lees: stop de broeikas van Jeroen Trommelen

Het Ecobouwers forum is vernieuwd en verbeterd, daarom is deze discussie afgesloten. Je kunt hier niet meer reageren. Je kan deze vraag opnieuw stellen, of vragen aan de beheerder van Ecobouwers om deze discussie opnieuw te openen als een nieuwe vraag.

Ik heb net het recente boek "Stop de broeikas" van Volkskrant journalist Jeroen Trommelen gelezen.
In het boek worden talloze onderwerpen kritisch tegen het licht gehouden en 201 concrete suggesties gedaan voor een levensstijl die het milieu minder belast. In de woorden van de auteur: hij pleit voor nieuwe milieurituelen.

Het boek geeft uiteraard alleen cijfers en voorbeelden uit Nederland. Dat is even wennen maar met wat inspanning haal je er heel wat uit dat ook voor ons toepasselijk is. Zonder dat iedereen met alles akkoord hoeft te gaan (*), zet het boek minstens tot denken aan. Het leest vlot, is soms vermakelijk en zeker een aanrader!

(*) Citaat uit het boek: kennis moet het opnemen tegen de zeer menselijke eigenschap om ongewenste informtie te negeren of te ontkennen. Of in elk geval niet te betrekken op zichzelf.

De auteur besteedt heel wat aandacht aan "indirect energiegebruik", dat is de helft van het huishoudelijke energiegebruik.
Hij gaat uitgebreid in op de vraag wat we met het geld kunnen doen dat we kunnen besparen op ons direct energiegebruik. Want "als dat geld wordt uitgegeven aan een waterbed of een vliegvakantie, is uiteraard alle moeite voor niets geweest". En ja, hij geeft ook voorbeelden van (leuke) zaken waaraan we ons geld wel kunnen besteden.

Het boek "stop de broeikas" is in de boekhandel te koop voor 15 euro.
Als je doet zoals ik: vragen in de openbare bib dat men het boek aankoopt, kun je het voor niets lezen en geef je andere de kans om het ook te lezen.
Het lijkt me ook een prima (verjaardags)cadeau voor een vriend/kennis/familielid die graag over "milieu" nadenkt en discussieert.
Omdat (zie p. 163) de gemiddelde paperback een energie-inhoud heeft van 35 megajoule is het een klimaatvriendelijker cadeau dan bijvoorbeeld de traditionele "vaste plant" (165 megajoule in augustus en 210 megajoule in februari). Of het ook een geschikt cadeau is voor uw lief laat ik in het midden. Het is wel klimaatvriendelijker dan een bos rozen (110 megajoule in augustus en 280 megajoule in februari)!

groeten
rik

Reacties

Bij "energiebesparing" denken we (of veralgemeen ik?)gewoonlijk aan direct energieverbruik (gas, stroom, benzine).
We zijn het nog niet gewoon om veel aandacht te besteden aan het indirecte energieverbruik. Het boek van Jeroen Trommelen besteed daar wel veel aandacht aan. Elk product bevat energie. Huishoudens gebruiken de helft van hun energie via de producten en diensten die ze kopen.

Ik had er nog nooit van gehoord dat vleesvervangers veel energie bevatten en dus slecht zijn voor de broeikas. Ik houd zelf wel van die dingen. Ze bevatten over het algemeen minder vet en lijken dus gezond. Maar dus niet goed voor de broeikas. Troost: ze zijn wel goed tegen de overbemesting, met uitzondering van Valess, dat van melk is gemaakt (6 liter melk voor 1 kg Valess).

Overschakelen naar een veganistisch dieet omwille van de broeikas? Dat is natuurlijk heel veel gevraagd.
Je kunt ook gewoon minder vlees eten. Kip schijnt minder energie te bevatten dan vlees, net als verse vis overigens. En varkensvlees bevat minder energie dan rundsvlees.

Allemaal te vinden in dit boek.

groeten
rik

Met al die uitwijdingen ben ik er nog niet toe gekomen wat de eigenlijke bedoeling van de auteur is.
Hij begint waar Al Gore stopte. Ik citeer "Wie het publiek ervan overtuigt dat de mens verantwoordelijk is voor klimaatverandering en dat de gevolgen daarvan catastrofaal kunnen zijn, laat een kans liggen door pas bij de aftiteling een paar tips te geven over milieuvriendelijk leven. Bovendien waren die tips een beetje afgezaagd.
Wat helpt nou echt en welke maatregelen zijn vooral symbolisch?"
En verder "Toch denk ik dat er lezers bestaan die precies willen weten hoe het zit voordat ze hun gedrag eventueel gaan veranderen. Voor dat soort lezers is dit geschreven."

Ik had net hetzelfde wat dubbelzinnige gevoel na de film van Al Gore. Ik keek dan ook uit naar de cijfers over wat nu echt helpt. Nou,dat valt een klein beetje tegen. De auteur dekt zichzelf wel in door te stellen "dat die percentages niet meer zijn dan beredeneerde indicaties om vergeljkingen mogelijk te maken. Het is belangrijk om in één oogoplag te kunnen zien dat het vermijden van een verre vakantievlucht meer dan 10 keer zoveel effect heeft als het indraaien van spaarlampen."

Mijns inziens moet je wat opletten met de percentages in dit boek en wel om volgende redenen:
- De auteur doet wat meewarig over de kleine maatregelen, maar vele kleintjes maken één groot. Bovendien is ook de vraag belangrijk of een maatregel al dan niet makkelijk haalbaar is. Ik wil wel geloven datspaarlampen indraaien minder energie bespaart dan je vleesgebruik halveren maar ik weet ook dat Jan Modaal er rapper zal toe komen spaarlampen te gebruiken dan zijn biefstuk te laten.
- De auteur behandelt belangrijke maatregelen niet. Over woningisolatie zegt hij wel zijdelings dat het een rendabele maatregel is voor je portemonnee maar nee,geen hoofdstukje daarover en dus ook geen percentage geraamd van de besparing. De auteur geeft trouwens toe, ik heb het hem gevraagd, dat isolatie eigenlijk wel een hoofdstuk verdient.
- De auteur gaat uit van een aantal aannames die typisch zijn voor de Nederlandse situatie. Hij is wel enthousiast over zonnepanelen maar gaat er bij zijn schatting toch maar van uit dat het Nederlansde gezin slechts 4 m² zonnepanelen installeert. Het is te duur. Dat is bij ons dus wel anders, maar in Nederland geen vette groenestroomcertificaten en geen riante belstingkorting.

Conclusie: je mag het boek niet beschouwen als een wetenschappelijk werk ook al gebruikt de auteur wetenschappelijke bronnen. Het is interessante journalistiek en leuk lezen Maar tegenover journalistiek moet je altijd kritisch blijven.
De auteur heeft het niet zo voor spaarlampen, het rebound effect weet je wel. Dat levert leuke tekst op. Dat het rebound effect ook kan optreden bij maatregelen die hij wel toejuicht veegt hij dan weer gemakkelijk onder de mat: "Een van de eerste projecten met zonneboilers in Nederland leidde onverwacht tot een hoger verbruik van aardgas voor warm water omdat de bewoners redeneerden dat de zon toch gratis is. Ze vergaten voor het gemak dat de helft van de energie toch nog uit aardgas kwam en verdubbelden hun vraag. Met extra informatie bleek dat probleem echter oplosbaar."

Tot daar enkele kritische noten van - laat dat duidelijk wezen - een fan van het boek.

groeten
rik

Een thema dat op verschillende plaatsen in het boek opduikt:
elke euro die wordt uitgegeven aan klimaatvriendelijke aankopen is nuttig besteed want kan niet meer worden uitgegeven aan klimaatonvriendelijke aankopen.

Volgend voorbeelden maken duidelijk wat Jeroen bedoelt:
"Een schoonmaakhulp is een van de meest energiezuinige bestedingen die je met je geld kunt doen. De ingehuurde schoonmmaakhulp gebruikt niet meer energie dan men zelf zou doen. Omdat het aan de schoonmaakhulp uitgegeven geld niet meer aan iets anders kan worden besteed, wordt indirect energiewinst geboekt. Pratisch elke andere besteding zou namelijk geleid hebben tot het consumeren van meer energie."

