IPCC-klimaatrapport: weinig nieuws onder de zon

Het Ecobouwers forum is vernieuwd en verbeterd, daarom is deze discussie afgesloten. Je kunt hier niet meer reageren. Je kan deze vraag opnieuw stellen, of vragen aan de beheerder van Ecobouwers om deze discussie opnieuw te openen als een nieuwe vraag.

Nieuw internationaal klimaatrapport brengt weinig nieuws onder de zon

Het aantal zelfverklaarde klimaatprofeten schiet als paddestoelen uit de grond. Al Gore kwam met z’n “ongemakkelijke waarheid” pleiten tegen zijn eigen decadente levensstijl van big business-vliegtuigreisjes en uitslaande energiefacturen: zo een slordige 191.000 kWh voor z'n optrekje in de V.S. Margaretha Guidone werd op korte tijd gekatapulteerd tot een klimaatgoeroe, zij gelooft in reïncarnatie gebaseerd op pure logica. Benieuwd of geloof veel zoden aan de klimaatdijk zal brengen. Van een ander kaliber is het vierde internationaal klimaatrapport van het IPCC. 600 klimaatexperten brachten hun brains bij elkaar en maakten 6 jaar na het vorige rapport een nieuw rapport. Het nieuwe rapport lijkt veel op een gegratineerde versie van hetzelfde visgerecht. Voor wie een beetje met het klimaat bezig is, moet dit rapport als een teleurstelling overkomen.

Waarom het klimaat zich niet door wetenschappelijke consensus laat leiden

Het IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) verzamelt in opdracht van de VN wetenschappelijke bevindingen van duizenden wetenschappers over de hele wereld over de klimaatverandering en publiceert die ongeveer om de zes jaar in een rapport. Het IPCC doet dus zelf geen onderzoek en wordt algemeen als de meest neutrale bron van informatie over klimaatverandering beschouwd door het grote en gevarieerde aantal wetenschappers dat de rapporten schrijft en herschrijft. De deelname van klimaatsceptici maakt dat de conclusies van het rapport als erg conservatief mogen worden beschouwd. Er zijn twee soorten kritiek op het rapport. Sommigen zeggen dat de onderzoekers bevooroordeeld zijn (bij het vorige rapport hebben 2 van de 120 hoofdauteurs hierover geklaagd). Anderen zeggen dat het IPCC veel te conservatief is in zijn uitlatingen. De deelnemende wetenschappers zijn deels aangewezen door overheden en die overheden kunnen zich laten leiden door de belangen die ze hebben bij de resultaten. In februari 2007 publiceerde het wetenschappelijk tijdschrift Science een artikel waarin staat dat de waargenomen temperatuurstijging sedert 2001 in het bovenste bereik (de top 10%) van het vorige rapport ligt. Het IPCC-rapport van 2001 voorzag een stijging van 0,15°C tot 0,35°C. De temperatuurstijging steeg tussen 2001 en 2007 met 0,33°C. De waargenomen zeespiegelstijging is zelfs hoger dan het bovenste bereik van het rapport. Hiermee staan meteen ook de bevindingen van het huidige rapport op de helling.

Conclusies klimaatmodellen wetenschap onwaardig

Niet alleen de zuiver objectief meetbare feiten doen de haren rijzen, ook foutieve wetenschappelijke interpretaties moeten voor vele professoren, ook van het IPCC een blaam zijn voor hun reputatie als geleerden. Neem nu het strengste scenario om het klimaat in te dammen. Er is inderdaad wetenschappelijke consensus dat de temperatuur niet meer dan 2°C mag stijgen. Over het bijhorende CO2-peil is er meer discussie. Laten we er even de cijfers bijhalen. In 2001 voorspelde het IPCC een temperatuursverloop van +1,4°C tot +5,8°C tegen het einde van deze eeuw ten opzichte van 1990. Het huidige rapport wijst op een stijging van 1,1 à 6,4 °C. Los van het feit dat de afgelopen jaren genoeg wetenschappelijk materiaal is verschenen die deze cijfers onderschat (zie hierboven Sciene februari 2007), moet de vraag gesteld worden of we nog moeten betalen voor 0,3°C min of 0,6°C meer. Nee dus. Stoppen dat IPCC. Maar laten we toch even dieper op deze cijfers ingaan. Aan deze cijfers zijn economische scenario's gekoppeld. We kiezen voor het scenario bovengrens 2°C. Vanaf meer dan 2°C opwarming mag aangenomen worden dat er nog weinig controle is over klimaatswijzigingen. Hier gaat het grondig fout in de conclusies van werkgroep III van het IPCC. Eerst en vooral gaan ze uit van een stijging van 2,0 tot 2,4°C. Dat is dus meer dan 2 graden. Een klein kind ziet dat ook. OK, een schoonheidsfoutje. Nemen we de grafiek erbij die het temperatuursverloop in de tijd weergeeft: dan komen we tot een grove wetenschappelijke blunder. Die 2 à 2,4°C ligt op de “best estimated climate sensitivity” curve (zwarte lijn). Dus de kans is grootst dat het 2,2°C warmer wordt. Maar de werkelijke afwijking is niet 2,4-2°C of 0,4°C maar 3,8-1,7°C of 2,1°C (tussen de blauwe en de rode curve). Om het simpel te zeggen: het kan ook 3,8°C warmer worden of maar 1,7°C. Er wordt dus helemaal geen rekening gehouden met enig voorzorgsprincipe. Om kort te gaan: een beetje ernstig wetenschappelijk onderzoek vermeld het ganse bereik van het temperatuursverloop. Een beetje ernstig wetenschappelijk onderzoek werkt niet met gemiddelden maar met bovengrenzen ook al is de kans klein dat ze bereikt worden. Klimaatsverandering is geen Russische roulette.

