieu-impact van de verschillende branden die dit bedrijf gekend heeft? wat met de roet-uitblazende (en dus dieselvretende) vrachtwagens die ik elke morgen zie vertrekken vanuit dit bedrijf? Wat met de energie nodig om die vrachtwagens te produceren? Wordt dit allemaal correct ingecalculeerd? Ik vrees dat het voorlopig bij enkele schuchtere pogingen blijft. Ik vermoed dat we nog ver verwijderd van wetenschappelijk onderbouwde data over energiebeslag.

Het energiebeslag meten is inderdaad complex. Er zijn dan ook discussies over de resultaten, en die zullen wel nooit helemaal juist zijn wegens lokale factoren.
De consument heeft ook weinig aan die gegevens.

Punt is dat hogere energieprijzen die correct worden doorgerekend de prijzen van de producten met de hoogste energie-inhoud het meeste zullen doen stijgen. Dat maakt de keuze voor de consument veel makkelijker.

In de praktijk is de prijs vandaag geen correct criterium. Typevoorbeeld van scheeftrekking is het feit dat alleen de luchtvaart is vrijgesteld van btw.
Een product vervoerd per vliegtuig wordt daardoor bevoordeeld t.o.v. hetzelfde product vervoerd per vrachtwagen.

PS Voor Maarten
Er is één uitzondering op de regel dat alle geld opgaat in energie: het geld dat je besteedt aan systemen om energie op te wekken. Het voorbeeld is zonnepanelen: ze brengen na enkele jaren meer energie op dan nodig was om ze te maken en te installeren.
En intussen heb je het geld voor de panelen niet besteed aan iets anders dat wel energie kost (veel energie zoals een verre reis, een verwarmd zwembad of minder energie zoals kleren).

groeten
rik

LCA en het ganse milieugebeuren is inderdaad extreem complex. Dikwijls kom je met een eindsom van zaken die niet te vergelijken. ooit heb ik LCA gekregen als vak, de prof kon geen antwoord geven op de vraag of een glazen fles nu beter is dan een plastieken.

De pvc industrie stelt zelfs dat pvc een goede plastic is omdat je veel minder crude nodig hebt om die te maken dan hdpe.

in VL wordt heel veel gedaan ivm bodemsanering. Vraag is of de ganse balans nog wel goed is vor het milieu.

Rik,

De swindle groep zegt gewoon dat een condenserende ketel plaatsen dom is want het opgespaarde geld gaat toch naar en vliegtuigreis.

Maarten

Maarten

1) De kwestie van de herbruikbare glazen fles of de plastieken recycleerbare fles is een goed voorbeeld waarom een algemeen LCA geen algemeen bevredigend antwoord kan geven.
Veel hangt immers af van afstanden die de flessen moeten afleggen.
LCA werkt met aannames in dat verband. Dat kan niet anders.

2) Bevestigt inderdaad dat de kwestie van besteden extreem belangrijk is. Eén ding is zeker: als (over het algemeen energie-intensieve) goederen duurder worden, zullen de aangekochte hoeveelheden automatisch minderen.

groeten
rik

Rik,

Die complexiteit van het ganse milieugebeuren maakt milieubescherming net zo kwetsbaar.
Met wat populistische uitspraken (zoals de swindle groep) veeg je alles makkelijk van tafel.
Dikwijls moeten de groenen ook terugkomen op eerder vergoddelijkte zaken, zoals nu bvb biobrandstoffen.

Vandaar dat de groenen zich beter zouden moeten indekken met correcte berekeningen of wetenschappelijk gefundeerde zaken en niet afkomen met vaag buikgevoel.

Maarten