"Een maatpak of dure schoenen kopen en kapotte kleding en schoenen laten repareren zijn goede manieren om geld broeikasvriendelijk te besteden. Omdt er relatief meer arbeid wordt gekocht, is de energiebelasting van maatkleding veertig procent lager dan die van confectiekleding. Om een paar schoenen te maken en bij de consument te krijgen is ongeveer evenveel energie nodig als voor de productie van het materiaal waaruit de schoenen zijn gemaakt. Goede leren schoenen die jarenlang meegaan, kosten in de productie maar dertig procent méér energie dan schoenen die een jaar meegaan. Dat maakt de aanschaf (en reparatie) van kwaliteitsschoeisel tot een klimaatvriendelijke investering."

Per bestede euro bevatten diensten bijna altijd minder energie dan goederen. In een klimaatvriendelijk leefstijl wordt het aantrekkelijk om de welvaart te besteden aan de moeite van anderen.
Dus:
"Een lichaamsmassage vergt gemiddeld veertig megajoules aan energie, berekende ooit de Universiteit Utrecht. Dat is evenveel als de energie die nodig is voor de productie van een pond gehakt. Maar omdat zo'n massage tien keer meer kost dan gehakt, worden die euro's wel tien keer klimaatvriendelijker besteed."

Zoals Luc hierboven al schreef: Jeroen pleit voor uitbundig restaurantbezoek want "Voor de productie van een kledingstuk van 100 euro is gemiddeld 110 kilo broeikasgas CO² uitgestoten. Wie voor hetzelfde geld uit eten gaat, produceert slechts 70 kilo CO². Kiezen voor relatief veel dienstverlening en relatief weinig product, dat wordt het nieuwe milieuritueel."

Dit is een interessante denkpiste van de auteur maar het heeft ook zijn beperkingen. Het werkt namelijk alleen maar als iedere consument zo handelt. Stel dat ik het in mijn hoofd haal om mij voortaan elke dag een deugddoende massage te laten weggevallen dat laat ik mijn geld inderdaad broeikasvriendelijk rollen. Als mijn masseur of (liefst) masseuse op het einde van het jaar dankzij mijn centen een vliegreis kan boeken voor een strandvakantie in de Dominicaanse Republiek ... nou daar gaat de klimaatwinst.

Om een nog andere maar vergelijkbare reden vind ik het idee van Jeroen dat "kunst kopen een van de milieuvriendelijkste manieren is om geld uit te geven" niet zo'n goed idee. Behalve als het om nieuwe kunst gaat koop je namelijk niet zozeer een dienst. Het gaat eerder over een speculatieve winst. Als ik stinkend rijk zou zijn en ik koop een oud schilderij van laat ons zeggen Van Gogh dan zijn mijn miljoenen goed besteed. Als de verkoper van het schilderij een flinke meerwaarde realiseert op de verkoop zal hij het misschien wel in zijn hoofd halen om een privé-vliegtuig aan te schaffen. O ramp voor de broeikas!

Het basisidee van Jeroen lijkt me wel erg bruikbaar om investeringen in energiebesparing en productie van groene energie te verantwoorden, zelfs als deze investeringen louter economisch bekeken vrij duur zijn. Dus: een investering in zonnepanelen is goed: het gebruik van de pannelen brengt meer energie op dat nodig voor de productie en installatie van de panelen én intussen heb ik mijn lieve geld niet besteed aan een andere niet broeikasvriendelijke uitgave.
In ons Vlaanderen is dat een nog veel beter idee dan in het Nederland van Jeroen. Dankzij belastingkorting en groenestroomcertificaten kan ik ook het geld van anderen klimaatvriendelijk besteden! Schitterend toch: als ik zonnepanelen plaats dan is dat op zich al goed. Het wordt nog beter omdat ik daarvoor ook jullie geld gebruik. Geld dat jullie daarna niet meer klimaatonvriendelijk kunnen besteden.

groeten
rik

interessante stellingen allemaal !
voor de volledigheid ook even vermelden dat Al Gore ook aan het werken is aan een boek met mogelijke oplossingen en denkpistes , als vervolg op "an inconvenient truth" .
benieuwd of die even provocatief zullen zijn !
(voor veel mensen is veranderen van levensstijl allicht sowieso provocatief)

Bart,

Waarom een boek ? Waarom geen website ?
Een boek moet je betalen, een website is gratis !
Een boek brengt $$$$ op, een website brengt niets op.
Een boek is toch volledig uit de tijd, is al net zo achterlijk als een open haard in een passiefhuis.

vr gr
Pluto

da's een kwestie van penetratie .
niet iedereen heeft een computer (vanwege $$$$, en zeker niet in de ontwikkelingslanden), en zelfs van degenen die er één hebben , weet slechts een klein deel het internet nuttig te gebruiken (zoals je afgelopen dagen kon vernemen in de ...kranten) .
een boek blijft in mijn ogen dan ook voorlopig de betere keuze ,
kan je trouwens zo goed als gratis ontlenen in de bibliotheek .
en wees gerust pluto,
na publicatie zul je gegarandeerd in extenso geïnformeerd worden door de ...media .

vriendelijke groeten,
bart humbeeck .

Onze paus doet het weer! Hij wenst meer kinderen in Europa. De Europeanen zijn te bang voor de toekomst. Ja, we moeten alle wetenschappelijke rapporten over klimaatwijziging, komende petroleumtekorten met serieuze ecomische gevolgen en de vernietiging van natuur in al zijn aspecten (soorten species, oerwouden, visbestanden,..) zomaar weglachen en naarstig aan bedsport doen. Lijkt me op geluk van korte duur.

De reden waarom hij meer kinderen wenst, heb ik niet vernomen. Heeft iemand zijn argumentatie gehoord?

De paus doet met deze uitspraak meer kwaad dan wat het boek van Al Gore en Jeroen aan baten zal hebben! Diegenen die deze boeken kopen, zijn meestal al lang overtuigd dat het moet veranderen.
Hopelijk wenst hij het konijnengedrag bij bepaalde andere godsdiensten niet te bestrijden door hetzelfde gedrag te promoten om dan wat meer katholiek tegengewicht te kunnen vormen?
Of klagen zijn kindminnende pastoors dat ze geen misdienaars meer hebben?

Pluto

Het boek "Stop de broeikas" telt net 200 bladzijden. Die lees ik liever niet op een scherm hoor.
Jeroen besteedt een hoofdstuk aan computers. Dat een pc energie verbruikt is natuurlijk geen nieuws.
Maar er is meer. Eén pagina van het boek gaat over het energiegebruik van de enorme elektronische infrastructuur die nodig is om het internet te laten werken. Heel wat energie is nodig om de computers en schakelkasten in datahotels te koelen.
"Internet is een wereldwijd netwerk van kachels die gekoeld worden door airco's."

groeten
rik

Hendrik,

Ook hier dient men de WKK-filosofie toe te passen, het op een nuttige manier recupereren van de afvalwarmte. Hier gaat het niet over een risicovolle kerncentrale binnen een woonzone !!! Het argument dat Internet véél stroom verbruikt houdt geen steek ! De baten zijn een veelvoud van de kosten. cfr ons eigenste BBL-Energieforum ! En ook hier -off topic- DANKUWEL het gehate Amerika en de gehate prijzen-crushers Multinationals zoals de Aldi, welke -an sich- het toppunt van welvaartscreatie en welvaartsherverdeling vormen (het communistisch ideaal maar dan in realiteit -niet in theorie-).
"TO BOLDLY GO WHERE NO ONE HAS GONE BEFORE" uit de serie STAR TREK.
DOOR STOUTMOEDIG TE GAAN WAAR NOG NOOIT IEMAND GEWEEST IS
DAt is dus en Amerikaanse -vrije markt, privaat initiatief- visie die tegengesteld is aan onze Europese, conservatieve visie.
Ik zeg U één ding : schiet de Amerikanen niet af hé, want je schiet op de verkeerde.

vr gr
Pluto

Pluto

Off topic, inderdaad. Ik ben niet begonnen over Amerikanen, kapitalisten en communisten hé.

Ik heb zelfs niets gezegd over de kosten/baten verhouding van internet.