Reacties

Vervolg:

Ook voorstellen aan politici zijn oude wijn uit oude vaten

De voorstellen die het IPCC aanbeveelt aan de heren en dames van de politiek bevatten geen nieuwe elementen. We kennen de genezende driehoek al van de “techniek”, de “gedragsverandering” en de “milieutaks”. Al sinds 1990 gaat er geen 2 jaar voorbij of het planbureau komt op de proppen met een CO2-taks. Allemaal dode letter tot op heden. Het zou in het slechtste geval de internationale economie 0,1% per jaar kosten. En toch niet willen lukken, raar hé. Uiteraard spreken we niet over peanuts. Dat zou de wereldburger een slordige 300 dollar of 225 euro kosten, uiteraard moeten we ook hier rekening houden met grote schommelingen voor de werkelijke kost. Voor een Belg is dat niet onmogelijk, behalve dan voor die 15% onder de armoedegrens. Een andere studie wijst erop dat het gemiddelde inkomen per hoofd van de wereldbevolking in 2030 10.000 dollar zal bedragen (nu is dat 5500 dollar). Dus kan geconcludeerd worden dat het financiële nadeel begrensd is. Maar zoals dat nogal gemakkelijk gaat met algemene conclusies, ze verbergen een onderliggende moeilijkheid. Namelijk dat de inkomensongelijkheid alsmaar toeneemt en dat die 300 dollar per jaar voor de helft van de werknemers in de wereld die minder dan twee dollar per dag verdienen wel een probleem is: hun jaarsalaris wordt minstens gehalveerd. Dus moet je progressief gaan heffen, moet je op wereldschaal gaan verdelen. De Kyotonorm heeft ook al aangetoond dat dat niet eenvoudig is. De geloofwaardigheid van milieutaksen is al aangetast. Superhoge taksen zijn al helemaal verbeelding. Een laatste punt van kritiek op het rapport van het IPCC is dat de daling van de CO2 zou moeten ingezet zijn tussen 2000 tot 2015. Dit is een beetje lachwekkend. Jaarlijks stijgt de CO2-hoeveelheid met 2% en dus zou vanaf deze zomer, als we de IPCC-logica van “meest waarschijnlijke curve” doortrekken, de CO2-uitstoot moeten zakken. Dat wordt feest!

Nog eens de CO2-taks.

CO2-taks, energiezuinige technieken en gedragsveranderingen zijn theoretische oplossingen van een allesomvattend en levensbedreigend probleem. Ze gaan evenwel voorbij aan het mechanisme van het huidige economische systeem en de ermee gepaard gaande vervreemding van de mens van zijn omgeving, zijn werk, de samenleving waarin hij leeft. Wat de mens interesseert is hoeveel er op z'n rekening staat en zolang hij “koopziek” wordt gemaakt zal hij zich verzetten tegen elke verlaging van zijn koopkracht. Degenen die vandaag, en dat is de grote meerderheid van de wereldbevolking, door de mazen van het net vallen, ontwaken uit deze natte Westerse droom. Zij zijn het, samen met de mensen die wel ontsnappen aan de verleidingen van het neoliberale beleid, die werk moeten maken van een ander economisch model. Dat begint met het herverdelen van de macht, van de winstkoek. Het is immers weinig waarschijnlijk dat in een samenleving die niet gebaseerd is op winstmaximalisatie CO2-taksen van 300 euro nodig zijn, noch is het waarschijnlijk dat CO2-taksen van 300 euro mogelijk zijn binnen een samenleving gebaseerd op winstmaximalisatie zonder sociale gevolgen.

Beste forumgasten,

Het was met lede ogen dat we het laatste internationaal rapport van het IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) lazen. We willen dan ook hierop inpikken en enkele hete hangijzers ter discussie naar voor schuiven.

Graag jullie reactie,

Dominique

Vanwaar heb je die tekst ?

Beste Patrick,

Ik heb hem zelf uit mijn pen getrokken. Heb me vooral gebaseerd op het rapport van de derde werkgroep van het ipcc: http://www.ipcc.ch/SPM040507.pdf. Ik gooi het in de groep aangezien zulke artikels moeilijk te slijten zijn aangezien ze niet ingeburgerd (tegen het meest vermaarde rapport) zijn.