Echt Pluto, doodjammer dat je dit boek niet wil lezen. Omdat boeken lezen ouderwets is!?
Je zou er van smullen, daar ben ik zeker van. En daarna zouden we tenminste eens kunnen discussiëren over de echte inhoud.

groeten
rik

Donderdag zat hij in de bus.
En je hebt gelijk Rik, hij leest gemakkelijk. In een ruk uitgelezen (lang geleden dat dat nog eens gebeurde).
Persoonlijk vind ik dat de korte inhoud op de achterkant wat misleidend is (waarschijnlijk om potentiële lezers nieuwsgierig te maken).
Zoals ik het zie promoot hij geen uitbundig restaurantbezoek, of aankopen van kunst en gebruik van plastiek zakken. Hij zet eerder aan tot nadenken. Niet klakkeloos uitgeven. En als je dat dan toch moet doen, dán geef je je geld beter uit aan diensten dan producten.
Hij toont de twee kanten van de medaille. Plastiek zakjes weigeren in de supermarkt (als ze die nog hebben) is een goede zaak (alhoewel procentueel vrij beperkt), maar als je dan kiest voor papieren zakken als alternatief ben je nóg slechter bezig. Dan blijken de plastiek zakjes verrassend genoeg de minst belastende keuze van de twee. Beter is uiteraard voor géén zakjes te kiezen.
Ik denk dat hij vooral ook wil aanzetten dat matigen. Geen 3 of 4 korte vliegvakanties per jaar. Als je dan toch per sé wil vliegen, beperk dat dan tot 1 keer per jaar. En ga wat meer in eigen land of 'bij de buren' op (korte) vakantie.
Zijn indeling van het boek vind ik ook geslaagd. Hij start met wat het meest 'opbrengt' (voor sommigen zullen hier al wel een paar verrassingen opduiken), en gaat verder in dalende lijn.
Ik treed je in ieder geval volledig bij, Rik, een prima boek.

Groetjes,
Frank

Frank

Ik ben heel blij met je reactie: eindelijk iemand die het boek gelezen heeft.

Inderdaad, het boek heeft ook m.i. de verdienste dat het aanzet tot nadenken, ook al hoeven we het niet met alles eens te zijn.
Belangrijk vind ik ook dat het gaat over wat we zelf kunnen doen zonder dat we (misschien tevergeefs) moeten wachten op "maatschappelijke veranderingen".
Iedereen zal wel voor zichzelf persoonlijke lessen trekken, en dat zullen niet altijd dezelfde zijn.

Door de journalistieke stijl is het inderdaad nog leuk lezen ook.

groeten
rik

Ben ondertussen ook begonnen aan "Het Klimaat Boek".
Leest niet zo gemakkelijk. Zal dus wat langer duren

Groetjes,
Frank

Ik heb overigens thuis "Stop De Broeikas", "Het Klimaat Boek", "Duurzaam Consumeren" (Test Aankoop) en De Koevoet tot 'verplichte' lectuur gebombardeerd. Enige reactie tot nu toe: "Jaja papa". 'k Zal ze in de plaats van de Libelle moeten leggen . In een van de laatste libelles werd anders "Stop De Broeikas" voorgesteld als must-read. Da's toch al iets.

Groetjes,
Frank

Frank

Nog even terugkomen op je uitspraak "Ik denk dat hij vooral ook wil aanzetten tot matigen".

Die indruk had ik niet. Integendeel, hij schrijft " ... ook in de tuin, in de kledingwinkel, bij de slager en in de supermarkt is relatief veel klimaatwinst te boeken terwijl de euro's gewoon blijven rollen. Wat dat laatst is een voorwaarde van het spel:de economie moet door en het consumeren mag niet stoppen" (p. 12)
Hij wil ons wel aansporen om ons geld op een co²-vriendelijke manier te besteden. Of je de promotie van "uitbundig restaurantbezoek" daarom letterlijk moet nemen? Mijns inziens wil hij vooral aantonen dat - ik citeer - "huishoudens een redelijk normaal, luxe leven kunnen leiden en toch meer dan de helft minder broeikasgas produceren dan ze nu doen" (p. 8)

Op een andere plaats stelt hij de daaraan verwante pertinente vraag wat we met het geld gaan doen dat we sparen door (directe) energie te sparen. "Wie op verzoek van het ministerie de thermostaat thuis een graadje lager zet maar daarna naar Thailand vliegt, is lachwekkend ritueel bezig. Met één lange retourvlucht wordt bijna evenveel energie nodig als in een heel jaar nodig is om het huis te verwarmen." (p. 22)

groeten
rik

Hmmm
geen simpele zaak dus zeker als het geld moet blijven rollen.
Nu als alles zo blijft opslaan zal je wel moeten besparen (negatief of positief tov het milieu).
Ik weet wat ik met het gespaarde geld zou doen: zeker geen luxe maar gewoon de zaken die ik me nu moet ontzeggen (restaurant bezoek!!!, bio-kleding-voedsel, ...) die infeite bij de dagelijkse kost zouden moeten behoren kunnen kopen.
Investeren in energie-zuinige maatregelen die ik me nu deels moet ontzeggen omdat ik er geen budget voor heb.
Sparen voor hetgene nog komen moet.

En als toetje: elke 2 weken een massage (wel bij ook een energiezuinige therapeut, enja ik ben zeker van hem daarin) ipv 1x om de 1 à 2 maanden.

Sorry hoor Hendrik dat ik het boek nog niet gelezen heb, het zal er wel eens van komen.

Als ik lees wat je allemaal zou doen met extra geld kan ik alleen maar zeggen dat je de les van Jeroen Trommelen al heel goed zou toepassen, ook al heb je het boek nog niet gelezen!

groeten
rik

Aan alle (toekomstige) lezers.
Het is een boek uit Nederland, helemaal gebaseerd op de situatie daar.

Ik stel me wel vragen bij een aantal stellingen die gewoon in de analyse staan en waarvan de “argeloze lezer” zich niet zal afvragen of ze wel gelden in Vlaanderen. Een voorbeeld. Citaat: “Allesreinigers en afwasmiddelen vormen geen groot milieuprobleem zolang ze maar terechtkomen in het riool en de waterzuiveringsinstallatie. De meeste wasactieve stoffen worden in deze installaties afgebroken. Een teiltje vies sopwater in de gracht of de sloot gooien is niet verstandig.” Ik denk niet dat daarmee iets verkeerd gezegd is. Alleen meen ik te weten dat in Nederland zo goed als alle huishoudelijke afvalwater in een waterzuiveringsinstallatie terecht komt. Als dat geen grote, publieke zuiveringsinstallatie is dan zorgt het Waterschap wel voor een IBA. Niet zo in Vlaanderen. In mijn gemeente gaat nog altijd minder dan 70 % van het huishoudelijke afvalwater naar een waterzuiveringsinstallatie en dat is lang geen uitzonderlijke situatie in landelijke gemeenten. Het aanleggen van een IBA wordt behalve uitzonderingen overgelaten aan de bewoners zelf.

Vaak weten de bewoners niet eens zelf, of staan ze er niet bij stil waar hun afvalwater terecht komt. Voor hun deur ligt wel een riool, maar die mondt een eind verder gewoon uit in de waterloop.

Wat ik niet weet is hoe de Nederlandse riolen gebouwd zijn. Ik weet het wel van de Vlaamse: die zijn in grote mate van het gemengde type. De aanleg van gescheiden riolen (een buis voor afvalwater en een buis voor regenwater) is pas de laatste jaren courant geworden. Onze gemengde riolen werken met overstorten: bij een fikse bui kunnen de riolen het water niet slikken en storten ze over in waterlopen, mét een flinke geut afvalwater (en afwasmiddel) erbij.

Dit maar als voorbeeldje waarom het soms opletten is.

groeten
rik

Rik,
Je schreef:
<<
Nog even terugkomen op je uitspraak "Ik denk dat hij vooral ook wil aanzetten tot matigen".

Die indruk had ik niet. Integendeel, hij schrijft " ... ook in de tuin, in de kledingwinkel, bij de slager en in de supermarkt is relatief veel klimaatwinst te boeken terwijl de euro's gewoon blijven rollen. Wat dat laatst is een voorwaarde van het spel:de economie moet door en het consumeren mag niet stoppen" (p. 12)
>>

Wat ik bedoelde was dat hij aanzet tot matigen als het op kopen van (verbruiks)goederen aankomt. Maar het geld moet inderdaad rollen, en dan kan je het beter aan diensten spenderen. Dus meer, minder materialistisch, uitgeven.

Vé,
Die therapeut woont toch niet in Thailand, hé

Groetjes,
Frank

Frank

OK
Je hebt het wel goed begrepen.
Natuurlijk leven we niet van diensten alleen. Het boek verschaft ook informatie over de indirecte energie-inhoud van eten, kleding, ...
Over indirect energieverbruik wil ik nog meer weten. Ik ga op zoek naar meer informatie.

groeten

rik

Hoi iedereen,

interessante discussies hier!

Wie een andere (maar gelijklopende) visie wil horen en zien neemt een kijkje op onderstaande link.

Ervin Laszlo (al eerder aan bod gekomen denk ik), wetenschapper, musicus, filosoof en auteur geeft zijn mening over duurzaam samenleven.
http://cgi.omroep.nl/cgi-bin/streams?/tv/ikon/alziendoog/bb.20061231.asf
(Nederlands gesproken/ondertiteld)
Kan ook interressant zijn voor een nieuwe staart.

Lees ook zeker zijn boek waarin hij 2 scenario's maakt van de toekomstige samenleving : een positieve en een negatieve.
Hierin schetst hij onze samenleving zowel op politiek, sociaal, spiritueel en economisch vlak tot 2050.
2 scenario's met verschillende gevolgen, positieve of negatieve, aan ons de keuze. Het is slechts een kwestie van bewustwording, duurzaam denken ("is mijn manier van leven mogelijk voor 7 miljard mensen op deze bol?") én handelen!

De titel van het ongemeen interessante boek is :

"Je kunt de wereld veranderen"
Naar duurzaamheid en vrede in een nieuwe wereld
Met bijdragen van Michael Gorbatsjov,Masami Saionji en Paolo Coelho.
136blz, ISBN 90 202 8338 3

Nog een tip ivm het cadeau doen van een boek en de ecologische voetafdruk. Iemand haalde het al aan: de bibloitheek. Een andere mogelijkheid is je eigen boek cadeau doen aan iemand (nadat je het gelezen hebt) met de uitdrukkelijke vermelding het boek steeds door te geven...

Ik kijk uit naar de reacties!

fijne dag verder,

Jo

Jo

Voorgaande op deze tv-uitzending is er geen vergelijking mogelijk met de benadering van Jeroen Trommelen.
Trommelen start waar Lazlo en ook Al Gore stopten.
Zij hebben het steeds over "waarden" en "bewustzijn".
Trommelen is dat punt al lang voorbij. Bij hem gaat het over de praktische toepassing.

groeten
rik

Even terugkomen op het eerdere onderwerp.

Even een citaat uit "Stop de broeikas":
"Een maatpak of dure schoenen kopen en kapotte kleding en schoenen laten repareren zijn goede manieren om geld broeikasvriendelijk te besteden. Omdat er relatief meer arbeid wordt gekocht, is de energiebelasting van maatkleding veertig procent lager dan die van confectiekleding. Om een paar schoenen te maken en bij de consument te krijgen is ongeveer evenveel energie nodig als voor de productie van het materiaal waaruit de schoenen zijn gemaakt. Goede leren schoenen die jarenlang meegaan, kosten in de productie maar dertig procent méér energie dan schoenen die een jaar meegaan. Dat maakt de aanschaf (en reparatie) van kwaliteitsschoeisel tot een klimaatvriendelijke investering."

Aan deze uitspraak dacht ik gisteren toen ik hoorde dat hier vlakbij een winkel van "betere schoenen" annex schoenherstelplaats de deuren sluit.
Uitleg van de uitbater: mensen kopen dit soort schoenen niet meer en gooien eerder weg dan te repareren.

We zijn dus op de verkeerde weg.
Vandaag is er wel veel aandacht voor besparingen op het directe energieverbruik (alhoewel de aandacht helaas nog te weinig leidt tot concrete resultaten)
Indirect energieverbruik én verspilling van indirecte energie, daar staan we veel te weinig bij stil.
Dat wegwerpschoenen de afvalberg vergroten daar staan we (misschien) nog bij stil, of het is toch makkelijk te vatten. Dat we daarmee energie verspillen dat is waarschijnlijk nog niet bij veel mensen opgekomen. Eerlijk gezegd, op dat vlak heeft het boek van Jeroen mij pas echt de ogen geopend.
Dat alleen al is een reden om het boek te lezen.

groeten
rik

PS Sorry Jo, ik keer terug naar het vroegere onderwerp. Ik stel voor dat je een eigen vraagstaart opent over het boek dat je wil voorstellen. Zoniet wordt deze vraagstaart veel te lang en willen mensen die voor het eerst deze site bezoeken niet meer de moeite doen om hem helemaal te lezen.

Rik,

Ik vind het fantastisch dat meer en meer mensen beginnen nadenken over hun levensstijl, en boeken lezen over de kern van het probleem.

Zoals je aangeeft, is echter de sleutel van het verhaal wat je met de besparing doet. In feite is dat de kern van bijna alle problemen die de mensheid heeft: wat is de achterliggende mentaliteit?

Ik zou persoonlijk ook eens een boek aanraden als "De wetenschap der zelfrealisatie" van A.C. Bhaktivedanta Swami. Een waarschuwing: de stellingen van de auteur druisen vaak zo radicaal in tegen wat we denken te weten, dat ikzelf het meer dan één keer moest lezen, en in de tussentijd "for the sake of argument" voorlopig maar akkoord ging, voordat ik inderdaad ook echt zijn argumenten ging begrijpen en naar waarde schatten.

(Lucvt, je zal er ook een antwoord vinden op je vraag over wat er zal gebeuren in een "overbevolkte wereld" van vegetarische mensen, wat we ook in een andere thread besproken hebben.)

Ogenschijnlijk gaat het helemaal niet over de problemen die hier besproken worden, maar als je het een kans geeft, zal je zien dat het er alles mee te maken heeft, want het gaat over de kern van het probleem.

De auteur maakt onder meer duidelijk dat iemand iets niet kan opgeven tenzij hij een hogere smaak heeft. Voor de meeste mensen is het praktisch gesproken ondenkbaar om echt anders te gaan leven, ook al staat onze hele toekomst op het spel, gewoon omdat ze geen ander plezier kennen dan dat wat ze verkrijgen uit hun zintuigen.

Als je echter een andere smaak hebt, ga je vanzelf anders gaan leven. Met een voorbeeld: een baby vindt niets zaliger dan een fopspeen. Zodra die baby echter opgroeit, en smaak krijgt naar hogere dingen, verliest hij automatisch zijn smaak naar zijn fopspeen. Bij de ene kind duurt het al wat langer dan bij het andere, maar je zal nooit een volwassene zien met een fopspeen. En het is niet dat de volwassene zich kunstmatig beperkt voelt. Het verlangen naar een fopspeen komt gewoon niet meer in hem op, omdat hij veel leukere dingen kent dan dat.

Op dezelfde manier is de enige echt effectieve methode om deze wereld te veranderen, de mensen een hogere smaak te geven.

De auteur is inmiddels helaas niet meer onder ons, en ik heb dat boekje gekocht in een tweedehandsboekenwinkel, maar als je even google't, vind je het meteen, zelfs tweedehands voor prijzen vanaf 1 EUR...

Op het verkoopspraatje op de achterkaft staat dat het over yoga gaat, maar het gaat eigenlijk helemaal niet over yoga. Wat ik wel van toepassing vind is de laatste zin: "... toont aan hoe belangrijk de wetenschap der zelfrealisatie eigenlijk is, voor onszelf en voor de wereld van vandaag." Ik kan dat niet genoeg beamen.

PS. Mijn echte mail-adres is rdhoore op yahoo puntje com, het adres in de header dient enkel om spam op te vangen.

Mvg
Ronny D'Hoore

Ronny

Om geen misverstanden te laten ontstaan: het boek "Stop de broeikas" is wellicht van een ietwat andere orde.

Hoger schreef ik wel eens dat het "filosofisch" was in vergelijking met een boek van Test Aankoop. Beter zou geweest zijn: het is "opiniërend".

Bij Jeroen Trommelen echter geen theoriën, behalve praktische.