- Het debat over klimaat loopt achter de feiten aan. Daarenboven worden de feiten verdraaid. Dat blijkt duidelijk uit dit rapport. Toch wel de hoogste instantie rond klimaat.
- De oplossingen zoals gedrag, techniek, CO2-taks zijn zeker oplossingen, alleen zijn die niet van gisteren en toch blijft de CO2-hoeveelheid stijgen in de atmosfeer
- Het klimaat indammen of aftoppen kost een bak geld. En normaal gezien betaalt de gewone man/vrouw dat. Dat terwijl het vooral de grote verbruikers zouden moeten zijn die het gelag zouden moeten betalen. 300 euro per jaar per persoon, reken dat de helft van de wereld dat niet kan betalen, dan kom je aan bedragen van 600 euro in het westen nog eens op te delen. Dat stelt een probleem, waar we niet naastkunnen.

Wat vinden jullie daarvan? CO2-taks, feiten en fictie over klimaat. Wat kunnen we er nog aan doen? Als we er iets willen aan doen, kan dat dan snel genoeg in deze economie?

Dominique

Dat cijfer van 300 Euro per jaar per persoon is natuurlijk onzin en getuigt van een mateloze arrogantie. Het gaat hem hier om het kwadraat van 2 volslagen onbekenden :
1. de impakt op het klimaat
2. de impakt op de economie
Indien men van hogerhand ingrijpt in de huidige consumptiepatronen dan creëert men een gigantische werkloosheid, verlies aan koopkracht en algemene verpaupering.

vr gr
Pluto

- Dat cijfer van 300 euro is inderdaad een schatting, maar natuurlijk ook geen onzin, net als de resultaten van het IPCC geen onzin zijn maar vooral gedateerd. De kosten hier in Vlaanderen zullen waarschijnlijk (dat is jammer genoeg de uitdrukking) hoger liggen. Een groot deel moet door de bedrijven betaald worden willen we geen sociaal bloedbad. Dat is een enorm probleem. Je kan dat volgens mij maar oplossen als onder andere de internationale vrije markt gereguleerd wordt. Dat betekent hogere brandstofprijzen, dezelfde sociale als ecologische minimumdoelstellingen. Dat betekent ook een inperking van het de geld- en transportstromen.

- Er zijn genoeg studies vroeger gemaakt dat er een sterke reductie kan gebeuren en dat dat jobs creëert:
"Betere isolatie van woningen en uitvoering van het Vlaamse energiebeleidsplan is volgens de Vlaamse RDC-studie goed voor ruim 60.000 banenjaren op 10 jaar tijd. Einde 2002 toonde een studie van KUL/VITO dat de lastenverschuiving van arbeid naar een CO2-taks niet alleen leidt tot realisatie van de Kyoto-doelstelling, maar ook een werkgelegenheidsgroei van 0,8 % (of een jobtoename met zo'n 32.000 jobs) voor België kan betekenen. De uitkeringen die hierdoor vrijkomen kunnen dan gebruikt worden om de pensioenen te betalen of terug geïnvesteerd worden."

of

"In Duitsland investeerde de overheid voor 1 miljard in lage energiewoningen. Met die 1 miljard euro werden 300.000 woningen per jaar energetisch aangepakt. Dat leverde 200.000 bijkomende jobs op (cfr. verwachting ten aanzien van 800 miljoen lastenbesparing) met een financiële besparing op de sociale uitkering van 4 miljard euro en een vermindering van de CO2-uitstoot met 2 MTon per jaar. Het verbruik van de woningen liep daarbij terug van 20 liter stookolie per m² tot 6 à 7 liter stookolie per m², voor extreme saneringen zelfs tot 1-2-3 liter per m² en per jaar. Een van de wijken die onder handen werden genomen was een fabriekswijk van BASF in Ludwigshafen die tot zelfs hier in Vlaanderen de pers haalde. In tegenstelling met wat vaak verwacht wordt, verminderde zelfs de 'koude' huur van de huur de huur zonder de verwarming."

Dat zijn voorstellen voor de zeer korte termijn, maar niet afdoende, omdat we naar +/- -80% moeten gaan. Daarboven is de economische boom in India en China een streep door een globale daling van CO2. Dus opnieuw geen eenvoudige oplossing.

- Ik ben voor meer dan 100% voor dat de oplossingen van onderuit moeten komen en dat er veel moet geïnvesteerd worden in bewustwording maar dan onafhankelijk van de politiek en het bedrijfsleven. Dat vraagt ook dat meer beslissingen om bijvoorbeeld windmolens te plaatsen vanuit de bevolking moeten komen en dat zij ook de gelden ter beschikking krijgen en/of mee participeren aan de projecten. En dat is tegengesteld aan hetgeen men de laatste jaren over praatte: op grote schaal windmolens in de zee dumpen of nieuwe kerncentrales openen -bij sommigen dan toch-.

Pluto,

"Indien men van hogerhand ingrijpt in de huidige consumptiepatronen dan creëert men een gigantische werkloosheid, verlies aan koopkracht en algemene verpaupering."

Dit is ook een doemscenario, niet?

Als gehoord van voorspellingen van de crude prijs in 2020?
380 $/barrel!

Wat energiematiging kan geen kwaad!
En het is goed voor de portemonee!

Maarten