Zijn boek is bedoeld voor Jan met de Pet (of is het Kees met de pet) die overtuigd is - bv. door de film van Al Gore - dat er iets moet gebeuren en zich afvraagt wat er - in zijn huishouden - echt toe doet.

Hij gaat daarbij na of de vertrouwde "milieurituelen" zoals GFT scheiden en groene schoonmaakmiddelen er wel toe doen (nee dus, volgens hem) en welke nieuwe milieurituelen daarvoor in de plaats kunnen komen.
Hij vraagt daarbij geen radicale dingen (want dat zou toch niet lukken) want "Nederlandse huishoudens zouden een redelijk normaal, luxe leven kunnen leiden en toch meer dan de helft minder broeikasgas produceren dan ze nu doen".

Eén van de zaken waar hij nogal aandacht aan besteed is de vraag of compensatie een goede maatregel is (ja dus, volgens hem, onder bepaalde voorwaarden).

groeten

rik

Ik wil het nog eens over een andere boeg gooien en een ander aspect van dit boek bespreken.
"Stop de broeikas" is volgens de achterflap een vrolijke, nuchtere en praktische gids voor iedereen die zelf iets tegen de klimaatverandering wil ondernemen. Met oude milieutaboes wordt fijntjes afgerekend.

Even citeren hoe hij de besparingstip de grond in boort om regelmatig de bandenspanning van je auto te meten.
"Hoe zit het toch met de bandenspanning van mijn auto? Dat was het begin van een moeizame zoektocht die misschien typerend is voor de complexiteit van milieugedrag. Het instrutieboekje van de auto was niet helemaal duidelijk over de gewenste spanning, dus surfte ik naar www.houddespanningerin.nl om het op te zoeken. Ja, zulke websites bestaan. Na het intikken van het model en type kreeg ik een overzicht van twintig verschillende bandensoorten. Die van mij zat daar niet bij. Dus koos ik voor een gemiddelde. Vervolgens surfte ik voor de zekerheid langs www.hetnieuwerijden.nl om tot mijn schrik te ontdekken dat de banden wél in koude toestand moeten worden gemeten, anders klopt de uitslag niet. Ze mogen niet meer dan drie kilometer hebben gereden. In mijn geval ligt de dichtsbijzijnde benzinepomp met een spanningsmeter op zes kilometer afstand. Om daar apart naar toe te rijden voor de bandenspanning, zou sowieso al energieverspilling zijn, maar in dit geval zou he dus ook niet kunnen. De instructie in dat soort gevallen is om alleen te pompen tijdens het tanken, en een kwartier te wachtentot de banden voldoende zijn afgekoeld. En dat is niet alles: volgens Het Nieuwe Rijden moet deze procedure om de drie maanden worden herhaald. Tja, zo wordt het milieu dus een chagrijnige aangelegenheid, waarmee ik niets te maken wil hebben."

Wel Jeroen, nu vind ik dat je toch wat populistisch bezig bent. Je speelt handig in op de luiheid van je lezers: milieu, dat mag vooral geen inspanning vergen. Dus zelfs geen kwartiertje van je tijd.
Mag ik een tegenvraagje stellen.:
Wanneer meet jij dan wel de spanning van je banden? Nooit? Dan ben je niet alleen onzuinig bezig maar ook een gevaar op de weg. Het gaat er trouwens niet om dat je om de drie maanden de spanning meet, het gaat er om dat je om de drie maanden je banden oppompt. Het is immers wel 100 % zeker dat dit na drie maanden nodig zal zijn. Je banden verliezen immers altijd lucht, dwars door het rubber heen.
Banden die niet de juiste spanning hebben, verslijten ook sneller en dat - heb ik van jou geleerd - is verspilling van indirecte energie.
Ik hoop dus dat je het af toe toch doet. Lees tijdens dat verloren kwartiertje bijvoorbeeld je krant zodat je niet chagrijnig wordt.
En voedt vooral bij je lezers niet de illusie dat ze de -broeikas kunnen stoppen zonder de minste moeite te hoeven doen.

groeten
rik

Rik

Het is inderdaad logisch dat warme banden een verhoogde lucht- of stikstofdruk krijgen. Je zou aldus bij het oppompen te vlug de voorgeschreven banddruk bekomen. Misschien op te lossen door er nog ietwat bij te voegen?
Eenmaal afgekoeld kan je dan met een goedkoop metertje het verschil in druk nagaan.
Vindingrijkheid hoeft zelfs geen kwartiertje te kosten.
Waar een wil is, is een weg.

Gisteren pompte ik bij de garagist (na het onderhoud) de afgekoelde autobanden op(vooraan 2.3 bar en achter 2.5 bar in ongeladen toestand). Was dus een toevalstreffer.

MVG

Luc
PS Foto van je dak met je(16) zonnepanelen oogde mooi. En nu hopen dat de zon voluit schijnt in Bellegem, want dan zal ik ook in de winst delen (Yvegem - 12 sanyo's 215 kwp) .

Luc

Euh, Bellegem, ligt dat niet ergens in het Kortrijkse?
Yvegem dus ook, maar ik wist niet eens dat dit bestond. Na wat googlen kom ik er op uit dat dit niet de officiële naam is.
Nee, we zijn dus geen buren...

rik

Het laatste hoofdstuk van het boek vond ik eigenlijk het leukste. In de andere hoofdstukken wordt veel aandacht besteed aan zuinige apparaten en slimme compensatiemethoden. Maar - schrijft Jeroen - "de echte successen moeten worden behaald op het gebied van menselijk gedrag."
Een aantal gedragswetenschappelijke onderzoeken passeren de revue en echt opbeurend is het niet. Enkele citaten als voorbeeld:

"Het eigen gedrag wordt meestal positief gewaardeerd. Het milieugedrag is daarop geen uitzondering. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat Nederlanders hun persoonlijke milieugedrag niet slechter vinden da dat van de buren of dat van anderen. Die mening staat los van hoe ze zich feitelijk gedragen. Mensen kunnen bovengemiddeld veel vliegen, autorijden en consumeren zonder het gevoel te hebben dat ze iets slechts doen voor het milieu."

"De vereniging Milieudefenise hield in 1998 een enquête onder 250 representatieve Nederlanders over de relatie tussen consumptie en milieu. Vrijwel alle ondervraagden vonden dat de rijke landen te veel consumeren en het milieu te veel belasten. Maar zelf gebruikten ze niet te veel van die welvaart meenden ze oprecht. Volgens dezelfde enquête mocht de prijs van een vleigticket best omhoog om het vliegen te onmoedigen, maar waren de ondervraagden niet van plan om minder te gaan vliegen. Ook vond men dat de regering veel meer moest doen aan het openbaar vervoer, maar was men zelf niet van plan de auto te laten staan, zelfs niet wanneer dat autorijden fors duurder zou worden gemaakt. De mens hanteert een eigen logica om deze opvattingen voor zichzelf te rechtvaardigen. Op gebied van milieu gaat de meest gebruikte rechtvaardiging als volgt: "Deze milieumaatregel werkt alleen wanneer iedereen eraan meedoet, en dat zal volgens mij niet gebeuren." Of " Zolang de anderen hun gedrag niet veranderen hoef ik het ook niet te doen." Consumenten die vrijwillig afzien van een zekere mate van comfort, vrijheid of luxe om een algemeen milieubelang te dienen, behoren tot een piepkleine minderheid."

"Ook de manier waarop mensen in het leven staan heeft nauwelijks invloed op hun energiegebruik,ontdekte milieukundige Kees Vringer. Het maakt niets uit of mensen hechten aan luxe, ambitieus zijn of veel verantwoordelijkheid voelen, blijkt uit zijn onderzoek onder 2300 huishoudens. Zelfs mensen die bewust kiezen voor groene stroom en zeggen dat ze dat doen om het broeikaseffect te bestrijden, gebruiken gewoon meer energie naarmate ze meer geld te verteren hebben."

Ook in de voorgaande hoofdstukken duikt dit thema herhaaldelijk op:
"En directe besparing van een kwart op autobrandstof is via autodelen gemakkelijk te halen. Bij nog iets bewuster autogebruik komt de helft besparing in zicht. jammer genoeg hebben de gebruikers van het systeem daar nauwelijks boodschap aan. Consumenten kiezen ervoor omdat het goedkoper is, omdat ze de auto iets minder vereenzelvigen met het imaga vrijheid blijheid dan andere Nederlanders of omdat ze veel ellende hebben gehade met parkeren of te maken hadden met hoge onderhoudskosten. het milieu, constateert de onderzoeker met leesbare spijt, speelt in hun afwegingen nauwelijks een rol."

"Het aantal echte vegetariërs in Nederland wordt geschat op tussen de twee en vijf procent. In hun motivering spelen het milieu en de broeikas voor zover bekend geen grote rol. Toch bestaan er uitstekende milieuargumentenom geen vlees te eten."

Pas helemaal op het einde van het boek verandert Jeroen van toon, wanneer hij een onderzoek te berde brengt van een sociaal-psycholoog "Voor een deel van de consumenten werkt schuldgevoel wel degelijk. Op voorwaarde dat tegelijk aan een aantal andere voorwaarden wordt voldaan. Mensen moeten ook het gevoel hebben dat er echt een ernstig probleem bestaat en ze moeten hun eigen steentje willen bijdragen aan de oplossing daarvan. Daarnaast moet de maatregel praktisch uitvoerbaar zijn en speelt sociale druk uit de omgeving een rol.

Jeroen lijkt echt te denken dat het deze keer anders zal zijn. "De voorbeelden in dit boek maken duidelijk dat klimaatvriendelijk gedrag niet alleen mogelijk is, maar ook voordelen kan opleveren. Wie gemotiveerd is om zijn energiegebruik terug te brengen, staat niet machteloos en hoeft niet op te houden met consumeren. Wie de verschillende percentages van mogelijke besparingen bij elkaar optelt, ziet dat er echt resultaat kan worden geboekt. Dat dit zinvol is, bewijst de klimaatwetenschap die een harde relatie heeft vastgesteld tussen de verbranding van fossiele brandstof en de opwarming van de aarde. De morele druk om mee te werken, wordt verhoogd door de urgentie van het probleem. Klimaatvriendelijk gedrag is immers nu nog zinvol, maar binnenkort waarschijnlijk niet meer (volgt een passage over het overschrijden van de grens van 2° C waarna het eigenlijk niet meer hoeft omdat we de verhoging niet meer zullen kunnen controleren)."
Een positieve eindconclusie dus, maar helaas niet erg overtuigend.
rik

Laat ons er even van uit gaan dat "schuldbesef" inderdaad een motor is voor gedragsverandering op individueel niveau.

"An inconvient truth" zal - zo lijkt Jeroen te veronderstellen - enorm bijgedragen hebben aan de toename van dit schuldbesef. Hopelijk wel. Anderzijds zaaien klimaatsceptici grote twijfel. Een grote kop in "Het Laatste Nieuws" die het klimaatverhaal in twijfel trekt (zoals enkele weken geleden - zie een andere vraagstaart) heeft in dit opzicht een verwoestend effect op het intussen opgebouwde schuldbesef.

Schuldbesef is overigens niet genoeg. Het moet ook omgezet worden in effectief milieugedrag. Ik vrees dat het daar schort.
Is dit niet herkenbaar: "Wie op verzoek van het ministerie de thermostaat een graadje lager zet maar daarna naar Thailand vliegt, is lachwekkend ritueel bezig."
Zijn die mensen dan niet op de hoogte van het milieu-effect van hun vliegreis? Jeroen geeft zelf het antwoord: "Die kennis moet het opnemen tegen de zeer menselijke eigenschap om ongewenste informatie te negeren of te ontkennen. Of in elk geval niet te betrekken op zichzelf."

Effectieve gedragsverandering wordt helemaal moeilijk als het gaat over indirect energieverbruik. De helft van ons energieverbruik is indirecte energie. Om daar mee rekening te houden als consument moet je al verdomd goed op de hoogte zijn. Van heel wat producten is het niet eens bekend wat hun energie-inhoud is en er zijn grote plaatselijke verschillen. De energie-inhoud van varkensvlees? Blijkt dat het nogal bepalend is wat voor voer die varkens krijgen.
Geraak daar als consument maar aan uit.

Er is eigenlijk maar één oplossing. Wat weinig energie kost moet goedkoper worden, wat veel energie kost duurder. Ik kijk naar de overheid en wat zie ik? De situatie is net andersom: arbeid wordt zwaar belast, diensten zijn dus duur. Energie wordt minder of niet (vliegtuigen) belast.
De overheid voert maar met mondjesmaat een verschuiving van de belastingen naar energie uit. Eigenlijk is het zelfs geen verschuiving en gebeurt het alleen als er extra belastinggeld nodig is.
Natuurlijk doet de overheid dat niet. De reden vinden we ook in het boek: "Daarover werd de Nederlander ondervraagd: welke maatregel zou volgens u uw milieugedrag daadwerkelijk kunnen beïnvloeden? Vooral positieve maatregelen was het antwoord. De Nederlander wil geen straf voor slecht gedrag maar wel een beloing voor het goede. Hij heeft dus liever een premie op energiebesparende apparaten (ook al betaalt hij die indirect zelf via de belasting) dan een strafheffing op verslindende alternatieven. En alles is beter dan het verhogen van de energieprijzen of het rantsoeneren van energie. Dat zijn maatregelen waar de Nederlander zeer negatief over denkt."

Zolans de publieke opinie er zo over denkt hoeven we van de overheid geen drastische maatregelen te verwachten.
Ik ben op dat vlak nogal pessimistisch. De publieke opinie zal veranderen ... als het te laat is. Als de grens van 2°C lang overschreden is.

groeten
rik

Ik heb het boek niet gelezen maar heb wel met veel interesse de discussie gevolgd.

Zo'n boek is natuurlijk prachtig maar hoeveel mensen bereik je daarmee?
De meeste mensen die ik ken lezen hooguit een luchtige roman of tijdschrift. (Zegt misschien eerder iets over mijn kennisenkring dan over de meerderheid van de bevolking?)

Een grootschalige (en voortdurende) campagne vanuit de overheid kan misschien nuttig zijn. (Kijk maar naar wat BOB bereikt heeft.)

De overheid neemt niet graag onpopulaire maatregelen en als ze het toch doet worden de betrokken partijen de volgende verkiezingen afgestraft door de kiezer...

Het ziet er dus naar uit dat we het er bij onze kinderen moeten inhameren. Die krijgen vaak meer gedaan dan de volwassenen.

Ik heb mijn man nooit zo ver gekregen dat hij z'n gordel droeg in de auto. Mijn zoon is er op zeer korte tijd in geslaagd om dit totaal te veranderen: papa, doe uw gordel aan, papa, als ge uw gordel niet aan doet....

Als de jongste iedere morgen als je de aluminiumfolie uit de kast haalt begint te zagen over de milieuimpact van die folie haal je vanzelf een brooddoos uit de kast. Of voor sommigen misschien de plakband om z'n mond dicht te plakken

"De overheid voert maar met mondjesmaat een verschuiving van de belastingen naar energie uit. Eigenlijk is het zelfs geen verschuiving en gebeurt het alleen als er extra belastinggeld nodig is."

Dat is dikke onzin ! Kijk eens wat benzine, stookolie, gas, elektriciteit kost tegenover 5 jaar geleden. Noem je dat een verhoging met mondjesmaat ? En ook de belastingen op arbeid blijven even hoog. Wanneer gaan die verminderen ter compensatie van de verhoogde belastingen op energie ? Daar komt niets van in huis, zeker weten. De overheid MISbruikt het milieu en de opwarming van de aarde om de burger steeds maar méér belastingen te doen betalen.
(Oei, oei ik ben weer niet politiek correct want ik ben kritisch)

vr gr
Pluto

Boeken als "Stop de Broeikas" en "Het Klimaatboek" zouden eigenlijk tot de verplichte lectuur op school mogen behoren.
Vermits het de bedoeling is een gedragsverandering bij de ganse bevolking teweeg te brengen, vind ik dat de problematiek gerust op school mag aangekaart worden en tot het standaardpakket (bvb in maatschappelijke vorming, wo, of hoe dat tegenwoordig wordt genoemd) mag behoren. Kinderen gaan dan ook gemakkelijker een soort van sociale controle op de ouders uitoefenen, zoals Wendy hierboven reeds aanhaalde. Verkeerslessen worden ook reeds aan de laagste klassen gegeven, dus waarom dan geen 'klimaatlessen' op aangepast niveau.

Groetjes,
Frank

Pluto,

Als neoliberaal zou je beter moeten weten.
De stijging van de energieprijzen komt er vooral door de hoge olieprijzen op de internationale markten en zéeker neit door maatretgelen van regeringen de laatste jaren (op enkel luttele minicenten na voor de subsidiering van het bodemsaneringsfonds)

Ken jij mensen die minder met de auto rijden of minder stoken omdat brandstof wat duurder is geworden? Aan het aankoop gedrag van de mensen is dit niet te zien, er worden geen zuinige wagens gekocht. Meer dan 12% zijn fuel zuipende SUV's. Conclusie energie wordt nog steeds als zeer goedkoop ervaren.

Maarten

Maarten,

Olie kost 80 $ per vat oftewel 0,5 dollar per liter oftewel 0,35 € per liter. Een vat (barrel) is 159 liter.
Benzine kost 1,35 € per liter.
En nu wordt het simpel tellen :
35 €cent is voor de oliesjeik
10 €cent is voor de raffinaderij en de verdeler
90 €cent is voor de overheid
Dus Maarten (toekomstige neoliberaal), als de benzine in de toekomst nog duurder wordt, dan heb jij dat voor 2/3 te danken aan de overheid en slechts voor 1/3 aan de hoge olieprijzen op de internationale markten.

vr gr
Pluto

En de benzine en diesel is nog lang niet duur genoeg.

Pluto,

Zo slim was ik nu ook wel hoor.
Nu zijn die overheidstaksen veel minder gestegen dan de fuel zelf. Daar heeft paars zelfs nog een rem opgezet.

Gelukkig geeft de overheid hiervoor een fantastische service, zoals een wegennet, waterzuivering, medische zorgen, allerlei fantastische sociale diensten, ...

De overheid mag nog veel meer pakken - zij het gelijdelijk - op alles wat energie is hoor. Laat de taksen op arbeid maar dalen.

In de VS pakt de overheid bijna niets op fuel. Dat valt wel op in het straatbeeld daar, niet. De meeste suvkes van hier, zijn daar maar babysuvkes hoor.

Maarten

Ik ben content om eindelijk wat reactie te krijgen. Het was tot nu toe eigenlijk geen discussie maar een monoloog.

Helaas is er tussen de reacties nog altijd maar één iemand die het boek gelezen heeft.

Ik geloof, om in te pikken op wat Wendy schrijft, niet dat een boek de wereld zal veranderen. Eigenlijk is het ook niet echt spek voor de bek van jan en alleman, en zeker niet voor schoolgangers. Nog minder voor Vlaamse schoolgangers, want je moet je wel wat kunnen verplaatsen in Nederlandse situaties.

Het is eerder iets voor mensen die niet voor het eerst nadenken over milieu en energie. Jeroen confronteert hen met een aantal niet conventionele gedachten. Het boek lijkt me dus prima voor mensen die regelmatig dit energieforum bezoeken.

Trouwens, omdat de uitgever hem meegedeeld had dat non fictie uit Nederland niet verkoopt in Vlaanderen heeft Jeroen de Vlaamse situatie niet mee onderzocht. Dat zou trouwens niet makkelijk geweest zijn voor iemand die niet echt vertrouwd is met Vlaanderen.
Ik moet bekennen dat het wel kriebelt bij mij om zelf het "Vlaamse hoofdstuk" te (proberen)schrijven. Helaas ontbreekt de tijd en ik weet niet eens of ik dat tot een goed einde zou brengen.
Als alternatief heb ik deze vraagstaart opgestart.

Voor het "grote publiek" is iets anders nodig. Een Vlaamse versie van www.milieucentraal.nl zou wel nuttig zijn.
Toch ben ik er nog altijd van overtuigd - en het boek heeft me eerder gesterkt in die overtuiging - dat "milieu" niet als eerste en zeker niet als enige overtuigingselement mag gebruikt worden. In mijn publicaties (gemeente) leg ik vooral de nadruk op de financiële voordelen van energiebesparing.
Dank zij de hoge olieprijzen en dank zij de (zeker in vergelijking met Nederland) uitbundige overheidssteun onder de vorm van belastingkortingen en premies is dat een verhaal dat vandaag makkelijk te brengen is.

groeten
rik

Pluto

1)Er stond een foutje in mijn zin. Correctie:

De overheid voert maar met mondjesmaat een verschuiving van de belastingen naar energie uit. Eigenlijk is het zelfs geen verschuiving en gebeurt EEN VERHOGING alleen als er extra belastinggeld nodig is.

2) Voor zover ik weet zijn de prijsstijgingen aan de pomp te wijten aan de gestegen olieprijzen. Als de prijzen stijgen verhogen de btw opbrengsten inderdaad automatisch maar niet de accijnzen.

3)Ik zie nog altijd niet in wat je kunt hebben tegen belasting op energie in plaats van belasting op arbeid.
Kom niet af met: geen belasting op energie noch op arbeid. Over de hoogte van de belastingen kun je discussiëren, niet over het feit dat belastingen onvermijdelijk zijn.

4) Een belasting op energie leidt tot aanpassingen die van pas zullen komen op het moment dat het aanbod aan energie niet meer zal volstaan. "Kunstmatig" hoge prijzen bereiden ons voor op de toekomst.
Natuurlijk zal de maatschappij zich zo ook wel aanpassen op het moment dat er onvoldoende aanbod is. Het zal wel grote schokken teweeg brengen (vooral voor de financieel zwaksten), voldoende voorbereiding tempert de schokken.

groeten
rik

Rik,

"2) Voor zover ik weet zijn de prijsstijgingen aan de pomp te wijten aan de gestegen olieprijzen. Als de prijzen stijgen verhogen de btw opbrengsten inderdaad automatisch maar niet de accijnzen."

Dan ben jij slecht ingelicht
Kijk maar op de grafiek hoe de accijnzen de voorbije 20 jaar gestegen zijn.

http://www.petrolfed.be/dutch/cijfers/berekening_en_evolutie.htm

vr gr
Pluto

Ja, maar ze stijgen niet automatisch met de olieprijs. Accijnsverhogingen zijn het gevolg van een beslissing van de regering om ze te verhogen (of gebeurlijk te verlagen).

Groetjes,
Frank

Rik

bespreekt je boek in detail dat bepaalde eetgewoonten meer bijdragen tot het broeikaseffect?

Gratis tijdschrift 'Verrekijker' van de Vlaamse Milieumaatschappij legt uit dat kaas, rundvlees, paardevlees, wijn, sinaasappelsap, chocolade slecht zijn voor het milieu.
Volle melk, kip, varkensvlees, bier en frisdranken behoren tot een goed ecodieet.

Het tijdschrift (september) geeft ook uitleg over:
- Vlaams-Brabants huisvuil wordt per binnenschip naar de verbrandingsoven te Doel gebracht. Bespaart 5900 vrachtwagenritten (440000km) of 80% aan CO².

- Vlaamse overheid plaatste detectoren bij 1400 km waterlopen. Overstromingen worden voorspeld en burger kan meekijken op www.overstromingsvoorspeller.be

- Hoe fijn stof bestrijden?

- Waarom is warm water uit boiler niet drinkbaar?

- Wat mag je verbranden in een kachel?

- Raadplegen van luchtkwaliteit in VL op www.vmm.be >lucht: meetresultaten

- Waalse barbecuetaks wegens fijn stof

- Energiezuinige huizen aan betaalbare prijs te Bilzen

De Vlaamse overheid kijkt dus vooruit.

Als je een abonnement (gratis) wenst, kan je bellen naar VMM-infoloket : 053 72 64 45 of mail naar info@vmm.be

De Verrekijker is absoluut een interessant tijdschrift. Ik ben er al van in het begin op geabonneerd.

Ik had het artikeltje over het "ecodieet" ook gelezen.

Wat staat er over dit onderwerp in "Stop de broeikas"?

"Vaststaat dat bij de vleesproductie veel energie verloren gaat: tachtig tot negentig procent. Voor een kilo varkensvlees is bijvoorbeeld 6,8 kilo graan nodig waarvan het varken zelf 5,8 kilo gebruikt om in leven te blijven. De rest is vlees Als we efficiënter met energie willen omgaan, kunnen we dat graan beter direct opeten."

Ik leerde echter ook bij dat voor de productie van vleesvervangende producten zoals sojaburgers, quorn en Valess nog meer energie nodig is dan voor de productie van vlees.
Conclusie: "zuinige veganisten die hun maaltijd bereiden met granen, vruchten, noten, fruit en groente eten absoluut broeikasvriendelijk, zoalng ze tenminste geen tropisch fruit of Keniaanse boontjes laten invliegen."

Wat stellen we dus vast: de ene (Engelse) auteur beschouwt varkensvlees als ok, de andere (Nederlandse) beroept zich op bronnen die het tegendeel beweren.
Energie-inhoud van voedsel(vlees) is niet hetzelfde als milieu-impact (daar komt bijvoorbeeld ook vermesting in het vizier) maar los daarvan viel het me op dat Jeroen op het eerste zicht tegenstrijdige cijfers citeerde.

Ik heb hem daarom zelf een verklaring gevraagd. Blijkt dat er inderdaad verschillen zijn tussen diverse bronnen. Deze verschillen zijn terug te voeren op ... het soort voer dat de varkens krijgen.
We kunnen daaruit alvast leren dat dit geen eenvoudig onderwerp is en dat je moet oppassen met conclusies. Varkens krijgen blijkbaar niet in elk land hetzelfde te vreten.
Voor de consument wordt het wel heel erg moeilijk. We komen dus weer bij hetzelfde uit: een extra belasting op directe energe zou zich voortzetten in de prijs van indirecte energie. De consument zou het verschil tussen voedsel met weinig of met hoge indirecte energie-inhoud merken aan de prijs. Dat zou veel makkelijker zijn dan met lijstjes te werken waarop staat wat je wel of niet best eet, temeer er dus geen eenstemmigheid is over wat op die lijstjes hoort te staan.

groeten
rik

Voor alle duidelijkheid: De verrekijker citeert een studie van een Engelse auteur, Jeroen baseert zich op de Nederlandse situatie.
Volgens Jeroen bevat varkensvlees en kip inderdaad wel minder energie dan rundsvlees. Maar toch nog te veel.
Kan logischerwijs ook niet anders: "voor een kilo varkensvlees is bijvoorbeeld 6,8 kilo graan nodig waarvan het varken zelf 5,8 kilo gebruikt om in leven te blijven. De rest is vlees. Als we efficiënter met energie willen omgaan kunnen we dat graan beter direct opeten."

Het gaat echter niet alleen om vlees of geen vlees.
Ik citeer:
"De simpelste methode om broeikasvriendelijk te eten, is kiezen voor producten van het seizoen uit eigen land of streek. Dat kost het minste energie in transport en teelt."
Spectaculair nieuw is deze stelling niet. Maar het blijft een waarheid als ... (een koe zeker?)

Nog even verder denken: er wordt massa's eten weggegooid. We gooien dus energie in de vuilnisbak ...

groeten
rik

Wij stoppen heel wat energie in onze kippen en eendjes

groetjes,
Frank

Maandag worden de accijnzen op benzine verhoogd. Men wil de burger er toe aanzetten om meer met bio-ethanol te rijden. Het probleem is alleen maar dat er in België nergens geen bio-ethanol tankstations zijn

vr gr
Pluto

Pluto

Uitstekend nieuws dus dat de accijnzen op benzine verhoogd worden. Jammer dat het alleen op benzine is. Zo komt het aandeel van 2/3 aan btw en accijnzen in de benzineprijs (jouw bewering) misschien in zicht. Volgens de link die jij verstrekte is het nu 62,8 %. Op diesel is het de helft.
En op stookolie, gas en elektriciteit?
Vreemd dat je er altijd alleen benzine uitpikt. Dat klopt niet echt met onderstaande zin die ook van jouw komt:

"Dat is dikke onzin ! Kijk eens wat benzine, stookolie, gas, elektriciteit kost tegenover 5 jaar geleden. Noem je dat een verhoging met mondjesmaat ?"

Volgens de grafiek in jouw link dateren de grote accijnsverhogingen van meer dan 10 jaar geleden. De meer recente accijnsverhogingen volstaan nauwelijks of zelfs niet om gewoon de inflatie bij te benen.

Het enige wat wel waar is: als de prijzen stijgen, dan verhoogt de btw opbrengst. Niet abnormaal toch? Of ken je producten waar de btw tarieven worden aangepast omdat de prijs van het product stijgt of daalt?

groeten
rik

Hendrik,

Jij hoeft met mij niet akkoord te zijn hé ! Maar ik hoef met U ook niet akkoord te zijn... In een democratie moeten meningen kunnen verschillen. Als dat al niet meer mag dan is het hier erg gesteld. Jij mag gerust van mening zijn dat die accijnsverhoging uitstekend nieuws is... maar mijn mening is anders.
En bio-ethanol verbranden = het regenwoud opstoken + het oefent een opwaartse druk uit op de prijs van biomassa en dus ook van landbouwgewassen en voedsel. Dat gaat zéér hard aankomen, vooral bij de 1 miljard sloppenwijkbewoners in de derde wereld.
Voor mij hoeft het regenwoud niet omgevormd te worden tot een suikerrietplantage om bio-ethanol te kunnen produceren. De derde wereld hoeft voor mij niet te creperen.
Dus de overheid mag gerust bio-ethanol promoten en gij moogt dat ook een uitstekend idee vinden, maar ik vind het maar niks. Het middel(bio-ethanol) is erger dan de kwaal (fossiele olie).

vr gr
Pluto

vr gr
Pluto

Accijnsverhogingen of prijsstijgingen van brandstof zijn niet noodzakelijk goed nieuws en dragen volgens mij ook niet noodzakelijk bij tot een beter milieu.

Heel concreet in mijn geval bijvoorbeeld:

Ik heb mijn auto nodig om te gaan werken. Er is geen alternatief: geen collega waarmee ik kan carpoolen, geen openbaar vervoer, te ver om met de fiets te gaan.

Als de benzine duurder wordt blijft er minder geld over voor andere dingen.
In mijn geval zijn die andere dingen geen verre reizen of andere energieverslindende bezigheden maar wel de dingen die je dagelijks nodig hebt.
Ik ben één van die duizenden mensen die een beperkt budget hebben.
Als het budget voor voeding kleiner wordt kies ik noodgedwongen voor niet ecologische produkten omdat ze veel goedkoper zijn.
Ik verbruik nog steeds evenveel benzine, ik koop minder milieuvriendelijke produkten = ik leef minder ecologisch door de stijgende brandstofprijs.

Ik ken mensen die letterlijk alles (vezelplaat, mdf, zelfs plastiek) in hun kachel stoken omdat ze geen mazout meer kunnen betalen. Ze verwarmen een kamertje van 4 op 4 m. In de rest van het huis is het ijskoud. Dit zijn gewoon verschrikkelijke toestanden.
Een ecologische vooruitgang kan je dat echt niet noemen.

Ik wil hiermee niet aanhalen dat we maar lustig brandstoffen moeten blijven verbruiken zoals het ons uitkomt. Ik wil wel even aanhalen dat de remedie soms erger is dan de kwaal.
En zoals ik al eerder gezegd heb: de zwaksten worden het ergst getroffen. De rijken blijven rustig verder rondrijden in hun Jeep en stoken hun gigantische huis nog steeds van boven tot beneden lekker warm...

"Ik heb mijn auto nodig om te gaan werken. Er is geen alternatief: geen collega waarmee ik kan carpoolen, geen openbaar vervoer, te ver om met de fiets te gaan."

Er zijn wel andere en betere alternatieven:
Bv. al eens gedacht aan een fiets met electrische hulpmotor? Je kan elke fiets zonder problemen (zelf) upgraden met een motorkit van 250W . Het verbruik is slechts 1 KWh per 100 km bij maximale ondersteuning, dat is dus 7 euroCent voor 100 km !
Elke ongetrainde fietser kan met deze ondersteuning zijn/haar fietsbereik gemakkelijk opdrijven tot een straal van 25 km!